|
[१] बाह्वोर्बल पठ पठेति वदन्निवाग्नि |
बाह्वोर्मुजयोर्बल शौर्य पठ पठोञ्चारयोञ्चारय इत्युक्तप्रकारेण वदन् ब्रुवन्निवे त्युत्प्रेक्षा । सोऽग्नि स्फोटैर्वेण्वादीना दाहजन्यदलनैर्य आरव पठपठात्कारस्त झटिति दुत स्फुटयाचकार प्रकटितवान् ॥ ११८ ॥
स्वपार्क्ष्वेति । वनान्तभाज खाण्डववनवासिनो महत्तरा अतिस्थूलायतो न्नता अजगरा सर्पविशेषा स्वयो खीययो पार्श्वयोर्युग्मे ज्वलन्तोऽग्ने कन्दला ज्वाला येषा तथोक्ता सन्त । निशातेनातितीक्ष्णेन वज्रेणेन्द्रायुधेन यानि क्षतानि । व्रणानीत्यर्थ । तेभ्यो नि स्रुतान्युद्रतानि असृञ्जि शोणितानि येषा तेषा महीभृता पर्वताना दशामवस्थाम् । साम्यमिति यावत् । अयन्ताधन्त विनैव जगृहु । अत्रान्यदशाया अन्यत्रासभवेनौपम्याक्षेपादसभवधर्मनिबन्धनरूपो निदर्शना लकार ॥ ११९ ॥
तत्रेति । तत्र दह्यमाने' खाण्डवे स्तम्बेरमाणा निकुरुम्बाणि गजबृन्दानि । इभ स्तम्बेरम पद्नी’, ‘वृन्द निकुरुम्ब कदम्बकम्’ इत्युभयत्राप्यमर । आमूल मूलदेशपर्यन्तमनलार्चिर्भिरग्निज्वालाभिरवलम्बितानि व्याप्तानि दन्ता मुसलानीव तानि येषा तथोक्तानि सन्ति । प्रेम्णा प्रियानुरागेण परवशतया पारवश्येन हेतुना वशासु करिणीषु विषये वितारितु सृक्कभागयोरोष्टप्रान्तयोर्विन्यस्ता अर्व जग्धा जग्धार्धाश्च सल्लकीपल्लवमया कवला यैस्तथोक्तानीवेत्यु त्प्रेक्षा । क्षणमलक्ष्यन्तादृश्यन्त । लक्षते कर्मणि लड् ॥
सविधेति । सविधे समीपे ज्वलनस्य ज्वलतोऽग्नेरूष्मणो वीचिभि परम्प राभि सपदि म्लानाना प्लुष्टाना कपित्याना नाम शाखिन। वृक्षाणा सबन्विन परिपाकेन सिता श्वेता फलाना व्रजा समूहा । स्फोटकस्य मसूरिकारोगस्य बुद्बुदा व्रणविशेषा इवेत्युत्प्रेक्षा । प्रबभु । वैतालीयम् ॥ १२० ॥
