तिब्बती-संस्कृत-आङ्लशब्दकोशः/र-अ

• ར་▫ ra▪ [accusative; dative and locative particle] to; as; -ly; in; at▫ {PH}goat▫ ར་ཟམ་པར་འགྲོ་བ་ལྟར་་་་▫ ra zam par 'gro ba ltar ...▫ Like a goat walking over a bridge ...▫ {Gön}

• ར་▫ ra▪ goat▫ {PH}goat▫ ར་ཟམ་པར་འགྲོ་བ་ལྟར་་་་▫ ra zam par 'gro ba ltar ...▫ Like a goat walking over a bridge ...▫ {Gön}

• ར་རྒོད་▫ ra rgod▪ wild goat

• ར་མཉེ་▫ ra mnye▪ a large leaf called "ra-nay"

• ར་ཕོ་▫ ra pho▪ {PH}goat

• ར་བ་▫ ra ba▪ prākāra▪ {PH}fence; courtyard▫ ཨོཾ་བཛྲ་ པྲཱ་ཀཱ་ར་ཎ་ཧཱུཾ་བཾ་ཧཱུཾ། ར་བའིའོ།▫ "OṂ Vajraprākāraṇa HŪṂ BAṂ HŪṂ!" [is the mantra] of the fence.▫ Toh. 451

• རྭ་▫ rwa▪ {MSA}śṛṅga▪ horn▫ {PH}fence

• རྭ་ཁ་བྲག་▫ rwa kha brag▪ Ra-kha Precipice (hermitage at Se-ra Monastic University) Tenses: future, present, past, imperative

• རྭ་བཅད་པ་▫ rwa bcad pa▪ {C}chinna-viṣāṇa-vṛṣabha-upama▪ {C}one who is like a bull with his horns sawn off

• རྭ་བ་▫ rwa ba▪ fence; pen

• རྭ་རིགས་▫ rwa rigs▪ {C}śarabha▪ {C}some deer

• རག་མ་ལས་པ་▫ rag ma las pa▪ nonreliance; noncontingency

• རག་ལས་▫ rag las▪ adhīnatva; ādhīnatva▪ to depend; depend upon{BJ 8.3}

• རག་ལས་པ་▫ rag las pa▪ {MSA}adhīnatva; {MSA} ādhīnatva▪ to depend; depend upon

• རགས་པ་▫ rags pa▪ {LCh,L}sthūla; {N}satataṃ; {MSA,MV}audārika; {MV}udāra▪ coarse; gross; thick▫ ignorant; huge; tangible; material; {N} gross objects; {GD:131} extended objects Divisions: འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་རགས་པ་བསྟན་བཅོས་ལ་གྲགས་པའི་རགས་པ་▫ 'jig rten la grags pa'i rags pa bstan bcos la grags pa'i rags pa▫ extended objects which are reknown to the world{GD:158} and, extended objects which are reknown to [philosophical] treatises {GD:158}

• རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བ་▫ rags pa dang ni phra ba▪ {MSA} audārika-sūkṣma▪ coarse and subtle

• རགས་པ་དྲན་པ་གཅིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་▫ rags pa dran pa gcig pa'i rnal 'byor▪ yoga of singlemindedness of the coarse

• རགས་པ་རྣམས་▫ rags pa rnams▪ {LCh,L}sthūla; {N} satataṃ; {MSA,MV}audārika; {MV}udāra▪ coarse; gross; thick; gross objects{N}

• རགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་▫ rags pa'i de kho na▪ coarse suchness

• རགས་པའི་མི་རྟག་པ་▫ rags pa'i mi rtag pa▪ *sthūla-anitya▪ coarse impermanence

• རགས་པའི་ཤིན་སྦྱངས་▫ rags pa'i shin sbyangs▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ coarse pliancy

• རགས་པར་སྣང་བ་▫ rags par snang ba▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ sthūlabhāsa▪ grossness ▫ {GD:134} impression of extension

• རང་▫ rang▪ {L,MSA}sva; {C,MSA}ātman; {MSA} svaka; {MSA}svayam▪ own; itself; himself; herself ▫ {PH}it; itself▫ {C}one's own; self; himself; myself; for themselves; his own

• རང་རྐྱ་ཐུབ་པ་▫ rang rkya thub pa▪ a self-sufficient entity; able to stand by itself{Lati}

• རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་▫ rang rkya thub pa'i rdzas yod▪ substantial existence in the sense of being able to be self-sufficient

• རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་གྲུབ་པ་▫ rang rkya thub pa'i rdzas yod du grub pa▪ established as a self-sufficient substantial entity

• རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་བདག་གིས་སྟོང་པ་▫ rang rkya thub pa'i rdzas yod bdag gis stong pa▪ lack of being a substantially existent self in the sense of being self-sufficient

• རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་▫ rang rkya thub pa'i rdzas su yod pa▪ self-sufficient substantial existence

• རང་རྐྱ་པ་▫ rang rkya pa▪ self-sufficient{N}

• རང་རྐྱ་བ་▫ rang rkya ba▪ self-sufficient

• རང་སྐྱ་ཐུབ་པ་▫ rang skya thub pa▪ self-sufficient

• རང་སྐྱ་འཛིན་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་▫ rang skya 'dzin thub pa'i rdzas yod▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ substantial existent in the sense of being self-sufficiently apprehensible

• རང་སྐྱེ་བ་▫ rang skye ba▪ self-production

• རང་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་▫ rang kho na'i don du▪ for one's own sake

• རང་འཁོར་▫ rang 'khor▪ {PH}its accompanier

• རང་གི་▫ rang gi▪ {L}sva; {C}ātman▪ own; one's own; own-རང་གི་སྐུ་▫ rang gi sku▪ sva-kāya▪ one's own exalted body Tenses: future, present, past, imperative

• རང་གི་ཁམས་▫ rang gi khams▪ {MSA}sva-dhātu▪ one's own realm

• རང་གི་འཁོར་▫ rang gi 'khor▪ {PH}its accompanier

• རང་གི་དགག་བྱ་▫ rang gi dgag bya▪ its object of negation

• རང་གི་དགག་བྱ་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པའི་མེད་དགག་▫ rang gi dgag bya shes bya la mi srid pa'i med dgag▪ non-affirming negative whose object of negation is not possible among object of knowledge

• རང་གི་དགག་བྱ་ཤེས་བྱ་ལ་སྲིད་པའི་མེད་དགག་▫ rang gi dgag bya shes bya la srid pa'i med dgag▪ non-affirming negative whose object of negation is possible among object of knowledge

• རང་གི་རྒྱུད་▫ rang gi rgyud▪ {L}sva-saṃtāna▪ one's own continuum

• རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་▫ rang gi rgyud du gtogs pa'i lus la sogs pa▪ {MV} svāsantānikāḥ kāyādayaḥ▪ body, etc., that are included in one's own continuum

• རང་གི་ངང་▫ rang gi ngang▪ sva-rasa▪ own taste/ character/nature

• རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་▫ rang gi ngo skal gyi spang bya ▪ སྤང་སྤོང་སྤངས་སྤོངས་▫ spang spong spangs spongs▪ its corresponding object of abandonment

• རང་གི་ངོ་བོ་▫ rang gi ngo bo▪ {MSA,N}svabhāva; {N} svarūpa; svaḥ bhavaḥ; svarūpam▪ intrinsic entity; own entity{N}; its own entity; own-entity

• རང་གི་ངོ་བོ་ཀུན་རྫོབ་པ་▫ rang gi ngo bo kun rdzob pa▪

• བརྫབ་རྫོབ་བརྫབས་རྫོབས་▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ sāṃvṛtam svarūpam▪ conventional nature

• རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་▫ rang gi ngo bo nyid kyis grub pa▪ {N}svabhāvatā siddhi; {N}svarūpa-siddhi; {N}svābhāvikī siddhi▪ established by way of its own nature; established by way of its own entity

• རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་▫ rang gi ngo bo nyid las skye ba▪ produced from their own natures

• རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་▫ rang gi ngo bo 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ svarūpa-dhāraṇa [cf. Abhidharma-kośa-bhāṣya I.2b]▪ bearing its own entity; that which holds its own entity

• རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་▫ rang gi ngo bo la gnas pa▪ {GD:122} svarūpasthitayaḥ▪ {GD:122} abiding within their own nature

• རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག▫ rang gi ngo bo la rang rig▪ {GD:598} self-cognition with respect to its own nature

• རང་གི་ངོ་བོས་▫ rang gi ngo bos▪ svarūpataḥ▪ by way of own-entity

• རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་▫ rang gi ngo bos grub pa▪ {N}svabhāvatā siddhi; {N}svarūpa-siddhi; {N}svābhāvikī siddhi; *svabhāvasiddha▪ establishment by way of its own entity{N}; establishment by way of own-entity

• རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་▫ rang gi ngo bos grub pa'i mtshan nyid dam rang bzhin▪ character or inherent nature in the sense of being established by way of their own nature

• རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་▫ rang gi ngo bos yod pa▪ {N} svarūpeṇa vidyamāna▪ existence by way of its own entity{N}

• རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྒྲིབ་▫ rang gi ngos skal gyi sgrib▪ {PH}the corresponding obstructions

• རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྒྲིབ་གཉིས་▫ rang gi ngos skal gyi sgrib gnyis▪ {PH}the two corresponding obstructions

• རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་▫ rang gi ngos skal gyi spang bya▪ སྤང་སྤོང་སྤངས་སྤོངས་▫ spang spong spangs spongs ▪ the corresponding object of abandonment

• རང་གི་དངོས་པོ་▫ rang gi dngos po▪ own factuality

• རང་གི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་▫ rang gi dngos po stong pa nyid▪ self-entity emptiness (emptiness of its own entity)

• རང་གི་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་གྱི་ངོས་ནས་▫ rang gi dngos Tenses: future, present, past, imperative po'i gnas tshul gyi ngos nas▪ from the side of the mode of subsistence of its own factuality

• རང་གི་དངོས་མིང་▫ rang gi dngos ming▪ its own actual name

• རང་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ་▫ rang gi mngon par shes pa▪ {C}svayam-abhijñā▪ its own clairvoyance▫ {C} his own higher knowledge

• རང་གི་མངོན་པར་ཤེས་པས་རྟུལ་བ་▫ rang gi mngon par shes pas rtul ba▪ {C}svayam-abhijñā-parākrama ▪ progress by way of clairvoyance▫ {C}the courageous advance towards their own higher knowledge

• རང་གི་ཆ་ཤས་དུ་མ་འདུས་པའི་གཟུགས་རགས་པ་▫ rang gi cha shas du ma 'dus pa'i gzugs rags pa▪ འདུ་ འདུ། འདུད་འདུས་འདུས་▫ 'du 'du/'dud 'dus 'dus▪ a coarse form that is a conglomeration of its many parts {T}

• གཟུགས་རགས་པ་▫ gzugs rags pa▪ {PH}gross form

• རང་གི་འཇུག་ཡུལ་▫ rang gi 'jug yul▪ its object of engagement

• རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གྱི་གཙོ་བོ་▫ rang gi 'jug yul gyi gtso bo ▪ {PH}its principal object of engagement▫ རང་གི་ འཇུག་ཡུལ་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ལ་མཐའ་ གཅིག་ཏུ་ཞེན་ཀྱང་བཅད་དོན་མ་ཐོབ་པའི་རིག་པ་▫ rang gi 'jug yul gyi gtso bor gyur pa'i chos la mtha' gcig tu zhen kyang bcad don ma thob pa'i rig pa▫ an awareness that does not get at an object with respect to which superimpositions have been eliminated although it adheres one-pointedly to the phenomenon that is its principal object of engagement [definition of correctly assuming consciousness (yid dpyod)]

• རང་གི་བརྗེད་བྱང་▫ rang gi brjed byang▪ {PH}own reminder

• རང་གི་ཉེར་ལེན་▫ rang gi nyer len▪ own substantial cause

• རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་▫ rang gi nyon mongs pa▪ {MSA}sva ... kleśa▪ own affliction

• རང་གི་རྟེན་▫ rang gi rten▪ its basis; own basis

• རང་གི་རྟོགས་པ་▫ rang gi rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་ ▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MV}svādhigama▪ own realization; own cognition

• རང་གི་ལྟ་བ་▫ rang gi lta ba▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {L}sva-dṛṣṭi▪ own view

• རང་གི་སྟོབས་ཀྱི་མཐུས་▫ rang gi stobs kyi mthus▪ {C} ātma-bala▪ its own power; own power

• རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་སླུ་བ་▫ rang gi bstan don la slu ba ▪ deceptive with respect to the meaning that it teaches

• རང་གི་བསྟན་བྱ་▫ rang gi bstan bya▪ {PH}its indicated meaning

• རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་▫ rang gi thun mong ma yin pa'i bdag rkyen▪ its own uncommon empowering condition

• རང་གི་ཐེག་པ་▫ rang gi theg pa▪ {MSA}sva ... yāna▪ own vehicle; its own vehicle

• རང་གི་དོན་▫ rang gi don▪ {MSA}ātmārtha; {MSA} svakārtha; {MSA}svārtha▪ own meaning; own object; one's own purpose

• རང་གི་དོན་གྱི་རྟེན་▫ rang gi don gyi rten▪ {MSA} svārthāśraya▪ basis of one's own welfare {T}

• རང་གི་དོན་གྱི་རྟེན་གྱི་ཆོས་བསྟན་▫ rang gi don gyi rten gyi chos bstan▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}dharma ... svārthāśraya▪ teach doctrines that are the basis of one's own welfare {T}

• རང་གི་དོན་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་▫ rang gi don gyi mthar thug pa▪ {MSA}svārtha-niṣṭhā▪ one's own final purpose/object/welfare

• རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་▫ rang gi don rjes su thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs ▪ {C,MSA}anuprāpta-svakārtha▪ obtain one's own purpose/object/welfare▫ {C}their own weal accomplished

• རང་གི་དོན་དང་ལྡན་པ་▫ rang gi don dang ldan pa▪ {MSA}svārtha-vat▪ having one's own purpose/ object/welfare Tenses: future, present, past, imperative

• རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ▫ rang gi don dang gzhan gyi don sgrub pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}pratipatteḥ svārthe parārthe ca▪ establish one's own purpose and others' purposes

• རང་གི་དོན་སྤྱོད་▫ rang gi don spyod▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}ātmārthaṃ carati ▪ practice for one's own purpose; establish one's own purpose

• རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་▫ rang gi don phun sum tshogs ▪ {MSA}svārtha-saṃpatti▪ perfect one's own purpose; complete one's own purpose

• རང་གི་དོན་སྦྱར་བ་ལ་རྗེས་སུ་བརྩོན་པར་བྱ་▫ rang gi don sbyar ba la rjes su brtson par bya▪ {C} svārthayogam anuyukta▪ one should make effort toward application to one's own purpose▫ {C} devotes himself to his own welfare

• རང་གི་བདག་ཉིད་▫ rang gi bdag nyid▪ {MSA}sva ... ātman▪ own essence; own nature

• རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་▫ rang gi bdag nyid du med pa▪ {MSA}svenātmanā 'bhāvat▪ does not exist as one's own essence

• རང་གི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་▫ rang gi bdag nyid las skye ba▪ produced from their own essence

• རང་གི་བདེར་མ་ཆགས་▫ rang gi bder ma chags▪ {MSA} sva-sukheṣv asaktaḥ▪ not attached to one's own happiness

• རང་གི་སྡེ་པ་▫ rang gi sde pa▪ our own schools

• རང་གི་སྡོད་ལུགས་གྱི་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་▫ rang gi sdod lugs gyi ngos nas grub pa▪ existing by way of its own mode of subsistence▫ {PH}establishment from the perspective of its own mode of subsistence

• རང་གི་གནས་ངན་ལེན་▫ rang gi gnas ngan len▪ {MV 2.6 v}dauṣṭhulya▪ own assumption of bad states

• རང་གི་གནས་ཚོད་ཀྱི་དབང་གིས་གྲུབ་པ་▫ rang gi gnas tshod kyi dbang gis grub pa▪ establishment through the force of the object’s own status; establishment through the force of the object’s measure of subsistence; establishment through the force of its own measure of subsistence

• རང་གི་གནས་ཚོད་ཀྱི་དབང་གིས་མ་གྲུབ་པ་▫ rang gi gnas tshod kyi dbang gis ma grub pa▪ non-establishment by the force of its own measure of subsistence

• རང་གི་སྣང་བ་▫ rang gi snang ba▪ {PH}own appearing object

• རང་གི་ཕ་ཐ་▫ rang gi pha tha▪ {C}paitṛka▪ {C} ancestral

• རང་གི་བྱ་བ་▫ rang gi bya ba▪ {MSA}ātma-kṛtya▪ one's own activities {T}

• རང་གི་བློ་ངོར་▫ rang gi blo ngor▪ {PH}from one's own perspective

• རང་གི་དབྱིངས་▫ rang gi dbyings▪ {MSA}sva-dhātu▪ own realm

• རང་གི་འབྲས་བུ་▫ rang gi 'bras bu▪ sva-phala▪ own effect; its own effect▫ རང་གི་འབྲས་བུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་མའི་གཞི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་མངོན་རྟོགས་▫ rang gi 'bras bu gyur pa'i yon tan du ma'i gzhi rten byed pa'i lam zhugs kyi mngon rtogs▫ a clear realizer of one who has entered the path that serves as the basis of the many qualities that are its own effect [definition of ground that is within the set of two, grounds and paths (sa lam gnyis kyi nang tshan du gyur pa'i sa)]

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyi ngo bo med pa▪ lacking a self-characterized entity

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis grub pa▪ svalakṣaṇa-siddhi; svalakṣaṇasiddha▪ established by way of its own character; natural establishment; establishment by way of its own character; establishment [of phenomena] by way of their own character▫ རང་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ།▫ rang 'dzin rtog pa'i zhen gzhir rang gi mtshan nyid kyis grub pa/▫ established by way of its own characteristic as the referent of the conceptual consciousness apprehending it {T}establishment [of phenomena] by way of their own character as the referent of a conceptual consciousness▫ གཟུགས་གཟུགས་ཞེས་རྗོད་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་འཇུག་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་▫ gzugs gzugs zhes Tenses: future, present, past, imperative rjod pa'i sgra 'jug pa'i 'jug gzhir rang gi mtshan nyid kyis grub pa▫ establishment of form by way of its own character as the referent of the term "form."

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis stong pa▪ {C}svalakṣaṇa-śūnya▪ empty by way of its/their own character; {T} empty of own character▫ {C}empty of own-marks

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོད་▫ rang gi mtshan nyid kyis ni yod▪ {MSA}svena lakṣaṇena bhāvaḥ▪ exist by way of its/their own character

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis rnam par gnas pa▪ subsist by way of its own character{BJ 28.3}

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis rnam par gnas pa ni ma yin pa ▪ svalakṣaṇena avyavasthitaṃ▪ not subsist by way of their own character; not subsistent by way of its own character

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis ma grub pa▪ not established by way of their own character

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis med pa▪ does not exist by way of its/their own character{BJ 23.2}

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་▫ rang gi mtshan nyid kyis med pa'i phyir▪ {MSA}svena lakṣaṇenābhāvāt ▪ because of not existing by way of its/their own character

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis yod pa▪ {N}svalakṣaṇa-siddhi; svalakṣaṇasat▪ existence by way of its own character{N}; exist by way of its own character{BJ 28.3}; existent by way of its own character

• རང་གི་མཚན་ཉིད་གྱིས་▫ rang gi mtshan nyid gyis▪ by way of its own character

• རང་གི་མཚན་ཉིད་གྱིས་གནས་པ་མ་ཡིན་▫ rang gi mtshan nyid gyis gnas pa ma yin▪ not subsisting by way of their own character; is not subsistent by way of its own character

• རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་▫ rang gi mtshan nyid yod pa ma yin▪ its own-character [that is, unique character] does not exist རང་གི་མཚན་ཉིད། རང་མཚན་▫ rang gi mtshan nyid/ rang mtshan▪ {L,MSA,MV}sva-lakṣaṇa; {MV}prakṛti ▪ specific character; specifically characterized phenomenon▫ specifically characterized phenonenon; own-characteristicགཞན་དུ་མ་དམིགས་པ་ ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེའི་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཚ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཚན་ཉིད་སྨྲ་▫ gzhan du ma dmigs pa las thun mong ma yin pa nyid kyis me'i rang bzhin gyi rang gi mtshan nyid ni tsha ba'o zhes bya bar mngon par zhen pa ji lta ba bzhin mtshan nyid smra▫ Due to being uncommon because of not being observed separately [from fire], the nature, that is to say, own-character, of fire is heat. (svabhāvatvenābhiniviṣṭā yathābhiniveśaṃ lakṣaṇamācakśate agnerauṣṇyaṃ svalakṣaṇam) [PP, 261.4]▫ རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་▫ rang gi mtshan nyid kyis rnam par gnas pa ni ma yin pa▫ [imputational natures] do not subsist by way of their own character (svalakṣaṇena avyavasthitaṃ)

• རང་གི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་▫ rang gi mtshan ma yongs su brtags pa'i sgo nas▪ from the point of view of thoroughly analyz ing their own signs

• རང་གི་ཡུལ་▫ rang gi yul▪ sva-viṣaya▪ own object; its own object▫ རང་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་བདག་མེད་གསུམ་གང་རུང་ ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡང་ཡིན།རང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་མངོན་གྱུར་དུ་འབྱུང་བའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས།▫ rang gi yul du gyur pa'i bdag med gsum gang rung la rtse gcig tu mnyam par bzhag pa yang yin/ rang rgyud ldan gyi gang zag gi rgyud la mngon gyur du 'byung ba'i theg chen gyi rjes la mngon rtogs/▫ that which is (1) a one-pointed meditative equipoise on any of the three selflessnesses which are its objects and (2) a Mahāyāna subsequent clear realizer occurring in a manifest manner in the continuum of a person who possesses it in his/her continuum [d

• རང་གི་ཡུལ་ནས་འདུ་བ་▫ rang gi yul nas 'du ba▪ {C} viṣayātu▪ collect from its own objects▫ {C}in his own home Tenses: future, present, past, imperative

• རང་གི་ཡོན་ཏན་▫ rang gi yon tan▪ {MSA}svaka ... guṇa▪ own qualities

• རང་གི་རིགས་▫ rang gi rigs▪ {L}sva-jātīya▪ one's own kind; its type▫ belonging to one's own kindརང་གི་རིགས་ཅན་དུ་མ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་▫ rang gi rigs can du ma la rjes su 'gro ba'i chos▫ a phenomena that encompasses the many [instances] which have its type [definition of type generality (rigs spyi)] {T}

• རང་གི་རིགས་ཅན་▫ rang gi rigs can▪ {PH}having its type▫ རང་གི་རིགས་ཅན་དུ་མ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་▫ rang gi rigs can du ma la rjes su 'gro ba'i chos▫ a phenomena that encompasses the many [instances] which have its type [is the definition of type generality (rigs spyi)]▫ {D1}

• རང་གི་རིགས་ཡོད་པ་▫ rang gi rigs yod pa▪ {PH}having its type

• རང་གི་རིགས་ཡོད་པ་ཅན་▫ rang gi rigs yod pa can▪ {PH}having its type

• རང་གི་ལུས་▫ rang gi lus▪ {MSA}sva ... āśraya; {MSA} sva-deha▪ own body; one's own body

• རང་གི་ས་▫ rang gi sa▪ {C}sva-bhūmi▪ own level; own ground▫ {C}their own stage

• རང་གི་ས་བོན་▫ rang gi sa bon▪ {MSA}sva-bīja▪ own seed(s); own-seeds

• རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་▫ rang gi sangs rgyas kyi chos yongs su smin pa▪ {MSA}sva-buddha-dharma-paripāka▪ ripen the qualities of one's own Buddhahood

• རང་གི་སེམས་▫ rang gi sems▪ {MSA}sva-citta▪ own mind; one's own mind

• རང་གི་སེམས་ཀྱང་བསྲུང་བ་▫ rang gi sems kyang bsrung ba▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA}sva-cittasya ca rakṣaṇā▪ protect/ guard/safeguard also one's own mind

• རང་གི་སེམས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་▫ rang gi sems la dbang bsgyur ba▪ བསྒྱུར་སྒྱུར་བགྱུརད་གྱུརད་▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ {MSA}sva-citta-vaśa-vartin▪ have sovereignty over one's own mind; control one's own mind

• རང་གི་སྲོག་▫ rang gi srog▪ {MSA}sva-jīvita▪ one's life {T}

• རང་གི་གསལ་བ་▫ rang gi gsal ba▪ sva-vyakti▪ {PH}its own instances

• རང་གི་གསལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་▫ rang gi gsal ba la rjes su 'gro ba'i chos▪ sva-vyaktyanvaya-dharma▪ phenomenon that encompasses its own manifestations

• རང་གིས་རྟོགས་པ་▫ rang gis rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}svayaṃ-bodha▪ realize by oneself

• རང་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་▫ rang gis yongs su bzung ba ▪ {MSA}sva-parigraha▪ apprehend by oneself

• རང་གིས་རང་རིག་པ་▫ rang gis rang rig pa▪ knowing itself by itself

• རང་གིས་ལྷ་སྒྲུབ་པ་ལ་▫ rang gis lha sgrub pa la▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ in order for oneself to achieve the deity ...

• རང་གྲགས་ཀྱི་རྟགས་▫ rang grags kyi rtags▪ sva-siddha-liṅga▪ self-approved sign; self-approved reason; self-renowned reason

• རང་གྲགས་རྗེས་དཔག་▫ rang grags rjes dpag▪ svasiddhānumāna▪ self-approved inference; self-renowned inference

• རང་གྲངས་རྗེས་དཔག་▫ rang grangs rjes dpag▪ sva-siddhānumāna▪ self-approved inference

• རང་གྲོལ་▫ rang grol▪ འགྲོལ་བགྲོལད་གྲོལ་གྲོལད་▫ 'grol 'grold grol grold▪ sva-mukta; sva-mukti▪ self-release

• རང་དགའ་བ་▫ rang dga' ba▪ ordinary▫ {PH}ordinary

• རང་དགར་▫ rang dgar▪ at one’s own whim

• རང་རྒྱལ་▫ rang rgyal▪ pratyekabuddha; {C}pratyaya; pratyekajina▪ [self-conqueror]; Solitary Realizer▫ {C}condition; conditioned; reason; pratyekabuddha

• རང་རྒྱལ་གྱི་མཁྱེན་པ་▫ rang rgyal gyi mkhyen pa▪ མཁྱེན་མཁྱེན་མཁྱེནད་མཁྱེནད་▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ Solitary Realizer exalted knower Tenses: future, present, past, imperative

• རང་རྒྱལ་གྱི་ཐེག་པ་▫ rang rgyal gyi theg pa▪ pratyekabuddha-yāna▪ Solitary Realizer vehicle

• རང་རྒྱལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་▫ rang rgyal gyi rnal 'byor mngon sum▪ pratyekabuddha-yogi-pratyakṣa ▪ Solitary Realizer yogic direct perceiver▫ {PH} yogic direct perception [in the continuum] of a Pratyekabuddha

• རང་རྒྱལ་གྱི་སྦྱོར་ལམ་▫ rang rgyal gyi sbyor lam ▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord ▪ pratyekabuddha-prayoga-mārga▪ Solitary Realizer path of preparation▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་ཚོགས་ལམ་རྫོགས་རྗེས་སུ་བྱུང་ ཞིང་རང་འབྲས་རང་རྒྱལ་གྱི་མཐོང་ལམ་མ་སྐྱེས་གོང་གི་རང་རྒྱལ་གྱི་དོན་མངོན་རྟོགས་▫ mtshan nyid/ rang gi nyer len du gyur pa'i tshogs lam rdzogs rjes su byung zhing rang 'bras rang rgyal gyi mthong lam ma skyes gong gi rang rgyal gyi don mngon rtogs/▫ Definition: a Solitary Realizer's clear realization of meaning that arises after the completion of the path of accumulation, which is its substantial cause, and is generated prior to the Solitary Realizer path of seeing, which is its effect

• རང་རྒྱལ་གྱི་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་▫ rang rgyal gyi sbyor lam drod ▪ {PH}Solitary Realizer heat path of preparation

• རང་རྒྱལ་གྱི་མི་སློབ་ལམ་▫ rang rgyal gyi mi slob lam▪ pratyekabuddha-aśaikṣa-mārga▪ Solitary Realizer path of no more learning▫ Definitions: མཚན་ཉིད། གཟུང་བ་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་རང་རྒྱལ་གྱི་མཁྱེན་པ་▫ mtshan nyid/ gzung ba phyi rol don du 'dzin pa'i rtog pa ma lus par spangs pa'i rang rgyal gyi mkhyen pa/▫ Definition in Svātantrika: a Solitary Realizer's exalted knower that involves a state of having abandoned all of the conception consciousnesses conceiving objects apprehended to be external objects Divisions: དབྱེ་བ། ༡་བེས་རུ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ རང་རྒྱལ་གྱི་མི་སློབ་ལམ་༢་ཚོགས་སྤྱོད་ཀྱི་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་རང་རྒྱལ་གྱི་མི་སློབ་ལམ་▫ dbye ba/ 1 bes ru lta bu'i rtogs pa sngon du song ba'i rang rgyal gyi mi slob lam/ 2 tshogs spyod kyi rtogs pa sngon du song ba'i rang rgyal gyi mi slob lam/▫ Divisions: (1) Solitary Realizer paths of no more learning of those who previously had the realizations of rhinoceros-like Solitary Realizers; (2) Solitary Realizer paths of no more learning of those who previously had the realizations of congregating Sol

• རང་རྒྱལ་གྱི་ཚོགས་ལམ་▫ rang rgyal gyi tshogs lam ▪ pratyekabuddha-saṃbhāra-mārga▪ Solitary Realizer path of accumulation▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་འབྲས་རང་རྒྱལ་གྱི་སྦྱོར་ལམ་མ་སྐྱེས་གོང་གི་རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་མངོན་རྟོགས་▫ mtshan nyid/ rang 'bras rang rgyal gyi sbyor lam ma skyes gong gi rang rgyal gyi chos mngon rtogs/▫ Definition: a Solitary Realizer's clear realizer of doctrine that is generated prior to the Solitary Realizer path of preparation that is its own effect

• རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་▫ rang rgyal gyi lam▪ pratyekabuddha-mārga▪ Solitary Realizer path▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་རྒྱལ་གྱི་ཐར་པར་བགྲོད་པའི་གོ་སྐབས་ཕྱེ་ཤུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་རྒྱལ་ཀྱི་མངོན་རྟོགས་▫ mtshan nyid/ rang rgyal gyi thar par bgrod pa'i go skabs phye shul du gyur pa'i rang rgyal kyi mngon rtogs/▫ Def.: Solitary Realizer's clear realizer that serves to open the passageway for the opportunity of progressing toward a Solitary Realizer's liberation

• རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་▫ rang rgyal gyi lam shes pa'i lam shes▪ jinamārgajñānamayī mārgajñātā▪ knower of paths that knows Solitary Victor paths

• རང་རྒྱལ་གྱི་ས་▫ rang rgyal gyi sa▪ pratyekabuddha-bhūmi▪ Solitary Realizer ground

