"महाभारतम्-01-आदिपर्व-099" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
(लघु) Bot: adding required templates |
आदिपर्व using AWB |
||
पङ्क्तिः ११:
दुष्यन्तशकुन्तलाविवादः।। १ ।।
<table><tr><td>
<tr><td>
'''शकुन्तलोवाच। </tr> <tr><td>
राजन्सर्षपमात्राणि परच्छिद्राणि पश्यसि।<BR>आत्मनो बिल्वमात्राणि पश्यन्नपि न पश्यसि।। <td> 1-99-1a<BR>1-99-1b
</tr>
<tr><td>
मेनका त्रिदशेष्वेव त्रिदशाश्चानु मेनकाम्।<BR>ममैवोद्रिच्यते जन्म दुष्यन्त तव जन्मतः।। <td> 1-99-2a<BR>1-99-2b
</tr>
<tr><td>
क्षितौ चरसि राजंस्त्वमन्तरिक्षे चराम्यहम्।<BR>आवयोरन्तरं पश्य मेरुसर्षपयोरिव।। <td> 1-99-3a<BR>1-99-3b
</tr>
<tr><td>
महेन्द्रस्य कुबेरस्य यमस्य वरुणस्य च।<BR>भवनान्यनुसंयामि प्रभावं पश्य मे नृप।। <td> 1-99-4a<BR>1-99-4b
</tr>
<tr><td>
`पुरा नरवरः पुत्र उर्वश्यां जनितस्तदा।<BR>आयुर्नाम महाराज तव पूर्वपितामहः।। <td> 1-99-5a<BR>1-99-5b
</tr>
<tr><td>
महर्षयश्च बहवः क्षत्रियाश्च परन्तपाः।<BR>अप्सरःसु ऋषीणां च मातृदोषो न विद्यते।।' <td> 1-99-6a<BR>1-99-6b
</tr>
<tr><td>
सत्यश्चापि प्रवादोऽयं प्रवक्ष्यामि च ते नृप।<BR>निदर्शनार्थं न द्वेषाच्छ्रुत्वा तत्क्षन्तुमर्हसि।। <td> 1-99-7a<BR>1-99-7b
</tr>
<tr><td>
विरूपो यावदादर्शे नात्मनो वीक्षते मुखम्।<BR>मन्यते तावदात्मानमन्येभ्यो रूपवत्तरम्।। <td> 1-99-8a<BR>1-99-8b
</tr>
<tr><td>
यदा तु रूपमादर्शे विरूपं सोऽभिवीक्षते।<BR>तदा ह्रीमांस्तु जानीयादन्तरं नेतरं जनम्।। <td> 1-99-9a<BR>1-99-9b
</tr>
<tr><td>
अतीव रूपसंपन्नो न कंचिदवमन्यते।<BR>अतीव जल्पन्दुर्वाचो भवतीह विहेतुकः।। <td> 1-99-10a<BR>1-99-10b
</tr>
<tr><td>
`पांसुपातेन हृष्यन्ति कुञ्जरा मदशालिनः।<BR>तथा परिवदन्नन्यान्हृष्टो भवति दुर्मतिः।। <td> 1-99-11a<BR>1-99-11b
</tr>
<tr><td>
सत्यधर्मच्युतात्पुंसः क्रुद्धादाशीविषादिव।<BR>सुनास्तिकोप्युद्विजते जनः किं पुनरास्तिकः।। <td> 1-99-12a<BR>1-99-12b
</tr>
<tr><td>
स्वयमुत्पाद्य पुत्रं वै सदृशं योऽवमन्यते।<BR>तस्य देवाः श्रियं घ्नन्ति तत्रैनं कलिराविशेत्।। <td> 1-99-13a<BR>1-99-13b
</tr>
<tr><td>
अभव्येऽप्यनृतेऽशुद्धे नास्तिके पापकर्मणि।<BR>दुराचारे कलिर्ह्याशु न कलिर्धर्मचारिषु।।' <td> 1-99-14a<BR>1-99-14b
</tr>
<tr><td>
मूर्खो हि जल्पतां पुंसां श्रुत्वा वाचः शुभाशुभाः।<BR>अशुभं वाक्यमादत्ते पुरीषमिव सूकरः।। <td> 1-99-15a<BR>1-99-15b
</tr>
<tr><td>
प्राज्ञस्तु जल्पतां पुंसां श्रुत्वा वाचः शुभाशुभाः।<BR>गुणवद्वाक्यमादत्ते हंसः क्षीरमिवाम्भसि।। <td> 1-99-16a<BR>1-99-16b
