"पिङ्गलछन्दःसूत्रम्" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
{{header | title = छन्दः | author = | translator = | section = | previous = | next = ... नवीन पृष्ठं निर्मीत अस्ती |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः २१:
भजसा गौरवं यान्ति मनौ तु गुरुलाघवम्।।
त्रिविरामं दशवर्षं षण्मात्रमुवाच पिङ्गलः सूत्रम्।
छन्दोवर्ग पदार्थ प्रत्ययहेतोश्च
----
धीश्रीस्त्रीम् । २.१ ।
Line ५१ ⟶ ५३:
ग्लौ । २.१४ ।
अष्टौ वसव
----
छन्दः । ३.१ ।
गायत्री । ३.२ ।
दैव्येकम् । ३.३ ।
आसुरी पञ्चदश । ३.४ ।
प्राजापत्याष्टौ । ३.५ ।
यजुषां षट् । ३.६ ।
साम्नां द्विः । ३.७ ।
ऋचां त्रिः । ३.८ ।
द्वौ द्वौ साम्नां वर्धेत । ३.९ ।
त्रींस्त्रीनृचाम् । ३.१० ।
चतुरश्चतुरः प्राजापत्यायाः । ३.११ ।
एकैकं शेषे । ३.१२ ।
जह्यादासुरी । ३.१३ ।
तान्युष्णिगनुष्टुब्बृहती पंक्ति त्रिष्टुब्जगत्यः । ३.१४ ।
तिस्रस्तिस्रस्सनाम्न्य एकैका ब्राह्म्यः। ३.१५ ।
प्राग्यजुषामार्ष्य इति।। । ३.१६ ।
----
पादः । ४.१ ।
इयादिपूरणः । ४.२ ।
गायत्र्या वसवः । ४.३ ।
जगत्या आदित्याः । ४.४ ।
विराजो दिशः । ४.५ ।
त्रिष्टुभो रुद्राः । ४.६ ।
एकद्वित्रिचतुष्पादुक्तपादम् । ४.७ ।
आद्यं चतुष्पादृतुभिः । ४.८ ।
क्वचित् त्रिपादृषिभिः । ४.९ ।
सा पादनिचृत् । ४.१० ।
षट्कसप्तकयोर्मध्येऽष्टावतिपादनिचृत् । ४.११ ।
द्वौ नवकौ षट्कश्च नागी।४.१२
विपरीता वाराही । ४.१३ ।
षट्कसप्तकाष्टकैर्वर्धमाना । ४.१४ ।
विपरीता प्रतिष्ठा । ४.१५ ।
तृतीयं द्विपाज्जागतगायत्राभ्याम् । ४.१६ ।
त्रिपात्त्रैष्टुभैः । ४.१७ ।
उष्णिग्गायत्रौ जागतश्च । ४.१८ ।
ककुम्मध्ये चेदन्त्यः । ४.१९ ।
पुरउष्णिक् पुरः ।। । ४.२० ।
----
परोष्णिक् परः । ५.१ ।
चतुष्पादृषिभिः । ५.२ ।
अनुष्टुप् गायत्रैः । ५.३ ।
त्रिपात्क्वचिज्जागताभ्यां च । ५.४ ।
मध्येऽन्ते च । ५.५ ।
बृहती जागतस्त्रयश्च गायत्राः । ५.६ ।
पथ्या पूर्वश्चेत्तृतीयः । ५.७ ।
न्यङ्कुसारिणी द्वितीयः । ५.८ ।
स्कन्धोग्रीवी क्रौष्टुकेः । ५.९ ।
रोबृहती यास्कस्य । ५.१० ।
उपरिष्टाद्बृहत्यन्ते । ५.११ ।
पुरस्ताद्बृहती पुरः । ५.१२ ।
क्वचिन्नवकाश्चत्वारः । ५.१३ ।
वैराजौ गायत्रौ च । ५.१४ ।
त्रिभिर्जागतैर्महाबृहती । ५.१५ ।
सतोबृहती ताण्डिनः । ५.१६ ।
पंक्तिर्जागतौ गायत्रौ च । ५.१७ ।
पूर्वौ चेदयुजौ सतः पंक्तिः । ५.१८ ।
विपरीतौ च॥ । ५.१९ ।
----
आस्तारपंक्तिः परतः । ६.१ ।
प्रस्तारपंक्तिः पुरतः । ६.२ ।
विष्टारपंक्तिरन्तः । ६.३ ।
संस्तारपंक्तिर्बहिः । ६.४ ।
अक्षरपंक्तिः पञ्चकाश्चत्वारः । ६.५ ।
द्वावप्यल्पशः । ६.६ ।
पदपंक्तिः पञ्च । ६.७ ।
चतुष्क षट्कौ त्रयश्च । ६.८ ।
पथ्या पञ्चभिर्गायत्रैः । ६.९ ।
जगती षड्भिः । ६.१० ।
एकेन त्रिष्टुप् ज्योतिष्मती । ६.११ ।