• རང་རྒྱལ་བཅས་པ་▫ rang rgyal bcas pa▪ {C}sapratyaya▪ with Solitary Realizers

• རང་རྒྱལ་སློབ་པ་▫ rang rgyal slob pa▪ {PH}learner Solitary Realizer

• རང་རྒྱུ་▫ rang rgyu▪ its cause

• རང་རྒྱུ་ལས་བྱུང་▫ rang rgyu las byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་ ▫ 'byung 'byung byung byung▪ arise from its own causes

• རང་རྒྱུད་▫ rang rgyud▪ {LCh}sva-tantra▪ autononous; own power; own continuum

• རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་▫ rang rgyud kyi rjes dpag▪ svatantrānumāna▪ autonomous inference; one's Tenses: future, present, past, imperative own inference

• རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་▫ rang rgyud kyi sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ svatantra-prayoga ▪ autonomous syllogism; one's own syllogism

• རང་རྒྱུད་རྗེས་དཔག་▫ rang rgyud rjes dpag▪ svatantrānumāna▪ autonomous inference; one's own inference

• རང་རྒྱུད་པ་▫ rang rgyud pa▪ svātantrika; svātantrika-[mādhyamika]▪ Autonomy School; Svātantrika; [Middle Way] Autonomy School▫ {PH} Svātantrika; Proponents of the Autonomous [Syllogisms]

• རང་རྒྱུད་པའི་ལུགས་ཀྱི་དགག་བྱ་▫ rang rgyud pa'i lugs kyi dgag bya▪ object of negation in the Svātantrika system

• རང་ངོ་དག་པ་▫ rang ngo dag pa▪ pure in its own essence; essentially pure

• རང་ངོས་▫ rang ngos▪ {PH}its own side

• རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་▫ rang ngos nas grub pa▪ svarūpa-siddhi; svarūpasiddha▪ establishment from their own side

• རང་ངོས་ནས་ཡོད་པ་▫ rang ngos nas yod pa▪ {N} svarūpa-sat▪ existence in its own right; existence from its own side{N}

• རང་ཅག་▫ rang cag▪ [self-s]; we

• རང་གཅེས་འཛིན་▫ rang gces 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ self-cherishing

• རང་གཅེས་འཛིན་ཉོན་མོངས་ཅན་▫ rang gces 'dzin nyon mongs can▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ afflicted self-cherishing

• རང་ཆས་▫ rang chas▪ integral; integrally{LG}; intrinsically▫ རང་ཆས་སུ་སྐྱེས་པ་▫ rang chas su skyes pa▫ produced integrally{LG}

• རང་ཆས་སུ་▫ rang chas su▪ integrally; on their own part; intrinsically

• རང་ཉིད་▫ rang nyid▪ {C}svayam eva▪ oneself; just; itself▫ {PH}oneself; that itself▫ {C}of their own accord; on their ownརང་ཉིད་ངོས་གཟུང་བ་ལ་ཆོས་གཞན་ངོས་གཟུང་བ་ལ་ལྟོས་དགོས་པ་བཏགས་ཡོད་ཟེར་▫ rang nyid ngos gzung ba la chos gzhan ngos gzung ba la ltos dgos pa btags yod zer▫ something whose identification must depend upon the identification of another phenomenon is said to be imputedly existent▫ {Lati}

• རང་ཉིད་ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུ་▫ rang nyid kun 'gro'i rgyu▪ something's [being] an omnipresent cause▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རང་དང་ས་གཅིག་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་ཕྱི་མ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཅན་▫ mtshan nyid/ rang gi 'bras bur gyur pa'i rang dang sa gcig pa'i nyon mongs can phyi ma skyed byed kyi nyon mongs can/ ▫ Def: an afflicted phenomenon that is a producer of a later afflicted phenomenon-- which is its effect--on the same ground as it

• རང་ཉིད་སྐལ་མཉམ་ཀྱི་རྒྱུ་▫ rang nyid skal mnyam kyi rgyu▪ something's [being] a cause of similar lot▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་རང་དང་འདྲ་བར་སྐྱེད་བྱེད་▫ mtshan nyid/ rang gi rigs 'dra phyi ma rang dang 'dra bar skyed byed▫ Def: That which produces a later thing--of the same type as itself--as like itself རང་ཉིད་གང་ཟག་གི་བདག་གི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པའི་བདག་མེད་▫ rang nyid gang zag gi bdag gi ngo bor ma grub pa'i bdag med▪ selflessness that is one’s own nonestablishment as an entity of a self of persons

• རང་ཉིད་དགག་པ་ཡིན་པ་▫ rang nyid dgag pa yin pa▪ something's being a negative▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ༡་རང་འཛིན་རྟོག་པས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་པའི་ ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་༢་རང་འཛིན་རྟོག་པས་རང་གི་དགག་བྱ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་▫ mtshan nyid/ 1 rang 'dzin rtog pas rang gi dgag bya dngos su bcad pa'i tshul gyis rtogs par bya ba/ 2 rang 'dzin rtog pas rang gi dgag bya bcad pa'i sgo nas dngos su rtogs par bya ba/▫ Def.: (1) that which is realized by the conceptual conciousness apprehending it in the manner of explicitly eliminating its object of negation; or: (2) that which is explicitly realized by the conceptual consciousness apprehending it from the viewpoint of

• རང་ཉིད་གཅེས་འཛིན་▫ rang nyid gces 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ cherishing of oneself Tenses: future, present, past, imperative

• རང་ཉིད་ཉེར་ལེན་ཡིན་པ་▫ rang nyid nyer len yin pa ▪ something's being a substantial cause▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་ཉེར་འབྲས་རང་གི་རྫས་རྒྱུན་དུ་གཙོ་བོར་སྐྱེད་བྱེད་▫ mtshan nyid/ rang gi nyer 'bras rang gi rdzas rgyun du gtso bor skyed byed/▫ Definition: that which is the main producer of its substantial effect as the continuum of its substantial entity

• རང་ཉིད་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་▫ rang nyid med dgag gi gzhan sel▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ something's being a non-affirming negative other-eliminator▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་ ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲས་རང་གི་དགག་བྱ་བཀག་ཤུལ་དུ་རང་འཛིན་རྟོག་པའི་ གཞལ་བྱར་འཕངས་པ་ཡང་ཡིན་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་དགག་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་▫ mtshan nyid/ rang zhes brjod pa'i sgras rang gi dgag bya bkag shul du rang 'dzin rtog pa'i gzhal byar 'phangs pa yang yin/ sgrub pa yang yin pa'i gzhi mthun pa med pa yang yin/ dgag pa yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa/▫ Def.: རང་ཉིད་གཟུང་བ་ཆོས་གཞན་བཟུང་བ་ལ་ལྟོས་དགོས་པའི་བཏགས་ཡོད་▫ rang nyid gzung ba chos gzhan bzung ba la ltos dgos pa'i btags yod▪ གདགས་ འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ imputed existent whose apprehension must depend upon apprehension of another phenomenon{BJ 46.6}

• རང་ཉིད་ལ་ཐོག་མར་བློ་སྦྱོང་དགོས་པའི་བསམ་པ་▫ rang nyid la thog mar blo sbyong dgos pa'i bsam pa▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ a thought in which it is necessary initially to train the mind

• རང་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་▫ rang nyid lhan cig byed rkyen ▪ something's being a cooperative condition▫ {PH}something's being a cooperating condition ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་འབྲས་རང་གི་རྫས་རྒྱུན་མ་ཡིན་པར་གཙོ་བོར་སྐྱེད་བྱེད་▫ mtshan nyid/ rang gi lhan cig byed 'bras rang gi rdzas rgyun ma yin par gtso bor skyed byed/▫ Definition: that which is the main producer of its own cooperative effect without being [contained within] the continuum of its substantial entity

• རང་རྟགས་▫ rang rtags▪ natural sign

• རང་སྟོང་▫ rang stong▪ svaśūnyatā▪ emptiness of self

• རང་སྟོབས་ཀྱིས་▫ rang stobs kyis▪ by its own power

• རང་དང་སྣོད་བཅུད་▫ rang dang snod bcud▪ {PH}oneself and the environment and [its] inhabitants

• རང་དང་གཞན་▫ rang dang gzhan▪ {MSA}sva-para▪ self and others; oneself and others

• རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་▫ rang dang gzhan gyi don▪ {MSA} sva-parārtha▪ one's own and others' purposes

• རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྐབས་ཡིན་པ་▫ rang dang gzhan gyi don gyi skabs yin pa▪ {MSA}sva-parārthādhikaraṇatva▪ it is the occassion of one's own and others' welfare; being the occassion of one's own and others' welfare {T}

• རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་▫ rang dang gzhan gyi don sgrub pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}sva-parārtha-pratipatti; {MSA}sva-parārtha-saṃpādana; {MSA}sva-parārtha-sādhana; {MSA}sva-parārtha-siddhi▪ establish one's own and others' purposes

• རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་▫ rang dang gzhan gyi don mngon par sgrub pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}sva-parārthādhikāra▪ manifestly establish one's own and others' purposes

• རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་▫ rang dang gzhan gyi don du rab tu sgrub par byed pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}sva-parārtha-prasādhana▪ establish one's own and others' purposes

• རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་▫ rang dang gzhan gyi don la rab tu sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA}sva-parārtha-prayoga ▪ endeavor at one's own and others' purposes

• རང་དང་གཞན་གྱི་སེམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་▫ rang dang gzhan gyi sems rjes su bsrung ba▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA}sva-para-cittānurakṣaṇa▪ protect/guard/safeguard one's own and others' minds

• རང་དང་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་▫ rang dang gzhan rjes su Tenses: future, present, past, imperative 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}sva-parānugraha▪ apprehend oneself and others

• རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་▫ rang dang gzhan la phan pa ▪ {MSA}sva-parānugraha▪ benefit oneself and others {T}

• རང་དང་གཞན་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་▫ rang dang gzhan la sems mnyam par 'jog pa▪ {MSA}sva-para-sama-cittāvasthāpanā▪ setting in mental equipoise with regard to self and others {T}

• རང་དོན་▫ rang don▪ svārtha▪ one's own welfare; one's own purpose/object/welfare

• རང་དོན་གྱི་ཡོན་ཏན་▫ rang don gyi yon tan▪ qualities for one’s own welfare

• རང་དོན་རྗེས་དཔག་▫ rang don rjes dpag▪ {LCh} svārthānumāna; svārthaanumāna▪ inference for oneself

• རང་དོན་རྟོགས་པ་ཕུན་ཚོགས་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་▫ rang don rtogs pa phun tshogs skyed pa'i nus pa▪ capacity of generating fulfillment of realization of one’s own welfare

• རང་དོན་ཡིད་བྱེད་▫ rang don yid byed▪ taking one’s own welfare to mind

• རང་བདེ་མི་འདོད་པ་▫ rang bde mi 'dod pa▪ {MSA} niḥsvasukha-kāma▪ desire one's own happiness; {T} not desiring one's own happiness

• རང་མདངས་▫ rang mdangs▪ self-effulgence

• རང་མདོག་▫ rang mdog▪ {C} svabhāva-varṇa▪ {PH} natural color

• རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་▫ rang 'dren byed kyi▪ དྲང་འདྲེན་དྲངས་དྲོངས། འདྲེནད་▫ drang 'dren drangs drongs/'drend▪ which induces it

• རང་ལྡོག་▫ rang ldog▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ sva-vyatireka; vivartana▪ self isolate; self-isolate

• རང་ལྡོག་གཅིག་པ་▫ rang ldog gcig pa▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ one self isolate; same self-isolate▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་ལྡོག་སོ་སོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས༎་▫ mtshan nyid/ rang ldog so so ba ma yin pa'i chos//▫ Definition: phenomena that are not distinct self isolates

• རང་ལྡོག་ཐ་དད་▫ rang ldog tha dad▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་ ▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ different self isolates ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་ལྡོག་སོ་སོ་བའི་ཆོས་▫ mtshan nyid/ rang ldog so so ba'i chos/▫ Definition: phenomena that are distinct self isolates

• རང་ལྡོག་ཐ་དད་པ་▫ rang ldog tha dad pa▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ different self-isolates

• རང་རྣམ་▫ rang rnam▪ {PH}autobiography▫ མཁན་པོ་ངག་ཆུང་གི་རང་རྣམ།▫ mkhan po ngag chung gi rang rnam;▫ The autobiography of Nga-wang-pel-sang, abbot [of Katok Monastery].

• རང་བྱང་ཆུབ་དང་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་▫ rang byang chub dang bla na med pa'i byang chub▪ {MV} pratyekānuttara-bodhi▪ self-enlightenment and unsurpassed enlightenment

• རང་བྱུང་▫ rang byung▪ self-arisen

• རང་བྱུང་གི་ཆོས་▫ rang byung gi chos▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}svayambhū-dharmā▪ self-arisen phenomena▫ {C}dharmas of the Self-existent

• རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་▫ rang byung gi ye shes rang bzhin gyis 'od gsal ba▪ naturally luminous self-arisen pristine wisdom

• རང་བྱུང་སྙིང་པོ་▫ rang byung snying po▪ self-arisen matrix

• རང་བྱུང་བ་▫ rang byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}svayaṃbhū▪ self arisen

• རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་▫ rang byung ye shes▪ self-arisen pristine wisdom

• རང་བློ་མ་འཁྲུལ་པ་▫ rang blo ma 'khrul pa▪ {MSA} svayam-aśrānta-buddhi▪ non-mistaken self-awareness; one's own non-mistaken awareness  ?? {T} Tenses: future, present, past, imperative

• རང་དབང་▫ rang dbang▪ {C,MSA}sva-tantra▪ [own-power]; independent; under one's own power▫ {C}as an independent entity

• རང་དབང་གིས་སྐྱེ་▫ rang dbang gis skye▪ autonomously produced

• རང་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་▫ rang dbang gis skye ba▪ autonomous production; production through their own power; production under its own power; produced through their own power

• རང་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་▫ rang dbang gis skye ba▪ autonomous production; autonomously produced; production through their own power

• རང་དབང་ཅན་▫ rang dbang can▪ svatantra▪ self powered; independent

• རང་དབང་དུ་▫ rang dbang du▪ under one's own power; as self-powered [entities]; independently{BJ 16.4}; by their/its own power{BJ 24.3}; self-powered

• རང་དབང་དུ་སྐྱེ་བ་▫ rang dbang du skye ba▪ self-powered production{BJ 31.4}

• རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ལགས་ཀྱང་▫ rang dbang du gyur pa lags kyang▪ {C}svādhīna▪ {C}a private (nirvāṇa) of his own

• རང་དབང་དུ་གྲུབ་པ་▫ rang dbang du grub pa▪ svairīsiddhi▪ establishment through its own power; existence through its own power

• རང་དབང་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་▫ rang dbang du 'byung ba'i phyir▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C} sva-tantra-vṛttitaḥ▪ due to arising through its own power▫ {C}it occurs as an independent reality

• རང་དབང་དུ་འཛིན་པ་▫ rang dbang du 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MV} svatantra-grāha▪ apprehend through its own power; apprehend independently

• རང་དབང་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་▫ rang dbang du rang bzhin gyis skye▪ autonomously inherently produced

• རང་དབང་པ་▫ rang dbang pa▪ {C}aiśvarya; {L} svatantra▪ own power; independence; independent▫ sovreignty

• རང་དབང་བའི་བདག་▫ rang dbang ba'i bdag▪ self under its own power

• རང་དབང་བའི་སེམས་ཅན་▫ rang dbang ba'i sems can▪ self-powered sentient being རང་དབང་བའི་སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཇིག་ལྟ་ ▫ rang dbang ba'i sems can du mngon par zhen pa'i 'jig lta▪ view of the transitory manifestly adhering to a self-powered sentient being

• རང་དབང་མེད་པ་▫ rang dbang med pa▪ {L}anaiśvarya▪ non-independent; non-self-powered

• རང་འབྱུང་▫ rang 'byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}svayam-bhū; {C}svayam-bhū-jñāna▪ self-arisen▫ {C}Self-existent; cognition of the Self-existent

• རང་འབྱུང་གྱི་ཤེས་པ་▫ rang 'byung gyi shes pa▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ svayambhū-jñāna▪ self-arisen consciousness

• རང་འབྲས་▫ rang 'bras▪ sva-phala▪ own effect

• རང་མ་ཡིན་པའི་ལྡོག་ཆོས་▫ rang ma yin pa'i ldog chos ▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ isolate phenomenon that is not itself; isolate-phenomenon-that-is-not-itself▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཁྱོད་གཞི་གྲུབ་ཁྱོད་ཁྱོད་རང་མ་ཡིན་ཁྱོད་མ་ཡིན་པ་ཁྱོད་མ་ ཡིན་ཁྱོད་ཀྱི་ལྡོག་པ་རང་མ་ཡིན་པའི་ལྡོག་ཆོས་དང་མི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་▫ mtshan nyid/ khyod gzhi grub/ khyod khyod rang ma yin/ khyod ma yin pa khyod ma yin/ khyod kyi ldog pa rang ma yin pa'i ldog chos dang mi 'gal ba yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa/▫ Def.: that which is observed as a common locus of: it is an established base; it is not itself; non-it is not it; and its isolate is non-contradictory with isolate phenomenon that is not itself

• རང་མ་ཡིན་པའི་ལྡོག་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་མཐུན་▫ rang ma yin pa'i ldog chos kyi rjes mthun▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ concordance with isolate phenomenon that is not itself; similitude-of-isolate-phenomenon-which-is-not-itself ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཁྱོད་གཞི་གྲུབ་ཁྱོད་ཁྱོད་རང་ Tenses: future, present, past, imperative མ་ཡིན་ཁྱོད་མ་ཡིན་པ་ཁྱོད་མ་ཡིན་ཁྱོད་ཀྱི་ལྡོག་པ་རང་མ་ཡིན་པའི་ལྡོག་ ཆོས་ཀྱི་རྗེས་མཐུན་དང་མི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་▫ mtshan nyid/ khyod gzhi grub/ khyod khyod rang ma yin/ khyod ma yin pa khyod ma yin/ khyod kyi ldog pa rang ma yin pa'i ldog chos kyi rjes mthun dang mi 'gal ba yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa/▫ Def.: an observed common locus between: its being an established base; its not being itself; non-its not being it; and its isolate being non-contradictory with isolate phenomenon that is not itself

• རང་རྩལ་▫ rang rtsal▪ self-projective artifice; self-projective dynamism

• རང་མཚན་▫ rang mtshan▪ sva-lakṣaṇa▪ specifically characterized phenonenon; own-character; specifically characterized phenomenon▫ {N} self-character; {GD:112} specific defining property Definitions: མཚན་ཉིད། ༡་སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་ཙམ་མ་ཡིན་ པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་༢་སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་ཙམ་མ་ ཡིན་པར་ཡུལ་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྡོད་ལུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་༣་རང་བཞིན་ཀྱིས་རང་གི་རང་བཞིན་ལ་གནས་པ་▫ mtshan nyid/ 1 sgra rtog gis btags tsam ma yin par rang gi mtshan nyid gyis grub pa'i chos/ 2 sgra rtog gis btags tsam ma yin par yul rang gi thun mong ma yin pa'i sdod lugs kyi ngos nas grub pa/ 3 rang bzhin kyis rang gi rang bzhin la gnas pa /▫ Def.: (1) a phenomenon which is established through its own characteristic nature, without being merely designated by terms or thought; (2) established from the side of its object's own uncommon mode of subsistence, without being merely imputed by terms o

• རང་མཚན་པ་▫ rang mtshan pa▪ fully qualified; regular

• རང་མཚན་སྤྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་བཞག་▫ rang mtshan spyi mtshan gyi rnam bzhag▪ Presentation of Specifically and Generally Characterized Phenomena, by Den-dar-hla-ram-ba (bstan dar lha ram pa, 1759-?); in Collected gsung 'bum of Bstan dar Lha ram[s] of A-lag-sa; vol. 1: New Delhi: Lama Guru Deva, 1971 རང་མཚན་བཟུང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་རྟོག་མེད་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་▫ rang mtshan bzung yul du byed pa'i rtog med ma 'khrul ba'i shes pa▪ non-conceptual, non-mistaken consciousness that takes a specifically characterized phenomenon as its apprehended object

• རང་འཛིན་རྟོག་པ་▫ rang 'dzin rtog pa▪ conceptual consciousness apprehending it

• རང་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞི་ཡིན་པ་▫ rang 'dzin rtog pa'i zhen gzhi yin pa▪ being the referent of a conceptual consciousness apprehending it རང་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་▫ rang 'dzin rtog pa'i zhen gzhir rang gi mtshan nyid kyis grub pa▪ establishment by way of its own character as the referent of a conceptual consciousness apprehending it རང་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་སྒྲོ་བཏགས་པའམ་སྣང་བ་▫ rang 'dzin rtog pa'i zhen gzhir rang gi mtshan nyid kyis grub pa sgro btags pa'am snang ba▪ superimposed factor or appearance of an object as established by way of its own character as the referent of a conceptual consciousness རང་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལྟར་དུ་གྲུབ་པ་▫ rang 'dzin rtog pa'i zhen gzhir rang gi mtshan nyid kyis grub par sgro btags pa ltar du grub pa▪ establishment in accordance with the superimposed factor of being established by way of its own character as the referent of a conceptual consciousness རང་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་▫ rang 'dzin rtog pa'i zhen gzhir rang gi mtshan nyid kyis ma grub pa▪ non-establishment by way of its own character as a referent of a conceptual consciousness apprehending it

• རང་འཛིན་རྟོག་པས་▫ rang 'dzin rtog pas▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ by the thought-consciousness apprehending it▫ རང་འཛིན་རྟོག་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་▫ rang 'dzin rtog pas lkog tu gyur pa'i tshul gyis rtogs par bya ba▫ object that is realized in a hidden manner by the thought-consciousness apprehending it [definition of hidden phenomenon (lkog gyur)]▫ རང་འཛིན་རྟོག་པས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་▫ rang 'dzin rtog pas rang gi dgag bya dngos su bcad pa'i tshul gyis rtogs par bya ba▫ an object that is realized in the manner of explicitly cutting its object of negation Tenses: future, present, past, imperative by the thought consciousness apprehending it [definition of negation (dgag pa)]▫ རང་འཛིན་རྟོག་ པས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་▫ rang 'dzin rtog pas rang gi dgag bya dngos su bcad pa'i tshul gyis rtogs par bya ba ma yin pa'i chos▫ a phenomenon that is not an object that is realized in the manner of explicitly cutting its object of negation by the thought consciousness apprehending it [definition of establishment (sgrub pa)]

• རང་འཛིན་རྟོག་པས་བཞག་པ་▫ rang 'dzin rtog pas bzhag pa▪ posited by a conceptual consciousness apprehending it

• རང་འཛིན་མེད་▫ rang 'dzin med▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {C}anahaṃkāra▪ no conception of self▫ {C}no sense of ownership; no I-making

• རང་ཞེས་རྗོད་པའི་སྒྲ་▫ rang zhes rjod pa'i sgra▪ term expressing that object; term expressing it; term verbalizing it རང་ཞེས་རྗོད་པའི་སྒྲས་འཇུག་པའི་འཇུག་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་▫ rang zhes rjod pa'i sgras 'jug pa'i 'jug gzhir rang gi mtshan nyid kyis ma grub pa ▪ non-establishment by way of its own character as a referent of a term expressing it

• རང་ཞེས་རྗོད་པའི་སྒྲ་▫ rang zhes rjod pa'i sgra▪ term expressing that object རང་ཞེས་རྗོད་པའི་སྒྲ་ཇུག་པའི་ཇུག་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་▫ rang zhes rjod pa'i sgra jug pa'i jug gzhir rang gi mtshan nyid kyis ma grub pa▪ non-establishment by way of its own character as a referent of a term expressing it

• རང་གཞན་གྲུབ་མཐའ་▫ rang gzhan grub mtha'▪ {PH}the tenets of ourselves and others

• རང་གཞན་ཐམས་ཅད་▫ rang gzhan thams cad▪ {PH}all [beings] — oneself and others

• རང་གཞན་དོན་▫ rang gzhan don▪ {MSA}sva-parārtha▪ one's own and others' purposes/welfare

• རང་བཞིན་▫ rang bzhin▪ naturally; nature; inherent existence; natural▫ {PH}own nature; nature

• རང་བཞིན་སྐུ་▫ rang bzhin sku▪ {MSA}svābhāvika ... kāya▪ nature body

• རང་བཞིན་ཁོ་ནས་ཡོད་པ་ཉིད་▫ rang bzhin kho nas yod pa nyid▪ svabhāvata evāstitvaṃ▪ existence by way of just nature▫ གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་མེ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར།▫ gal te yang de ltar me la sogs pa rang bzhin kho nas yod pa nyid du 'gyur na nyes pa cir 'gyur/▫ Even if there were existence by way of just nature of fire and so forth, what fault would there be? (yadi punarevamagnyādīnāṃ svabhāvata evāstitvaṃ syātko doṣaḥ syāt) [PP, 271.19]

• རང་བཞིན་ཁྱད་པར་གསུམ་▫ rang bzhin khyad par gsum▪ three attributes of nature/inherent nature

• རང་བཞིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་▫ rang bzhin gyi dkhyil 'khor▪ natural maṇḍala

• རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་▫ rang bzhin gyi sku▪ {C}prākṛta kāya▪ nature body; inherently existent body▫ {C}his own natural body; which come naturally to

• རང་བཞིན་གྱི་རྒྱན་▫ rang bzhin gyi rgyan▪ natural ornament

• རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་▫ rang bzhin gyi rtags▪ svabhāva-liṅga▪ nature sign

• རང་བཞིན་གྱི་རྟོག་པ་བརྒྱད་བཅུ་▫ rang bzhin gyi rtog pa brgyad bcu▪ eighty indicative conceptions

• རང་བཞིན་གྱི་རྟོག་པ་བརྒྱད་བཅུ་▫ rang bzhin gyi rtog pa brgyad bcu▪ indicative conceptions

• རང་བཞིན་གྱི་རྟོག་པ་བརྒྱད་བཅུ་▫ rang bzhin gyi rtog pa brgyad bcu▪ indicative conceptions

• རང་བཞིན་གྱི་དོན་▫ rang bzhin gyi don▪ {MSA} svabhāvārtha▪ inherently existent object/meaning

• རང་བཞིན་གྱི་དྲི་མ་▫ rang bzhin gyi dri ma▪ natural defilements

• རང་བཞིན་གྱི་མདོག་▫ rang bzhin gyi mdog▪ {C} svabhāva-varṇa▪ natural color▫ {C}color

• རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་དག་པ་▫ rang bzhin gyi rnam par dag pa▪ {MSA}viśuddhaṃ prakṛtyā▪ natural Tenses: future, present, past, imperative purity

• རང་བཞིན་གྱི་དབང་པོ་རྣོ་བ་ཉིད་▫ rang bzhin gyi dbang po rno ba nyid▪ {MSA}prakṛti-tīkṣṇendriyatā▪ naturally sharp faculties

• རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་▫ rang bzhin gyi tshul khrims▪ {MSA}prakṛti-śīla▪ natural ethics

• རང་བཞིན་གྱི་འོད་▫ rang bzhin gyi 'od▪ {C}prakṛti-prabhā▪ natural light▫ {C}natural splendor

• རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་▫ rang bzhin gyi yan lag▪ {MSA,MV}svabhāvāṅga▪ limbs of inherent existence

• རང་བཞིན་གྱི་རིགས་▫ rang bzhin gyi rigs▪ natural lineage

• རང་བཞིན་གྱིས་▫ rang bzhin gyis▪ svabhāvatas▪ inherently▫ {GD:228} naturally existing similarities

• རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་▫ rang bzhin gyis kun nas nyon mongs pa can ma yin pa ▪ {MSA}prakṛty-asaṃkliṣṭatva▪ is not inherently afflicted

• རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་▫ rang bzhin gyis kun nas nyon mongs pa med▪ {MSA} niḥsaṃkleśatā prakṛtyā▪ not inherently afflicted

• རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་▫ rang bzhin gyis skye ba▪ inherent production

• རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་▫ rang bzhin gyis grub pa ▪ svabhāva-siddhi▪ inherently established; inherent establishment; established inherently; established by way of its own nature▫ {PH} being intrinsically established; being inherently established; intrinsic establishment; inherent establishment

• རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྣང་བ་▫ rang bzhin gyis grub par snang ba▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ appearance of inherent existence

• རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཛིན་པ་▫ rang bzhin gyis grub par 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ *svabhāvasiddhagrāha▪ conception of inherent existence རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པས་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད།▫ rang bzhin gyis grub pas stong pa'i stong pa nyid; rang bzhin stong pa nyid▪ emptiness of inherent existence

• རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་▫ rang bzhin gyis stong▪ {C} svabhāvena śūnya; {C}svabhāva-śūnya▪ emptiness of inherent existence; empty by way of its own nature; inherently empty▫ {C}empty in (their) own-being

• རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་▫ rang bzhin gyis stong pa▪ svabhāvaśūnyatā▪ absence of inherent existence

• རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་▫ rang bzhin gyis stong pa nyid ▪ {MSA}prakṛti-śūnyatā; {N}svabhāva-śūnyatā ▪ natural emptiness; emptiness of inherent existence; empty by way of its own nature; inherently empty

• རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་▫ rang bzhin gyis rnam par dag pa▪ {MSA}prakṛti-pariśuddhatva; {MSA} prakṛti-pariśuddhi; {MSA}prakṛti-viśuddhitā▪ inherently pure

• རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་▫ rang bzhin gyis ma skyes pa ▪ svabhāvanutpattim▪ non-production by way of its own nature; not produced by way of its own nature

• རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་▫ rang bzhin gyis med pa▪ {N} asvabhāva; {N}niḥsvabhāva▪ absence of inherent existence; no inherent existence{N}; not existent by nature

• རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་▫ rang bzhin gyis mya ngan las 'das pa▪ naturally passed beyond sorrow{BJ 23.3}

• རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ལ་▫ rang bzhin gyis 'od gsal la ▪ {MSA}prakṛti-prabhāsvara▪ naturally luminous

• རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་▫ rang bzhin gyis yongs su mya ngan las 'das pa▪ {L,MSA} prakṛti-parinirvṛta▪ naturally thoroughly passed beyond sorrow

• རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་▫ rang bzhin gyis yod pa▪ *svabhāvasat▪ inherently existent Tenses: future, present, past, imperative

• རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་▫ rang bzhin gyis yon tan dang ldan pa▪ {MSA}prakṛtyā guṇa-vataḥ; {MSA}prakṛtyaiva guṇa-yuktaḥ▪ inherently possessing (good) qualities

• རང་བཞིན་བརྒྱད་ཅུ་▫ rang bzhin brgyad cu▪ {PH}eighty instinctual natures

• རང་བཞིན་བརྒྱད་ཅུའི་ཀུན་རྟོག་▫ rang bzhin brgyad cu'i kun rtog▪ eighty indicative conceptions

• རང་བཞིན་ཅན་▫ rang bzhin can▪ {L}sva-bhāva; {MSA}-jātīya▪ inherently; naturally; having inherent existence

• རང་བཞིན་གཅིག་▫ rang bzhin gcig▪ {C}eka-prakṛtika▪ {PH}same nature

• རང་བཞིན་གཅིག་པ་▫ rang bzhin gcig pa▪ {C}eka-prakṛtika▪ one nature; same nature▫ {C}having one single essential nature; {GD:284} identity in nature

