"रामायणम्/युद्धकाण्डम्/सर्गः १४" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः १:
{{Ramayana|युद्धकाण्ड}}
'''श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे युद्धकाण्डे चतुर्दशः सर्गः ॥६-१४॥'''
<div class="verse">
<pre>
निशाचरेन्द्रस्य निशम्य वाक्यम् ।
स कुम्भकर्णस्य च गर्जितानि ।
विभीषणो राक्षसराजमुख्य ।
मुवाच वाक्यम् हितम्र्थयुक्तम् ॥६-१४-१॥
वृतो हि बाह्वन्तरभोगराशि ।
श्चिन्ताविषः सुस्मिततीक्षणदम्ष्ट्रः ।
पञ्चाङ्गुलीपञ्चशिरोऽतिकायः ।
सीतामहाहिस्तव केन राजन् ॥६-१४-२॥
यावन्न
वलीमुखाः पर्वतकूटमात्राः ।
दम्ष्ट्रयुधाश्चैव नखायुधाश्च ।
प्रदीयताम् दाशरथाय मैथिली ॥६-१४-
यावन्न गृह्णन्ति शिराम्सि बाणा ।
रामेरिता राक्षसपुङ्गवानाम् ।
वज्रोपमा वायुसमानवेगाः ।
प्रदीयताम् दाशरथाय मैथिली ॥६-१४-४॥
न कुम्भकर्णेन्द्रजितौ च राजम् ।
स्तथा महापार्श्वमहोदरौ वा ।
निकुम्भकुम्भौ च तथातिकायः ।
स्थातुम् समर्था युधि राघवस्य ॥६-१४-५॥
जीवम्स्तु रामस्य न मोक्स्यसे त्वम् ।
गुप्तः सवित्राप्यथवा मरुद्भिः ।
न वासवस्याङ्कगतो न मृत्यो ।
र्नभो न पातालमनुप्रविष्टः ॥६-१४-६॥
निशम्य वाक्यम् तु विभीषणस्य ।
ततः प्रहस्तो वचनम् बभाषे ।
न नो भयम् विद्म न दैवतेभ्यो ।
न यक्षगन्धर्वमहोरगेभ्यो ।
भयम् न सम्ख्ये पतगोरगेभ्यः ।
कथम् नु रामाद्भविता भयम् नो ।
नरेन्द्रपुत्रात्समरे कदाचित् ॥६-१४-८॥
प्रहस्तवाक्यम् त्वहितम् निशम्य ।
विभीषणो राजहितानुकाङिक्षी ।
ततो महार्थम् वचनम् बभाषे ।
धर्मार्थकामेषु निविष्टबुद्धिः ॥६-१४-९॥
प्रहस्त राजा च महोदरश्च ।
त्वम् कुम्भकर्णश्च यथार्थजातम् ।
ब्रवीत रामम् प्रति तन्न शक्यम् ।
यथा गतिः स्वर्गमधर्मबुद्धेः ॥६-१४-१०॥
वधस्तु रामस्य मया त्वया च ।
प्रहस्त सर्वैरपि राक्षसैर्वा ।
कथम् भवेदर्थविशारदस्य ।
महार्णवम् तर्तु मिवाप्लवस्य ॥६-१४-११॥
धर्मप्रधानस्य महारथस्य ।
इक्स्वाकुवम्शप्रभवस्य राज्ञः ।
पुरोऽस्य देवाश्च तथाविधस्य ।
कृत्येषु शक्तस्य भवन्ति मूढाः ॥६-१४-१२॥
तीक्षणा न तावत्तव कङ्कपत्रा ।
दुरापदा राघवविप्रमुक्ताः ।
भित्त्वाशरीरम् प्रविशन्ति बाणाः ।
प्रहस्त तेनैव विकत्थसे त्वम् ॥६-१४-
भित्त्वा न तावत्प्रविशन्ति कायम् ।
प्राणान्तकास्तेऽशनितुल्य्वेगाः ।
शिताः शरा राघवविप्रमुक्ताः ।
प्रहस्त तेनैव विकत्थसे त्वम् ॥६-१४-१४॥
न रावणो नाइबलस्त्रीशीर्षो ।
न कुम्भकर्णस्य सुतो निकुभः ।
न चेन्द्रजिद्दाशरथिम् प्रसोढुम् ।
त्वम् वा रणे शक्रसमम् समर्थः ॥६-१४-१५॥
देवान्तको वापि नरान्तको वा ।
तथातिकायोऽतिरथो महात्मा ।
अकम्पननश्चाद्रिसमानसारः ।
स्थातुम् न शक्ता युधि राघवस्य ॥६-१४-१६॥
अयम् च राजा न्यसनाभिभूतो ।
मित्रैरमित्रप्रतिमैर्भवद्भिः ।
अन्वास्यते राक्षसनाशनार्थे ।
तीक्षणः प्रकृत्या ह्यसमीक्ष्यकारी ॥६-१४-१७॥
अनन्तभोगेन सहस्रमूर्ध्ना ।
वागेन भीमेन महाबलेन ।
बलात्परिक्षिप्तमिमम् भवन्तो ।
राजानमुत्क्षिप्य विमोचयन्तु ॥६-१४-१८॥
यावद्धि केशग्रहणात्सुहृद्भिः ।
समेत्य सर्वैः परिपूर्णकामैः ।
निगृह्य राजा परिरक्षितव्यो ।
भूतैर्यथा भीमबलैर्गृहीअः ॥६-१४-१९॥
सुवारिणा राघवसागरेण ।
प्रच्चाद्यमानस्तरसा भवद्भिः ।
प्रच्चाद्यमानस्तरसा भवद्भिः ।
युक्तस्त्वयम् तारयितुम् समेत्य ।
काकुत्थ्सपातालमुखे पतन्सः ॥६-१४-२०॥
इदम् पुरस्यास्य सराक्षसस्य ।
राज्ञश्च पथ्यम् ससुहृज्जनस्य ।
सम्यग्घि वाक्यम् स्वमतम् ब्रवीमि ।
नरेन्द्रपुत्राय ददातु मैथिलीम् ॥६-१४-२१॥
परस्य वीर्यम् स्वबलम् च बुद्ध्वा ।
स्थानम् क्षयम् चैव तथैव वृद्धिम् ।
तथा स्वपक्षे प्यनुमृश्य बुद्ध्या ।
वद्त् क्षमम् स्वामिहितम् स मन्त्री ॥६-१४-२२॥
</pre>
</div>
'''इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये युद्धकाण्डे चतुर्दशः सर्गः ॥६-१४॥'''
| |||