"लक्ष्मीनारायणसंहिता/खण्डः १ (कृतयुगसन्तानः)/अध्यायः ३०९" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः १०:
<poem><span style="font-size: 14pt; line-height: 200%">
श्रीनारायण उवाच--
अस्मात्तु ब्रह्मणः पूर्वो ब्रह्मा वर्षशतोत्तरम् । । १ ।। अन्तिमेऽजक्षणे राजा पृथ्व्यां सर्वहुताभिधः ।। २ ।। मदर्थे कृतसर्वस्वो मदर्थे न्यस्तमानसः ।। ३ ।। दधार बुभुजे चान्नं मे प्रसादात्मपावनम् ।। ४ ।। सप्तद्वीपेषु खण्डेषु सामुद्रद्वीपभूमिषु ।। ५ ।। ममान्नं वै प्रदातव्यं जलं पातव्यमेव मे ।। ६ ।। ब्राह्मणैर्मम भोक्तव्यं क्षत्रियर्षिभिरित्यपि ।। ७ ।। भोक्तव्यं सर्वथा ब्रह्मचारिभिर्वनवासिभिः ।। ८ ।। अनाथैश्चातिथिप्रख्यैर्याज्ञिकैर्देवपूजकैः ।। ९ ।। ममान्नमेव भोक्तव्यं जलं पातव्यमेव मे ।। १० ।। तदर्थं च मया राज्ये प्रतिस्थलं क्षणे क्षणे ।। ११ ।। संस्थापितानि सेवास्था नियुक्ताश्च प्रतिस्थलम् ।। १२।। नग्नस्त्वम्बरपात्रं स्याद् ग्राह्यं तेन मुदा मम ।। १३ ।। सोऽपि तृष्णादिनाशार्थं गृह्णात्वन्नं जलं मम ।। १४।। चातुर्मास्ये ममान्नं वै फलं वारि तथाऽम्बरम् ।। १५।। इत्येवं वर्तमानस्य सर्वहुतस्य भूभृतः ।। १ ६।। देवानां पूजने वस्तुप्रदानं चापि तस्य वै ।। १७।। श्वप्रभृतिग्राम्यपशुपक्षिणां च कणान्नकम् ।। १८ ।। आसीत् सर्वहुतस्यैवाऽतिथीनां तृप्तिकृत्तथा ।। १९ ।। वनेष्वरण्येषु च पर्वतेषु द्वीपेषु वार्धौ रणनिर्जनेषु ।।२ ० ।। सर्वत्र वै सर्वहुतस्य राज्ञोऽभवन् सुसत्राणि सुदानकानि ।। २ १ ।। नदीनदानां तरणार्थभूमौ कृतानि सत्राणि तु तेन राज्ञा ।। २२ ।। तीर्थेषु यात्रालुगतागतेषु स्थलेषु सत्राणि हुतस्य राज्ञः ।।२३ ।। प्रातः सायं च मध्याह्ने तस्य सर्वहुतस्य वै ।। २४।। भुवि चाप्यथ पातालेष्वस्य कीर्तिर्हि गीयते ।। २५ ।। सर्वहुतं लोकितुं वै ययुर्हंसादिरूपिणः ।। २६।। अतितेजोमण्डलाढ्यमुखमण्डलशोभितम् ।। २७।। किन्तु तन्निकटे गत्वा निस्तेजस्का बभूविरे ।। २८ ।। इति पुण्यप्रतापोऽसौ सर्वहुताऽर्थसार्थकः ।
अग्निप्रख्योऽभवद्भक्तो देवगर्वहरो नृपः ।। २९ ।। देवैः सम्मानितः सर्वैरिन्द्रार्धासनयोजितः ।