• རང་བཞིན་འཇམ་པོ་▫ rang bzhin 'jam po▪ {PH}naturally smooth

• རང་བཞིན་སྙིང་བརྩེ་▫ rang bzhin snying brtse▪ {MSA} kṛpā prakṛtyā▪ natural compassion; naturally compassionate རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པས་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་▫ rang bzhin stong pa nyid▪ {MV} prakṛti-śūnyatā▪ emptiness of inherent existence; empty of inherent existence; naturally empty

• རང་བཞིན་བསྟན་པ་▫ rang bzhin bstan pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}dhṛtiḥ prakṛtyā▪ naturally stable

• རང་བཞིན་མཐར་ཐུག་▫ rang bzhin mthar thug▪ {N} svabhāva-paryanta▪ final nature{N}

• རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་▫ rang bzhin dang 'gal ba'i 'bras bu▪ *svabhāva-viruddha-kārya▪ effect contradictory with the nature

• རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་▫ rang bzhin du gnas pa▪ {MSA} prakṛti-stha▪ naturally abide

• རང་བཞིན་དྲི་མེད་▫ rang bzhin dri med▪ {MSA}amalaṃ ... prakṛtyā▪ naturally stainless

• རང་བཞིན་གནས་རིགས་▫ rang bzhin gnas rigs▪ *svabhāvasthānagotra; {EO}prakṛtisthaṃ gotram▪ naturally abiding lineage; natural lineage

• རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ཆ་▫ rang bzhin rnam dag gi cha▪ factor of natural purity

• རང་བཞིན་བབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་▫ rang bzhin bab kyi chos nyid ▪ naturally flowing noumenon

• རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་▫ rang bzhin ma dmigs pa ▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ nonobservation of a nature

• རང་བཞིན་མེད་▫ rang bzhin med▪ {C}asvabhāvatā▪ non-inherent existence; absence/lack of inherent existence▫ {C}to be without own-being; absence of own-being

• རང་བཞིན་མེད་པ་▫ rang bzhin med pa▪ {C}svabhāva-virahita; svabhāvābhāva▪ without inherent nature; without inherent existence; absence of inherent existence; non-inherent existence; absence/lack of inherent existence; absence of nature; without an inherent nature

• རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་▫ rang bzhin mya ngan 'das▪ {MSA}prakṛti-nirvṛta▪ naturally passed beyond sorrow; natural nirvāṇa

• རང་བཞིན་མྱང་འདས་▫ rang bzhin myang 'das▪ {LCh} prakṛti-parinirvṛta; *prakṛtiparinirvāṇa; svabhāvanirvāṇa▪ naturally passed beyond sorrow; natural nirvāṇa; natural nirvana ▫ {PH}naturally passed beyond sorrow; natural nirvāṇa

• རང་བཞིན་འོད་གསལ་▫ rang bzhin 'od gsal▪ {MSA} prakṛti-prabhāsvara▪ naturally luminous; natural luminescence

• རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའི་སེམས་▫ rang bzhin 'od gsal ba'i sems▪ natural mind of clear light

• རང་བཞིན་ཡན་ལག་▫ rang bzhin yan lag▪ {MV} svabhāvāṅga▪ limbs of inherent existence

• རང་བཞིན་ཡིན་པ་▫ rang bzhin yin pa▪ {C}ātmatā▪ is Tenses: future, present, past, imperative inherently existent; is naturally; is inherently▫ {C}to have the self-nature of

• རང་བཞིན་ཡེ་མེད་▫ rang bzhin ye med▪ sarvathā niḥsvabhāvāḥ▪ utterly without an inherent nature

• རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་▫ rang bzhin yon tan ldan▪ {MSA}prakṛti-guṇavat▪ naturally possessing (good) qualities

• རང་བཞིན་གསུམ་▫ rang bzhin gsum▪ trisvabhāva▪ three natures རང་བཞིན། ངོ་བོ་ཉིད་▫ rang bzhin/ ngo bo nyid▪ svabhāva▪ nature; inherent existence; inherent nature རང་བཞིན། ངོ་བོ་ཉིད་▫ rang bzhin; ngo bo nyid▪ {LCh,C,MSA}svabhāva; {C}svabhāvaka; {C} svabhāvatva; {C}svābhāvya; {MSA}svābhāvika; {C}jāta; {LCh,L,MSA,MV}prakṛti; {N}svarūpa; {MSA}-maya (e.g.: pāramitā-maya); {C}-mayin; ātmaka▪ nature; inherent existence; inherent nature; own-being; exist inherently; fundamental nature▫ {C}final nature [e.g.: evaṃ svabhāva, of such an own-being; abhāva-svabhāva, non-existent own-nature]; natural; essential; essence; in its own-being; state of own-being; made; consists of; grows; has become; (there has been) bornཆོས་རྣམས་གྱི་རང་གི་རང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་▫ chos rnams gyi rang gi rang bzhin yod kyang▫ although phenomena have their [own] nature{DASI 593.5}▫ རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི།ནམ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ།▫ rang bzhin gzhan du 'gyur ba ni/ nam yang 'thad par mi 'gyur ro/▫ Change of a nature is never feasible. (prakṛter anyathābhāvo na hi jātūpapadyate) [MMK, XV.8cd, 19; DBU, 6.3.5-6]▫ རང་བཞིན་དག་ནི་བཅོས་མིན་▫ rang bzhin dag ni bcos min▫ Nature is non-fabricated. (akṛtrimaḥ svabhāvo) [MMK, XV.2cd]

• རང་ཡིད་▫ rang yid▪ {PH}subjective mind

• རང་ཡིན་པའི་ལྡོག་ཆོས་▫ rang yin pa'i ldog chos▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ isolate phenomenon that is itself; isolate-phenomenon-which-is-itself▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཁྱོད་གཞི་ གྲུབ་ཁྱོད་ཁྱོད་རང་ཡིན་ཁྱོད་མ་ཡིན་པ་ཁྱོད་ཡིན་ཁྱོད་ཀྱི་ལྡོག་པ་རང་ཡིན་ པའི་ལྡོག་ཆོས་དང་མི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་ ▫ mtshan nyid/ khyod gzhi grub/ khyod khyod rang yin/ khyod ma yin pa khyod yin/ khyod kyi ldog pa rang yin pa'i ldog chos dang mi 'gal ba yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa/▫ Definition: an observed common locus between: its being an established base; its being itself; not-its being it; and its isolate being non-contradictory with isolate phenomenon that is itself

• རང་ཡིན་པའི་ལྡོག་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་མཐུན་▫ rang yin pa'i ldog chos kyi rjes mthun▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ concordance with isolate phenomenon that is itself; similitude-of-isolate-phenomenon-which-is-itself▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཁྱོད་གཞི་གྲུབ་ཁྱོད་ཁྱོད་རང་ཡིན་ཁྱོད་མ་ཡིན་པ་ཁྱོད་ཡིན་ཁྱོད་ ཀྱི་ལྡོག་པ་རང་ཡིན་པའི་ལྡོག་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་མཐུན་དང་མི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་▫ mtshan nyid/ khyod gzhi grub/ khyod khyod rang yin/ khyod ma yin pa khyod yin/ khyod kyi ldog pa rang yin pa'i ldog chos kyi rjes mthun dang mi 'gal ba yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa/▫ Def.: an observed common locus between: its being an established base; its being itself; not-its being it; and its isolate being non-contradictory with concordance with isolate phenomenon that is itself

• རང་ཡུལ་▫ rang yul▪ sva-viṣaya▪ own object; its own object

• རང་རང་▫ rang rang▪ svaka-svaka▪ respective; each; its own

• རང་རང་གི་▫ rang rang gi▪ {C}svaka-svaka▪ respective; each; its own{LG}▫ their; {C}each one (in) his/ their own

• རང་རང་གི་སྐལ་བ་▫ rang rang gi skal ba▪ one’s own lot

• རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་▫ rang rang gi ngo bos stong pa ▪ emptiness of their own respective entities

• རང་རང་གི་སྟན་ལ་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བ་▫ rang rang gi stan la dga' bar mi 'gyur ba▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}svaka-svakeṣv āsaneṣu na ramante▪ {C}they do not enjoy themselves on their respective seats

• རང་རང་གི་སྡོད་ལུགས་སུ་གྲུབ་པ་▫ rang rang gi sdod lugs su grub pa▪ establishment as its own mode of abiding; established as its own mode of abiding Tenses: future, present, past, imperative

• རང་རང་གི་མྱོང་བྱ་▫ rang rang gi myong bya▪ its own object of awareness{LG}

• རང་རང་གི་བསོད་ནམས་▫ rang rang gi bsod nams▪ {C} sva-puṇya▪ its own merit

• རང་རིག་▫ rang rig▪ svasaṃvedana; {LCh}svasaṃvitti; svasaṃvedanā▪ self-knower; self-knowing; self-cognizing consciousness▫ {PH}self-cognizing [awareness]; self-knower▫ Definitions: མཚན་ ཉིད། འཛིན་རྣམ་▫ mtshan nyid/ 'dzin rnam/▫ Definition: that which has the aspect of the apprehended

• རང་རིག་མངོན་སུམ་▫ rang rig mngon sum▪ svasaṃvedana-pratyakṣa; svasaṃvedanā-pratyakṣa ▪ self-knowing direct perception; self-cognizing direct perception▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་༢་ རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་བཅད་ཤེས་༣་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་སྣང་ལ་མ་ངེས་▫ dbye ba/ 1 rang rig mngon sum du gyur pa'i tshad ma/ 2 rang rig mngon sum du gyur pa'i bcad shes/ 3 rang rig mngon sum du gyur pa'i snang la ma nges/▫ Definition: (1) direct perceiver that is a self-knowing direct perceiver; (2) subsequent cognizer that is a self-knowing direct perceiver; (3) awareness to which an object appears but is not ascertained that is a self-knowing direct perceiver

• རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་▫ rang rig mngon sum gyi tshad ma▪ svasaṃvedana-pratyakṣa-pramāṇa ▪ prime cognizer that is a self-knowing direct perceiver

• རང་རིག་བཅད་ཤེས་▫ rang rig bcad shes▪ svasaṃvedana-paricchina-jñāna▪ self-knowing subsequent cognizer

• རང་རེ་▫ rang re▪ each; we

• རང་རེའི་ཡིག་ཆ་▫ rang re'i yig cha▪ our textbook{PGP 83}

• རང་ལ་བདོག་པའི་ནོར་▫ rang la bdog pa'i nor▪ wealth one owns

• རང་ལ་ཕན་བྱས་▫ rang la phan byas▪ {MSA}svātma-hita ▪ one's benefit

• རང་ལམ་▫ rang lam▪ natural path

• རང་ལམ་གྱི་བྱ་བ་▫ rang lam gyi bya ba▪ activities of his/her path

• རང་ལས་སྐྱེ་བ་▫ rang las skye ba▪ production from itself

• རང་ལས་རྒྱངས་ཆད་ཀྱི་དོན་གཞན་▫ rang las rgyangs chad kyi don gzhan▪ འཆད་འཆད་ཆད་ཆད་▫ 'chad 'chad chad chad▪ factually other, distant, and cut off from oneself

• རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་▫ rang las nges kyi tshad ma ▪ svataḥ prāmāṇya; svato-niyama-prāmāṇya▪ a prime cognizer which induces ascertainment by itself▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་གཞལ་ བྱའི་བདག་ཉིད་མཐར་ཐུག་པ་ཡུལ་སྟེང་དུ་གནས་པ་མེད་པར་རང་ཉིད་མི་ འབྱུང་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་གསར་དུ་མི་སླུ་བའི་རིག་པ་▫ mtshan nyid/ rang gi gzhal bya'i bdag nyid/ mthar thug pa yul steng du gnas pa med par rang nyid mi 'byung ba la nges pa rang stobs kyis 'dren nus pa'i gsar du mi slu ba'i rig pa/▫ Def.: a new incontrovertible knower that is able to induce, through its own power, ascertainment that it by itself would not give rise to if the final nature of its own object of comprehension did not abide in the object Divisions: དབྱེ་བ། ༡་དོན་གོམས་པ་ཅན་གྱི་དབང་མངོན་གྱི་ཚད་མ་ ༢་དོན་བྱེད་སྣང་ཅན་གྱི་དབང་མངོན་གྱི་ཚད་མ་༣་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་༤་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་༥་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་▫ dbye ba/ 1 don goms pa can gyi dbang mngon gyi tshad ma/ 2 don byed snang can gyi dbang mngon gyi tshad ma/ 3 rang rig mngon sum gyi tshad ma/ 4 rnal 'byor mngon sum gyi tshad ma/ 5 rjes su dpag pa'i tshad ma/▫ Div.: (1) sense direct prime cognizers having a familiar object; (2) sense direct prime cognizers to which the ability to perform a function appears; (3) self-knowing direct prime cognizers; (4) yogic direct prime cognizers; (5) inferential prime cognizer

• རང་ལུགས་▫ rang lugs▪ {N}sva-mata▪ own system{D1}; our own system

• རང་ལུགས་བཞག་པ་▫ rang lugs bzhag pa▪ presentation of one's own system{D1}; presentation of our own system Tenses: future, present, past, imperative

• རང་ཤར་▫ rang shar▪ self-dawning; self-illumination; {T} self-arising

• རང་སངས་རྒྱས་▫ rang sangs rgyas▪ {LCh,L,MSA,MV} pratyekabuddha▪ Solitary Realizer

• རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་▫ rang sangs rgyas kyi theg pa▪ pratyeka-buddha-yāna▪ Solitary Realizer Vehicle

• རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕགས་པ་▫ rang sangs rgyas kyi 'phags pa▪ pratyeka-buddha-ārya▪ Solitary Realizer Superior

• རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་▫ rang sangs rgyas kyi sa▪ pratyekabuddhabhūmi▪ grounds of solitary realizers

• རང་སེམས་▫ rang sems▪ {MSA}sva-citta▪ own mind; one's own mind

• རང་སེམས་དག་▫ rang sems dag▪ {MSA}sva-citta-śuddhi ▪ purify one's own mind

• རང་སྲོག་▫ rang srog▪ {MSA}sva-jīvita▪ one's own life; one's own liveliness

• རང་གསལ་▫ rang gsal▪ self-luminous

• རང་གསལ་བར་སྨྲ་བ་▫ rang gsal bar smra ba▪ svaprakāśavāda▪ {GD:592} self-relevatory cognition (the position of Dharmakirti, as well as, the Prābhākara Mīmāṃsakas and Advaitin Vedāntins)

• རངས་པ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེ་སྟེ་▫ rangs pa dang yid bde ba skye ste▪ {C}prīti-saumanasya-jāta▪ {C}exultant and glad; overjoyed and enchanted; full of zest and gladness; full of joy and zest; exultant and jubilant

• རངས་པར་བྱེད་པ་▫ rangs par byed pa▪ {C}abhirādhayati ▪ {C}gladdens

• རན་དང་བར་མཛད་པ་▫ ran dang bar mdzad pa▪ {MSA} prasādasya vidhāyakaḥ▪ (thoroughly) purify; very pure; (thoroughly) purified

• རན་པ་▫ ran pa▪ {MSA}parimitā; {MSA}pramitā▪ right time; appropriate

• རབ་▫ rab▪ pra-; {C}vara; {C}prakarṣa▪ best; highest; as an intensifier: very▫ {C}culminating point; boon; choicest; supreme; foremost

• རབ་དཀའ་▫ rab dka'▪ [very-white]; very white; pure white

• རབ་བཀང་བ་▫ rab bkang ba▪ thoroughly fill

• རབ་སྐྱེ་▫ rab skye▪ strong production

• རབ་བསྐྱེད་▫ rab bskyed▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA}prajanita▪ produce; produced

• རབ་མཁས་པ་▫ rab mkhas pa▪ {MSA}sukuśala▪ very wise; very skilled

• རབ་གང་▫ rab gang▪ {MSA}prapūrṇa▪ very full

• རབ་གུས་▫ rab gus▪ {C}guru-premata▪ highest respect; very respectful▫ {C}with respect and affection

• རབ་གྲགས་▫ rab grags▪ {MSA}prathīta▪ very renowned

• རབ་དགའ་▫ rab dga'▪ {MSA}pramodya▪ very joyful

• རབ་དགའི་ཡིད་▫ rab dga'i yid▪ {MSA}pramudita-manas ▪ very joyful mind

• རབ་རྒྱན་▫ rab rgyan▪ {PH}[n. of calendrical cycle]

• རབ་རྒྱས་▫ rab rgyas▪ {MV}pratānatā▪ very extensive; very wide; very full

• རབ་བཅིངས་པ་འཆིང་བས་▫ rab bcings pa 'ching bas▪ {MSA}bandhanātibaddha▪ bound by strong bonds

• རབ་མཆོག་▫ rab mchog▪ {C}pravara▪ highest; utmost; supreme▫ {C}excellent

• རབ་འཇུག་▫ rab 'jug▪ {MSA}udvṛtti▪ engage in; enter

• རབ་ཏུ་▫ rab tu▪ {MSA}parama; {MSA}pra-; {TN}citra; {MSA}pragāḍha; {MSA}bhṛśaṃ▪ highest; best; as an intensifier: very; intensively▫ various

• རབ་ཏུ་སྐྱེ་▫ rab tu skye▪ {MSA}prabhava; {MSA} (pra √bhū): prabhavati; {MSA}(prā-dur √bhū): prādurbhavati; {MV}(pra √jan): prajāyate▪ strong production; production; strongly produce; produce

• རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་▫ rab tu skye ba▪ {LCh}prabhava▪ strong Tenses: future, present, past, imperative production; production; strongly produce; produce

• རབ་ཏུ་བསྐོར་པ་▫ rab tu bskor pa▪ བསྐོར་སྐོར་ བསྐོརད་ སྐོརད་▫ bskor skor bskord skord▪ {L}pravartayat ▪ completly encircle/surround/revolve/ circumambulate/turn round/turn [a wheel]▫ turn; spread

• རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་▫ rab tu mkhyen pa▪ མཁྱེན་མཁྱེན་མཁྱེནད་མཁྱེནད་▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ {C} prajānāti▪ thoroughly knows; highest exalted knower▫ {C}(wisely) knows; knows, in his wisdom; comprehends

• རབ་ཏུ་གང་བ་▫ rab tu gang ba▪ {MSA}pratipūrṇa▪ very full

• རབ་ཏུ་གྲགས་པ་▫ rab tu grags pa▪ {MSA}pratīta▪ very renowned

• རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་▫ rab tu grub pa▪ {MSA}prasiddha▪ strongly established; very established

• རབ་ཏུ་དགའ་བ་▫ rab tu dga' ba▪ {C,MSA}pramuditā; {C,MSA}prāmodya; {MSA}pramoda; {C} abhipramudita; {C}surata▪ very joyful; Very Joyful (first bodhisattva ground)▫ {C}overjoyed; joyful; joyous; elation; rejoicing; Rapture; exceedingly joyous

• རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བ་▫ rab tu dga' ba skye ba▪ {C}priti-prāmodya-jāta▪ produce great joy; very joyous▫ {C}jubilant

• རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་▫ rab tu dga' ba skye bar 'gyur ro▪ {C}prīti-prāmodya▪ produce great joy; (become) very joyous▫ {C}glad and elated; zest and rejoicing; joy and rejoicing; jubilant

• རབ་ཏུ་དགའ་བ་བྱེད་▫ rab tu dga' ba byed▪ {C} pramodanto 'bhipramodanti▪ rejoice; strongly rejoice

• རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་▫ rab tu dga' ba'i sems▪ rejoicing mind; strongly rejoicing mind

• རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་▫ rab tu dga' bar byed pa▪ {C} sampraharṣayati▪ rejoice; strongly rejoice▫ {C} in order to gladden

• རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བ་▫ rab tu dga' zhing spro ba▪ {C} prāmodya-prīti▪ very joyful and spread out▫ {C} joy and zest

• རབ་ཏུ་འགོད་པ་▫ rab tu 'god pa▪ དགོད་འགོད་བཀོད་འགོད་ ▫ dgod 'god bkod 'god▪ {MSA}prasthāpana▪ strongly/intensely/thoroughly set/state/establish/ arrange/register/make a record/place [on throne]/put [a signature]/array; affix

• རབ་ཏུ་འགོད་པ་བྱེད་པ་▫ rab tu 'god pa byed pa▪ དགོད་འགོད་བཀོད་འགོད་▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C} pratiṣṭhāpayati▪ strongly/intensely/thoroughly set/state/establish/arrange/register/make a record/place [on throne]/put [a signature]/array; affix; cause to set, etc.

• རབ་ཏུ་འགྱེད་པ་▫ rab tu 'gyed pa▪ {C}pramukta; {C} avasṛjati▪ {C}shedding of; emits; gives up; discharges; bestows; lets go; lets loose

• རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་དམིགས་པ་▫ rab tu rgyas pa'i dmigs pa ▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {MV}pratānatālambana▪ very extensive object of observation

• རབ་ཏུ་སྒོམ་བྱེད་▫ rab tu sgom byed▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་ ▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {C} prabhāvayati ▪ (strongly) cultivate; (strongly) practice meditation▫ {C}fosters; brings forth; promote; exalts; cause the distinction

• རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་▫ rab tu sgrub pa▪ intensely achieve

• རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་▫ rab tu sgrub par byed▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA} (pra √pad): prapadyate; {MSA}prasādhana▪ (strongly) establish; (strongly) established

• རབ་ཏུ་བསྔགས་▫ rab tu bsngags▪ {MSA}(pra √śaṃs); praśasyate; {MSA}(√śaṃs): śasyate▪ (strongly) praise

• རབ་ཏུ་བཅོམ་གྱུར་▫ rab tu bcom gyur▪ གཞོམ་འཇོམས་བཅོམ་ཆོམས་▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {MSA} astaṃ prayātaṃ▪ thoroughly/completely destroy/ overcome/triumph over

• རབ་ཏུ་ཆོམས་པ་གྱུར་པ་▫ rab tu choms pa gyur pa▪ གཞོམ་ Tenses: future, present, past, imperative

• འཇོམས་བཅོམ་ཆོམས་▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {L} samudghāta▪ destroy; uproot; extirpate

• རབ་ཏུ་མཆོག་▫ rab tu mchog▪ {L}pravara▪ highest; very highest; excellent; supreme

• རབ་ཏུ་འཇིག་པ་▫ rab tu 'jig pa▪ {C}pralujyate; {C} prabhaṅgura▪ disintegrate; destroy▫ {C}crumble away; brittle

• རབ་ཏུ་འཇུག་▫ rab tu 'jug▪ {C}praskandati▪ (strongly) engage; enter▫ {C}finds satisfaction

• རབ་ཏུ་འཇོག་▫ rab tu 'jog▪ {MSA}(pra √dhā): pradadhāti; {MSA}(pra √sthā): prasthāpayati▪ (strongly) posit; (strongly) establish; deposit

• རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་▫ rab tu 'jog par byed▪ {C} pratiṣṭhāpayati▪ (strongly) posit; (strongly) establish; deposit

• རབ་ཏུ་བརྗོད་▫ rab tu brjod▪ བརྗོད་རྗོད་བརྗོད་རྗོད་▫ brjod rjod brjod rjod▪ {C}pravucyati▪ (strongly) express; (strongly) state▫ {C}is called

• རབ་ཏུ་ཉམས་པ་▫ rab tu nyams pa▪ {C}vihīna; {L} pranaṣṭa▪ very degenerated; very spoiled; very defiled; very corrupted▫ lose; forget; disappear; {C}deficient; failed in

• རབ་ཏུ་ཉམས་པ་འགྱུར་བ་▫ rab tu nyams pa 'gyur ba▪ {C}sampramoṣayati; {MSA}pracyāvana▪ very degenerated; very spoiled; very defiled; very corrupted▫ {C}impair

• རབ་ཏུ་ཉེན་▫ rab tu nyen▪ {C}pratipīḍanā▪ {C} oppression

• རབ་ཏུ་རྟོག་པ་▫ rab tu rtog pa▪ {C}pratiṣedha▪ (strongly) think; (strongly) conceptualize▫ {C} abolition; removal; avoid(ing)

• རབ་ཏུ་རྟོགས་▫ rab tu rtogs▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {L}prabodha; {MV}prativyadh-; {MV}prativedha▪ (strongly) realize; cognize▫ awake; become conscious; understand; knowledge

• རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་▫ rab tu rtogs nas▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}pratividhya (e.g.: dharmatāṃ pratividhya)▪ having (strongly) realized; having cognized

• རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་▫ rab tu rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C}pratividdha; {C,MSA,MV}prativedha; {C}pratyayāgama; {MV} prativyadh-▪ (strongly) realize; cognize▫ {C} penetrated (to); penetration; assignment

• རབ་ཏུ་སྟོན་▫ rab tu ston▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C}nidarśayati; {C}darśayate; {MV}(pra √bhū): prabhāvyate▪ teach; (strongly) indicate▫ {C}defines; reveals; exhibits; exhibit; reveal; manifest

• རབ་ཏུ་སྟོན་པ་▫ rab tu ston pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MV}prakāśana; {MSA} yang dag par rab tu ston pa = (saṃ-pra √kāś): saṃprakāśaka▪ teach; (strongly) indicate

• རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་▫ rab tu ston par byed▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C} nidarśayati; {MSA}prakāśana▪ teach; (strongly) indicate▫ {C}defines; reveals; exhibits

• རབ་ཏུ་བསྟན་པ་▫ rab tu bstan pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་ ▫ bstan ston bstand stond▪ {C}prakāśyati▪ teach; (strongly) indicate▫ {C}proclaims; reveals; shows; makes known

• རབ་ཏུ་བསྟེན་པ་▫ rab tu bsten pa▪ བསྟེན་སྟེན་བསྟེནད་སྟེནད་▫ bsten sten bstend stend▪ {C}āsevayati▪ strongly/ intensely rely upon/make use of/stay close to/ adhere to▫ {C}cultivate; indulge in

• རབ་ཏུ་བསྟེན་བྱ་▫ rab tu bsten bya▪ བསྟེན་སྟེན་བསྟེནད་སྟེནད་▫ bsten sten bstend stend▪ {MSA}(pra √vas): pravaset ▪ should strongly/intensely rely upon/make use of/stay close to/adhere to; that which is stronly/ intensely relied upon/made use of/stayed close to/ adhered to

• རབ་ཏུ་བསྟེན་བྱེད་▫ rab tu bsten byed▪ བསྟེན་སྟེན་བསྟེནད་སྟེནད་▫ bsten sten bstend stend▪ {C}niṣevamanāṇo▪ strongly/intensely rely/relying upon/make use of/ stay close to/adhere to▫ {C}practicing

• རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་▫ rab tu thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་ ▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {C}pratilambha; {MSA}prāpti▪ thoroughly obtain; attain; achieve ▫ {C}acquisition; acquire; acquiring; to win; will Tenses: future, present, past, imperative win

• རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དམ་པ་▫ rab tu thob pa dam pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MV} pratilambha-paramatā▪ excellent attainment {T}

• རབ་ཏུ་མཐོང་▫ rab tu mthong▪ {MSA}(pra √paś): prapaśyati▪ see; perceive

• རབ་ཏུ་འཐོབ་▫ rab tu 'thob▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MV}(prati √labh): pratilabhate▪ thoroughly obtain; attain; achieve

• རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་▫ rab tu 'thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་ ▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {C}pratilabhate▪ thoroughly obtain; attain; achieve▫ {C}acquires; find; receives; gains; regains

• རབ་ཏུ་དང་བ་▫ rab tu dang ba▪ {C,MSA}prasāda; {MSA}prasanna▪ very pure▫ {C}serenity; serene faith/confidence/belief; trust; confidence

• རབ་ཏུ་དང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་▫ rab tu dang ba dang ldan pa'i sems▪ {MSA}prasāda-sahagata ... citta (e.g.: pragāḍha-prasāda-sahagata ... citta)▪ very pure mind; mind endowed with highest purity

• རབ་ཏུ་དང་བའི་ཡིད་▫ rab tu dang ba'i yid▪ {MSA} prasanna ... manas▪ very pure mind▫ {PH}very pure mind

• རབ་ཏུ་དྭང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ rab tu dwang ba yid la byed pa▪ thoroughly clear mental contemplation

• རབ་ཏུ་དད་པར་བྱུང་བ་▫ rab tu dad par byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C} prasīdati▪ arise as pure▫ {C}finds faith in

• རབ་ཏུ་དུལ་བ་▫ rab tu dul ba▪ {MSA}suvinītā▪ very disciplined

• རབ་ཏུ་གདོན་པར་བྱ་▫ rab tu gdon par bya▪ {C} pravartayati (=utpādiṣyati)▪ cause to come out; (strongly) expel; recite; take out▫ {C}spread; turn

• རབ་ཏུ་བདེ་བར་གནས་▫ rab tu bde bar gnas▪ {MSA} parama-sukha-vihāra▪ abide in highest bliss

• རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་▫ rab tu 'dren pa▪ དྲང་འདྲེན་དྲངས་དྲོངས། འདྲེནད་ ▫ drang 'dren drangs drongs/'drend▪ {C}pariṇāyika ▪ strongly induce/lead/draw/connect; cite; leader ▫ {C}guide

• རབ་ཏུ་ལྡན་པ་▫ rab tu ldan pa▪ {C}samprayukta▪ possessing; having; associated (with)▫ {C}intent on

• རབ་ཏུ་གནས་པ་▫ rab tu gnas pa▪ རབ་གནས་▫ rab gnas▪ {C}supratiṣṭhita; {MSA}saṃstha (e.g.: adhyātma-saṃstha); pratiṣṭhā; {Das} prasthāpana ▪ thoroughly abide; highest abode; p.n. of a nāga king; consecration▫ {C}well-established in

• རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་▫ rab tu rnam par 'jig pa▪ {C} vipralopa▪ thoroughly disintegrate; thoroughly destroy▫ {C}collapse

• རབ་ཏུ་རྣམ་པར་སྤྱད་པར་བྱའོ་▫ rab tu rnam par spyad par bya'o▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}pravicārayati▪ one should thoroughly practice ▫ {C}amuse oneself with

• རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་པ་▫ rab tu rnam par dbye pa▪ {C} pravicaya▪ thoroughly differentiate; thoroughly divide; thoroughly open▫ {C}investigation; discernment

• རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་▫ rab tu rnam par 'byed pa ▪ {C,MSA}pravicaya; {C}pravibhāvyamāna (=nirūpyamāṇa)▪ thoroughly differentiate; thorough differentiation; thoroughly separate; thoroughly open▫ {C}investigation; discernment; encompassed by; being made to appear

• རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་▫ rab tu rnam par 'byed par byed▪ {L}pravicaya▪ thoroughly differentiate; thorough differentiation; thoroughly separate; thoroughly open▫ investigation; discernment

• རབ་ཏུ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་▫ rab tu rnam par rig par bya ba ma yin▪ {C}aprajñapanīya▪ not an object of knowledge▫ {C}cannot be intimated; what cannot be a subject of wise instruction; inconceivable; should/can not be conceived

• རབ་ཏུ་སྣང་བ་▫ rab tu snang ba▪ {BCA} prakāśa▪ {PH} brilliantly illuminated [things]

• རབ་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་▫ rab tu snang ba'i rnam pa bsgom pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom Tenses: future, present, past, imperative bsgoms sgoms▪ {MSA}saṃprakhyānākāra-bhāvana ▪ meditation on an aspect of intense illumination

