"रामायणम्/अरण्यकाण्डम्/सर्गः ५" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
No edit summary |
{{Aranyakand}} |
||
पङ्क्तिः १:
{{Aranyakand}}
'''श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अरण्यकाण्डे पञ्चमः सर्गः ॥३-५॥'''
<div class="verse">
<pre>
हत्वा तु तम् भीम बलम् विराधम् राक्षसम् वने ।
ततः सीताम् परिष्वज्य समाश्वास्य च वीर्यवान् ॥३-५-१॥
अब्रवीत् भ्रातरम् रामो लक्ष्मणम् दीप्त तेजसम् ।
कष्टम् वनम् इदम् दुर्गम् न च स्मो वन गोचराः ॥३-५-२॥
अभिगच्छामहे शीघ्रम् शरभङ्गम् तपो धनम् ।
आश्रमम् शरभन्गस्य राघवोऽभिजगाम ह ॥३-५-३॥
तस्य देव प्रभावस्य तपसा भावित आत्मनः ।
समीपे शरभंगस्य ददर्श महत् अद्भुतम् ॥३-५-४॥
विभ्राजमानम् वपुषा सूर्य वैश्वानर प्रभम् ।
रथ प्रवरम् आरूढम् आकाशे विबुध अनुगम् ॥३-५-५॥
असंस्पृशन्तम् वसुधाम् ददर्श विबुध ईश्वरम् ।
संप्रभ आभरणम् देवम् विरजो अंबर धारिणम् ॥३-५-६॥
तत् विधैः एव बहुभिर् पूज्यमानम् महात्मभिः ।
हरितैः वाजिभिर् युक्तम् अंतरिक्ष गतम् रथम् ॥३-५-७॥
ददर्श अदूरतः तस्य तरुण आदित्य संनिभम् ।
पाण्डुर अभ्र घन प्रख्यम् चन्द्र मण्डल संनिभम् ॥३-५-८॥
अपश्यत् विमलम् छत्रम् चित्र माल्य उपशोभितम् ।
चामर व्यजने च अग्र्ये रुक्म दण्डे महाधने ॥३-५-९॥
गृहीते वर नारीभ्याम् धूयमाने च मूर्धनि ।
गन्धर्व अमर सिद्धाः च बहवः परम ऋषयः ॥३-५-१०॥
अन्तरिक्ष गतम् देवम् गीर्भिर् अग्र्याभिर् ऐडियन् ।
सह संभाषमाणे तु शरभंगेन वासवे ॥३-५-११॥
दृष्ट्वा शत क्रतुम् तत्र रामो लक्ष्मणम् अब्रवीत् ।
रामोऽथ रथम् उद्दिश्य भ्रातुर् दर्शयत अद्भुतम् ॥३-५-१२॥
अर्चिष्मन्तम् श्रिया जुष्टम् अद्भुतम् पश्य लक्ष्मण ।
प्रतपन्तम् इव आदित्यम् अन्तरिक्ष गतम् रथम् ॥३-५-१३॥
ये हयाः पुरु हूतस्य पुरा शक्रस्य नः श्रुताः ।
अन्तरिक्ष गता दिव्याः ते इमे हरयो ध्रुवम् ॥३-५-१४॥
इमे च पुरुष व्याघ्र ये तिष्ठन्ति अभितः दिशम् ।
शतम् शतम् कुण्डलिनो युवानः खड्ग पाणयः ॥३-५-१५॥
विस्तीर्ण विपुल उरस्काः परिघायत बाहवः ।
शोणांशु वसनाः सर्वे व्याघ्र इव दुरासदाः ॥३-५-१६॥
उरो देशेषु सर्वेषाम् हारा ज्वलन संनिभाः ।
रूपम् बिभ्रति सौमित्रे पंच विंशति वार्षिकम् ॥३-५-१७॥
एतद्धि किल देवानाम् वयो भवति नित्यदा ।
यथा इमे पुरुष व्याघ्रा दृश्यन्ते प्रिय दर्शनाः ॥३-५-१८॥
इह एव सह वैदेह्या मुहूर्तम् तिष्ठ लक्ष्मण ।
यावत् जानामि अहम् व्यक्तम् क एष द्युतिमान् रथे ॥३-५-१९॥
तम् एवम् उक्त्वा सौमित्रिम् इह एव स्थीयताम् इति ।
अभिचक्राम काकुत्स्थः शरभंग आश्रमम् प्रति ॥३-५-२०॥
ततः समभिगच्छन्तम् प्रेक्ष्य रामम् शची पतिः ।
शरभंगम् अनुज्ञाप्य विबुधान् इदम् अब्रवीत् ॥३-५-२१॥
इह उपयाति असौ रामो यावन् माम् न अभिभाषते ।