</tr>
<tr><td>
`आत्मनो दुष्टभावत्वं जानन्नीचोऽप्रसन्नधीः।<BR>परेषामपि जानाति स्वधर्मसदृशान्गुणान्।। <td> 1-99-17a<BR>1-99-17b
</tr>
<tr><td>
दह्यमानास्तु तीव्रेण नीचाः परयशोग्निना।<BR>अशक्तास्तद्गतिं गन्तुं ततो निन्दां प्रकुर्वते।।' <td> 1-99-18a<BR>1-99-18b
</tr>
<tr><td>
अन्यान्परिवदन्साधुर्यथा हि परितप्यते।<BR>तथा परिवदन्नन्यान्हृष्टो भवति दुर्जनः।। <td> 1-99-19a<BR>1-99-19b
</tr>
<tr><td>
`अपवादरता मूर्खा भवन्ति हि विशेषतः।<BR>नापवादरताः सन्तो भवन्ति स्म विशेषतः।।' <td> 1-99-20a<BR>1-99-20b
</tr>
<tr><td>
अभिवाद्य यथा वृद्धान्साधुर्गच्छति निर्वृतिम्।<BR>एवं सज्जनमाक्रुश्य मूर्खो भवति निर्वृतः।। <td> 1-99-21a<BR>1-99-21b
</tr>
<tr><td>
सुखं जीवन्त्यदोषज्ञा मूर्खा दोषानुदर्शिनः।<BR>यथा वाच्याः परैः सन्तः परानाहुस्तथाविधान्।। <td> 1-99-22a<BR>1-99-22b
</tr>
<tr><td>
अतो हास्यतरं लोके किंचिदन्यन्न विद्यते।<BR>यदि दुर्जन इत्याहुः सज्जनं दुर्जनाः स्वयम्।। <td> 1-99-23a<BR>1-99-23b
</tr>
<tr><td>
`दारुणाल्लोकसंक्लेशाद्दुःखमाप्नोत्यसंशयम्।।'<BR>कुलवंशप्रतिष्ठां हि पितरः पुत्रमब्रुवन्।। <td> 1-99-24a<BR>1-99-24b
</tr>
<tr><td>
उत्तमं सर्वधर्माणां तस्मात्पुत्रं तु न त्यजेत्।<BR>स्वपत्नीप्रभवाँल्लब्धान्कृतान्समयवर्धितान्।। <td> 1-99-25a<BR>1-99-25b
</tr>
<tr><td>
क्रीतान्कन्यासु चोत्पन्नान्पुत्रान्वै मनुरब्रवीत्।<BR>`ते च षड्वन्धुदायादाः षडदायादबान्धवाः।। <td> 1-99-26a<BR>1-99-26b
</tr>
<tr><td>
धर्मकृत्यवहा नॄणां मनसः प्रीतिवर्धनाः।<BR>त्रायन्ते नरकाज्जाताः पुत्रा धर्मप्लवाः पितॄन्।। <td> 1-99-27a<BR>1-99-27b
</tr>
<tr><td>
स त्वं नृपतिशार्दूल न पुत्रं त्यक्तुमर्हसि।<BR>तस्मात्पुत्रं च सत्यं च पालयस्व महीपते।। <td> 1-99-28a<BR>1-99-28b
</tr>
<tr><td>
उभयं पालयस्वैतन्नानृतं वक्तुमर्हसि।'<BR>आत्मानं सत्यधर्मौ च पालयेथा महीपते।<BR>नरेन्द्रसिंह कपटं न हि वोढुं त्वमर्हसि।। <td> 1-99-29a<BR>1-99-29b<BR>1-99-29c
</tr>
<tr><td>
वरं कूपशताद्वापी वरं वापीशतात्क्रतुः।<BR>वरं क्रतुशतात्पुत्रः सत्यं पुत्रशताद्वरम्।। <td> 1-99-30a<BR>1-99-30b
</tr>
<tr><td>
अश्वमेधसहस्रं च सत्यं च तुलया धृतम्।<BR>अश्वमेधसहस्राद्धि सत्यमेव विशिष्यते।। <td> 1-99-31a<BR>1-99-31b
</tr>
<tr><td>
सर्ववेदाधिगमनं सर्वतीर्थावगाहनम्।<BR>सत्यस्यैव च राजेन्द्र कलां नार्हति षोडशीम्।। <td> 1-99-32a<BR>1-99-32b
</tr>
<tr><td>