• རབ་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་▫ rab tu snang bar 'gyur▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ {MSA}(pra √paś): prapaśyati▪ appear; perceive

• རབ་ཏུ་སྣང་བྱེད་▫ rab tu snang byed▪ {PH}Pramāsa [charnal ground]

• རབ་ཏུ་སྤོང་▫ rab tu spong▪ སྤང་སྤོང་སྤངས་སྤོངས་▫ spang spong spangs spongs▪ {L}prajahati; {L}prahāṇa; {MSA}yang dag rab tu spong = saṃpravarjana▪ thoroughly abandon

• རབ་ཏུ་སྤྱོད་▫ rab tu spyod▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}pracarati▪ (thoroughly) enjoy; (thoroughly) make use of; (thoroughly) practice; act out; perform▫ {C}proceeds; circulates; be observed; appears; appear; spread

• རབ་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་▫ rab tu phyag 'tshal▪ བཙལ་འཚོལ་བཚལད་ཚོལད་▫ btsal 'tshol btsald tshold▪ pay thorough obeisance

• རབ་ཏུ་ཕྱེ་▫ rab tu phye▪ {L}prabhāva▪ thoroughly distinguish(ed); thoroughly differentiates

• རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་▫ rab tu phye ba yin no▪ {C} prabhāvyate▪ thoroughly distinguish(ed); thoroughly differentiates▫ {C}drew their strength from; brought about (from); brought forth; derives its dignity; one discerns; discerned; exalted; derived from; come forth; recognition རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ། རབ་ཏུ་བཞག་པ་▫ rab tu phye ba; rab tu bzhag pa▪ {C}prabhāvita; {C}prabhāvitatā; {MSA,MV}prabhāvitatva▪ distinguished; posit; posited; thoroughly distinguish; thoroughly differentiates▫ {C}drew their strength from; brought about (from); brought forth; derives its dignity; one discerns; discerned; exalted; derived from; come forth; recognition

• རབ་ཏུ་བྱམས་པར་གྱུར་པ་▫ rab tu byams par gyur pa▪ {MSA}pragataḥ snehaḥ▪ very loving; highest love

• རབ་ཏུ་བྱུང་བ་▫ rab tu byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {LCh,MSA}pravrajita ▪ to become a monk; person who has gone forth [from the home life]▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་དགེ་སློང་༢་དགེ་སློང་མ་༣་དགེ་ཚུལ་༤་དགེ་ཚུལ་མ་▫ dbye ba/ 1 dge slong / 2 dge slong ma/ 3 dge tshul/ 4 dge tshul ma▫ Divisions: (1) monk; (2) nun; (3) śramaṇa; (4) śramaṇā

• རབ་ཏུ་བྱེད་▫ rab tu byed▪ {C}prapañcayati▪ (thoroughly) do; (thoroughly) perform▫ {C} get delayed; has idle fancies about; cause (a) delay; prolong (their sojourn in the world)

• རབ་ཏུ་བྱེད་པ་▫ rab tu byed pa▪ {MSA}don ston rab tu byed pa = artha-vibhāvanāṃ prakurute▪ (thoroughly) do; (thoroughly) perform

• རབ་ཏུ་དབེན་པ་▫ rab tu dben pa▪ {C}pravivikta; {C} vivikta▪ thorough isolation; thoroughly isolate▫ {C}detached; isolated(ness)

• རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཡིད་བྱེད་▫ rab tu dben pa'i yid byed▪ pravivikta-manasikāra; prāvivekyamanaskāra▪ mental contemplation of thorough isolation

• རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་▫ rab tu dbye ba▪ {C}prabhāvanā; {C}prabhāvyate; {C,MSA,MV}prabheda; {C} aprabhedatā; {MSA}pravibhāga; {MSA}bheda ▪ thoroughly distinguish(ed); thoroughly differentiates▫ {C}drew their strength from; brought about (from); brought forth; derives its dignity; one discerns; discerned; exalted; derived from; come forth; recognition; distinction; divided; cleaving; sub-division; is clarified; is brought about; is the prime caus

• རབ་ཏུ་འབབ་པ་▫ rab tu 'bab pa▪ འབབ་འབབས་བབ་བབས་▫ 'bab 'babs bab babs▪ {MSA}praviśana [=praveśana?]▪ thoroughly descend/rain/flow/ fall down/move downward/slope toward

• རབ་ཏུ་འབབ་པར་འགྱུར་རོ་▫ rab tu 'bab par 'gyur ro ▪ འབབ་འབབས་བབ་བབས་▫ 'bab 'babs bab babs▪ {C} pravartayati; {C}abhipravarṣati▪ thoroughly descend/rain/flow/fall down/move downward/ slope toward▫ {C}(shall) rain down to

• རབ་ཏུ་འབར་བ་▫ rab tu 'bar ba▪ {MSA}pradīpta▪ strongly burn; blaze up; strongly burning Tenses: future, present, past, imperative

• རབ་ཏུ་འབྱིན་པར་བྱེད་▫ rab tu 'byin par byed▪ དབྱུང་འབྱིན་ཕྱུང་ཕྱུངས་▫ dbyung 'byin phyung phyungs▪ {MSA} (pra √vraj): pravrājayati▪ (strongly) issue forth; take out; remove; root out

• རབ་ཏུ་འབྱུང་▫ rab tu 'byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}pravartita; {C}pravrajate; {MV}(saṃ-pra √vṛt): saṃpravartate▪ (strongly) arise; thoroughly arise; come forth; (strongly) emerge; appear▫ {C}is kept going; has spread; goes out into

• རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་▫ rab tu 'byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}pravartanatā; (pra √vraj): {MSA}pravrajya; {C}pravrajati▪ to become a monk; (strongly) arise; thoroughly arise; come forth; (strongly) emerge; appear▫ come to pass; takes up the homeless life

• རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འབྱུང་▫ rab tu 'byung ba'i phyir mngon par 'byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}pravrājyāyai niṣkrāmati (=pravrajito)▪ manifestly emerge [from the home] in order to become a monk

• རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་▫ rab tu 'byung bar 'gyur ro▪

• འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C} pravrajita▪ to become a monk; (strongly) arise; thoroughly arise; come forth; (strongly) emerge; appear▫ {C}recluse; left the world

• རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་བགྱིད་▫ rab tu 'byed par bgyid▪ {C}prabhāvayati▪ (thoroughly) separate; (thoroughly) differentiate; (thoroughly) open

• རབ་ཏུ་སྦྱར་▫ rab tu sbyar▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C}prayukta (=samprayukta)▪ (thoroughly) join; (thoroughly) connect; affix; associate; (thoroughly) prepare▫ {C}associated with; practiced

• རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་▫ rab tu sbyar ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA}prayojana▪ (thoroughly) join; (thoroughly) connect; affix; associate; (thoroughly) prepare

• རབ་ཏུ་སྦྱིན་▫ rab tu sbyin▪ {C}pradāna▪ intense giving; give; bestow; highest gift; highest offering▫ {C} offering; freely bestow; generosity; donation རབ་ཏུ་སྦྱིན་/ རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་▫ rab tu sbyin pa▪ intense giving

• རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་▫ rab tu sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ (pra √yuj): {L,MSA}prayoga; {MSA}prayujyate; {MSA}prayukta▪ thoroughly endeavor/join/connect/apply/prepare/establish/ exert

• རབ་ཏུ་མ་རྫོགས་▫ rab tu ma rdzogs▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་ ▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MV}aprapūrṇatā▪ not very complete/perfect

• རབ་ཏུ་མང་པོ་▫ rab tu mang po▪ {L}sambahula▪ very many

• རབ་ཏུ་མི་དགའ་▫ rab tu mi dga'▪ {C}saṃvega▪ not (thoroughly) happy▫ {C}agitation; tribulation

• རབ་ཏུ་མི་གནས་པར་སྨྲ་བ་▫ rab tu mi gnas par smra ba▪ {N}sarva-dharmāpratisthāna-vādin▪ Proponent of Thorough Non-Abiding{N}

• རབ་ཏུ་མི་ཤེས་▫ rab tu mi shes▪ {C}aprajānamāno▪ not (thoroughly) know/cognize▫ {C}not consider wisely

• རབ་ཏུ་སྨིན་པ་▫ rab tu smin pa▪ {MSA}prapaca▪ (thoroughly) ripen; (thoroughly) mature

• རབ་ཏུ་སྨྲ་▫ rab tu smra▪ {C}pravādin▪ (strongly) propound; proponent▫ false teacher; {C}one who utters

• རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་▫ rab tu smra ba▪ intensely propound

• རབ་ཏུ་བརྩོན་▫ rab tu brtson▪ {C}sattva▪ (strongly) endeavor; make effort; strive; exert oneself▫ {C}being; substance; energy

• རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་▫ rab tu brtson pa▪ {MSA}prayukta; {MSA}samyukta▪ (strongly) endeavor; make effort; strive; exert oneself

• རབ་ཏུ་འཛིན་▫ rab tu 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ (pra √grah): {MSA}pragṛhṇāti; {MV}pradhāra(ṇa)▪ (strongly) apprehend; (strongly) grasp; (thoroughly) conceive Tenses: future, present, past, imperative

• རབ་ཏུ་འཛིན་པ་▫ rab tu 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {L}parigraha; {MSA} pragraha; {MV}pradhāra(ṇa)▪ (strongly) apprehend; (strongly) grasp; (thoroughly) conceive

• རབ་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་▫ rab tu 'dzin par 'gyur ba▪

• གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {C} pratigṛhṇāti▪ (strongly) apprehend; (strongly) grasp; (thoroughly) conceive▫ {C}receives; accepts; acquires; take hold of

• རབ་ཏུ་ཞི་བ་▫ rab tu zhi ba▪ {L}prasanna; {L}praśānta; {MV}praśānti; {MSA,MV}praśama▪ (thoroughly) pacified; (thorough) pacification; very calm

• རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ་▫ rab tu zhi bar 'gyur ro▪ {C} prahāsyate▪ (thoroughly) pacify▫ {C}will get rid of

• རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་▫ rab tu zhi bar bya ba▪ {MV} praśamana▪ object of (thorough) pacification

• རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་ཡིན་▫ rab tu zhi bar bya ba yin▪ {C}praśamayati▪ is an object of (thorough) pacification▫ {C}appeases; blow out

• རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་▫ rab tu zhi bar byed▪ {MV}praśamana ▪ (thoroughly) pacify

• རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་▫ rab tu zhi bar byed pa▪ {C,MSA}praśmana {MSA}(e.g.: kleśa-vyādhi-praśama); {MSA}śamana (e.g.: vyādhi-śamana)▪ (thoroughly) pacify▫ {C}allayer; appeasing

• རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་▫ rab tu zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་ ▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {C}prasthita; {MSA} prayukta; {MSA}praviṣṭa; {MSA}prasthita (e.g.: utpatha-prasthita)▪ (thoroughly) engage in; (thoroughly) enter▫ {C}set out for

• རབ་ཏུ་ཞུགས་པར་གྱུར་▫ rab tu zhugs par gyur▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {C}prasthihati▪ (thoroughly) engage in; (thoroughly) enter▫ {C} set out for

• རབ་ཏུ་གཞོག་པར་བྱེད་པ་▫ rab tu gzhog par byed pa▪ {C} pratiṣṭhāpayati▪ (thoroughly) posit; (thoroughly) establish; designate▫ {C}establishes; introduces to; transfers to; builds; places; deposits in; bestows

• རབ་ཏུ་བཞག་པ་▫ rab tu bzhag pa▪ {MV}prajñapti(tas) ▪ (thoroughly) posit; (thoroughly) establish; designate; posited

• རབ་ཏུ་ཟིན་▫ rab tu zin▪ {C}pragṛhīta▪ (thoroughly) apprehend; (thoroughly) grasp; done with; (thoroughly) conjoined with; affected by▫ {C} taken hold of

• རབ་ཏུ་བཟུང་བ་▫ rab tu bzung ba▪ {C}pragṛhṇāti▪ (thoroughly) apprehend; (thoroughly) grasp; (thoroughly) hold; (strongly) conceive▫ {C} exerts; makes tense

• རབ་ཏུ་བཟོད་▫ rab tu bzod▪ བཟོད་བཟོད་བཟོད་བཟོད་▫ bzod bzod bzod bzod▪ {MSA}(pra √mṛṣ): pramarṣayat▪ thoroughly patient/forbearant/enduring/tolerant

• རབ་ཏུ་རང་▫ rab tu rang▪ very suitable{LG 30.5}

• རབ་ཏུ་རིག་པ་▫ rab tu rig pa▪ {MSA}pravedanā▪ (thoroughly) know; (thoroughly) aware

• རབ་ཏུ་རིག་པར་བྱེད་པ་▫ rab tu rig par byed pa▪ {L} prajñāpana▪ (thoroughly) know; (thoroughly) aware

• རབ་ཏུ་ཤེས་▫ rab tu shes▪ {MSA,MV}prajānāti {MSA} (e.g.: yathābhūtaṃ prajānāti); {MV}prajñā-; {MV} prajñāna; {C}pratividhyati; {C}prajñāyate; {C} prajānāti▪ (thoroughly) know; (thoroughly) cognize; highest consciousness▫ {C}penetrates to; (is/can be) conceived; conceive; comes under the concept of; (one) can conceive; becomes/is conceivable; have a conception of; recognizes; asserts; claim

• རབ་ཏུ་ཤེས་པ་▫ rab tu shes pa▪ {C}prajānanā; {MSA} parijñāna; {MSA,MV}prajñāna; {MSA}pravedanā; {MV}prajñā-; {MV}prajānāti▪ (thoroughly) know; (thoroughly) cognize; highest consciousness▫ {C}exercise of wisdom; wisely knowing

• རབ་ཏུ་བཤད་▫ rab tu bshad▪ {C}prakāśita▪ (thoroughly) explain; (thorough) exposition/ explanation; (thoroughly) set forth; (thoroughly) explicate▫ {C}revealed Tenses: future, present, past, imperative

• རབ་ཏུ་བཤད་པ་▫ rab tu bshad pa▪ {MSA}prakāśana ▪ (thoroughly) explain; (thorough) exposition/ explanation; (thoroughly) set forth; (thoroughly) explicate

• རབ་ཏུ་སིམ་པར་བྱེད་པ་▫ rab tu sim par byed pa▪ {C} prahlādanatva▪ {C}exhilarated by

• རབ་ཏུ་སྲེག་བྱེད་▫ rab tu sreg byed▪ {MSA}pradāhaka▪ (thoroughly) burn; (thoroughly) roast

• རབ་ཏུ་ལྷུང་▫ rab tu lhung▪ {L}prapatati▪ fall down; fall into

• རབ་སྟོན་▫ rab ston▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}prakāśana▪ (thoroughly) teach; (thoroughly) indicate

• རབ་མཐའི་བསམ་གཏན་▫ rab mtha'i bsam gtan▪ final concentration

• རབ་དག་▫ rab dag▪ {MSA}śuddha; {MSA}suviśuddha ▪ (thoroughly) pure; very pure; (thoroughly) purified

• རབ་དང་▫ rab dang▪ {MSA}prasanna▪ (thoroughly) pure; very pure; (thoroughly) purified

• རབ་དང་བའི་ཤུགས་▫ rab dang ba'i shugs▪ {MSA} prasāda-vega▪ very pure force; very pure power; implicitly thoroughly pure

• རབ་དང་སེམས་དང་ལྡན་པ་▫ rab dang sems dang ldan pa▪ {MSA}gāḍha-prasanna-citta▪ having (thoroughly) pure mind; having very pure mind; having (thoroughly) purified mind

• རབ་འདས་ནས་▫ rab 'das nas▪ {C}atikramya (=ullaṅghya)▪ having (thoroughly) passed beyond; having (thoroughly) gone beyond▫ {C} more than; overpowering; after rising above; having passed beyond (all bounds)

• རབ་འདུལ་▫ rab 'dul▪ {MSA}(pra-vi √nī): pravinetum▪ (thoroughly) disciplined; (thoroughly) discipline; (thoroughly) tame

• རབ་སྡུག་▫ rab sdug▪ {MSA}susnigdha▪ very dear; very kind; very beloved

• རབ་བསྡམས་▫ rab bsdams▪ {MSA}susaṃvṛta▪ (thoroughly) restrained; (thoroughly) bound

• རབ་གནས་▫ rab gnas▪ རབ་ཏུ་གནས་པ་▫ rab tu gnas pa▪ {MSA}saṃstha (e.g.: adhyātma-saṃstha); pratiṣṭhā; {Das} supratiṣṭhā; {Das} prasthāpana ▪ abide; thoroughly abide; highest abode; consecration

• རབ་གནོད་པར་འགྱུར་▫ rab gnod par 'gyur▪ {MSA} prabādhyate (e.g.: doṣaiḥ prabādhyate)▪ (thoroughly) harm; (thoroughly) damage

• རབ་སྣང་▫ rab snang▪ {BCA} prakāśa▪ {PH}brilliantly illuminated [things]

• རབ་འཕྲུལ་དགའ་▫ rab 'phrul dga'▪ {C}nirmāṇarati (deva)▪ Land of Liking Emanation

• རབ་བྱེད་▫ rab byed▪ {LCh}prakaraṇa; {C}pravicaya▪ chapter▫ {C}investigation; discernment

• རབ་དབྱེ་▫ rab dbye▪ {MSA}prabhedana▪ (thoroughly) divide; (thoroughly) differentiate

• རབ་དབྱེ་མེད་ཉིད་▫ rab dbye med nyid▪ without divisions

• རབ་འབྱམས་▫ rab 'byams▪ {MSA}visara▪ billions; a very high number; countless; manifold▫ {PH} countless; manifold; infinite▫ རབ་འབྱམས་ཞིང་གི་རྒྱལ་སྲས་▫ rab 'byams zhing gi rgyal sras▫ Conqueror Children of manifold fields

• རབ་འབྱམས་མཁས་པ▫ rab 'byams mkhas pa▪ {PH} countless scholars

• རབ་འབྱམས་པ་▫ rab 'byams pa▪ {PH}countless; manifold; infinite རབ་འབྱེད་ / རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་▫ rab 'byed / rab tu 'byed pa ▪ {C}prabhāvanā (=prakāśanā); {C}prabhāvanatā; {C}prabhāvita; {C}prabhinnati; {C}prabheda; {C}prabhāvyate; {L}prabheda; {MSA}pravicaya▪ intensive differentiation; (thoroughly) separate; (thoroughly) differentiate; (thoroughly) open▫ revelation; augmentation; coming forth; distinctive manifestation; cleaves; distinction; divided; cleaving; sub-division Tenses: future, present, past, imperative

• རབ་འབྱོར་▫ rab 'byor▪ subhūti{S}▪ Subhūti [p.n. of Buddha's personal attendent and one of his main disciples]

• རབ་འབྲིང་ཐ་▫ rab 'bring tha▪ high, middling, low

• རབ་དམར་▫ rab dmar▪ {C}surakta▪ very red▫ {C}well colored red

• རབ་སྨིན་▫ rab smin▪ {MSA}prapācana▪ (thoroughly) ripen; (thoroughly) mature

• རབ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་▫ rab smin par byed pa▪ {MSA}(sems can tshogs) rab smin par byed pa = sattva-gaṇaṃ prapācayan▪ (thoroughly) ripen; (thoroughly) mature

• རབ་བརྩོན་▫ rab brtson▪ {MSA}suyukta▪ (thoroughly) suitable; (thoroughly) endeavor; (thoroughly) strive; exertion

• རབ་འཛིན་▫ rab 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}pradhāraṇa▪ (thoroughly) apprehend; (thoroughly) grasp; (thoroughly) conceive

• རབ་རྫོགས་▫ rab rdzogs▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MSA}prapūri; {MV} prapūraṇā; {MSA}supūrṇatva (e.g.: puṇya-jñāna-supūrṇatva)▪ completion; thoroughly complete/ perfect/fulfill/terminate

• རབ་རྫོགས་པ་▫ rab rdzogs pa▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {C}prapūraṇa; {C} prapūri▪ thoroughly complete/perfect/fulfill/ terminate

• རབ་ཞི་▫ rab zhi▪ {C}praśama; {C}praśānta▪ (thoroughly) pacify; (thoroughly) pacified; (thorough) pacification▫ {C}peace; calm

• རབ་ཞི་བ་▫ rab zhi ba▪ {C}śānta▪ (thoroughly) pacify; (thoroughly) pacified; (thorough) pacification▫ {C}calm; quiet(ed); calmly quiet

• རབ་གཟུང་▫ rab gzung▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}(√grah): gṛhṇīyāt▪ thoroughly apprehend/grasp

• རབ་ཡངས་པ་▫ rab yangs pa▪ {MSA}suvipula▪ very extensive; very wide

• རབ་རིབ་▫ rab rib▪ {L,MSA}timira▪ dim-sightedness; eye disease

• རབ་རིབ་ཅན་▫ rab rib can▪ taimirika▪ one with an eye disease

• རབ་རིབ་བཅས་▫ rab rib bcas▪ sataimiram▪ {GD:480} with opthalmia

• རབ་ཤེས་▫ rab shes▪ {C}prajānayati; {MSA}praviṣṭatā▪ (thoroughly) cognize; (thoroughly) know; highest consciousness▫ {C}knows wisely

• རབ་ཤེས་ན་▫ rab shes na▪ {C}prajñānamayāna▪ when (thoroughly) cognizing; if one (thoroughly) knows▫ {C}when he wisely knows

• རབ་བསགས་▫ rab bsags▪ {MSA}saṃbhṛta▪ (thoroughly) accumulate; composite

• རབས་▫ rabs▪ race; lineage; generation

• རམ་▫ ram▪ and; or; particle indicating question

• རལ་གྲི་▫ ral gri▪ asi▪ sword; dagger; sword(s)

• རལ་གྲིའི་སོ་▫ ral gri'i so▪ {BCA} āsidhāra▪ {PH}edge of a sword

• རལ་པ་▫ ral pa▪ {LV} vijaṭa▪ {PH}[lion's] crest hair; matted hair

• རལ་པ་ཅན་▫ ral pa can▪ {LV} vijaṭanān▪ {PH} [lion's] crest hair▫ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་རལ་པ་ཅན་དུ་བྱས།▫ His complete perfection of the thirty-seven branches of awakening serves as his crest hair.▫ {LVS} = 1-02-00087-H96-SID000115

• རལ་པ་ཅན་▫ ral pa can▪ {PH}[King] Ralpajen

• རལ་པའི་ཐོད་▫ ral pa'i thod▪ {PH}crown of matted hair; matted crown

• རལ་པའི་ཚོགས་▫ ral pa'i tshogs▪ [hair-of-collection]; mane; mass of hair

• རལ་བ་▫ ral ba▪ {L}vipanna▪ lost

• རས་▫ ras▪ cotton Tenses: future, present, past, imperative

• རས་བཅོས་བུ་ཟུང་▫ ras bcos bu zung▪ {PH}cotton cloth

• རས་ཆ་▫ ras cha▪ fabrics; cotton goods

• རས་བལ་གྱི་འདབ་མ་▫ ras bal gyi 'dab ma▪ {C}tūla-picu ▪ {C}cotton wool; a ball of cotton wool

• རས་བྲིས་▫ ras bris▪ painted cloth

• རི་▫ ri▪ {C}śaila; {MSA}parvata; {C}kuṭumba▪ mountain; hill▫ {PH}mountain▫ {C}people(?)

• རི་ཁ་བ་ཅན་▫ ri kha ba can▪ {PH}Mountainous Land of Snows (Tibet)

• རི་རྒྱུད་▫ ri rgyud▪ {PH}mountain range▫ འཕན་ཡུལ་དེ་ལྷ་སའི་ལུང་པ་དང་རི་རྒྱུད་གཅིག་གི་ཕན་ཚུན་དུ་འདུག▫ That region of Penpo is located on the opposite side of the same mountain range as the valley of Lhasa.▫ {GCG}

• རི་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ ri lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like mountain

• རི་དགས་▫ ri dags▪ {L}mṛga▪ deer; beast

• རི་དགས་ཀྱི་ནགས་▫ ri dags kyi nags▪ {L}mṛga-dāva▪ deer park

• རི་དགས་འཛིན་གྱི་མ་▫ ri dags 'dzin gyi ma▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ Mṛgāramata

• རི་དྭགས་▫ ri dwags▪ {LCh,C}mṛga; {C}eṇeya▪ deer▫ {C}beasts; black antelope

• རི་དྭགས་ཀྱི་གནས་▫ ri dwags kyi gnas▪ mṛgadāva▪ {PH}Deer Park

• རི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་ཕྲ་མོ་▫ ri dwags kyi rigs phra mo▪ {C}kṣudra-mṛga-jāti▪ small types of deer▫ {C} smaller wild animals

• རི་དྭགས་རྒྱར་ཆུད་འདྲར་▫ ri dwags rgyar chud 'drar▪ {C} mṛga-vāgura-iva▪ {C}like a snare/trap/net for wild beasts

• རི་དྭགས་རྒྱུ་བའི་གནས་▫ ri dwags rgyu ba'i gnas▪ mṛgadāva▪ {PH}Deer Park

• རི་དྭགས་སྤགས་པ་▫ ri dwags spags pa▪ {PH}antelope skin▫ རི་དྭགས་ལྤགས་པས་ནུ་མ་གཡོན་པ་བཀབ།▫ An antelope skin is drapped over [his] left shoulder.

• རི་དྭགས་ཨཻ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་▫ ri dwags ai na ya'i byin pa lta bu▪ {C}eṇeya-jaṅghatā▪ {C}his shanks are like those of an antelope

• རི་དེའུ་▫ ri de'u▪ {PH}small hill

• རི་ལྡིང་▫ ri lding▪ {PH}mountain slope

• རི་པིན་▫ ri pin▪ Japan

• རི་ཕུག་▫ ri phug▪ {PH}mountain cave▫ རི་ཕུག་ནས་རྒྱ་དཔེ་རྣམས་གདན་དྲངས།▫ ri phug nas rgya dpe rnams gdan drangs;▫ We brought the Indian texts from the mountain cave.▫ {GCG} p. 18

• རི་བོ་▫ ri bo▪ {MSA}parvata▪ mountain

• རི་བོ་འབིགས་བྱེད་▫ ri bo 'bigs byed▪ {PH}Vindhya Mountain range

• རི་བོ་རྩེ་ལྔ་▫ ri bo rtse lnga▪ {PH}the Five-Peaked Mountain (Wu-t'ai-shan)▫ ད་ལྟ་ངའི་དཀྱིལ་འཁོར་རི་བོ་རྩེ་ལྔར་དངོས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན།▫ da lta nga'i dkhyil 'khor ri bo rtse lngar dngos su yod pa yin;▫ Right now, [I] am actually in my maṇḍala on the Five-Peaked Mountain (Wu-t'ai-shan).▫ {W23693} Mkhas-grub-rnam-thar-bsdus-pa; 4a.6

• རི་བོང་▫ ri bong▪ rabbit

• རི་བོང་ཅན་▫ ri bong can▪ rabbit bearer; i.e., the moon

• རི་བོང་རྭ་▫ ri bong rwa▪ horns of a rabbit; horn of a rabbit

• རི་བྲགས་པ་▫ ri brags pa▪ {PH}bandits▫ རི་བྲགས་པ་དེ་ནང་པར་འདི་འཕྲོག་ཏུ་འོང་།▫ The hill-men will come to rob this tomorrow.▫ {Das}

• རི་མོ་▫ ri mo▪ {L,MSA}citra; {MSA}citraṇā▪ picture; painting; bright; various

• རི་མོ་མཁན་▫ ri mo mkhan▪ {MV} citrakara▪ {PH}artist

• རི་མོའི་དཀྱིལ་འཁོར་▫ ri mo'i dkhyil 'khor▪ {PH}painted maṇḍala

• རི་མོའི་ལས་▫ ri mo'i las▪ {C}citra-karma▪ work of a picture; painting

• རི་མོར་བགྱི་བ་▫ ri mor bgyi ba▪ བགྱི་བགྱིད་བགྱིས་གྱིས་▫ Tenses: future, present, past, imperative bgyi bgyid bgyis gyis▪ {L}citra-karman▪ make a painting/picture

• རི་མོར་བགྱིས་པར་འགྱུར་▫ ri mor bgyis par 'gyur▪ བགྱི་བགྱིད་བགྱིས་གྱིས་▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}arc(ay)ati ▪ make a painting/picture▫ {C}adore

• རི་མོར་བྱ་བ་▫ ri mor bya ba▪ {C}mānita▪ make a painting/picture▫ {C}revered

• རི་མོར་བྱེད་▫ ri mor byed▪ {C}arc(ay)ati▪ make a painting/picture▫ {C}adore

• རི་ཡི་སུལ་▫ ri yi sul▪ {C}giri-kaṇḍara▪ mountain ridge ▫ {C}mountain cave

• རི་རབ་▫ ri rab▪ meru; {C,MSA}sumeru; {MSA} sumeruvat; {MSA}acalendra▪ [mountain-highest]; Mount Sumeru; huge mountain

• རི་རབ་ལྟར་▫ ri rab ltar▪ {MSA}sumeruvat▪ like Mount Sumeru

• རི་རབ་འདྲ་▫ ri rab 'dra▪ {C}meru-kalpa▪ like Mount Sumeru▫ {C}fashioned like Meru

• རི་སུལ་▫ ri sul▪ {C}giri-kaṇḍara▪ mountan ridge▫ {C}mountain cave

• རི་སུལ་གྱི་ཕུག་▫ ri sul gyi phug▪ {LV} giridarīguhā ▪ {PH}mountan cave▫ བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་ པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རི་སུལ་གྱི་ཕུག་ན་གནས་པ།▫ bsam gtan dang; rnam par thar pa dang; ting nge 'dzin dang; snyoms par 'jug pa'i ri sul gyi phug na gnas pa▫ He dwells in the mountain caves of concentration, complete liberation, meditative stabilization (samādhi), and meditative absorption.▫ {LVS} = 1-02-00087-H96-SID000119

• རིག་▫ rig▪ {MSA}vitti; {MSA}thabs rig = upāya-citta ▪ to know{D1}; knowledge; awareness▫ {PH} knower; knowledge; awareness; thoughts▫ སྣང་གྲག་རིག་གསུམ་▫ the three — appearances, sounds, and thoughts▫ {YIA} thoughts

• རིག་ངོ་ལྟ་བ་▫ rig ngo lta ba▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ view in the face of knowledge (i.e., the state of meditative equipoise directly realizing emptiness)

• རིག་སྔགས་▫ rig sngags▪ {C}vidyā▪ knowledge; knowledge mantra▫ {C}lore; existence; science(s); secret lore; magical formula

• རིག་སྔགས་ཆེ་▫ rig sngags che▪ {C}mahā-vidyā▪ great knowledge▫ {C}a great lore

• རིག་སྔགས་འཆང་▫ rig sngags 'chang▪ vidyā-dhara▪ knowledge mantra bearer; {T} knowledge bearer ▫ {C}sorcerer

• རིག་སྔགས་འཆང་བ་▫ rig sngags 'chang ba▪ {C} vidyā-dhara▪ knowledge mantra bearer; {T} knowledge bearer▫ {C}sorcerer

• རིག་གཏེར་▫ rig gter▪ Sa-gya Paṇḍita's Treasury of Reasonings

• རིག་སྟོང་▫ rig stong▪ intrinsically aware emptiness

• རིག་ནས་▫ rig nas▪ {C}viditvā; {MSA}etya▪ having known; having understood

• རིག་གནས་▫ rig gnas▪ sciences; fields of knowledge

• རིག་པ་▫ rig pa▪ saṃvedana; {MSA}vid; {LCh,MSA,C} vidyā; saṃvid; {C}vijña; {C}viditvā▪ knower; intrinsic awareness; know; be aware; aware; basic knowledge; knowledge; awareness▫ {PH} knower; knowledge; awareness; thoughts▫ {C} lore; existence; science(s); secret lore; magical formula; discern(ing); have understood; convinced; having known/seen/noticedབློ་རིག་▫ blo rig▫ awareness and knowledge

• རིག་པ་ཅན་པ་▫ rig pa can pa▪ Naiyāyika; Logicians

• རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་▫ rig pa dang ma rig pa 'di ni gnyis su med▪ {MV}vidyā cāvidyā cādvayam etad▪ this knowledge and ignorance are non-dual {T}

• རིག་པ་མེད་པ་▫ rig pa med pa▪ {C}avedaka▪ non-knowledge; non-knower▫ {C}unfindable; cannot be known

• རིག་པ་ཡེ་ཤེས་▫ rig pa ye shes▪ intrinsically aware pristine wisdom

• རིག་པ་གསུམ་▫ rig pa gsum▪ tri-vidyā▪ the three Tenses: future, present, past, imperative knowledges [of a Foe Destroyer]

• ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་▫ rig pa'i chos grwa chen po▪ {PH}the great Vidyadharma college [at Nalendra]

• རིག་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་▫ rig pa'i brtul zhugs▪ {GST} vidyāvrata▪ {PH}proper religious observances

• རིག་པའི་གནས་▫ rig pa'i gnas▪ རིག་གནས་▫ rig gnas▪ {MSA}vidyā-sthāna▪ topic of knowledge; science▫ five lesser sciences: ; five greater sciences: crafts; medicine; grammar and etymology; logic and reasoning; inner meaning?