तथा जगती । ६.१२ ।
पुरस्ताज्ज्योतिः प्रथमेन । ६.१३ ।
मध्येज्योतिर्मध्यमेन । ६.१४ ।
उपरिष्टाज्ज्योतिरन्त्येन । ६.१५ ।
एकस्मिन्पञ्चके छन्दः शङ्कुमती । ६.१६ ।
षट्के ककुद्मती । ६.१७ ।
त्रिपादनिष्ठ मध्या पिपीलिक मध्या । ६.१८ ।
विपरीता यवमध्या । ६.१९ ।
ऊनाधिकेनैकेन निचृद्भुरिजौ । ६.२० ।
द्वाभ्यां विराट् स्वराजौ । ६.२१ ।
आदितः सन्दिग्धे॥ । ६.२२ ।
----
देवतादितश्च । ७.१ ।
अग्निः सविता सोमो बृहस्पतिर्मित्रावरुणाविन्द्रो विश्वेदेवा देवताः । ७.२ ।
स्वराः षड्ज ऋषभ गान्धार मध्यम पञ्चम धैवत निषादाः । ७.३ ।
सित सारङ्ग पिशङ्ग कृष्ण नील लोहित गौरा वर्णाः । ७.४ ।
आग्निवेश्य काश्यप गौतमांगिरस भार्गव कौशिक वासिष्ठानि गोत्राणि । ७.५ ।
श्यामान्यतिच्छन्दांसि । ७.६ ।
रोचनाभाः कृतयः । ७.७ ।
अनुक्तानां कामतो वर्णा इति।। । ७.८ ।
----
चतुः शतमुत्कृतिः । ८.१ ।
चतुरश्चतुरस्त्यजेदुत्कृतेः । ८.२ ।
तान्यभिसंव्याप्रेभ्यः कृतिः । ८.३ ।
प्रकृत्याचोपसर्गवर्जितः । ८.४ ।
धृत्यष्टिशक्वरी जगत्यः । ८.५ ।
पृथक्पृथक्पूर्वत एतान्येवैषाम् । ८.६ ।
द्वितीयं द्वितीयमतितः । ८.७ ।
अथ लौकिकम् । ८.८ ।
आत्रैष्टुभाच्च यदार्षम् । ८.९ ।
पादश्चतुर्भागः । ८.१० ।
यथावृत्तसमाप्तिर्वा । ८.११ ।
लः समुद्रागणः । ८.१२ ।
गौगन्तमध्यादिर्न्लश्च । ८.१३ ।
स्वरा अर्धं चार्यार्धम् । ८.१४ ।
अत्रायुङ्नज् । ८.१५ ।
षष्ठोज् । ८.१६ ।
न्लौ वा । ८.१७ ।
न्लौचेत्पदं द्वितीयादि । ८.१८ ।
सप्तमः प्रथमादि । ८.१९ ।
अन्त्ये पञ्चमः।। । ८.२० ।
----
षष्ठश्चल् । ९.१ ।
त्रिषु गणेषु पादः पथ्याद्ये च । ९.२ ।
विपुलान्या । ९.३ ।
चपला द्वितीय चतुर्थौ ग्मध्येजौ । ९.४ ।
पूर्वे मुखपूर्वा । ९.५ ।
जघनपूर्वेतरत्र । ९.६ ।
उभयोर्महाचपला । ९.७ ।
आद्यर्धसमा गीतिः । ९.८ ।
अन्त्येनोपगीतिः । ९.९ ।
उत्क्रमेणोद्गीतिः । ९.१० ।
अर्धे वसुगण आर्यागीतिः । ९.११ ।
वैतालीयं द्विःस्वरा अयुक्पादे युग्वसवोन्तेर्ल्गः । ९.१२ ।
गौपच्छन्दसिकम् । ९.१३ ।
आपातलिका भ्गौग् । ९.१४ ।
शेषे परेण युङ्न साकम् । ९.१५ ।
षट्चामिश्रायुजि । ९.१६ ।
पञ्चमेन पूर्वः साकं प्राच्यवृत्तिः । ९.१७ ।
अयुक्तृतीयेनोदीच्यवृत्तिः । ९.१८ ।
आभ्यां युगपत्प्रवृत्तकम् । ९.१९ ।
अयुक् चारुहासिनी ॥ । ९.२० ।
----
युगपरान्तिका । १०.१ ।
गन्ता द्विर्वसवो मात्रा समकल् नवमः । १०.२ ।
द्वादशश्च वानवासिका । १०.३ ।
विश्लोकः पञ्चमाष्टमौ । १०.४ ।
चित्रा नवमश्च । १०.५ ।
परयुक्तेनोपचित्रा । १०.६ ।
एभिः पादाकुलकम् । १०.७ ।
गीत्यार्यालः । १०.८ ।
शिखा विपर्यस्तार्धा । १०.९ ।
लः पूर्वश्चेज्ज्योतिः । १०.१० ।
गश्चेत्सौम्या । १०.११ ।
चूलिकैकान्नत्रिंशदेकत्रिंशदन्तेग् । १०.१२ ।
साग्येननसमा लांग्ल इति।। । १०.१३ ।
</poem>
| |||