नास्ति सत्यसमो धर्मो न सत्याद्विद्यते परम्।<BR>न हि तीव्रतरं पापमनृतादिह विद्यते।। <td> 1-99-33a<BR>1-99-33b
</tr>
<tr><td>
राजन्सत्यं परो धर्मः सत्याच्च समयः परः।<BR>मात्याक्षीः समयं राजन्सत्यं सङ्गतमस्तु ते।। <td> 1-99-34a<BR>1-99-34b
</tr>
<tr><td>
`यः पापो न विजानीयात्कर्म कृत्वा नराधिप।<BR>न हि तादृक्परं पापमनृतादिह विद्यते।। <td> 1-99-35a<BR>1-99-35b
</tr>
<tr><td>
यस्य ते हृदयं वेद सत्यस्यैवानृतस्य च।<BR>कल्याणावेक्षणं तस्मात्कर्तुमर्हसि धर्मतः।। <td> 1-99-36a<BR>1-99-36b
</tr>
<tr><td>
यो न कामान्न च क्रोधान्न द्रोहादतिवर्तते।<BR>अमित्रं वापि मित्रं वा स एवोत्तमपूरुषः।।' <td> 1-99-37a<BR>1-99-37b
</tr>
<tr><td>
अनृतश्चेत्प्रसङ्गस्ते श्रद्दधासि न चेत्स्वयम्।<BR>आश्रमं गन्तुमिच्छामि त्वादृशो नास्ति सङ्गतं।। <td> 1-99-38a<BR>1-99-38b
</tr>
<tr><td>
`पुत्रत्वे शङ्कमानस्य त्वं बुद्ध्या निश्चयं कुरु।<BR>गतिः स्वरः स्मृतिः सत्वं शीलं विद्या च विक्रमः।। <td> 1-99-39a<BR>1-99-39b
</tr>
<tr><td>
धृष्णुप्रकृतिभावौ च आवर्ता रोमराजयः।<BR>समा यस्य यदा स्युस्ते तस्य पुत्रो न संशयः।। <td> 1-99-40a<BR>1-99-40b
</tr>
<tr><td>
सादृश्येनोद्धऋतं बिम्बं तव देहाद्विशांपते।<BR>तातेति भाषमाणं वै मा स्म राजन्वृथा कृथाः।। <td> 1-99-41a<BR>1-99-41b
</tr>
<tr><td>
ऋते च गर्दभीक्षीरात्पयः पास्यति मे सुतः।'<BR>ऋतेपि त्वां च दुष्यन्त शैलराजावतंसिकाम्।<BR>चतुरन्तामिमामुर्वीं पुत्रो मे पालयिष्यति।। <td> 1-99-42a<BR>1-99-42b<BR>1-99-42c
</tr>
<tr><td>
`शकुन्तले तव सुतश्चक्रवर्ती भविष्यति।<BR>एवमुक्तं महेन्द्रेण भविष्यति न चान्यथा।। <td> 1-99-43a<BR>1-99-43b
</tr>
<tr><td>
साक्षित्वे बहवो ह्युक्ता देवदूतादयो मया।<BR>न ब्रुवन्ति तथा सत्यमुताहो नानृतं किल।। <td> 1-99-44a<BR>1-99-44b
</tr>
<tr><td>
असाक्षिणी मन्दबाग्या गमिष्यामि यथागतम्।।' <td> 1-99-45a
</tr>
<tr><td>
'''वैशंपायन उवाच।''' <td> 1-99-46x
</tr>
<tr><td>
एतावदुक्त्वा वचनं प्रातिष्ठत शकुन्तला।<BR>`तस्याः क्रोधसमुत्थोग्निः सधूमो मूर्ध्न्यदृश्यत।। <td> 1-99-46a<BR>1-99-46b
</tr>
<tr><td>
संनियम्यात्मनोऽङ्गेषु ततः क्रोधाग्निमात्मजम्।<BR>प्रस्थितैवानवद्याङ्गी सह पुत्रेण वै वनम्'।। <td> 1-99-47a<BR>1-99-47b
</tr>
<tr><td>
।। इति श्रीमन्महाभारते आदिपर्वणि संभवपर्वणि एकोनशततमोऽध्यायः।। 99 ।। <td>
</tr>
{{footer
| previous = [[महाभारतम्-01-आदिपर्व-098|आदिपर्व-098]]
| next = [[महाभारतम्-01-आदिपर्व-100|आदिपर्व-100]]
}}
[[वर्गः:आदिपर्व]]
|