• རིག་པའི་གནས་ལྔ་རྣམ་པར་བཞག་པ་▫ rig pa'i gnas lnga rnam par bzhag pa▪ {MSA}pañca-vidyā-sthāna-vyavasthāna▪ establish the five abodes of knowledge

• རིག་པའི་དབང་▫ rig pa'i dbang▪ knowledge initiation

• རིག་པར་གནས་▫ rig par gnas▪ {L}vidyā-sthāna▪ abide in knowledge; established in knowledge; abodes of knowledge

• རིག་པར་བྱ་▫ rig par bya▪ {C}anugantavya; {MSA}vedya (e.g.: pratyātma-vedya); {MV}veditavya▪ know; one should know

• རིག་པར་བྱ་བ་▫ rig par bya ba▪ {C}vedayitavya; {MSA} vedanīya (e.g.: pratyātma-vedanīya)▪ object of knowledge; one should know; knows

• རིག་པར་བྱའོ་▫ rig par bya'o▪ {C}avaboddhavya; {C}pratikāṅkṣati; {C}pratikāṅkṣitavya; {MV} veditavya▪ you should know; you should be aware; one should know▫ {C}one should look through to/understand; must see through; should be understood; should understand; expects; desire; one must expect; should expect; should be expected

• རིག་པར་བྱེད་▫ rig par byed▪ vedyate{C}▪ make known; know; be aware of

• རིག་པར་མེད་པ་▫ rig par med pa▪ {C}avedaka▪ non-awareness; unaware; not know; non-knowledge▫ {C}unfindable; cannot be known

• རིག་བྱ་▫ rig bya▪ {C}vedya▪ object of awareness; known▫ {C}accessible to experience

• རིག་མ་▫ rig ma▪ vīdyā▪ knowledge woman

• རིག་མ་འདུ་བྱ་བ་▫ rig ma 'du bya ba▪ gathering knowledge women

• རིག་མིན་▫ rig min▪ {MSA}avedaka▪ unknown; non-knowledge; unaware; non-awareness

• རིག་འཛིན་▫ rig 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {LCh}vidyādhara▪ Knowledge-Bearer; knowledge bearing [a feat]

• རིག་འཛིན་གྱི་སྡེ་སྣོད་▫ rig 'dzin gyi sde snod▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ vidhyādhārapiṭaka▪ Scriptural Division of the Knowledge Bearers

• རིགས་▫ rigs▪ nyāya; gotra▪ reasoning; lineage▫ {PH}type; kind; class; lineage; legacy; clan; family

• རིགས་▫ rigs▪ {L,MSA,MV}gotra; {LCh,MSA,C}kula; {LCh,C}jāti; {C}jāta; {MSA}(√arh): arhati; {MSA} dhātu; {MSA}dhātuka; {MSA}yukta-rūpa; yuktā; varṇa▪ type; kind; lineage; reasoning; feasible; suitable; social stratum; class; caste▫ {PH}type; kind; class; lineage; legacy; clan; family▫ {C} family; clan; grows; has become; (there has been) born; birth; species; different varieties

• རིགས་ཀྱི་▫ rigs kyi▪ {L}jātīya▪ of the type; of the lineage

• རིགས་ཀྱི་སྐབས་▫ rigs kyi skabs▪ {MSA}gotrādhikāra▪ the occasion of lineage {T}

• རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་▫ rigs kyi khyad par▪ {MSA}gotra-viśeṣa▪ attribute/feature of [one's] type/kind; qualification for [one's] lineage

• རིགས་ཀྱི་སྟོབས་▫ rigs kyi stobs▪ {MSA}gotra-bala▪ power of the lineage {T}

• རིགས་ཀྱི་མཐུ་▫ rigs kyi mthu▪ {MSA}gotra-sāmarthya▪ force of the lineage {T}

• རིགས་ཀྱི་ནང་ན་རྒན་པ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་▫ rigs kyi nang na rgan pa la rim gro byed pa▪ {C} kulejyeṣṭhāpacāyitā (=kulajyeṣṭhānupālitā)▪ {C} Tenses: future, present, past, imperative honoring the elders of the family

• རིགས་ཀྱི་རྣམ་པ་▫ rigs kyi rnam pa▪ {C}gotra-jāti; {C} gotra-bhūmi▪ type of lineage▫ {C}the stage of becoming (where one becomes) one of the lineage/ clan; level of the lineage

• རིགས་ཀྱི་བུ་▫ rigs kyi bu▪ kula-putra▪ son of good family{S}

• རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་▫ rigs kyi bu mo▪ {L}kula-duhitṛ▪ daughter of good family

• རིགས་ཀྱི་ས་▫ rigs kyi sa▪ {C}gotra-bhūmi▪ level of the lineage; ground of lineage▫ {C}the stage of becoming (where one becomes) one of the lineage/ clan

• རིགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་▫ rigs kyis khyab pa▪ pervasion [of all sentient beings] by [the Buddha] lineage

• རིགས་འགྲོ་བའི་▫ rigs 'gro ba'i▪ {C}gotra-jananam▪ {C}of those who belong to the clan

• རིགས་ངན་སྨྱིག་མ་མཁན་▫ rigs ngan smyig ma mkhan▪ {GST} caṇḍāla-veṇukāra; {LCh} *caṇḍāla-vaṃśa[-kṛt]▪ {PH}founder of a lineage of the lowest of outcastes

• རིགས་ངེས་▫ rigs nges▪ gotra-niyata▪ one who is definite in a lineage{Gön-chok}

• རིགས་ངེས་པ་▫ rigs nges pa▪ {MSA}dhātu-niyata; gotra-niyata▪ one who is definite in a lineage

• རིགས་ངེས་བྱང་སེམས་▫ rigs nges byang sems▪ {PH} bodhisattva firm in their lineage

• རིགས་ངོའི་ལྟ་བ་▫ rigs ngo'i lta ba▪ view in the face of a rational consciousness

• རིགས་ཅན་▫ rigs can▪ {L}gotra; {MV}gotraka;▪ having a lineage; lineage; family; clan▫ {GD:269} manifold instances (lit. typified)

• རིགས་གཅིག་པ་▫ rigs gcig pa▪ eka-jāti▪ same type ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རིགས་སོ་སོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་▫ mtshan nyid/ rigs so so ba ma yin pa'i chos/▫ Definition: phenomena that are not distinct types Divisions: དབྱེ་བ། ༡་ལྡོག་པ་རིགས་གཅིག་༢་རྫས་རིགས་གཅིག་ ▫ dbye ba/ 1 ldog pa rigs gcig 2 rdzas rigs gcig▫ Divisions: (1) one isolate type; (2) one substantial type

• རིགས་ཆེན་པོ་▫ rigs chen po▪ {C}mahā-kula▪ great family; great lineage; great type

• རིགས་མཆོག་▫ rigs mchog▪ {MSA}agra-gotra▪ supreme lineage; superior lineage

• རིགས་མཆོག་ཉིད་▫ rigs mchog nyid▪ {MSA}gotrāgratva ▪ superiority of the lineage; supremacy of the lineage

• རིགས་ཐ་དད་པ་▫ rigs tha dad pa▪ {MSA}gotra-bheda▪ different lineage(s); different type(s); different types; phenomena which are different types

• རིགས་ཐིག་▫ rigs thig▪ nyāya-bindu-prakaraṇa▪ Dharmakīrti's Drop of Reasonings, P. 5711, vol. 130

• རིགས་ཐིག་ཀྱི་ཕྱོགས་སྔ་མདོར་བསྡུས་▫ rigs thig kyi phyogs snga mdor bsdus▪ བསྡུ་སྡུད་བསྡུས་སྡུས་▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ Brief Exposition of the Positions of Opponents of [Dharmakīrti's] "Drop of Reasoning" [by Kamalaśīla]

• རིགས་ཐིག་དར་▫ rigs thig dar▪ nyāya-bindu-prakaraṇa ▪ Dharmakīrti's Drop of Reasonings, P. 5711, vol. 130

• རིགས་ཐིག་དར་ཊིཀ་▫ rigs thig dar ṭik▪ Gyel-tsap's Commentary on [Dharmakīrti's] "Drop of Reasonings"

• རིགས་པའི་ཐིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་▫ rigs thigs ▪ nyāya-bindu-prakaraṇa▪ {PH}[Dharmakīrti's] ″Drop of Reasonings″

• རིགས་མཐའ་དག་▫ rigs mtha' dag▪ {PH}all types

• རིགས་མཐུན་▫ rigs mthun▪ tulya-jātīya▪ concordant type

• རིགས་མཐུན་གྱི་བག་ཆགས་▫ rigs mthun gyi bag chags▪ tulya-jātīya-vāsanā▪ predispositions of [perceptions of] similar type; predispositions of concordant type

• རིགས་མཐུན་པ་▫ rigs mthun pa▪ {C}taj-jātikam▪ Tenses: future, present, past, imperative concordant type▫ {C}is of the same/like kind; {GD:150} similar typeརིགས་མཐུན་པའི་ཟླ་བཅས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་ཚོགས་▫ rigs mthun pa'i zla bcas kyi rdul phran tshogs▫ a collection of atoms of similar types {GD:150}

• རིགས་མཐུན་པར་སྣང་ངོ་▫ rigs mthun par snang ngo▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ {MSA}tulya-jātīyaḥ khyāti▪ appearance as concordant types; appear as concordant types

• རིགས་མཐུན་རྫས་ཐ་དད་▫ rigs mthun rdzas tha dad▪ tulya-jātīya-dravya-nānā▪ different substantial entities of concordant types{LG}

• རིགས་དང་ལྡན་པ་▫ rigs dang ldan pa▪ {C}jātimat; {L} kaulika; {MSA}jātya▪ having a lineage; lineaged; having a family▫ {C}of good birth; of (noble) family; belonging to a family

• རིགས་འདྲ་▫ rigs 'dra▪ similar type{BJ 58.6}

• རིགས་ལྡན་▫ rigs ldan▪ {MSA}jātya▪ having a lineage; lineaged; having a family

• རིགས་ལྡན་པད་མ་དཀར་པོ་▫ rigs ldan pad ma dkar po▪ Kalkī Puṇḍarīka

• རིགས་བསྡུས་པ་▫ rigs bsdus pa▪ བསྡུ་སྡུད་བསྡུས་སྡུས་▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ condensed lineage

• རིགས་གནས་▫ rigs gnas▪ abide in a type

• རིགས་གནས་པ་▫ rigs gnas pa▪ {MSA}gotra-stha▪ abide in a lineage

• རིགས་གནས་རིགས་▫ rigs gnas rigs▪ {C}kulaṃkula▪ lineage of abiding in a lineage▫ {C}those who are reborn in the families of men and gods, respectively

• རིགས་པ་▫ rigs pa▪ {LCh,L}nyāya; {L,MSA,MV}yukti; {MSA,MV}yukta; {C}pratirūpa; {MSA}arha; {MSA} pramāṇa▪ reasoning; logic; proper; suitable; suitability▫ {C}method; standard; rule; that type of reasoning which employs logical principles and analysis; fitting; seemly

• རིགས་པ་ཅན་▫ rigs pa can▪ naiyāyika▪ Logician

• རིགས་པ་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་▫ rigs pa rjes su 'brangs pa▪ *nyāyānusārin▪ followers of reasoning

• རིགས་པ་ལྟར་སྣང་▫ rigs pa ltar snang▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་ ▫ snang snang snang snang▪ {N}nyāyābhāsa▪ pseudo/quasi/counterfeit reasoning

• རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་▫ rigs pa dang ldan par▪ {C}yukti-sahita▪ suitably; properly▫ {C}adroitly

• རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བ་▫ rigs pa dang mi 'gal ba▪ {MSA}pramāṇāvirodha▪ not contradictory with reasoning

• རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་▫ rigs pa drug cu pa▪ yuktiṣaṣṭīkā ▪ Nāgārjuna"s Sixty Stanzas of Reasoning, P. 5225, vol. 95

• རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་▫ rigs pa drug cu pa'i 'grel pa▪ བཀྲལ་འགྲེལ་བཀྲལད་འགྲེལད་▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ yuktiṣaṣṭīkā-vṛtti▪ Commentary on (Nāgārjuna's) "Sixty Stanzas of Reasoning" [by Candrakīrti (zla ba grags pa); P 5265, vol. 98]

• རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་▫ rigs pa drug cu pa'i tshig le'ur byas pa▪ yuktiṣaṣṭīkā-kārikā ▪ Nāgārjuna"s Sixty Stanzas of Reasoning, P. 5225, vol. 95

• རིགས་པ་མདོར་བསྡུས་▫ rigs pa mdor bsdus▪ {PH}brief reasonings

• རིགས་པ་ལྡན་ཚིག་སྨྲ་▫ rigs pa ldan tshig smra▪ {C}gira-yukta-bhāṇin▪ {C}he speaks suitably

• རིགས་པ་མ་ཡིན་▫ rigs pa ma yin▪ {MSA}na yuktaḥ▪ not suitable; unsuitable; improper; non-reasoning

• རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་▫ rigs pa ma yin pa▪ irrationality

• རིགས་པ་ཡང་དག་▫ rigs pa yang dag▪ samyak-nyāya▪ correct reasoning

• རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་▫ rigs pa la brten nas▪ {MSA} yuktim āśritya▪ in dependence upon reasoning

• རིགས་པའི་གྲགས་པ་▫ rigs pa'i grags pa▪ {MV}yukti-prasiddha(ka)▪ renowned by reasoning

• རིགས་པའི་གྲངས་▫ rigs pa'i grangs▪ enumeration of the reasonings{BJ 71.4} Tenses: future, present, past, imperative

• རིགས་པའི་གྲུབ་བྱེད་▫ rigs pa'i grub byed▪ འགྲུབ་འགྲུབ་ འགྲུབས། གྲུབ་གྲུབས་▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ reasoned proof{s}{BJ 8.2}

• རིགས་པའི་དགག་བྱ་▫ rigs pa'i dgag bya▪ {N}nyāya-pratiṣedhya▪ object of negation by reasoning{BJ 65.1}

• རིགས་པའི་སྒོ་དུ་མ་▫ rigs pa'i sgo du ma▪ approaches of reasoning

• རིགས་པའི་སྒོ་དུ་མ་ནས་▫ rigs pa'i sgo du ma nas▪ through many doors of reasoning

• རིགས་པའི་རྗེ་སུ་འབྲང་པ་▫ rigs pa'i rje su 'brang pa▪ *nyāya-anusārin▪ Followers of Reasoning

• རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་▫ rigs pa'i rjes 'brangs▪ *nyāyānusārin▪ Following Reasoning

• རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་▫ rigs pa'i rjes su 'brangs pa ▪ followers of reasoning

• རིགས་པའི་ཐིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་▫ rigs pa'i thigs pa zhes bya ba'i rab tu byed pa▪ nyāya-bindu-prakaraṇa▪ Dharmakīrti's Drop of Reasonings, P. 5711, vol. 130

• རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་▫ rigs pa'i don la mkhas pa▪ {MV}yuktārtha-paṇḍita▪ wise with respect to the meaning/object of reasoning

• རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་▫ rigs pa'i dbang phyug▪ Lord of Reasoning; Dharmakīrti (chos grags)

• རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་▫ rigs pa'i mtshan nyid▪ {MV} yukti-lakṣaṇa▪ character of reasoning

• རིགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་▫ rigs par bshad pa'i chos▪ {MSA}yukti-vihita ... dharma▪ suitably explained doctrine/phenomenon

• རིགས་པས་ཁེགས་▫ rigs pas khegs▪ refuted by reasoning{N}

• རིགས་པས་གྲུབ་པའི་རྫས་ཡོད་▫ rigs pas grub pa'i rdzas yod▪ substantial existent in the sense of being established by reasoning

• རིགས་པས་ངེས་པར་རྟོགས་པ་▫ rigs pas nges par rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}yukti-nidhyāna▪ definitely realized through reasoning

• རིགས་པས་གནོད་པ་▫ rigs pas gnod pa▪ damaged by reasoning{N}

• རིགས་པས་རྣམ་དཔྱད་བསམ་པ་ཅན་▫ rigs pas rnam dpyad bsam pa can▪ {MSA}yukti-vicāraṇāśaya▪ having a thought that is analyzed by reasoning

• རིགས་པས་དཔྱད་མི་བཟོད་པ་▫ rigs pas dpyad mi bzod pa ▪ unable to bear/withstand analysis by reasoning

• རིགས་པས་དཔྱད་བཟོད་པ་▫ rigs pas dpyad bzod pa▪ able to bear/withstsand analysis by reasoning

• རིགས་པས་འཕུལ་གྱིས་སྒྲུབ་པའི་དོན་▫ rigs pas 'phul gyis sgrub pa'i don▪ meaning established through the pressure of reasoning

• རིགས་སྤྱི་▫ rigs spyi▪ jāti-sāmānya▪ type generality; type-generality▫ {GD:176} type-universal Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་རིགས་ཅན་དུ་མ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་▫ mtshan nyid/ rang gi rigs can du ma la rjes su 'gro ba'i chos/▫ Def.: a phenomenon that is concomitant with many [phenomena] having its type

• རིགས་བྱ་▫ rigs bya▪ {MSA}yukta▪ object of reasoning; to be reasoned {T}

• རིགས་བྱེད་པ་▫ rigs byed pa▪ mīmāṃsaka▪ Mīmāṃsaka

• རིགས་མི་གཅིག་པའི་ཆོས་▫ rigs mi gcig pa'i chos▪ phenomena which are not the same type

• རིགས་མི་མཐུན་▫ rigs mi mthun▪ non-concordant type; discordant type

• རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་▫ rigs mi mthun pa'i chos▪ phenomena which are discordant types

• རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་▫ rigs mi mthun sel ba'i mtshan nyid▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ definition which eliminates discordant types

• རིགས་མི་འདྲ་བའི་ཆོས་▫ rigs mi 'dra ba'i chos▪ phenomena which are dissimilar types

• རིགས་མིན་གྱིས་▫ rigs min gyis▪ irrationally Tenses: future, present, past, imperative

• རིགས་མེད་▫ rigs med▪ {MSA}agotra▪ non-lineage; without a lineage

• རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་▫ rigs med pa la gnas pa▪ {MSA}agotra-stha▪ abiding in no lineage

• རིགས་དམའ་བ་▫ rigs dma' ba▪ {C}nīca-kula▪ {C}low-class family

• རིགས་ཚོགས་▫ rigs tshogs▪ Collections of Reasoning{N}

• རིགས་ཚོགས་དྲུག་▫ rigs tshogs drug▪ Nāgārjuna's Six Collections of Reasonings▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་༢་རྩོད་བཟློག་༣་སྟོང་ཉིད་ བདུན་ཅུ་པ་༤་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་༥་ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག་༦་རྩ་བ་ཤེས་རབ་▫ dbye ba/ 1 rin chen phreng ba/ 2 rtsod bzlog 3 stong nyid bdun cu pa/ 4 rigs pa drug cu pa/ 5 zhib mo rnam 'thag 6/ rtsa ba shes rab/▫ Divisions: (1) Precious Garland (ratnāvalī); Refutation of Objections (vigraha-vyāvartaṇī); Seventy Stanzas on Emptiness (śūnyatā-saptati); Sixty Stanzas on Reasoning (yuktiṣaṣṭikā); The Finely Woven (vaidalya-sūtra); Treatise on the Middle Way (prajñāmūl

• རིགས་རྫོགས་པ་▫ rigs rdzogs pa▪ complete type

• རིགས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་▫ rigs yang dag par 'grub pa▪ འགྲུབ་འགྲུབ་འགྲུབས། གྲུབ་གྲུབས་▫ 'grub 'grub 'grubs/ grub grubs▪ {MV}gotra-samudāgama▪ correctly established; correctly established in a lineage

• རིགས་ཡིན་འགྲོ་བའི་▫ rigs yin 'gro ba'i▪ {C}gotra-jananam▪ {C}of those who belong to the lineage

• རིགས་ཡོད་པ་ཅན་▫ rigs yod pa can▪ {PH}[that] which has a type

• རིགས་ལ་གནས་▫ rigs la gnas▪ {MSA}gotra-stha▪ abide in a lineage; abiding in the type

• རིགས་ལ་གནས་པ་▫ rigs la gnas pa▪ {MSA,MV}gotra-stha▪ abide in a lineage; abiding in the type

• རིགས་ལམ་▫ rigs lam▪ path of reasoning

• རིགས་ལམ་པ་▫ rigs lam pa▪ Challenger

• རིགས་ཤིང་མཐུན་ཚིག་▫ rigs shing mthun tshig▪ {MSA} yukta-samānatā-pada▪ suitable and concordant words

• རིགས་ཤེས་▫ rigs shes▪ *yuktijñāna▪ rational consciousness; reasoning consciousness

• རིགས་ཤེས་ཀྱིས་དཔྱད་བཟོད་དུ་གྲུབ་པ་▫ rigs shes kyis dpyad bzod du grub pa▪ established as able to bear/withstand analysis by a reasoning consciousness

• རིགས་ཤེས་ཀྱིས་མ་རྙེད་པ་▫ rigs shes kyis ma rnyed pa▪ not found by a reasoning consciousness{N}

• རིགས་ཤེས་ཀྱིས་མེད་པར་རྙེད་པ་▫ rigs shes kyis med par rnyed pa▪ found to be non-existent by a reasoning consciousness{N}

• རིགས་ཤེས་རྗེས་དཔག་▫ rigs shes rjes dpag▪ inferential reasoning consciousness{N}

• རིང་▫ ring▪ {C,MSA}dīrgha; {C,MSA}dūra; {MSA} vidūra; {C}vidūri; {C}āyata; {C}pṛthu▪ long; length; distant▫ {C}many; all; very much; broad; vast; large; far distant; extensive; extend far; far; distance

• རིང་འགྱུར་▫ ring 'gyur▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}vidūri▪ long; length; distant▫ {C}far distant

• རིང་ཆ་▫ ring cha▪ {PH}long part; long vowel

• རིང་ཏུ་སོང་བ་▫ ring tu song ba▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ dūraṃgama▪ Gone-Afar

• རིང་ཐུང་▫ ring thung▪ length

• རིང་དུ་▫ ring du▪ {L}dūra▪ long; afar; length; distant; far▫ distance; far distant

• རིང་དུ་གྱུར་བ་▫ ring du gyur ba▪ dūri-bhavati; {L}dūra-sthita▪ long; length; distant; far▫ distance; far distant; gets away from; become distant; remain distant

• རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་▫ ring du rjes su zhugs pa'i ye shes kyi spyod yul nyid▪

• སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA} dūrānupraviṣṭa-jñāna-gocaratva▪ objects of Tenses: future, present, past, imperative activity of the exalted wisdom which abides for a long time {T}

• རིང་དུ་དོར་▫ ring du dor▪ [far-ly-abandon]; abandon afar; forsake afar; leave far behind

• རིང་དུ་སྤྱད་པ་▫ ring du spyad pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}cira-carita▪ practice for a long time▫ {C}has for long coursed in; has traversed for a long time

• རིང་དུ་བྱེད་▫ ring du byed▪ {C}dūri-karoti▪ do for a long time; move away from▫ {C}get away from; keep aloof from; keep far away from; remain far from

• རིང་དུ་བྱེད་པ་▫ ring du byed pa▪ {C}dūri-karoti▪ do for a long time; move away from▫ {C}get away from; keep aloof from; keep far away from; remain far from

• རིང་དུ་སོང་བ་▫ ring du song ba▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ {LCh,L,MSA}dūraṃ-gamā; {MSA} dūra-gā; {MSA}dūraṃ gatā; dūraṃgama▪ gone afar; Gone Afar (seventh bodhisattva ground)

• རིང་ནས་▫ ring nas▪ [long-from]; from long ago; long ago; from a distant area

• རིང་ནས་ཐེག་ཆེན་ཞུགས་▫ ring nas theg chen zhugs▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {C}cira-yāna-prasthita▪ abiding in the great vehicle from long ago▫ {C}set out for a long time in the vehicle

• རིང་པོ་▫ ring po▪ long; far

• རིང་པོ་མི་ཐོགས་▫ ring po mi thogs▪ {C}cireṇa▪ after a long time▫ {C}slowly; an excessively long time [e.g.: na cireṇa, before long]

• རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་▫ ring po mi thogs par▪ {C}cireṇa (=ati-dīrgha-kālena)▪ after a long time▫ {C} slowly; an excessively long time [e.g.: na cireṇa, before long]

• རིང་པོར་མི་ཐོགས་▫ ring por mi thogs▪ {C}cireṇa▪ after a long time▫ {C}slowly; an excessively long time [e.g.: na cireṇa, before long]

• རིང་བ་▫ ring ba▪ {C}āyata; {C,MSA}dūra; {C}dūratva; {C}dīrgha▪ long; length; distant▫ {C}extensive; extend far; far; far distant; distance; length; distance

• རིང་བ་མ་ཡིན་ཉིད་▫ ring ba ma yin nyid▪ {C}avidūratā▪ non-distance; non-distant

• རིང་བ་མ་ཡིན་པ་▫ ring ba ma yin pa▪ close; not distant; non-distant

• རིང་བའི་རྒྱུ་▫ ring ba'i rgyu▪ {PH}distant cause

• རིང་བར་▫ ring bar▪ {C}cira▪ distantly; lengthy; long▫ {C}for so long; for a long time

• རིང་མོ་▫ ring mo▪ {MSA}cira▪ long; length; distant; far

• རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་▫ ring mo zhig tu▪ {MSA}ciram; {MSA} cira-kālam▪ for a long time; long; length; distant; far

• རིང་མོ་ཞིག་ན་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་▫ ring mo zhig na ngan song du 'gro▪ {MSA}cirād apāya-gamanam▪ go to bad transmigrations for a long time

• རིང་མོ་ཞིག་ལོན་པ་སྨྲས་ནས་▫ ring mo zhig lon pa smras nas▪ {MSA}cira-bhāṣita▪ having spoken for a long time

• རིང་ཞིག་▫ ring zhig▪ {PH}slowly; a while; a short time

• རིང་ཞིག་ཏུ་▫ ring zhig tu▪ {MSA}ciram; {MSA}cira-kālam▪ {PH}for a long time

• རིང་བསྲེལ་མང་▫ ring bsrel mang▪ {PH}many relics

• རིན་ཆེ་བ་▫ rin che ba▪ {C}mahā-arghatva▪ precious; jewel▫ {C}of great value

• རིན་ཆེན་▫ rin chen▪ {C}ratana; {C,MSA}ratna▪ [value-big]; precious (substance); jewel▫ {PH}precious; jewel; monetary offering▫ {C}precious jewel; gem

• རིན་ཆེན་བཀའ་སྟེ་▫ rin chen bka' ste▪ {C}ratna-bharitam ▪ precious teaching▫ {C}filled with precious things

• རིན་ཆེན་གྱི་གླིང་▫ rin chen gyi gling▪ {C}ratna-dvīpa▪ {C}treasure island

• རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་▫ rin chen chos kyi 'byung gnas▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung ▪ {MSA}dharma-ratnākara▪ source of the precious Tenses: future, present, past, imperative doctrine {T}

• རིན་ཆེན་ཏོག་▫ rin chen tog▪ {C} ratnaketu▪ {PH} Ratnaketu

• རིན་ཆེན་ཏོག་▫ rin chen tog▪ {PH}Ratnaketu

• རིན་ཆེན་མཐའ་▫ rin chen mtha'▪ {C}ratna-koṭi▪ {C} jewel-cusp

• རིན་ཆེན་བདུན་ལས་བྱས་▫ rin chen bdun las byas▪ {C}sapta-ratna-maya▪ made/built from seven precious substances

• རིན་ཆེན་འདོད་པ་▫ rin chen 'dod pa▪ {C}ratana-arthiko▪ {C}desirous of jewels

• རིན་ཆེན་སྣ་ལྔ་▫ rin chen sna lnga▪ {PH}five various precious things

• རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱ་▫ rin chen phyag rgya▪ {C}ratna-mudro ▪ jewel-seal; precious seal

• རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་▫ rin chen phreng ba▪ ratnāvalī▪ Nāgārjuna's Precious Garland

• རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་▫ rin chen 'byung ldan▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ ratnasambhāva{D1}▪ Ratnasambhāva [p.n. of a Buddha]

• རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་▫ rin chen 'byung gnas▪ jewel-mine

• རིན་ཆེན་རིགས་ལྡན་▫ rin chen rigs ldan▪ {MSA}ratna ... jātya▪ having a precious lineage; having the jewel-lineage

• རིན་ཐང་▫ rin thang▪ arghya▪ price; costly; priceless; valuable

• རིན་ཐང་ཆུང་▫ rin thang chung▪ {C}alpa-arghya▪ of little value; {C}inferior value

• རིན་ཐང་ཆུང་ངུར་▫ rin thang chung ngur▪ {C}samargham ▪ {C}cheaply

• རིན་ཐང་མེད་པ་▫ rin thang med pa▪ {C}anarghya; {C} anargha-prāpta; {MSA}anargha▪ {C}priceless

• རིན་ཐང་མེད་པ་རྙེད་འགྱུར་▫ rin thang med pa rnyed 'gyur▪ {C}anargha-prāpta▪ obtain that which is priceless  ? {T}▫ {C}priceless

• རིན་པོ་ཆེ་▫ rin po che▪ {LCh,L,MSA}ratna▪ [value-big]; precious; jewel; precious substance

• རིན་པོ་ཆེ་ཏོག་▫ rin po che tog▪ {C}ratnaketu▪ {C} Ratnaketu [p.n. of a Bodhisattva in the Buddha-land of Buddha Akṣobhya]

• རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་▫ rin po che lta bu▪ {MSA}ratna-bhūta▪ jewel-like

• རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྱུར་པ་▫ rin po che thams cad la sgyur pa▪ བསྒྱུར་སྒྱུར་བགྱུརད་གྱུརད་▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ {C}sarva-ratna-maya▪ {C} consisting of all precious things

• རིན་པོ་ཆེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་▫ rin po che don du gnyer ba▪ {C}ratna-arthika▪ seeking for precious things/ jewels▫ {C}one who desires jewels

• རིན་པོ་ཆེ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་ལས་གྲུབ་པ་▫ rin po che bdun gyi rang bzhin las grub pa▪ འགྲུབ་འགྲུབ་འགྲུབས། གྲུབ་གྲུབས་▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {C}sapta-ratna-maya▪ {C}made/built of the seven precious things

• རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ལྔ་▫ rin po che sna lnga▪ {PH}various five precious substances

• རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་▫ rin po che sna bdun▪ {MSA}sapta-ratna▪ seven precious substances

• རིན་པོ་ཆེའི་ཏོག་▫ rin po che'i tog▪ {C}ratnaketu▪ {C} Ratnaketu [p.n. of a Bodhisattva in the Buddha-land of Buddha Akṣobhya]

• རིན་པོ་ཆེའི་འདུ་ཤེས་▫ rin po che'i 'du shes▪ {MSA}ratna-saṃjñā▪ conception of jewels

• རིན་པོ་ཆེའི་གནས་ཉིད་▫ rin po che'i gnas nyid▪ {MSA} ratnāśrayatva▪ precious abode {T}

• རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་▫ rin po che'i phung po▪ {C}ratna-rāśi ▪ aggregation of jewels/precious substances▫ {C} heap of treasure

• རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་▫ rin po che'i phreng ba'i rgya cher bshad pa▪ ratnāvalī-ṭīkā ▪ Commentary on (Nāgārjuna's) Precious Garland, by Ajitamitra (mi pham bshes gnyen), P. 5659, vol. 129 Tenses: future, present, past, imperative

• རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་▫ rin po che'i 'byung gnas▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C,MSA} ratnākara▪ {C}source of wealth; jewel-mine

• རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ rin po che'i 'byung gnas lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like jewel-mine

• རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་▫ rin po che'i me tog▪ jeweled flower

• རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་▫ rin po che'i mdzod▪ {C}ratna-gañja ▪ storehouse of jewels/precious substances▫ {C} store of treasure

• རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་མང་པོ་བསགས་པ་དང་ལྡན་པ་▫ rin po che'i mdzod mang po bsags pa dang ldan pa▪ {C} bahu-ratna-kośa-saṃnicayo▪ having many vast storehouses of jewels/precious substances▫ {C} one who has a vast store of treasures

• རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་▫ rin po che'i rigs▪ {MSA}ratna-gotra▪ precious lineage; jewel-lineage

• རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བ་▫ rin po che'i rigs chen po dang 'dra ba▪ {MSA}mahā-ratna-gotraupamya▪ similar to the great precious lineage

• རིམ་▫ rim▪ {MSA}krama▪ gradually; stage; series

• རིམ་གྱིས་▫ rim gyis▪ {C}krameṇa; {C}anupūrva; {C} anupūrve; {C}anupūrveṇa▪ [series-by]; serial; in series; gradually; in stages; by stages▫ {C} tapering; regularly; in due time; after some time; by and by [e.g.: anu pūrveṇa = to the East?]