निष्ठाम् नयत तावत् तु ततो मा द्रष्टुम् अर्हति ॥३-५-२२॥
जितवन्तम् कृतार्थम् हि तदा अहम् अचिराद् इमम् ।
कर्म हि अनेन कर्तव्यम् महत् अन्यैः सुदुष्करम् ॥३-५-२३॥
अथ वज्री तम् आमंत्र्य मानयित्वा च तापसम् ।
रथेन हय युक्तेन ययौ दिवम् अरिन्दमः ॥३-५-२४॥
प्रयाते तु सहस्राक्षे राघवः सपरिच्छदः ।
अग्नि होत्रम् उपासीनम् शरभंगम् उपागमत् ॥३-५-२५॥
तस्य पादौ च संगृह्य रामः सीता च लक्ष्मणः ।
निषेदुः तद् अनुज्ञाता लब्ध वासा निमंत्रिताः ॥३-५-२६॥
ततः शक्र उपयानम् तु पर्यपृच्छत राघवः ।
शरभंगः च तत् सर्वम् राघवाय न्यवेदयत् ॥३-५-२७॥
माम् एष वरदो राम ब्रह्म लोकम् निनीषति ।
जितम् उग्रेण तपसा दुष्प्रापम् अकृत आत्मभिः ॥३-५-२८॥
अहम् ज्ञात्वा नर व्याघ्र वर्तमानम् अदूरतः ।
ब्रह्म लोकम् न गच्छामि त्वाम् अदृष्ट्वा प्रिय अतिथिम् ॥३-५-२९॥
त्वया अहम् पुरुषव्याघ्र धार्मिकेण महत्मनाअ ।
समागम्य गमिष्यामि त्रिदिवम् च अवरम् परम् ॥३-५-३०॥
अक्षया नर शार्दूल जितालोका मया शुभाः ।
ब्राह्म्याः च नाक पृष्ठ्याः च प्रतिगृह्णीष्व मामकान् ॥३-५-३१॥
एवम् उक्तो नरव्याघ्रः सर्व शास्त्र विशारदः ।
ऋषिणा शरभंगेन राघवो वाक्यम् अब्रवीत् ॥३-५-३२॥
अहम् एव आहरिष्यामि सर्वान् लोकान् महामुने ।
आवासम् तु अहम् इच्छामि प्रदिष्टम् इह कानने ॥३-५-३३॥
राघवेण एवम् उक्तः तु शक्र तुल्य बलेन वै ।
शरभंगो महाप्राज्ञः पुनर् एव अब्रवीत् वचः ॥३-५-३४॥
इह राम महातेजाः सुतीक्ष्णो नम धार्मिकः ।
वसति अरण्ये नियतः स ते श्रेयो विधास्यति ॥३-५-३५॥
सुतीक्ष्णम् अभिगच्छ त्वम् शुचौ देशे तपस्विनम् ।
रमणीये वनोद्देशे स ते वासम् विधास्यति ॥३-५-३६॥
इमाम् मन्दाकिनीम् राम प्रतिस्रोतम् अनुव्रज ।
नदीम् पुष्पोडुप वहाम् ततः तत्र गमिष्यसि ॥३-५-३७॥
एष पन्था नरव्याघ्र मुहूर्तम् पश्य तात माम् ।
यावत् जहामि गात्राणि जीर्णाम् त्वचम् इव उरगः ॥३-५-३८॥
ततो अग्निम् सु समाधाय हुत्वा च आज्येन मंत्रवित् ।
शरभंगो महातेजाः प्रविवेश हुताशनम् ॥३-५-३९॥
तस्य रोमाणि केशाम् च तदा वह्निः महात्मनः ।
जीर्णम् त्वचम् तद् अस्थीनि यत् च मांसम् च शोणितम् ॥३-५-४०॥
स च पावक संकाशः कुमारः समपद्यत ।
उत्थाय अग्निचयात् तस्मात् शरभंगो व्यरोचत ॥३-५-४१॥
स लोकान् आहिताग्नीनाम् ऋषीणाम् च महात्मनाम् ।
देवानाम् च व्यतिक्रम्य ब्रह्म लोकम् व्यरोहत ॥३-५-४२॥
स पुण्य कर्मा भुवने द्विजर्षभःपितामहम् सानुचरम् ददर्श ह ।
पितामहः च अपि समीक्ष्य तम् द्विजम्ननन्द सुस्वागतम् इति उवाच ह ॥३-५-४३॥
इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये अरण्य काण्डे पञ्चमः सर्गः ॥
</pre>
</div>
'''इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये अरण्यकाण्डे पञ्चमः सर्गः ॥३-५॥'''
| |||