मुख्यकालातिक्रमेऽपीदं प्रायश्चित्तमिति द्वितीयः पक्षः ।
आशौचादिमत्त्वेन भार्याया रजस्वलात्वेन वाऽप्यन्तरितस्थालीपाको द्वितीयाचतुर्थीपञ्चम्यष्टमीनवमीचतुर्दशीषु न कर्तव्यः ।
उक्तं चैतत्प्रयोगपारिजात आश्वलायनेन--
"नातीतेष्टिश्चतुर्दश्यां चतुर्थ्यां मध्यपञ्चके । |
मध्यपञ्चके, मध्ये पक्षमध्येऽष्टम्यामित्यर्थः । पञ्चके पञ्चमदिवसे पञ्चम्यामित्यर्थः । न च मध्यं च तत्पञ्चकं च मध्यपञ्चकं तत्र, तथा च षष्ठ्यादिदशम्यन्तानां निषेध इति वाच्यम् । तथा सति नवम्युपादानवैयर्थ्यापत्तेरिति केचित् ।
नवम्युपादानस्य दोषातिशयप्रतिपादनार्थत्वेन सार्थक्यसंभवान्न[१] षष्ठीसप्तम्यष्टमीदशम्यन्यतमतिथिष्वप्यसंभवे क्रियायां न दोषः । नवम्यां तु सर्वथै[२]वाक्रियेत्यन्ये । आहुतयः स्थालीपाकाहुतय इत्यर्थः ।
सायणीये प्रजापतिः--
"दर्शश्च पूर्णमासश्च लुप्तोऽथ द्वयमेव वा । |
इत्यन्तरितस्थालीपाकप्रयोगः ।
अथ गृहस्थस्य गृहकरणमर्थप्राप्तं तदुच्यते ।
तत्रेदं गृह्यसूत्रम्--
"शालां कारयिष्यन्नुदगयन आपूर्यमाणपक्षे रोहिण्यां त्रिषु चोत्तरेषु" इत्यादि । |
अत्र मासनियमो नारदेनोक्तः--
"सौम्यफाल्गुनवैशाखमाघश्रावणकार्तिकाः । |
वारादिकमप्युक्तं तत्रैव--
"आदित्यभौमवर्जं तु वाराः सर्वे शुभावहाः । |