• རིམ་གྱིས་སྒོམ་པ་▫ rim gyis sgom pa▪ serial meditation

• རིམ་གྱིས་པ་▫ rim gyis pa▪ Gradualist{Gön-chok}

• རིམ་གྱིས་པའི་ཞུགས་པ་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་ལམ་▫ rim gyis pa'i zhugs pa phyi ma gsum gyi lam▪ paths of the latter three gradualist Approachers▫ Comment: the paths of Approachers to Once-Returner, Never-Returner, and Foe Destroyer

• རིམ་གྱིས་འཕེལ་བ་▫ rim gyis 'phel ba▪ {MSA} krameṇābhivardhamānam (abhi √vṛdh)▪ gradually grow; grow in stages

• རིམ་གྱིས་དམའ་བ་ལགས་པ་▫ rim gyis dma' ba lags pa ▪ {C}anupūrva-nimna; {C}nimna▪ {C}gradually slopes away; slopes away

• རིམ་གྲོ་▫ rim gro▪ {C}paricāraka; {MSA}paricaryā; {C}vaiyāvṛtti (=vaiyāvṛtya); {C}pūjā▪ {C}help; service; act of worship

• རིམ་གྲོ་བྱེད་▫ rim gro byed▪ {C}prayujyayeyu▪ {C}busy oneself about

• རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་▫ rim gro byed pa▪ {C}paricāryamāṇe▪ {C}serving upon

• རིམ་གྲོ་ལས་▫ rim gro las▪ {C}vaiyāvṛtti (=vaiyāvṛtya)▪ {C}service

• རིམ་གྲོར་▫ rim gror▪ {C}upasthāyaka (=upasthāpaka)▪ {C}attendant; who attend upon

• རིམ་གྲོར་བྱ་བ་▫ rim gror bya ba▪ {C}saṃmānanā; {C} bhajanā; {C}upasthāyaka▪ {C}respect; to resort to; attendent

• རིམ་གྲོར་བྱས་པ་▫ rim gror byas pa▪ {C}upasthāna▪ {C}service; serve upon; attendance; attend to their needs

• རིམ་པ་▫ rim pa▪ {LCh,MSA}krama; {C}anukrama▪ stage; order; series; succession▫ {C}gradual action; going after

• རིམ་པ་ལྔ་པ་▫ rim pa lnga pa▪ pañca-krama▪ Nāgārjuna's The Five Stages, P. 2667, vol. 61

• རིམ་པར་ཕྱེ་བ་▫ rim par phye ba▪ {PH}section▫ གཞན་ཡང་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོའི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སོ་གཉིས་པ་ལས། ་་་▫ Moreover, [it says] in the thirty-second section of the Dākārṇava Yoginī [Tantra], ...▫ {AGP-T} comm. to vs.7

• རིམ་པར་འཚམ་▫ rim par 'tsham▪ well-proportioned

• རིམ་པར་ཡིན་པར་▫ rim par yin par▪ {C}-krama▪ gradually; in stages▫ {C}progressive steps; feet

• རིམ་བཞིན་▫ rim bzhin▪ respective; respectively{BJ 58.6}▫ {PH}in stages; in sequence

• རིམ་བཞིན་དུ་▫ rim bzhin du▪ {MSA}anupūrvaśas▪ respectively Tenses: future, present, past, imperative

• རིམས་▫ rims▪ {PU} jvarā; {NOC} jvara▪ {PH}disease ▫ རིམས་ནི་ཉིན་གཅིག་པ་ལ་སོགས་པ་གསོར་མི་རུང་བ་རྣམས་སོ།▫ Diseases [means] those that kill in one day, etc. and have no cure.▫ {AGP-T}

• རིའི་རྒྱལ་པོ་▫ ri'i rgyal po▪ {MSA}parvata-rājan▪ king of the mountain; mountain-king

• རིའི་ཕུག་▫ ri'i phug▪ {C}giri-guhā▪ mountain cave {T} ▫ {PH}mountain cave▫ {C}mountain cleft

• རིལ་པོ་▫ ril po▪ solid{BJ 63.5}

• རིལ་པོ་གཅིག་ཏུ་▫ ril po gcig tu▪ as one solid whole{BJ 63.5}

• རིལ་པོར་འཛིན་པ་▫ ril por 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་ ▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {C}piṇḍa-grāha▪ apprehend [something] as solid; apprehension of amorphous wholes▫ {C}seizing on a material object

• རིས་▫ ris▪ {L,MSA}gotra; {MSA}nikāya▪ lineage; type; king; clan; family

• རིས་ཆད་ཀྱི་སྣང་བ་▫ ris chad kyi snang ba▪ restricted appearances རིས་ཆད། རིས་སུ་ཆད་པ་▫ ris chad; ris su chad pa▪ འཆད་འཆད་ཆད་ཆད་▫ 'chad 'chad chad chad▪ vicchinna▪ separate

• རིས་ཡིན་▫ ris yin▪ {PH}section

• རིས་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བའི་དུང་▫ ris g.yas su 'khyil ba'i dung▪ {PH}clockwise spiraling conch shell

• རིས་སུ་ངེས་པ་▫ ris su nges pa▪ {MSA}gotra-niyata▪ definite in a lineage

• རིས་སུ་བཅད་ཅིང་▫ ris su bcad cing▪ {C}bhāga-ccheda▪ cutting off [one's] lineage▫ {C}the cutting off of his share

• རིས་སུ་ཆད་པ་▫ ris su chad pa▪ restricted

• རིས་སུ་མ་ཆད་པ་▫ ris su ma chad pa▪ impartial

• རིས་སོ་སོ་▫ ris so so▪ separate class

• རུ་▫ ru▪ accusative, adverbial accusative, dative, and locative particle: to; in; as; -ly; at▫ {PH} [accusative, adverbial accusative, dative, and locative particle]; section; division; part; horn▫ སུ་ རུ་ར་དང་དུ་ཏུ་ན། ལ་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ཡིན་ཏེ་▫ su ru ra dang du tu na / la don rnam pa drug yin te▫ su, ru, ra, du, tu, and na are the six particles with the meaning of la [i.e., accusative, adverbial accusative, dative, and locative particles]▫ {Y}

• རུ་ཏྲ་▫ ru tra▪ {PH}Rudra

• རུང་▫ rung▪ {C}yujyate; {MSA}yogyatā; {MSA}thabs su rung = upāya ... yukta▪ suitable▫ {C}applies oneself; it is tenable (to say); logical to equate; be engaged in; to practice

• རུང་མཐུན་▫ rung mthun▪ concordant suitability

• རུང་བ་▫ rung ba▪ {LCh,MSA}yogya; {MSA}yogyatā; {N}yuktatva; {N}yujyate; {L}nīyata; {MSA} anucchavika; {MSA}dngos po rung ba = kalpika-vastu▪ suitable; fit; possible▫ certainly; fixed (on); definitely fixed/established; destined for; certainty; {GD:88} fitness

• རུང་བ་ཉིད་▫ rung ba nyid▪ {MSA}yogyatā▪ suitability

• རུང་བར་འགྱུར་▫ rung bar 'gyur▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MSA}snod du rung bar 'gyur = bhājanī bhavati▪ suitable

• རུང་བར་བྱ་བ་▫ rung bar bya ba▪ make suitable

• རུང་བྱ་▫ rung bya▪ {MSA}yogya▪ suitable object

• རུང་མ་ཡིན་▫ rung ma yin▪ na yujyate▪ unsuitable; not suitable

• རུང་ཚོན་▫ rung tshon▪ {PH}suitable color▫ མེ་ཏོག་ཕྲེང་ རྒྱུད་དུ། ངུར་སྨྲིག་བཙག་དང་སྔོན་པོ་ཞེས་རུང་ཚོན་གསུམ་གསུངས་པའི་བཙག་མདོག་དེ་ཡིན་རྒྱུར་འདུག▫ me tog phreng rgyud du; ngur smrig btsag dang sngon po zhes rung tshon gsum gsungs pa'i btsag mdog de yin rgyur 'dug; ▫ That would seem to be the red ochre hue that is spoken of [as one of] three suitable colors "saffron, red ochre, and blue" in the Flower Garland Tantra.▫ {GCC} p.14

• རུམ་▫ rum▪ darkness; rum▫ {PH}gestational heat

• རུས་▫ rus▪ asthi; {C}gotra; {C}jāti; {MSA}keng rus = Tenses: future, present, past, imperative saṃkalikā▪ bone; lineage; family▫ {PH}lineage; family▫ {C}lineage; birth; species; kind; different varieties

• རུས་ནས་སྨོས་པ་▫ rus nas smos pa▪ {C}gotra-grahaṇam ▪ desire for a lineage/family▫ {C}taking on a clan; assumption of a clan

• རུས་པ་▫ rus pa▪ {C}asthi; gotra▪ bone; lineage; family

• རུས་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་▫ rus pa'i 'khrul 'khor▪ {PH}pelvic girdle

• རུས་ཕུན་▫ rus phun▪ ancestry

• རུས་བུ་▫ rus bu▪ {Śāntideva 10.10} asthi; {C}gotra; {C} jāti; {MSA}keng rus = saṃkalikā▪ {PH}bone▫ ཤ་རུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་▫ sha rus la sogs pa dang bral bas▫ since it lacks flesh, bones, and so forth ṇ̄ ▫ {TGP 56}

• རུས་སྦལ་▫ rus sbal▪ {C}kūrma▪ tortoise; turtle; tortise

• རུས་སྦལ་ཞབས་▫ rus sbal zhabs▪ tortoise-feet

• རུས་སྦལ་བཞིན་དུ་ཞབས་མཐིལ་མཉམ་པ་▫ rus sbal bzhin du zhabs mthil mnyam pa▪ level soles of the feet like a tortoise

• རུས་སྨོས་པ་▫ rus smos pa▪ {C}gotra-grahaṇam▪ desire for a lineage/family▫ {C}taking on a clan; assumption of a clan

• རུས་གཟེབ་▫ rus gzeb▪ {PH}skeleton

• རེ་▫ re▪ {C}āsvāda; {C}ākāṅkṣate▪ each; every; single; hope▫ {PH}some; respectively▫ {C}enjoyment; relishing; aspires forཕ་མ་གཉིས་ཀ་ལས་ཁུ་ཁྲག་གི་ཐིག་པ་རེ་ངེས་པར་འབྱུང་།▫ The drops of semen and blood come forth, respectively, from both the mother and father. ▫ {YJD}

• རེ་བ་▫ re ba▪ {C}pratikāṅkṣati; {MSA}āśaṃsana; {MSA}ratha (e.g.: mano-ratha)▪ hope▫ {C} expects; desire

• རེ་བ་མེད་པ་▫ re ba med pa▪ {MSA}nirapekṣa; {MSA} niṣpratikāṅkṣa▪ hopeless; no hope

• རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་▫ re ba med pa'i sbyin pa▪ {MSA} dānaṃ niṣpratikāṅkṣasya▪ giving without hope

• རེ་བ་མེད་སེམས་▫ re ba med sems▪ {C}niṣpratikāṅkṣa-citto▪ hopeless mind▫ {C}his mind free from hesitation

• རེ་བར་བྱའོ་▫ re bar bya'o▪ {C}pratikāṅkṣitavya▪ you should hope; one should hope▫ {C}one must expect; should be expected; should expect

• རེ་ཞིག་▫ re zhig▪ respectively; tentatively; temporarily; shortly; first of all▫ {PH} temporarily; for some time; initially▫ དེ་དག་རེ་ཞིག་མ་སྐྱེས་བ་ཡིན།▫ de dag re zhig ma skyes ba yin▫ They are temporarily not generated.

• རེ་ཞིག་ན་▫ re zhig na▪ shortly thereafter ...

• རེ་ཞིག་ཡོད་པ་▫ re zhig yod pa▪ tentatively exist

• རེ་རེ་▫ re re▪ {C}ekaika; {C}ekaikena▪ each; one by one; one at a time; every▫ {PH}each▫ {C}each one; a single one; one single; each single; each singly; each one singly by himself; one by one

• རེ་རེ་སྐབས་▫ re re skabs▪ with reference to each (of the ...){BJ 24.6}

• རེ་རེ་ནས་▫ re re nas▪ each and every{BJ 13.5}; individually{BJ 13.6}

• རེ་རེ་ལས་▫ re re las▪ {C}ekaika▪ each and every; individually{BJ 13.6}

• རེག་▫ reg▪ {C,MSA}spṛṣṭa; {MSA}saṃsparśa; {MSA} (√spṛś): spṛśati▪ contact; touch; tangible▫ {C} touched (by); in contact with

• རེག་འདོད་▫ reg 'dod▪ {C}spṛhāṃ janeti▪ desire for contact▫ {C}generate longing for

• རེག་པ་▫ reg pa▪ {LCh,L,MV}sparśa; {C}spṛṣṭa▪ contact; touch; touching▫ {C}touched (by); in contact with

• རེག་པ་དང་འཁྱུད་པ་▫ reg pa dang 'khyud pa▪ touching and embracing

• རེག་པའི་ཟས་▫ reg pa'i zas▪ sparśāhāra▪ contact food; food of contact Tenses: future, present, past, imperative

• རེག་བྱ་▫ reg bya▪ {LCh,C}spraṣṭavya▪ tangible object; object of touch▫ {C}touchable; touch Divisions: དབྱེ་བ། ༡་འབྱུང་བར་གྱུར་པའི་རེག་བྱ་༢་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་རེག་བྱ་▫ dbye ba/ 1 'byung bar gyur pa'i reg bya/ 2 'byung 'gyur gyi reg bya/▫ Divisions: (1) tangible object which is an element; (2) tangible object arisen from elements

• རེག་བྱ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་▫ reg bya 'dzin pa'i dbang mngon▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ sense direct perceiver which apprehends a tangible object

• རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་▫ reg bya'i skye mched▪ spraṣṭavyāyatana▪ tangible-object sphere; tangible object sense-sphere▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ལུས་ཤེས་ཀྱི་རེག་བྱ་▫ mtshan nyid/ lus shes kyi reg bya/▫ Definition: object felt by a body consciousness

• རེངས་པ་▫ rengs pa▪ {C}stambhitatva▪ {C}be stiff with fright

• རེད་▫ red▪ is

• རེད་མདའ་བ་▫ red mda' ba▪ {GD:310} Ren-da-wa [p.n. of a Sa-gya lama who was one of Dzong-ka-ba's teachers] (1348/9-1412 ce.)

• རེས་འགའ་▫ res 'ga'▪ {MSA}ekadā; {MSA}kadā cid; kadācit▪ occasonal; sometimes; occasionally

• རེས་འགའ་བའི་རྟག་པ་▫ res 'ga' ba'i rtag pa▪ occasional permanent phenomenon; permanent phenomenon which is occasional

• རེས་འཇོག་▫ res 'jog▪ [occasionally-put]; alternately

• རོ་▫ ro▪ {LCh,MSA}rasa▪ (1) taste; flavor; (2) corpse; residue; body; (3) particle indicating the end of a statement; (4) right▫ {PH}quality; corpse; residue; [terminating particle]

• རོ་རྐྱང་དབུ་མ་གསུམ་▫ ro rkyang dbu ma gsum▪ the three right, left, and central channels{TGP 79}

• རོ་བརྒྱ་ལྡན་པའི་▫ ro brgya ldan pa'i▪ {C}śata-rasa▪ of one hundred tastes▫ {C}the most excellent (food); superior and excellent

• རོ་བརྒྱ་པ་▫ ro brgya pa▪ {C}śata-rasa▪ of one hundred tastes▫ {C}the most excellent (food); superior and excellent

• རོ་གཅིག་▫ ro gcig▪ {L}eka-rasa; {C}eka-naya▪ of one taste▫ {C}(the) one single principle

• རོ་གཅིག་པ་▫ ro gcig pa▪ {L,MSA}eka-rasa; {C}eka-rasatva▪ of one taste▫ {C}one and the same taste

• རོ་གཅིག་པ་ཉིད་པ་▫ ro gcig pa nyid pa▪ {C}eka-rasatā▪ of just one taste▫ {C}has but one single taste

• རོ་མཉམ་▫ ro mnyam▪ equal taste; equality

• རོ་སྟོད་▫ ro stod▪ {C}pūrva-kāya▪ upper body▫ {C} trunk

• རོ་སྟོད་སེང་གེ་ལྟར་འཕེལ་ཁ་ཆེ་བ་▫ ro stod seng ge ltar 'phel kha che ba▪ upper body greatly expansive like a lion

• རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་▫ ro bro ba'i mchog▪ supreme of delicious tastes

• རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་གོ་▫ ro bro ba'i mchog go▪ {C}rasa-rasa-jñatā▪ {C}he possesses a most excellent taste

• རོ་མི་ཞིམ་པ་▫ ro mi zhim pa▪ unpleasant tastes

• རོ་མྱང་བ་▫ ro myang ba▪ {MSA}āsvādana; {MSA,MV} āsvādanā▪ experiencing taste; experience (a) taste

• རོ་མྱང་མེད་▫ ro myang med▪ {MSA}anāsvāda▪ not experience (a) taste

• རོ་མྱངས་པ་▫ ro myangs pa▪ {MSA}āsvādita▪ experience (a) taste

• རོ་མྱངས་པ་མ་ཡིན་པ་▫ ro myangs pa ma yin pa▪ {MSA} anāsvādita▪ not experience (a) taste རོ་མྱངས་པ་མེད་/ རོ་མྱངས་པ་མེད་པ་▫ ro myangs pa med / ro myangs pa med pa▪ nonexperience of taste

• རོ་མྱོང་བ་བྱས་▫ ro myong ba byas▪ {C}āsvādayati▪ experience (a) taste▫ {C}taste; relish

• རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་▫ ro myong bar byed pa▪ {MSA} āsvādana; {MSA}āsvādanā▪ experience (a) taste Tenses: future, present, past, imperative

• རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་▫ ro myong bar mi byed pa▪ {MSA} anāsvādana▪ not experience (a) taste

• རོ་མྱོང་མི་བྱེད་▫ ro myong mi byed▪ {C}anāsvāda▪ not experience (a) taste▫ {C}absence of relishing

• རོ་མྱོང་མྱང་བ་བྱས་▫ ro myong myang ba byas▪ {C} āsvādayati▪ experience (a) taste▫ {C}taste; relish

• རོ་ཙ་བ་▫ ro tsa ba▪ virilification; the restoration of normal sexual functions (also refers to restoring or enhancing sexual performance and pleasure, mainly used for the male)

• རོ་ཙ་བར་བྱ་བ་▫ ro tsa bar bya ba▪ vājīkaraṇa▪ {PH} restoring virility

• རོ་འཛིན་དབང་མངོན་▫ ro 'dzin dbang mngon▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ sense direct perceiver apprehending taste

• རོགས་▫ rogs▪ {PH}assistance

• རོའི་སྐྱེ་མཆེད་▫ ro'i skye mched▪ rasāyatana▪ taste sense-sphere▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ལྕེ་ཤེས་ཀྱི་མྱོང་བྱ་▫ mtshan nyid/ lce shes kyi myong bya/ ▫ Definition: object experienced by a tongue consciousness

• རོལ་▫ rol▪ sport; side

• རོལ་པ་▫ rol pa▪ {LCh}līlā; lalita; līla▪ play; sport▫ enjoy; taste

• རོལ་མོ་▫ rol mo▪ {PU} nāṭaka▪ {PH}actor; dancer

• རོལ་མོ་▫ rol mo▪ {Negi} tūrya▪ {PH}musical instrument

• རོལ་མོ་▫ rol mo▪ {Negi} gāndharva▪ {PH}Gandharva

• རླངས་པ་▫ rlangs pa▪ {PH}Vaśpa (p.n. monk & disciple of the Buddha)

• རླན་▫ rlan▪ wet

• རླན་ཞིང་གཤེར་བ་▫ rlan zhing gsher ba▪ wet and moistening

• རླན་གཤེར་▫ rlan gsher▪ liquid▫ རླན་གཤེར་ཕོར་གང་ལ་ཐུན་མོང་དུ་ལྟས་པའི་ཚེ་▫ rlan gsher phor gang la thun mong du ltas pa'i tshe▫ when [gods and men] view in common a bown filled with liquid{DASI 562.3}

• རླབས་▫ rlabs▪ {L}vici▪ wave; billow▫ ripple

• རླབས་ལྡན་▫ rlabs ldan▪ endowed with waves (the ocean)

• རླབས་པོ་ཆེ་▫ rlabs po che▪ mahā-vici; {C}udāra▪ great waves▫ {C}sublime; exalted; an uncommon degree of

• རླབས་ཕྲེང་▫ rlabs phreng▪ {PH}successive waves

• རླུང་▫ rlung▪ {LCh,MSA}vāyu; {LCh}prāṇa; {LCh} vāta; {C}samīraṇa▪ wind; wind (element - vāyu); wind (vital energy - prāṇa)▫ {PH}wind; wind▫ {C}airརླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་འདུས་པའི་ནད་ཆེན་▫ rlung mkhris bad kan 'dus pa'i nad chen▫ the great diseases of the assembly of wind, bile, and phlegm▫ {GZ 69a.3} Definitions: མཚན་ཉིད། ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་▫ mtshan nyid/ yang zhing g.yo ba/▫ light and moving

• རླུང་གི་ཁམས་▫ rlung gi khams▪ {C}vāyu-dhātu▪ wind constituent▫ {C}wind-element

• རླུང་གི་འཁོར་ལོ་▫ rlung gi 'khor lo▪ {C}anila-cakra▪ {C}wind-wheel

• རླུང་གི་རྣལ་འབྱོར་▫ rlung gi rnal 'byor▪ wind yoga

• རླུང་རྒྱུ་བ་▫ rlung rgyu ba▪ {PH}moving wind

• རླུང་དང་བཅས་པའི་ཆུ་▫ rlung dang bcas pa'i chu▪ {MSA}ap ... vāyu-sahita▪ wind together with water

• རླུང་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བའི་ཕྱིར▫ rlung ni rang bzhin gyis g.yo ba'i phyir▪ {MSA}vāyoḥ prakṛtyā calatvāt ▪ because wind is naturally moving

• རླུང་དབུ་མར་ཞུགས་གནས་ཐིམ་གསུམ་▫ rlung dbu mar zhugs gnas thim gsum▪ the winds entering, abiding, and dissolving in the central channels{TGP}

• རླུང་ལྦ་▫ rlung lba▪ wind goiter

• རླུང་འཚུབ་▫ rlung 'tshub▪ {PH}whirlwind; violent storm Tenses: future, present, past, imperative

• རླུང་ལུས་▫ rlung lus▪ {PH}wind-body

• རླུབས་▫ rlubs▪ {PH}pit; abyss; ditch

• རློག་▫ rlog▪ བརླག་རློག་བརླགས། རློགས།▫ brlag rlog brlags/ rlogs/▪ destroy; demolish; lose; crush; grind; harm

• རློགས་▫ rlogs▪ བརླག་རློག་བརླགས། རློགས།▫ brlag rlog brlags/ rlogs/▪ destroy; demolish; lose; crush; grind; harm

• རློན་▫ rlon▪ {PH}moist; fresh

• རློན་པ་▫ rlon pa▪ wet

• རློམ་▫ rlom▪ བརློམ། རློམ་རློམ་རློམས་རློམས་▫ brlom/rlom rlom rloms rloms▪ {C,MSA}(√man): manyate▪ be conceited; be proud of; exaggerate; claim; boast; vanity; conceit; pride; presumption▫ {C}mental attitude; conceitedness; mindingབདེན་པར་མངོན་པར་རློམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་▫ bden par mngon par rlom pa med pa'i phyir▫ because of not exaggerating [phenomena] as truly existent▫ ཁས་ལེན་པར་རློམ་པའི་ཕྱིར་▫ khas len par rlom pa'i phyir▫ because of claiming to assert▫ ཕན་པར་རློམ་ནས་བྱས་པ་▫ phan par rlom nas byas pa▫ done upon boasting to help

• རློམ་པ་▫ rlom pa▪ བརློམ། རློམ། རློམས། རློམས།▫ brlom/ rlom/ rloms/ rloms/▪ {C}māna (=adhimāna); {C}manana; {C}mananā (=manyatā); {MSA} (√man): manyate▪ conceit; presumption; claim; be conceited; be proud of; exaggerate; boast; vanity; pride▫ {C}mental attitude; conceitedness; minding

• རློམ་པ་མེད་པ་▫ rlom pa med pa▪ absence of conceit

• རློམ་མེད་པ་▫ rlom med pa▪ nonconceit

• རློམ་ཚོད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་▫ rlom tshod kyi chos can▪ {GD:244} conceived subject [as opposed to real subject (song tshod)]

• རློམ་ཚོད་ལ་▫ rlom tshod la▪ {GD:244} to conceive [of something]; {GD:254} conceptual point of view; {GD:580} imagine

• རློམ་ཞིང་སེམས་ཁེངས་པའི་ང་རྒྱལ་▫ rlom zhing sems khengs pa'i nga rgyal▪ pride that is conceited mental haughtiness

• རློམ་སེམས་▫ rlom sems▪ {C}abhimanyati; {C} mananā; {C}manana; (√man): {C}manyate (=samanupaśyati); {C}manyanā; {C}manyanu; {C} manyamānatā▪ mental conceit; conceited mind▫ {C}feel conceited; feel superior to; mental attitude; thinks; fancies (himself for); thinks of; minds about; thinks about; thinks with regard to; minds; puts his mind to; sets above; cares about; conceit; vain conceit; minding; conceitedness; self-conscio

• རློམ་སེམས་ཀྱི་ལྟུང་བའི་གནས་▫ rlom sems kyi ltung ba'i gnas▪ {C}mananā-āpatti-sthāna▪ abide in the infraction of conceited mind▫ {C}offence of conceitedness

• རློམ་སེམས་དང་བརྙས་པ་▫ rlom sems dang brnyas pa ▪ {C}atimananatā▪ conceited mind and defeat▫ {C}contemptuousness

• རློམ་སེམས་དང་བརྙས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་▫ rlom sems dang brnyas pa'i sems bskyed pa▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་ ▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}māna-cittotpāda▪ {C}production of a proud thought

• རློམ་སེམས་མེད་པ་▫ rlom sems med pa▪ {C}amananatā ▪ non-conceited mind▫ {C}to be devoid of mental acts

• རློམ་སེམས་སུ་གྱུར་པ་▫ rlom sems su gyur pa▪ {C} manyita▪ that is (a) conceited mind▫ {C} imagining

• རློམ་སེམས་སུ་བྱས་▫ rlom sems su byas▪ {C}manye▪ make a conceited mind; conceited▫ {C}put his mind to

• རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་▫ rlom sems su byed▪ {C} avamanyate; {C}manyate; {C}atimanyate▪ be conceited; proud▫ {C}despise; feel conceited; feel superior to; looks down upon

• རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་བརྙས་པར་བྱེད་▫ rlom sems su byed brnyas par byed▪ {C}atimanyate▪ be conceited; proud▫ {C}looks down upon

• རློམ་སེམས་སུ་མི་འགྱུར་བ་▫ rlom sems su mi 'gyur ba ▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}amanyanatā▪ non-conceited mind▫ {C}no Tenses: future, present, past, imperative conceit

• རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱ་བ་▫ rlom sems su mi bya ba▪ {C} amanatā; {C}nairmaṇyatā (=asaṃstāpanatā)▪ non-conceited mind▫ {C}no conceit; does not put his mind to conceit; absence of conceit

• རློམས་▫ rloms▪ བརློམ། རློམ། རློམས། རློམས།▫ brlom/ rlom/ rloms/ rloms/▪ be conceited; be proud of; exaggerate; claim; boast; vanity; conceit; pride; presumption

• བརླ་དྲང་པོར་བཞག་སྟེ་▫ brla drang por bzhag ste▪ {C} sama-ūru-bāhutva▪ {C}his arms are level with his thighs

• བརླག་▫ brlag▪ བརླག་རློག་བརླགས། རློགས།▫ brlag rlog brlags/ rlogs/▪ destroy; demolish; lose; crush; grind; harm

• བརླག་ནས་▫ brlag nas▪ {C}naṣṭa▪ {C}lost

• བརླགས་▫ brlags▪ བརླག་རློག་བརླགས། རློགས།▫ brlag rlog brlags/ rlogs/▪ destroy; demolish; lose; crush; grind; harm

• བརླང་པ་▫ brlang pa▪ {MSA}paruṣa▪ rough

• བརླན་▫ brlan▪ wet; damp [quality of water]

• ལ་▫ la▪ {C}prati▪ (1) [accusative, adverbial accusative, dative, and locative particle:] to; as; -ly; in; at; conjunction: and; but; (2) mountain pass▫ {C}as being; with regard to

• ལ་གོར་▫ la gor▪ {C}laghu▪ {C}nimbly; swiftly; like a cloud(?)