दिक्पालैः पूजितः सोऽपि विस्मयं नाप वै मनाक् ।। ३० ।। औदार्यगुणसम्पन्ना नाम्ना वै गोऋतम्भरा ।।३ १ ।। कामरूपा कामभोगा कामकाराऽतिसात्त्विकी ।।३२।। सलज्जाऽवाङ्मुखी तत्र भवति क्षणमान्तरे ।। ३३।। यथापूर्वं तूत्तमे ह्यासने तिष्ठामि तत्कुरु ।।३४।। प्रणमेयुश्च मां स्वामिन् यथा तत्कुरु भूपते ।।३५।। तत्रापि देवसंघेऽस्मद्वासोऽस्त्यतिमहत्तमः ।।।३६।। तथापि पुण्यबाहुल्ये कदाचित् तद्विभाव्यते ।। ३७।। प्राप्ते योगे तथा स्याद्वै तृष्णाशान्तिस्तथापि न ।।३८।। राजाऽपि समयं प्राप्तं तदर्थं वै प्रतीक्षते ।।३९।। स्नात्वा देवप्रपूजायां तिष्ठते तावदेव वै ।।४०।। शुश्राव सर्वहुतस्य राज्ञ्यपि गोऋतम्भरा ।।४१।। शुश्रुवाते दुन्दुभेस्तु घोषणां हृदयंगमाम् ।।४२।। तेषामभीष्टदाताऽहं मासः श्रीपुरुषोत्तमः ।।४३।। वाय्वाशनं च वा कृत्वा करिष्यन्ति व्रतं तु ये ।।४४।। यानवाहनहस्त्यादीन् वारीक्षेत्रधरादिकान् ।।४५।। स्वर्गं जनं तपः सत्यं चैन्द्रं सौर्यं च चान्द्रकम् ।।४६।। दास्ये चतुर्दशलोकाधिपत्यं पारमेष्ठ्यकम् ।।४७।। कौबेरं नैर्ऋतं चापि दिक्पालत्वं महत्पदम् ।।४८।। नैधेयं चापि रौद्रं च मारुतं नाकपृष्ठकम् ।।४९।। रक्षणं पालनं दास्ये सामर्थ्यं व्रतिने तु मे ।।५० ।। स्वल्पेऽपि मत्कृते कृच्छ्रे फलं दास्ये त्वनन्तकम् ।।५ १ ।। अत्राहं कृपया दाता दातास्मि स्वेच्छया खलु ।।५२।। उपायनं तथा पारितोषिकं वा स्वनुग्रहम् ।।५३ ।। कृपयाऽहं स्वयं स्वामी वितरामि त्वशेषकम् ।।५४।। यथासंकल्पितं तस्माद् गृह्णन्तु पुरुषोत्तमात् ।।५५ ।। तौ नत्वा दुन्दुभिं पुष्पैः पूजयामासतुस्तदा ।।५६ ।। स्वेष्टलाभस्तथा कुत्र प्राप्स्यते चेति दध्यतुः ।।५७।। श्रुतं देवि द्वितीयाया व्रतेनेष्टमवाप्यते ।।५८ ।। चतुर्दशस्तरस्थानां सर्वासां सुरयोषिताम् ।।५९ ।। दुन्दुभिना तदुक्तं वै स्वल्पेऽपि बहुलं फलम् ।।६ ० ।। ब्रह्माणी मम पत्नी च माता वै सुरयोषिताम् ।।६ १ ।। कृष्णनारायणो देवो फलं व्रतस्य दास्यति ।।६२।। प्रातः स्नात्वा हरिं ध्यात्वा कारयित्वा तु कानकीम् ।।६३ ।। आवाह्याचमनं दत्वाऽऽसनं पाद्यं समर्प्य च ।।६४।। दुग्धेन पिच्छलदध्ना घृतेन मधुना तथा ।।६५।। शुद्धजलैः सुगन्धैश्चाप्लवनं चन्दनान्वितैः ।।६६।। सुवर्णाऽम्बरभूषाभिर्मणिरत्नोत्तमादिभिः ।।६७।। कज्जलैस्तैलसारैश्च पुष्पैः कुंकुमतण्डुलैः ।।६८ ।। सद्रत्नमणिहाराद्यैश्छत्रचामरयष्टिभिः ।।६९।। कारयामासतुस्तृप्तिं श्रीहरिं पुरुषोत्तमम् ।।