"लघुसिद्धान्तकौमुदी/अपत्याधिकारप्रकरणम्" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
अपत्याधिकारप्रकरणम् |
(लघु) लघुसिद्धान्तकौमुदी using AWB |
||
पङ्क्तिः १:
{{लघुसिद्धान्तकौमुदी}}
<BR>
अथापत्याधिकारः<BR>
<BR>
धान्यानां भवन इत्यतः प्रागर्थेषु स्त्रीपुंसाभ्यां क्रमान्नञ्स्नञौ स्तः। स्त्रैणः। पैंस्नः॥<BR>
<BR>
षष्ठ्यन्तात्कृतसन्धेः समर्थादपत्येर्ऽथे उक्ता वक्ष्यमाणाश्च प्रत्यया वा स्युः॥<BR>
<BR>
उवर्णान्तस्य भस्य गुणस्तद्धिते। उपगोरपत्यमौपगवः। आश्वपतः। दैत्यः। औत्सः। स्त्रैणः। पैंस्नः॥<BR>
<BR>
अपत्यत्वेन विवक्षितं पौत्रादि गोत्रसंज्ञं स्यात्॥<BR>
<BR>
गोत्रे एक एवापत्यप्रत्ययः स्यात्। उपगोर्गोत्रापत्यमौपगवः॥<BR>
<BR>
गोत्रापत्ये। गर्गस्य गोत्रापत्यं गार्ग्यः। वात्स्यः॥<BR>
<BR>
गोत्रे यद्यञन्तमञन्तं च तदवयवयोरेतयोर्लुक् स्यात्तत्कृते बहुत्वे न तु स्त्रियाम्। गर्गाः। वत्साः॥<BR>
<BR>
वंश्ये पित्रादौ जीवति पौत्रादेर्यदपत्यं चतुर्थादि तद्युवसंज्ञमेव स्यात्॥<BR>
<BR>
यून्यपत्ये गोत्रप्रत्ययान्तादेव प्रत्ययः स्यात्, स्त्रियां तु न युवसंज्ञा॥<BR>
<BR>
गोत्रे यौ यञिञौ तदन्तात्फक् स्यात्॥<BR>
<BR>
प्रत्ययादेः फस्य आयन्, ढस्य एय्, खस्य ईन्, छस्य ईय्, घस्य इय् एते स्युः/ गर्गस्य युवापत्यं गार्ग्यायणः। दाक्षायणः॥<BR>
<BR>
अपत्येर्ऽथे। दाक्षिः॥<BR>
<BR>
बाहविः। औडुलोमिः। (
<BR>
एभ्यो ऽञ् गोत्रे। ये त्वत्रानृषयस्तेभ्यो ऽपत्ये ऽन्यत्र तु गोत्रे। बिदस्य गोत्रं बैदः। बैदौ। बिदाः। पुत्रस्यापत्यं पौत्रः। पौत्रौ। पौत्राः। एवं दौहित्रादयः॥<BR>
<BR>
अपत्ये। शैवः। गाङ्गः॥<BR>
<BR>
ऋषिभ्यः - वासिष्ठः। वैश्वामित्रः। अन्धकेभ्यः - श्वाफल्कः। वृष्णिभ्यः - वासुदेवः। कुरुभ्यः - नाकुलः। साहदेवः॥<BR>
<BR>
संख्यादिपूर्वस्य मातृशब्दस्योदादेशः स्यादण् प्रत्ययश्च। द्वैमातुरः। षाण्मातुरः। सांमातुरः। भाद्रमातुरः॥<BR>
<BR>
स्त्रीप्रत्ययान्तेभ्यो ढक्। वैनतेयः॥<BR>
<BR>
चादण्। कानीनो व्यासः कर्णश्च॥<BR>
<BR>
(
<BR>
यादौ तद्धिते परे ऽन् प्रकृत्या स्यान्न तु भावकर्मणोः। राजन्यः। जातावेवेति किम् ? - .<BR>
<BR>
अन् प्रकृत्या स्यादणि परे। राजनः। श्वशुर्यः॥<BR>
<BR>
क्षत्त्रियः। जातावित्येव/ क्षात्त्रिरन्यत्र॥<BR>
<BR>
<BR>
अङ्गात्परस्य ठस्येकादेशः स्यात्। रैवतिकः॥<BR>
<BR>
जनपदक्षत्त्रियवाचकाच्छब्दादञ् स्यादपत्ये। पाञ्चालः। (
<BR>
कौरव्यः। नैषध्यः॥<BR>
<BR>
अञादयस्तद्राजसंज्ञाः स्युः॥<BR>
<BR>
बहुष्वर्थेषु तद्राजस्य लुक् तदर्थकृते बहुत्वे न तु स्त्रियाम्। इक्ष्वाकवः। पञ्चालाः इत्यादि॥<BR>
<BR>
अस्मात्तद्राजस्य लुक्। कम्बोजः। कम्बोजौ। (
<BR>
इत्यपत्याधिकारः॥ २॥<BR>
[[वर्गः:लघुसिद्धान्तकौमुदी]]
| |||