• ཟླ་གྲགས་▫ zla grags▪ candrakīrti▪ {PH}Candrakīrti▫

• སློབ་དཔོན་ཟླ་གྲགས་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་དྲན་པས་་་་▫ slob dpon zla grags 'di ni skye ba dran pas ...▫ Because this Candrakīrti remembered [his past] lives, ...▫ {GCG} p.21

• ་་ལ་འཇུ་བར་▫ la 'ju bar▪ {C}adhyālambate▪ {C} uphold; look for support in; catch hold of; hangs on to; seek (for) rebirth in/on; base rebirth in/on

• ་་ལ་བརྟེན་ནས་▫ la brten nas▪ in dependence upon ...

• ་་ལ་གནས་▫ la gnas▪ abide in

• ་་ལ་གནས་ནས་▫ la gnas nas▪ {C}pratiṣṭhāya▪ having abided in▫ {C}based on

• ལ་ཕུག་▫ la phug▪ the leaves of a big white radish

• ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་▫ zla ba yar gyi ngo▪ {MSA} pakṣa-nava-candra▪ {PH}digit of the waxing moon

• ཟླ་བ་ཡར་ངོ་▫ zla ba yar ngo▪ {LCh} śukla-pakṣa▪ {PH}digit of the waxing moon

• ཟླ་བའི་ལང་ཚོ་▫ zla ba'i lang tsho▪ {PH}crescent moon

• ཟླ་བའི་ལང་ཚོ་▫ zla ba'i lang tsho▪ {PH}fullness of youth; mature adolescent

• ལ་ཟློ་བ་▫ la zlo ba▪ [non-conceptual] immersion; total immersion

• ལ་བཟླ་བ་▫ la bzla ba▪ conclusiveness

• ལ་འུར་▫ la 'ur▪ quickly

• ལ་ལ་▫ la la▪ some; several

• ་་ལ་སོགས་པ་▫ la sogs pa▪ སོགས་▫ sogs▪ {MSA}ādi; {C}ārabhya; {C}pramukha; {MSA}prabhṛti▪ etc.; and so forth▫ {C}with; (from the) beginning; begin; take hold of; about; concerning; with reference to; regarding; starting from; having turned his mind to; stimulated by; initially founded on; if I take into consideration; following on; headed (by); at the head of; be

• ལྭ་བ་པ་▫ lwa ba pa▪ {PH}Kambalapāda

• ལག་▫ lag▪ {Das} hasta▪ {PH}Hasta [Indian constellation]

• ལག་ངར་▫ lag ngar▪ forearm{VM}

• ལག་ཆ་▫ lag cha▪ {C}prahāra▪ tool(s)▫ {C}blow; belaboring with

• ལག་རྗེ་ལུག་རྗེ་▫ lag rje lug rje▪ {PH}exchanging merchandise▫ ལག་རྗེ་ལུག་རྗེ་དག་གིས་ཚོང་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་ཆགས་པ་ནི་མ་ཡིན།▫ [This] resembles a sale by those who exchange merchandise, and it is not love. ▫ {A4C-C}

• ལག་རྗེས་▫ lag rjes▪ imprint Tenses: future, present, past, imperative

• ལག་ཐོབ་པ་▫ lag thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {C}hasta-prāpta▪ {C}taken in hand by

• ལག་མཐིལ་▫ lag mthil▪ ལག་པའི་མཐིལ།▫ lag pa'i mthil/▪ the palm of the hand

• ལག་ན་རྡོ་རྗེ་▫ lag na rdo rje▪ {C}Vajra-pāṇi▪ Vajrapāṇi [p.n. of a Tantric deity] {T}▫ {C}vajra-bearer

• ལག་པ་▫ lag pa▪ {LCh}pāṇi▪ hand; arm; arms

• ལག་པ་གཉིས་▫ lag pa gnyis▪ {C}ubhi-pāṇi▪ both hands; both arms▫ {C}each hand; both hands

• ལག་པ་གཡས་པ་▫ lag pa g.yas pa▪ {C}dakṣiṇa-hasta▪ {C}right hand

• ལག་པ་གཡོན་པ་▫ lag pa g.yon pa▪ {C}vāma-hasta▪ {C}left hand

• ལག་པའི་མཐིལ་▫ lag pa'i mthil▪ ལག་མཐིལ།▫ lag mthil/▪ the palm of the hand

• ལགས་▫ lags▪ [polite affix to names and titles; term of address or reference]; be; is

• ལགས་ན་རིན་པོ་ཆེ་▫ lags na rin po che▪ *ratna-pāṇi▪ {PH}Ratnapāṇi

• ལང་▫ lang▪ go▪ cow

• ལང་ཀར་གཤེགས་པ་▫ lang kar gshegs pa▪ laṅkāvatāra-sūtra▪ The Descent into Laṅkā Sūtra, P. 775, vol. 29

• ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་▫ lang kar gshegs pa'i mdo ▪ laṅkāvatāra-sūtra▪ The Descent into Laṅkā Sūtra, P. 775, vol. 29

• ལང་གི་རྗེས་▫ lang gi rjes▪ {L}go-pada▪ cow's footprint

• ལང་ཚོ་▫ lang tsho▪ {LCh}yauvana; {MSA}yuvan▪ youth▫ {PH}youth; full bloom▫ དབྱར་དུས་ཀྱི་ལང་ཚོ་དང་སྦྱར་ཏེ་་་་▫ dbyar dus kyi lang tsho dang sbyar te ... ▫ In connection with the full bloom of summer, ...▫ Tracy Howard, Thu'u-bkwan, Amdo Garden Poem

• ལང་འཚོ་▫ lang 'tsho▪ {LCh}yauvana▪ youth

• ལངས་▫ langs▪ {C}utthita; {C}vyusthito (=vyutthita)▪ {C}emerged; got up

• ལངས་ཏེ་▫ langs te▪ {C}utthāya▪ {C}rose

• ལངས་ནས་▫ langs nas▪ {C}utthita▪ {C}emerged; got up

• ལངས་པ་▫ langs pa▪ {C}abhyupaiti (=abhyupagacchati); {MSA}vyutthita▪ {C}come to; incur

• ལན་▫ lan▪ {C,MV}parihāra; {MSA}kṛtvas; {MSA} pratikāra; {MV.v.22}de'i lan = tat ... pariharati▪ answer; repayment; reply; times; time▫ {PH} time; times▫ {C}one refutes; solution; once; retaliate

• ལན་མངོན་པར་མི་འདོད་པ་▫ lan mngon par mi 'dod pa ▪ {MSA}pratikārānabhinandana▪ not wish to directly answer

• ལན་ཅིག་▫ lan cig▪ {MSA}sakṛt▪ one time

• ལན་ཅིག་མ་ཡིན་▫ lan cig ma yin▪ {MSA}asakṛt▪ not just once

• ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པ་▫ lan cig ma yin pa▪ asakṛt▪ not just once

• ལན་གཅིག་▫ lan gcig▪ {PH}once

• ལན་གཅིག་ཕྱིར་▫ lan gcig phyir▪ {PH}Once-returner

• ལན་གཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་▫ lan gcig phyir mi ldog pa▪ {PH}Once-returner

• ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་▫ lan gcig phyir 'ong▪ sakṛḍāgamin▪ Once Returner

• ལན་ཏུ་སྟོན་པས་▫ lan tu ston pas▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་ ▫ bstan ston bstand stond▪ in answer [to this question], the Teacher said: ...{Jang 278}

• ལན་བཏབ་▫ lan btab▪ answers given{BJ 41.4}

• ལན་བཏབ་པ་▫ lan btab pa▪ {PH}answers given▫ ལན་ བཏབ་པ་སྡུད་པར་བྱེད་པས། ་་་▫ The compiler of the answers given, ...▫ {PU} §9

• ལན་བཏབ་པོ་▫ lan btab po▪ {PH}answers given Tenses: future, present, past, imperative

• ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་▫ lan du phan 'dogs pa▪ གདགས་ འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {L}parihāra; {MSA}pratikāra▪ refute; solution; avoid; repel; exclude

• ལན་དུ་ཕན་འདོགས་ཡིན་▫ lan du phan 'dogs yin▪ གདགས་ འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}pratyupakārin▪ refute; solution; avoid; repel; exclude

• ལན་དོན་དུ་གཉེར་བ་▫ lan don du gnyer ba▪ {MSA} pratikāreṇa ... arthī bhavati▪ seek an answer

• ལན་གདབ་པ་▫ lan gdab pa▪ {C}visarjayati; {C} vyākaraṇa▪ give an answer; answers given▫ {C} replies; get rid of; answer; prediction

• ལན་འདེབས་▫ lan 'debs▪ གདབ་འདེབས་བཏབ་ཐོབས་▫ gdab 'debs btab thobs▪ {MSA}pariharaṇa; parihāra▪ give an answer; answers given

• ལན་འདེབས་པ་▫ lan 'debs pa▪ གདབ་འདེབས་བཏབ་ཐོབས་ ▫ gdab 'debs btab thobs▪ {C}visarjanā; {C} visarjayati; {C}apa-nud▪ answer; give an answer; answer given▫ {C}answer; replies; get rid of; able to solve

• ལན་ལྡོན་མི་ནུས་པ་▫ lan ldon mi nus pa▪ {C} apratyupakārin▪ {C}one in need of a benefactor

• ལན་ལྡོན་ཞིང་སྨྲ་བ་▫ lan ldon zhing smra ba▪ {C} prativaco (+dadāmi)▪ {C}answer back

• ལན་བྱ་བའི་ཕྱིར་▫ lan bya ba'i phyir▪ {L}parihārārtha▪ because of answering; in order to answer

• ལན་བྱེད་▫ lan byed▪ {L}prativacana▪ reply; answer▫ contradict; oppose

• ལན་མང་དུ་▫ lan mang du▪ {MSA} bahulī; {Śāntideva} anekadhā▪ {PH}in many ways

• ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་▫ lan mang du byed pa dang ldan pa▪ {MSA}bahulī-kārānugata▪ do many times; perform many times

• ལན་མང་པོ་▫ lan mang po▪ many times

• ལན་ཚ་▫ lan tsha▪ salt

• ལན་ཚ་བ་▫ lan tsha ba▪ salty{D1}

• ལན་ཚྭ་བ་▫ lan tshwa ba▪ lavaṇa▪ salty

• ལན་མཛད་▫ lan mdzad▪ give an answer{BJ 34.7}

• ལན་རེ་▫ lan re▪ {PH}one time; once

• ལན་རེ་རེ་▫ lan re re▪ {PH}one time; once

• ལན་རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་▫ lan re re gnyis gnyis▪ {PH}once or twice

• ལན་རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་ཙམ་▫ lan re re gnyis gnyis tsam▪ {PH}merely once or twice

• ལན་གསུམ་▫ lan gsum▪ {PH}three times

• ལན་གསུམ་དུ་བླས་ཏེ་▫ lan gsum du blas te▪ {C}tri-parivarta▪ {C}with its three revolutions

• ལམ་▫ lam▪ {LCh,C,MSA,MV}mārga; {LCh,C,MSA} patha; {C}vyadhvan; {C}paddhati; {MV}pratipatti; {C,MV}pratipad; {C}pratipad-gata; {C}prahāṇa (=pradhāna); {C,MSA}vartman▪ path; path consciousness; way; road; course;[connective particle:] and; or▫ {PH}radiant; vivid▫ bad road; {C}practices; (bound to) progress (towards); instruction; effort; forsaking; forsaken; right path

• བར་ཆད་མེད་ལམ་▫ bar chad med lam▫ uninterrupted path▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་འབྲས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བགྲོད་པའི་གོ་སྐབས་ཕྱེ་ཤུལ་དུ་གྱུར་པའི་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་▫ mtshan nyid/ rang 'bras byang chub tu bgrod pa'i go skabs phye shul du gyur pa'i lam zhugs kyi mkhyen pa/ ▫ Definition: an exalted knower of one who has entered the path, which provides an opportunity for progressing toward its own effect, enlightenment Divisions: དབྱེ་བ། ༡་ཚོགས་ལམ་༢་སྦྱོར་ལམ་༣་མཐོང་ལམ་༤་སྒོམ་ལམ་༥་མི་སློབ་ལམ་▫ dbye ba/ 1 tshogs lam/ 2 sbyor lam/ 3 mthong lam/ 4 sgom lam/ 5 mi slob lam/▫ Divisions: (1) path of accumulation; (2) path of preparation; (3) path of seeing; (4) path of meditation; (5) path of no more learning

• ལམ་ཀ་▫ lam ka▪ {MSA}pathin▪ one on the/a path

• ལམ་ཁ་▫ lam kha▪ road

• ལམ་ག་▫ lam ga▪ {PH}roadside; side of the road

• ལམ་གྱི་སྐུ་གསུམ་▫ lam gyi sku gsum▪ the three path Tenses: future, present, past, imperative bodies

• ལམ་གྱི་དགག་བྱ་▫ lam gyi dgag bya▪ {N}mārga-pratiṣedhya▪ object of negation by the path{N}

• ལམ་གྱི་རྒྱུན་བཅད་▫ lam gyi rgyun bcad▪ {C} pratiprasrabdha-mārga▪ severing/cutting the continuum of the path▫ {C}having finished with the path

• ལམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་▫ lam gyi sgrib pa▪ {MSA}mārgāvaraṇa▪ obstructions of the path

• ལམ་གྱི་དམ་པ་▫ lam gyi dam pa▪ {C}mārga-praṇetā ▪ excellent path; highest path▫ {C}guide to the Path

• ལམ་གྱི་བདེན་▫ lam gyi bden▪ {L}mārga-satya▪ true paths; truth of the path

• ལམ་གྱི་བདེན་པ་▫ lam gyi bden pa▪ {C,MV}mārga-satya ▪ true path; true paths; truth of the path

• ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་▫ lam gyi rnam pa thams cad▪ {MSA}sarvākāra-mārga▪ all types of paths

• ལམ་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཚང་བ་▫ lam gyi rnam pa ma tshang ba ▪ incompleteness of the aspects of the path

• ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་▫ lam gyi rnam pa shes pa nyid ▪ {C}mārga-jñatā (=mārgākāra-jñatā)▪ knowledge of the path; cognition of the path

• ལམ་གྱི་བྱེ་བྲག་▫ lam gyi bye brag▪ {MSA}mārga-viśeṣa ▪ particulars of the path

• ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་▫ lam gyi dmigs pa yin pa ▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {MV}mārgālambanatva▪ is an object of observation of the path

• ལམ་གྱི་དམིགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་▫ lam gyi dmigs pa'i stong pa nyid▪ emptiness that is the object observed by the path

• ལམ་གྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་▫ lam gyi tshogs sgrub▪ achieving through the collection of the [Great Vehicle] paths [of seeing and meditation]

• ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་▫ lam gyi bzhi mdo▪ {PH}four-way crossroads

• ལམ་གྱི་འོད་གསལ་▫ lam gyi 'od gsal▪ mārga-prabhāsa▪ the path clear light

• ལམ་གྱི་ཡན་ལག་▫ lam gyi yan lag▪ {MSA,MV} mārgāṅga; {MV}mārgasyāṅgaṃ▪ branch(es) of the path

• ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་བརྒྱད་▫ lam gyi yan lag rnam par brgyad▪ {MSA}aṣṭau mārgāṅgāni▪ eight branches of the path

• ལམ་གྱི་རང་བཞིན་▫ lam gyi rang bzhin▪ {MSA}mārga-svabhāva▪ nature of the path; inherent existence of the path

• ལམ་གྱིས་▫ lam gyis▪ suddenly; momentarily; immediately

• ལམ་གྲོལ་འགྲོ་བ་▫ lam grol 'gro ba▪ {C}utpatha-gata▪ {C}have gone onto a wrong road

• ལམ་བགྲོད་ཚུལ་▫ lam bgrod tshul▪ {PH}mode of progressing on the path

• ལམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་▫ lam rgyun mi gcod pa▪ {MSA} vartmāccheda; {MSA}vartmānupaccheda▪ not severed/cut the continuum of the path

• ལམ་སྒྲོན་▫ lam sgron▪ bodhi-patha-pradīpa▪ Atāśa's Lamp for the Path to Enlightenment

• ལམ་བསྒོམ་པ་▫ lam bsgom pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MV}mārga-bhāvana▪ cultivate/meditate on a path

• ལམ་བསྒོམས་པ་▫ lam bsgoms pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MV}mārgaṃ bhāvayati▪ cultivate/meditate on a path

• ལམ་གཅོད་པ་▫ lam gcod pa▪ {MSA}paripantha▪ cut off the path

• ལམ་ཆད་པ་▫ lam chad pa▪ འཆད་འཆད་ཆད་ཆད་▫ 'chad 'chad chad chad▪ {C}chinna-vartman▪ cut off the path▫ {C}his tracks cut off

• ལམ་ཆོས་བཟོད་▫ lam chos bzod▪ doctrinal forbearance with respect to the path

• ལམ་ཆོས་ཤེས་▫ lam chos shes▪ doctrinal knowledge with respect to the path Tenses: future, present, past, imperative

• ལམ་མཆོག་འགྲོ་▫ lam mchog 'gro▪ {Rigzin} Uttaramantrina

• ལམ་རྗེས་བཟོད་▫ lam rjes bzod▪ subsequent forbearance with respect to the path

• ལམ་རྗེས་ཤེས་▫ lam rjes shes▪ subsequent knowledge with respect to the path; subsequent cognizer of the path{Gön-chok}

• ལམ་ཉེ་བ་▫ lam nye ba▪ {PH}short path

• ལམ་སྟེ་▫ lam ste▪ suddenly; momentarily; immediately

• ལམ་ཐུན་མོང་▫ lam thun mong▪ sādhāraṇa-mārga▪ common path; shared path

• ལམ་མཐོང་སྤང་ཉོན་མོངས་བཅུ་▫ lam mthong spang nyon mongs bcu▪ {PH}ten afflictions to be abandoned by the path of seeing [related to the Noble Truth of] the Path

• ལམ་དུ་སོང་▫ lam du song▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ {C}pathi (-gata)▪ as a path; {C}on a path/road

• ལམ་བདེན་▫ lam bden▪ {N}mārga-satya▪ true path; true path{N}; truth of the path; true paths

• ལམ་བདེན་སྟེང་གི་རྣམ་པ་བདུན་▫ lam bden steng gi rnam pa bdun▪ seven aspects in terms of true paths

• ལམ་བདེན་པ་▫ lam bden pa▪ mārgasatya▪ true paths

• ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་▫ lam rnam pa gnyis▪ {MSA}dvi-vidha-mārga▪ two kinds of paths

• ལམ་པོ་ཆེ་▫ lam po che▪ {C}mahā-mārga; {MSA}mahā-patha; {MSA}mahā-rāja-patha▪ great path; great road

• ལམ་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ lam po che lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like highway

• ལམ་སྤྱད་པ་▫ lam spyad pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}mārga-caraṇa▪ practice the path

• ལམ་མ་ཡིན་པ་▫ lam ma yin pa▪ non-path

• ལམ་མིན་▫ lam min▪ {C}amārga▪ non-path; not a path

• ལམ་མེད་▫ lam med▪ {PH}trackless

• ལམ་མྱུར་བའི་ཁྱད་པར་▫ lam myur ba'i khyad par▪ the feature of greater speed in the path

• ལམ་ཞུགས་▫ lam zhugs▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ one who has entered the path

• ལམ་བཟང་▫ lam bzang▪ {PH}excellent path

• ལམ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་▫ lam yang dag pa ma yin pa▪ noncorrect path; inncorrect path

• ལམ་རིམ་▫ lam rim▪ mārgakrama▪ stages of the path{N}

• ལམ་ལས་རབ་ཏུ་མཉམ་པ་▫ lam las rab tu mnyam pa▪ {C}mārga-praṇaṣṭa▪ {C}one who has lost the Path

• ལམ་ལོག་པར་མཆིས་པ་▫ lam log par mchis pa▪ {C} utpatha-prayāta; {C}prayāta (e.g.: utpatha-prayāta)▪ mistaken path; is a mistaken path▫ {C}strayed onto a bad/wrong road; strayed on to

• ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་▫ lam log par zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA}unmārga-pratipanna▪ enter on a mistaken path

• ལམ་ཤེར་ཕྱིན་▫ lam sher phyin▪ path perfection of wisdom mārgamūtaprajñāpāramitā

• ལམ་ཤེས་▫ lam shes▪ mārga-jñatā▪ knower of paths; path consciousness

• ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་▫ lam shes kyi yan lag▪ mārgajñatāṅgāni▪ limbs of knowers of paths

• ལམ་ཤེས་ཉིད་▫ lam shes nyid▪ {C}mārga-jñatā (=mārgākāra-jñatā)▪ knower of paths; path consciousness; knowledge of paths

• ལམ་ཤེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ཤེས་པ་▫ lam shes pa dang yongs su byang ba shes pa▪ {C}parijaya ▪ path consciousness and completely purified consciousness▫ {C}(complete) mastery/conquest

• ལམ་ཤེས་སྦྱོར་བ་▫ lam shes sbyor ba▪ mārgajñatāprayogaḥ▪ training in a knower of paths Tenses: future, present, past, imperative

• ལམ་ཤེས་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྔ་▫ lam shes sbyor ba'i ngo bo nyid lnga▪ five essentials of a training in a knower of paths▫ training in the difficult to achieve (sgrub dka' ba'i sbyor ba), training in definiteness of full purification one-pointedly (gcig tu 'tshang rgya bar nges pa'i sbyor ba), training in achieving the three great intents [great mind, great abandonment and great realization] (ched du bya ba chen po gsum sgrub pa'i sbyor ba), training in not observing the three spheres of meditation as ultimately existent (sgom pa'i 'khor gsum don dam par mi dmigs pa'i sbyor ba), training in stopping the conception of truly existent things (bden pa'i dngos por zhen pa bkag pa'i sbyor ba)

• ལམ་ཤེས་སྦྱོར་བའི་ཤེས་མཚན་▫ lam shes sbyor ba'i shes mtshan▪ knowledge characteristic of a training in a knower of paths

• ལམ་གསུམ་▫ lam gsum▪ {C}tri-mārga▪ three paths

• ལམ་གསུམ་གྱི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་▫ lam gsum gyi sgrib pa'i sa bon▪ seeds of the obstructions of the three paths

• ལའི་ཁར་▫ la'i khar▪ {PH}at the summit of a mountain pass

• ལཱུུ་ཨི་པ་▫ lū i pa▪ lūhipāda▪ Lūhipāda [p.n.]

• ལཱུ་ཨི་བ་▫ lū i ba▪ lūhipāda▪ Lūhipāda [p.n.]

• ལས་▫ las▪ {MSA,L,MV}karma; {C,MSA,MV}karman; {MSA}karmin; {C}kāritra; {C}saṃmukha(m); {MSA}mkhas pa las = vijñānām antikāt▪ action; act; deed; predisposition (established by a deed); work; [ablative particle:] from; by reason of; having [done something]; activities▫ {C} activity; what it does; function; face to face (with); confronted

• ལས་▫ las▪ karma▪ action; karma

• ལས་ཀ་▫ las ka▪ work

• ལས་ཀྱང་ཡོད་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡོད་ཀྱི་▫ las kyang yod las kyi rnam par smin pa yang yod kyi▪ {MSA}asti karmāsti vipākaḥ▪ even though actions exist, the fruitions of actions also exist

• ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་▫ las kyi khyad par▪ {MSA}karma-viśeṣa▪ attribute of action; feature of action

• ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་▫ las kyi sgrib pa▪ {C}karmāvaraṇa▪ obstructions of actions; karmic obstructions▫ {C}obstacles caused by (past) deeds

• ལས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་▫ las kyi snying po can▪ {C}karma-garbha▪ having the essence of action▫ {C}is potentially present in

• ལས་ཀྱི་མཐའ་▫ las kyi mtha'▪ {MSA}karmānta▪ extreme of action; limit of action

• ལས་ཀྱི་དོར་▫ las kyi dor▪ {C}parikarma; {L}sukṛta▪ discarding of action/karma; casting out of action/ karma▫ {C}well done; preparation; (necessary) preparation

• ལས་ཀྱི་གནས་▫ las kyi gnas▪ {MSA}karma-sthāna▪ abode/place of action/karma

• ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་▫ las kyi rnam par smin pa▪ {MSA}karma-vipāka▪ fruition of actions/karma; ripening of actions/karma

• ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཚུངས་པ་▫ las kyi rnam par smin pa mtshungs pa▪ tulya-karma-vipāka▪ similar fruition of karma

• ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་▫ las kyi phyag rgya▪ {MSA}karma-mudrā▪ action seal

• ལས་ཀྱི་དབང་གིས་▫ las kyi dbang gis▪ {MSA} karmādhipatyena▪ by the power of actions/karma

• ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་▫ las kyi dbang gis 'dod pa'i gnas su skye ba▪ {MSA}karma-vāsenābhipreta-sthānopapattiḥ▪ arise as abiding of desire through the power of actions/karma

• ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་▫ las kyi dbye ba▪ {MSA}karma-bheda▪ divisions of action/karma; karmic distinctions

• ལས་ཀྱི་རླུང་▫ las kyi rlung▪ {PH}wind of karmic action

• ལས་ཀྱི་ལམ་▫ las kyi lam▪ {C}karma-mārga; {C,MSA} karma-patha▪ path of action▫ path of deeds

• ལས་ཀྱིས་བྱས་པ་▫ las kyis byas pa▪ {MSA}karma-kṛta Tenses: future, present, past, imperative ▪ made by action/karma; produced by action/ karma

• ལས་ཁུངས་▫ las khungs▪ office

• ལས་གུད་ནའང་▫ las gud na'ang▪ {C}anyatra▪ {C}all equally; except for; but; (as) other than; outside; (but to) nothing else than; what is other than; otherwise than; elsewhere (than); except

• ལས་རྒྱ་▫ las rgya▪ karmamudrā▪ Action Seal

• ལས་རྒྱལ་མཆོག་▫ las rgyal mchog▪ supreme king of actions

• ལས་སྒྲིབ་▫ las sgrib▪ karmāvaraṇa▪ karmic obstruction

• ལས་ཅན་▫ las can▪ {MSA}karmaka▪ having action/ karma; active

• ལས་ཉིད་པ་▫ las nyid pa▪ {C}karmatā▪ activeness; karmic▫ {C}doingness

• ལས་ཉོན་གྱི་དབང་▫ las nyon gyi dbang▪ {PH}the force of [contaminated] actions and afflictions

• ལས་ཉོན་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་▫ las nyon gyi gzhan dbang can gyi sdug bsngal ba▪ misery that is to be under the other-power of afflictive emotions and karma

• ལས་ཐབས་▫ las thabs▪ {PH}method of preparation

• ལས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་▫ las dang ngo bo nyid kyis▪ {MSA}karmataḥ ... svabhāvataḥ▪ through action and entity; by way of action and entity

• ལས་དང་པོ་པ་▫ las dang po pa▪ ādikarmika▪ [deed-first-done]; beginner

• ལས་དང་པོ་པ་ཙམ་གྱི་ཡིད་བྱེད་▫ las dang po pa tsam gyi yid byed▪ mental contemplation of a mere beginner

• ལས་དང་པོ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་▫ las dang po pa'i rnal 'byor pa▪ yogi who is a beginner

• ལས་དང་པོ་བ་▫ las dang po ba▪ {LCh}ādi-karmika▪ [deed-first-done]; a beginner; novice

• ལས་དང་པོ་བ་ཙམ་གྱི་ཡིད་བྱེད་▫ las dang po ba tsam gyi yid byed▪ ādikarmika-mātra-manaskāra▪ mental contemplation of a mere beginner

• ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་▫ las bdag gir bya ba▪ {C}karma-svakatā▪ one's object of action▫ {C}all that concerns (beings) is their own work

• ་་ལས་འདས་པ་▫ las 'das pa▪ {C}atikrama; {C} samatikramatā; {C}uttīrṇatva▪ pass beyond; transcend▫ {C}overcome; rises completely above; have transcended; having escaped from

• ་་ལས་ལྡོག་ཅིང་▫ las ldog cing▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ {C}ni(r)vṛtta▪ reversed from; opposite from; desist from▫ {C}turned away; desist

• ལས་ནི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ་▫ las ni ngo bo sna tshogs pa▪ {MSA}vicitra-rūpa ... karman▪ action has various entities {T}

• ལས་རྣམ་པ་དྲུག་གི་དོན་▫ las rnam pa drug gi don▪ {MSA}karmārtha ... ṣaḍ-vidha▪ meaning of the six types of action {T}

• ལས་རྣམ་གསུམ་པོ་▫ las rnam gsum po▪ {MSA}karma trividham▪ three types of action/karma

• ལས་སྣང་དག་པ་▫ las snang dag pa▪ pure karma and perception

• ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ las phun sum tshogs pa▪ {MSA}karma-saṃpad▪ perfect action; marvellous action; complete action

• ་་ལས་ཕྱིར་ཟློག་▫ las phyir zlog▪ {L}nirvṛt-▪ turn one's back on ...; turn away from ...