७०।। प्रदक्षिणां स्तुतिं नमस्कारांश्चक्रतुरादरात् ।।७१ ।। प्रसन्नो भव विश्वात्मन् गृहाणाऽर्घ्यं फलादिकम् ।।७२।। पुष्पांजलिं ददतुश्च चक्रतुः सेवनं ततः ।।७३।। सायं प्रपूज्य देवेशं कृत्वा त्वारार्त्रिक निशि ।।७४।। दानं कृष्णाय ददतुः सिंहासनं तु कानकम् ।।७५।। मणिरत्नसुमौक्तिकदामभूषाविराजितम् ।।७६।। सौवर्णकूप्यवस्त्वाढ्योपस्कराद्यभिराजितम् ।।७७।। पुण्यसारगृहं यत्र यत्राग्निहोत्रसद्गृहम् ।।७८।। मणिरत्नादि पूर्णं च यत्र कोशगृहं त्वपि ।।७९।। दासदासीवनोद्यान नदीनद समन्वितम् ।।८०।। सुरतस्य गृहं चैव भोजनस्य गृहं तथा ।।८१ ।। गृहं यत्रास्ति कल्पानां द्रुमाणां च गवां गृहम् ।।८ २।। वर्तन्ते तन्महत्सौधं सप्राकारं सुशोभितम् ।।८३।। तावत्तत्र समायातः श्रीकृष्णः पुरुषोत्तमः ।।८४।। ददाम्येषः कृपां कृत्वा वृणुत वरदानकम् ।।८५।। देहि पश्चात्तवधामाऽक्षरं मोक्षं च शाश्वतम् ।।८६।। भाविनि पुष्करे तीर्थे पृथ्व्यां वै क्षत्रियो नृपः ।।८७।। नृपो भविष्यति नाम्ना गायत्रो वै विराट्सुतः ।।८८।। भविष्यति तयोः पुत्री आर्षिनाम्नी सुकन्यका ।।८९।। गायत्री गोकुलसेवाकर्त्री तत्र भविष्यसि ।।९०।। आद्ये युगे च यज्ञार्थे पुष्करे स गमिष्यति ।।९१ ।। चतुरशीतिलक्षात्मदेहिभिः सह विश्वसृट् ।।९२।। तत्राग्निषु प्रोद्धृतेषु दीक्षाकाले ह्युपागते ।।९३।। सज्जी भूत्वा यज्ञभूमौ तत्काले नाऽऽगमिष्यति ।।९४।। पत्नीं त्वन्यां मदर्थे तु शीघ्रं शक्र समानय ।।९५।। तथा शीघ्रं विधेहि त्वं नारीं पत्न्यर्थमानय ।।९६।। यज्ञभूमिविलोकायाऽऽगतां त्वां स हि नेष्यति ।।९७।। गान्धर्वेण विवाहेन ग्रहीष्यति स विश्वसृट् ।।९८।। यज्ञो दिनसहस्रं वै पुष्करे स भविष्यति ।।९९।। लोकमाता वेदमाता सृष्टिमाता भविष्यसि ।। १० ०।। ब्रह्मदात्री ब्रह्मवधूर्भविष्यसि ऋतम्भरे ।। १०१ ।। द्वितीयाया व्रतेनैव कृपया मे भविष्यथः ।। १ ०२।। महानगरतुल्यस्य सौधस्य दानकर्मणा ।। १ ०३।। इत्युक्त्वा भगवान् कृष्णस्तिरोबभूव तत्स्थलात् ।। १ ०४।। पारमेष्ठ्यं पदं श्रेष्ठं प्रापतुः शाश्वतं चिरम् ।। १ ०५।। सञ्जातौ दंपती ब्रह्मा गायत्री पितरौ सृजेः ।। १ ०६।। पुरुषोत्तममासस्य द्वितीयायास्तु सद्व्रतम् ।। १०७।। भविष्यति न सन्देहो वक्ति श्रीपुरुषोत्तमः ।। १ ०८।। </span></poem>
|