• ལས་བུམ་སྒྲུབ་པ་▫ las bum sgrub pa▪ {PH}consecration of the action vase

• ལས་བྱས་པ་▫ las byas pa▪ {MV}kṛtasya karmaṇaḥ ...▪ perform actions; do

• ་་ལས་བྱུང་བ་▫ las byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}nirjāta (=niryāta); {L}-mayi▪ arisen from; arises from; occurs due to; practice (of)▫ {C}come forth; issued; source Tenses: future, present, past, imperative

• ལས་བྱེད་▫ las byed▪ {C}karma-kriyā▪ perform actions; do▫ {C}doing work

• ལས་བྱེད་པ་▫ las byed pa▪ {L}karma-kriyā; {MSA} karma-karaṇa▪ perform actions; do▫ doing work

• ལས་བྱེད་པའི་མི་▫ las byed pa'i mi▪ {C}karma-kāra▪ agent; doer▫ {C}servant; husbandman

• ལས་འབྲས་▫ las 'bras▪ karma-phala▪ effects of actions; effect(s) of action(s); action(s) and effect(s)

• ལས་འབྲས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་▫ las 'bras mkhyen pa'i stobs ▪ power of exalted knowledge of the fruition of actions

• ་་ལས་བརྩམས་ཏེ་▫ las brtsams te▪ {C}ārabhya▪ beginning with

• ་་ལས་བརྩམས་ཞིང་▫ las brtsams zhing▪ {C}ārabhya▪ beginning with

• ལས་ཚོགས་▫ las tshogs▪ karma-saṃbhāra▪ collections of activities

• ལས་མཚན་ཉིད་སྒྲུབ་དགོས་▫ las mtshan nyid sgrub dgos▪

• བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}karma-lakṣaṇaṃ sādhyaṃ▪ must achieve the characteristic of action {T}

• ལས་ཞིག་པའི་ཞིག་པ་▫ las zhig pa'i zhig pa▪ the state of disintegration which is an action's having disintegrated

• ་་ལས་གཞན་མི་བྱེད་▫ las gzhan mi byed▪ {C} ananya-karmā▪ not become other than; non-transformation; non-alteration▫ {C}without doing anything else

• ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་▫ las yang dag par 'das pa ▪ {C}samatikramatā▪ pass completely beyond; completely transcend▫ {C}rises completely above; have transcended

• ལས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་▫ las yongs su sbyong ba▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {MSA}karma-pariśodhana▪ thoroughly purify actions/karma

• ལས་རབ་འབྱམས་▫ las rab 'byams▪ {PH}infinite activities

• ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་▫ las ring du gyur pa▪ {C}dūrī-bhavati▪ is far from▫ {C}gets away from

• ལས་རླུང་▫ las rlung▪ {PH}wind of karmic action

• ལས་ལ་དབང་བ་▫ las la dbang ba▪ {MV}karma-vaśitā▪ power over action {T}

• ལས་ལ་མི་སུལུ་བ་▫ las la mi sulu ba▪ {GD:659} reliability with respect to an action; {GD:666} reliability with respect to a certain object [one of Go-ram-ba's three criterion for a reliable cognition (mi slu ba'i rig pa)]

• ལས་ལམ་▫ las lam▪ karma-mārga▪ path of actions{N}

• ལས་ལོག་པ་▫ las log pa▪ opposite from

• ལས་སུ་གཉེར་བྱ་▫ las su gnyer bya▪ {GD:674} purposeful object

• ལས་སུ་བྱ་བ་▫ las su bya ba▪ object

• ལས་སུ་བྱ་བའི་སྒྲ་▫ las su bya ba'i sgra▪ accusative case

• ལས་སུ་མི་རུང་བ་▫ las su mi rung ba▪ unserviceable; unservicability

• ལས་སུ་རུང་▫ las su rung▪ {MV}karmaṇyatā; {MV} karmaṇyatatva▪ be serviceable; become serviceable

• ལས་སུ་རུང་ནས་▫ las su rung nas▪ ... having become serviceable ...

• ལས་སུ་རུང་བ་▫ las su rung ba▪ {MSA}karmaṇya; {MSA}karmaṇyatā▪ be serviceable; become serviceable

• ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་▫ las su rung ba nyid▪ {MV} karmaṇyatā; {MV}karmaṇyatva▪ serviceability

• ལས་སླ་པོ་▫ las sla po▪ easy

• ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག་▫ las gsum rnam par dag▪ {MSA}tri-viśuddha-karman▪ purity of the three actions; three pure actions {T}

• ལས་གསོག་པ་པོ་▫ las gsog pa po▪ accumulator of Tenses: future, present, past, imperative karma

• ལས་བསགས་པ་▫ las bsags pa▪ {C}karma-upacaya▪ {C}accumulation of karma

• ལི་▫ li▪ {PH}verbal root

• ལཱི་▫ lī▪ {PH}verbal root

• ལི་བྱིན་▫ li byin▪ {PH}*Ghaṇṭadatta

• ལི་ཡུལ་▫ li yul▪ Khotan

• ལིང་ངེ་བ་▫ ling nge ba▪ concrete

• ལིང་པོ་▫ ling po▪ concrete▫ {GD:150} one block

• ལུ་མ་▫ lu ma▪ {C}palvala▪ {C}pool

• ལུག་▫ lug▪ urabhra; meṣa▪ sheep

• ལུག་ལྟར་ལྐུགས་པར་བྱ་▫ lug ltar lkugs par bya▪ {C} jaḍaidamūka▪ {C}like a senseless dumb idiot or a dumb sheep

• ལུགས་▫ lugs▪ {LCh,C}naya; {LCh}mata▪ system; mode; way▫ tradition; doctrine; {C}method; principle; guidance; viewpoint; compass

• ལུགས་འགོད་པ་▫ lugs 'god pa▪ དགོད་འགོད་བཀོད་འགོད་▫ dgod 'god bkod 'god▪ present/state a system

• ལུགས་རྒྱ་ལྡན་▫ lugs rgya ldan▪ {GD:657} (lit.) a hundred systems; interpretable many ways

• ལུགས་མཐོང་▫ lugs mthong▪ {C}anuloma(m)▪ concordant process▫ {C}in agreement (with reality)

• ལུགས་དང་མཐུན་པ་▫ lugs dang mthun pa▪ {MSA} anuloma▪ concordant process; concordant with the mode/system

• ལུགས་དང་ལྡན་པ་▫ lugs dang ldan pa▪ {C}nītimat▪ systematic; having the mode▫ {C}prudent

• ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་▫ lugs dang mi mthun pa▪ {MSA} pratiloma; {C}viloman▪ discordant process; not concordant with the mode/system▫ {C}in disagreement; in reverse order

• ལུགས་ལྡོག་▫ lugs ldog▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ {N}paryāya; {GD} pratiloma▪ reverse process▫ {GD:767} backward systems [of explanation, which consist in demonstrating the validity of the argument]

• ལུགས་འབྱུང་▫ lugs 'byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {N,GD}anuloma▪ forward process▫ {GD:767} forward systems [of explanation, which consist in demonstrating the existence of causes]

• ལུགས་འབྱུང་དུ་▫ lugs 'byung du▪ {N;GD}anuloma▪ {PH}in the forward process

• ལུགས་མི་མཐུན་ལ་▫ lugs mi mthun la▪ {C}viloman▪ discordant process; not concordant with the mode/system▫ {C}in disagreement; in reverse order

• ལུང་▫ lung▪ {LCh,MSA}āgama; {MSA}upadeśa▪ scripture; oral transmission; passage; precept; injunction; spiritual instruction▫ canonical text; coming; {GD:748} verbal testimony

• ལུང་གི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རུང་བ་མ་ཡིན་▫ lung gi sgo nas kyang rung ba ma yin▪ āgamato 'pi na yujyate▪ is also not suitable from the viewpoint of scripture

• ལུང་གི་མངལ་འཇུག་▫ lung gi mngal 'jug▪ {PH} Scripture on Entering the Womb

• ལུང་གི་ཆོས་▫ lung gi chos▪ āgama-dharma▪ the verbal doctrine

• ལུང་གི་རྗེ་སུ་འབྲང་པ་▫ lung gi rje su 'brang pa▪ *agama-anusārin▪ Followers of Scripture

• ལུང་གི་རྗེས་འབྲངས་▫ lung gi rjes 'brangs▪ *āgamānusārin▪ Following Scripture

• ལུང་གི་ཚད་མ་▫ lung gi tshad ma▪ āgama-pramāṇa▪ prime cognizer [based on] scripture [accepted by Candrakīrti but not by Dharmakīrti]

• ལུང་གེགས་བྱེད་དུ་འདོད་པ་▫ lung gegs byed du 'dod pa ▪ {GD:773} Criticalists ("those who hold scripture to be an impediment" in the debate concerning the 'validity of scripture')

• ལུང་ཅུང་ཟད་ལ་རྟེན་པ་▫ lung cung zad la rten pa▪ {MSA} Tenses: future, present, past, imperative kaścid-āgama-niśrita▪ depending a little on scripture

• ལུང་སྟོན་པ་▫ lung ston pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C}vyākṛti; {MSA}vyākaraṇa (e.g.: kṣetrādibhir vyākaraṇa)▪ scriptural teaching; prophesy; prophesied▫ {C}prediction

• ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་▫ lung ston par 'gyur▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}vyākaraṇa (e.g.: bodhau vyākaraṇa); {MSA}(vyā √kṛ): vyākariṣyati▪ prophesy; prophesied

• ལུང་བསྟན་▫ lung bstan▪ ལུང་དུ་བསྟན་པ།▫ lung du bstan pa/▪ {LCh,MV}vyākaraṇa; {C}vyākṛta; {C} vyākṛtaku; {C}vyākṛti▪ prophesy; prophesied{BJ 8.3}; taught in scripture; scriptural teaching▫ {PH}prophecy; scriptural teaching▫ {C}predicted; predestined; determinate; one who has been predestined; prediction

• ལུང་བསྟན་ངེས་པ་▫ lung bstan nges pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}vyākṛta-niyata▪ definitely prophesied; definite prophesy

• ལུང་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་▫ lung bstan du yod pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C}vyākṛta▪ exist as prophesied

• ལུང་བསྟན་པ་▫ lung bstan pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA,MV}vyākaraṇa ▪ prophesy; prophesied{BJ 8.3}; taught in scripture; scriptural teaching

• ལུང་བསྟན་པ་ཆེན་པོ་▫ lung bstan pa chen po▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}mahā-vyākaraṇa▪ great prophesy; great scriptural teaching

• ལུང་བསྟན་པས་ལུང་སྟོན་པ་▫ lung bstan pas lung ston pa ▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C} vyākaroti▪ prophesied by prophesy; prophesied by scripture

• ལུང་བསྟན་མ་ཐོབ་▫ lung bstan ma thob▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {C} avyākṛta▪ unprophesied; not obtain a prophesy ▫ {C}unpredicted; indeterminate; one who has not had his prediction

• ལུང་བསྟན་ཡིན་▫ lung bstan yin▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C}vyākṛta▪ is prophesied; is a prophesy

• ལུང་བསྟན་གསོལ་▫ lung bstan gsol▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C}vyākaroti▪ prophesy▫ {C}declare; answer; predict (to); states; predestine

• སྐབས་དང་སྦྱར་བ་▫ lung dang sbyar ba▪ {PH} connection to scripture

• ལུང་དུ་བསྟན་པ་▫ lung du bstan pa▪ ལུང་བསྟན་▫ lung bstan▪ {LCh,L}vyākaraṇa▪ prophesy; prophesied; taught in scripture; scriptural teaching▫ prediction (of future Buddhahood)

• ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་▫ lung du bstan pa'i sde▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {L}vyākaraṇa ▪ prophesy; prophesied; taught in scripture; scriptural teaching

• ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་▫ lung du ma bstan pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C,L}avyākṛta▪ neutral; not indicated in scripture [i.e., neither virtuous nor non-virtuous]; not prophesied▫ unanswerable; inexpressible; {C}non-revealed; indeterminate; unpredicted; one who has not had his prediction

• ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་▫ lung du ma bstan pa'i dngos po▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}avyākṛta-vastu▪ thing that is not indicated in scripture

• ལུང་དུ་མེད་པ་▫ lung du med pa▪ {C}avyākṛta▪ not exist in scripture; not prophesied

• ལུང་ནོད་པར་ཡང་བྱེད་▫ lung nod par yang byed▪ {L} uddeśayanti▪ expound; explain

• ལུང་གནོད་བྱེད་དུ་འདོད་པ་▫ lung gnod byed du 'dod pa▪ {GD:773} Scriptualists ("those who hold scripture to refute" in the debate concerning the 'validity of scripture')

• ལུང་དཔོག་པར་བྱ་▫ lung dpog par bya▪ {C}uddiśati▪ expound; explain

• ལུང་ཕོག་ཅིག་▫ lung phog cig▪ {C}uddiśati▪ {C} Tenses: future, present, past, imperative expound; explain; show; point out

• ལུང་འབོག་པ་▫ lung 'bog pa▪ {L}upadeśa▪ advice; instruction

• ལུང་མ་བསྟན་▫ lung ma bstan▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་ ▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}avyākaraṇa; avyākṛta▪ not indicated in scripture; not prophesied; neutral

• ལུང་མ་བསྟན་པ་▫ lung ma bstan pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་ ▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}avyākṛta▪ not indicated in scripture; not prophesied

• ལུང་ཡང་བསྟན་ཏོ་▫ lung yang bstan to▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {C}vyākaroti▪ prophesy; prophesied; scriptural teaching

• ལུང་ལ་རྟེན་པ་▫ lung la rten pa▪ {MSA}āgama-niśrita▪ in dependence upon scripture

• ལུང་ལས་▫ lung las▪ {MSA}āgamatas▪ from scripture

• ལུང་ལས་གྲགས་པ་ཙམ་▫ lung las grags pa tsam ▪ merely renowned from scripture; merely renowned in scripture{LG}

• ལུམ་བི་ནཱི་▫ lum bi nī▪ {PH}Lumbinī

• ལུས་▫ lus▪ {LCh,C,L,MSA,MV}kāya {C}(e.g.: asura-kāya); {MSA}kāyika; {C,MSA,MV}śarīra; {MSA,MV}deha; {MSA}mūrti; {C}āśraya; {C,MSA,MV}ātma-bhāva; {MSA}(ava √śiṣ): avaśiṣyate; {MSA}śiṣṭa; {MSA}janman(?); {C}vāyu (=kāyur?)▪ body▫ {PH}body▫ {C}receptacle; physical/bodily basis; based on; foundation; by resorting to (as a foundation); wind; relics; dead body; personality; frame; personal existence; extent; all they have and all they are; personal life

• ལུས་ཀྱི་▫ lus kyi▪ {C} kāyika▪ {C}bodily; physical

• ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡང་དག་པར་སེལ་བ་▫ lus kyi skyon yang dag par sel ba▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {C}kāya-kali-sampramathana▪ completely eliminate/eradicate/remove/clear away/avoid/ exclude bodily faults▫ {C}crushing the misery of having a body

• ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་▫ lus kyi khyad par▪ {MSA}deha-viśeṣa ▪ physical attributes; bodily attributes

• ལུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་▫ lus kyi 'gyur ba▪ {C}kāya-vikāra▪ {C}physical afflictions

• ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་▫ lus kyi rjes su lta▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {C}kāya-anudarśin ▪ contemplation of the body▫ {C}in the contemplation of the body

• ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་▫ lus kyi nyes par spyod pa rnam pa gsum▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}kāya-duścarita (tri-vidha-)▪ the three types of faulty physical practices

• ལུས་ཀྱི་ཐ་སྙད་▫ lus kyi tha snyad▪ {GD:726} physical signs through which one can communicate

• ལུས་ཀྱི་ནད་▫ lus kyi nad▪ {C}kāya-śūlam▪ physical illness

• ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་▫ lus kyi gnas ngan len▪ disfunctional physical state

• ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་▫ lus kyi rnam 'gyur▪ physical manifestation

• ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་▫ lus kyi rnam pa▪ {C}kāyākāra; kāya-gata (bhavati)▪ physical aspect; bodily aspect ▫ {C}knows by heart; from the mouth of; what belongs to the body; what concerns the body

• ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་▫ lus kyi rnam par shes pa▪ kāyavijñāna▪ body consciousness; (main) body consciousness ལུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ།▫ lus kyi rnam shes▪ ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་▫ lus kyi rnam par shes pa ▪ kāyavijñāna▪ body consciousness

• ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་▫ lus kyi bya ba▪ {PH}activities of the body; physical actions

• ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་▫ lus kyi dbang po▪ kayendriya; kāyendriya▪ body sense-power; physical sense power; body sense power▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་འབྲས་ལུས་ཤེས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་ནང་གི་གཟུགས་ཅན་དྭངས་བ་▫ mtshan nyid/ rang 'bras lus shes kyi thun mong ma yin pa'i bdag rkyen Tenses: future, present, past, imperative byed pa'i cha nas bzhag pa'i nang gi gzugs can dwangs ba/▫ Definition: clear inner form qualified by being the uncommon empowering condition of its own effect, an eye-consciousness

• ལུས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་▫ lus kyis chos ston pa▪ teach doctrine through body; teach doctrine physically

• ལུས་ཀྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྟོན་▫ lus kyis ni gnas ngan len rab tu ston▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MV}kāyena hi dauṣṭhulyaṃ prabhāvyate▪ teach the bad physical states

• ལུས་སྒྲིབ་▫ lus sgrib▪ kāyāvaraṇa▪ bodily obstructions

• ལུས་མངོན་བྱེད་▫ lus mngon byed▪ manifesting the corpus

• ལུས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་▫ lus mngon sum du gyur pa ▪ {C}kāya-sākṣin▪ direct bodily perception; physical direct perceiver▫ {C}(direct) eye-witness; one who has witnessed cessation with his body

• ལུས་མངོན་སུམ་བྱེད་▫ lus mngon sum byed▪ {C}kāya-sākṣin▪ direct bodily perception; physical direct perceiver▫ {C}(direct) eye-witness; one who has witnessed cessation with his body

• ལུས་ཅན་▫ lus can▪ {C,MSA,MV}dehin▪ embodied being; the embodied▫ {C}living beings

• ལུས་གཅེར་བུ་▫ lus gcer bu▪ {PH}going naked

• ལུས་གཅོམ་▫ lus gcom▪ {PH}physical strength▫ ལུས་གཅོམ་གསོ་བ།▫ to restore physical vigour

• ལུས་ལྕི་བར་▫ lus lci bar▪ {C}kāya-guruka▪ physical heaviness; bodily heaviness▫ {C}weighed down by his bodily fatigue

• ལུས་རྙེད་པ་▫ lus rnyed pa▪ {C}ātmabhāva-pratilābha▪ obtain a body; gain a body▫ {C}new incarnation

• ལུས་སྙོམ་པ་▫ lus snyom pa▪ {C}kāya-klamatha▪ {C} fatigue of body; bodily fatigue

• ལུས་རྟེན་▫ lus rten▪ physical basis; physical life support

• ལུས་དང་ངག་▫ lus dang ngag▪ {MSA}vāk-kāyatā▪ body and speech

• ལུས་དང་ངག་གི་ལས་▫ lus dang ngag gi las▪ {MSA}kāya ... vāk-karman▪ action/karma of body and speech ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ ▫ lus dang ngag dang yid kyi las yang dag par kun tu spyod pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}kāya-vāṅmanas-karma-samācaraṇa ▪ thoroughly practice action/karma of body, speech, and mind

• ལུས་དང་ངག་ནི་ཞི་བ་▫ lus dang ngag ni zhi ba▪ {MSA} śānta-vāk-kāyatā▪ pacify body and speech

• ལུས་དང་ངག་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་▫ lus dang ngag yang dag par sdom pa▪ {MSA}kāya-vāk-saṃyama▪ vow of body and speech

• ལུས་དང་ངག་སེམས་རང་བཞིན་གྱི་ལས་རྣམས་▫ lus dang ngag sems rang bzhin gyi las rnams▪ {MSA}kāya-vāk-citta-maya ... karman▪ actions/karma of the nature of body, speech, and mind

• ལུས་དང་ལྡན་▫ lus dang ldan▪ {C}upeta▪ having a body; bodily; physical▫ {C}endowed; possessed of

• ལུས་དང་ནི་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་▫ lus dang ni srog la mi lta▪

• བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {MSA}anapekṣaḥ svaśarīra-jīvite▪ not view body nor life

• ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་▫ lus dang longs spyod▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}śarīra-bhoga▪ body and resources

• ལུས་དང་སེམས་▫ lus dang sems▪ {MSA}kāya-citta; {MSA}kāya-cetas▪ body and mind

• ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་▫ lus dang sems kyi sdug bsngal▪ {MSA}kāyika-caitasika-duḥkha▪ suffering of body and mind; physical and mental suffering

• ལུས་དང་སྲོག་▫ lus dang srog▪ {MSA}kāya-jīvita▪ body and life

• ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་▫ lus dran pa nye bar bzhag pa▪ kāyasmṛtyūpasthāna▪ establishment in mindfulness of body Tenses: future, present, past, imperative

• ལུས་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་▫ lus dran pa nyer gzhag▪ {PH} application of mindfulness based on the body

• ལུས་རྣམ་བཞག་▫ lus rnam bzhag▪ presentation of the body

• ལུས་པ་▫ lus pa▪ {MSA}avaśiṣṭa; {MSA}ma lus pa = niḥśeṣa▪ left over; remain behind; [with negative:] without any left; entirely; wholly; all

• ལུས་པ་མེད་པ་▫ lus pa med pa▪ {C}anavaśeṣa▪ without any left; entirely; wholly; all▫ {C}total

• ལུས་པོ་▫ lus po▪ avaśiṣṭa▪ left over; remain behind; [with negative:] without any left; entirely; wholly; all

• ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ lus phun sum tshogs pa▪ {MSA}ātma-bhāva-saṃpad; {MSA}ātma-bhāva-saṃpatti▪ perfect body; marvellous body; physical marvels

• ལུས་འཕགས་▫ lus 'phags▪ videha▪ Videha▫ {Das} eastern continent; n. of Mithila, or Thirhut; {Rigzin} Videha

• ལུས་འཕགས་པོ་▫ lus 'phags po▪ pūrvavideha; videha▪ Pūrvavideha

• ལུས་དབེན་▫ lus dben▪ physical isolation; isolation of body

• ལུས་མི་སྣང་▫ lus mi snang▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ {C}adṛśya-kāyo▪ non-appearing body; invisible body▫ {C}one who has made his body invisible

• ལུས་མེད་བདག་པོ་▫ lus med bdag po▪ anaṅgapati▪ Bodiless Lord

• ལུས་མེད་པ་▫ lus med pa▪ {MSA}dehābhāva▪ bodiless; non-physical; without a body

• ལུས་མཚན་དཔེས་▫ lus mtshan dpes▪ a body adorned with the major and minor marks [of a Buddha]

• ལུས་ཞིག་ནས་▫ lus zhig nas▪ {MSA}kāyasya bhedāt▪ from destruction of the body; having destroyed the body

• ལུས་ཡུལ་དུུས་▫ lus yul dus▪ {PH}body; environment; and time

• ལུས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་▫ lus yongs su grub pa▪ {C} (tenaiva ca-) ātmabhāva-pratilambh(en)a▪ thoroughly established body▫ {C}in his new-found outlook on life; in his new incarnation

• ལུས་ལ་དགའ་བའི་སྲེད་པ་ཞི་བའི་ལམ་ཤེས་▫ lus la dga' ba'i sred pa zhi ba'i lam shes▪ a knower of paths that has pacified attachment liking the body

• ལུས་ལ་གཏོགས་པ་▫ lus la gtogs pa▪ {C}kāya-gata (bhavati)▪ included in the body▫ {C}knows by heart; from the mouth of; what belongs to the body; what concerns the body

• ལུས་ལ་དམིགས་པ་▫ lus la dmigs pa▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {MSA} kāyālambana▪ observe the body {T}

• ལུས་ལ་སོགས་པ་▫ lus la sogs pa▪ {MSA}kāyādi▪ body, etc.

• ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་▫ lus la sogs pa'i chos la bdag med pa▪ {MSA}kāyādi-dharma-nairātmya▪ selflessness in phenomena, body and so forth

• ལུས་ལ་སྲིན་བུའི་རིགས་བརྒྱད་ཁྲི་▫ lus la srin bu'i rigs brgyad khri▪ 80,000 types of bugs in the body

• ལུས་ལས་གནས་ངན་ལེན་པ་▫ lus las gnas ngan len pa▪ {MSA}dauṣṭhulya-kāya▪ bad physical states; bad bodily states

• ལུས་ཤིན་སྦྱངས་▫ lus shin sbyangs▪ {PH}physical pliancy

• ལུས་ཤེས་▫ lus shes▪ kāya-jñāna▪ body consciousness; bodily cognition▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་ ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་དམིགས་རྐྱེན་རེག་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་རིག་པ་▫ mtshan nyid/ rang gi thun mong ma yin pa'i bdag rkyen lus kyi dbang po dang dmigs rkyen reg bya la brten nas skye ba'i rig pa/▫ Definition: an awareness whose arising depends on its own uncommon empowering condition, a physical sense power and an observed object condition, a tangible object

• ལུས་ཤེས་ཀྱི་རེག་བྱ་▫ lus shes kyi reg bya▪ tangible Tenses: future, present, past, imperative object of a body consciousness

• ལུས་སུ་གཏོགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་▫ lus su gtogs pa rjes su dran pa▪ {C}kāyagata-anusmṛti▪ subsequent mindfulness of what is included in the body▫ {C}recollection of what pertains to the body

• ལུས་སུ་སྣང་བ་▫ lus su snang ba▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ {MSA}deha-nirbhāsa; {MSA}dehābhāsa▪ appear as a body; physical appearance

• ལུས་སེམས་ཤིན་སྦྱངས་ཀྱི་བདེ་བ་▫ lus sems shin sbyangs kyi bde ba▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ bliss of physical and mental pliancy

• ལེ་ལོ་▫ le lo▪ {LCh,C,MV}kausīdya; {C}(=kuśīda); {LCh,C,MSA,MV}kauśīdya; {L}kusīda; {MSA} alasa; {MSA}ālasya▪ laziness▫ {C}indolence; sloth; slothful; lazy Divisions: དབྱེ་བ། ༡་སྒྱིད་ལུགས་པའི་ལེ་ལོ་༢་བྱ་བ་ངན་ཞེན་གྱི་ལེ་ལོ་༣་སྙོམས་ལས་ཀྱི་ལེ་ལོ་▫ dbye ba/ 1 sgyid lugs pa'i le lo/ 2 bya ba ngan zhen gyi le lo/ 3 snyoms las kyi le lo/ ▫ Div.: 1) laziness of inadequacy, 2) laziness which is an attachment to bad activities, 3) laziness of neutral activities

• ལེ་ལོ་ཅན་▫ le lo can▪ {C}kusīda; {C}kusīda-rūpo; {MSA}kuśīda▪ one who is lazy; lazy▫ {C} indolence; sloth; esentially slothful

• ལེ་ལོ་དག་▫ le lo dag▪ {SPS} āsita▪ {PH}two [kinds of] laziness

• ལེ་ལོ་མེད་པ་▫ le lo med pa▪ {C}akusīda▪ non-laziness; not lazy▫ {C}free from sloth

• ལེ་ལོའི་སྒྲིབ་པ་▫ le lo'i sgrib pa▪ {MSA}kauśīdyāvaraṇa ▪ obstruction of laziness

• ལེགས་▫ legs▪ su-; {MSA}vara▪ good; well; beautiful; proper▫ དམིགས་ལེགས་པར་མ་ཕྱེད་པའི་ཏོམ་འཇུག་གིས་མི་འོང་ངོ་▫ dmigs legs par ma phyed pa'i tom 'jug gis mi 'ong ngo▫ it will not come through involvement in which the points are not differentiated well ... {MSI 411.2}

• ལེགས་འཁྲུངས་▫ legs 'khrungs▪ {C}sujāta▪ well-born▫ {C}well-grown

• ལེགས་གྲུབ་ཀྱི་རྒྱུད་▫ legs grub kyi rgyud▪ susiddhi tantra▪ Susiddhi Tantra

• ལེགས་བཅོས་མ་བྱས་▫ legs bcos ma byas▪ aparikarma-kṛta▪ well-fabricated▫ {C}not repaired; not well got ready

• ལེགས་ཆོས་▫ legs chos▪ {C}guṇa-dharma▪ good doctrine; beautiful doctrine▫ {C}precious dharma

• ལེགས་ལྡན་ཆུང་བ་▫ legs ldan chung ba▪ Bhāvaviveka the Lesser [p.n.]

• ལེགས་ལྡན་འབྱེད་▫ legs ldan 'byed▪ {LCh}bhāvaviveka; bhāva▪ Bhāvaviveka; Bhāva [p.n. of the philosopher who founded the Svātrantika-Mādhyamika school]

• ལེགས་པ་▫ legs pa▪ {C}śreyas; {C}anuśaṃsa; {C} sādhu▪ beautiful; eloquent; good; well; proper; excellent; efficient?▫ better; advantage; well said/ done; meet; indeed

• ལེགས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་▫ legs pa drug dang ldan pa▪ bhagavan (etymology)▪ one who possesses the six goodnesses

• ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་▫ legs pa'i blo gros▪ {LCh,L,MSA} sādhu-matī▪ good intelligence; Eminent; Good Intelligence (ninth bodhisattva ground)

• ལེགས་པར་▫ legs par▪ su-▪ well; good; proper(ly); beautiful(ly)

• ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་▫ legs par skyes pa▪ {MSA}sujāta▪ well-born; well-produced

• ལེགས་པར་གྲུབ་▫ legs par grub▪ {C}sūpahita▪ well-established; properly established▫ {C}well-formed

• ལེགས་པར་གྲུབ་པ་▫ legs par grub pa▪ {C}upacita▪ well-established; properly established; well established; well confirmed▫ {C}well-formed; collected; accumulated; heaped up; powerful; built up Tenses: future, present, past, imperative

• ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་▫ legs par brgyan pa▪ {C} samalaṃkṛtu▪ well-adorned; beautifully adorned

• ལེགས་པར་བསྔགས་པ་▫ legs par bsngags pa▪ {MSA} samyak-praśaṃsa▪ well-praised; properly praised

• ལེགས་པར་བཅོས་ལེགས་བྱས་▫ legs par bcos legs byas▪ {C}parikarma-kṛta▪ well-fabricated▫ {C}well got ready

• ལེགས་པར་བརྗོད་པ་▫ legs par brjod pa▪ བརྗོད་རྗོད་བརྗོད་རྗོད་▫ brjod rjod brjod rjod▪ {MSA}sulapita▪ well-expressed

• ལེགས་པར་མཉམ་པར་བཞག་པ་▫ legs par mnyam par bzhag pa▪ {L}susamāhita▪ proper meditative equipoise; good meditative equipoise

• ལེགས་པར་རྙེད་པ་▫ legs par rnyed pa▪ {MSA}su-lābha ▪ well found; properly found; well gained; properly gained; properly obtained

• ལེགས་པར་རྟོགས་པར་▫ legs par rtogs par▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C} supratividdha▪ well-realized; well-understood▫ {C}well penetrated

• ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་▫ legs par rtogs par byed pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs ▪ {MV}sugṛhītaṃ karoti▪ well-realized; well-understood

• ལེགས་པར་སྟོན་པ་▫ legs par ston pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་ ▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}sudeśanā▪ well-taught; good teaching; proper teaching; well/ properly indicated

• ལེགས་པར་སྟོན་པ་ཉིད་▫ legs par ston pa nyid▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA} sudeśikatva▪ well-taught; good teaching; proper teaching; well/properly indicated

• ལེགས་པར་བརྟགས་▫ legs par brtags▪ བརྟག་རྟོག་བརྟགས་ རྟགས་ ་གདགས་འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ brtag rtog brtags rtags dtangn gdags 'dogs btags/brtags thogs ▪ {L}anvīkṣita▪ well analyzed; well invesigated; properly designated

• ལེགས་པར་བསྟན་པ་▫ legs par bstan pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {L}supravedita▪ well-taught; good teaching; proper teaching; well/properly indicated

• ལེགས་པར་ཐོས་▫ legs par thos▪ {L}suśruta▪ hear well; hear properly▫ well understood; understand well; famous

• ལེགས་པར་འདོམས་▫ legs par 'doms▪ {C}anvavadati ▪ good advice; advise well; counsel well; good counsel▫ {C}instruct

• ལེགས་པར་གནས་▫ legs par gnas▪ {MSA,C}susthita▪ abide well; abide properly; good place▫ {C} well-placed; standing firmly; well-established

• ལེགས་པར་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་▫ legs par rnam par rtogs pa ▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C} suvicitārtha▪ understand well; well-understood; well-realized▫ {C}one who has well considered (his welfare)

• ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་▫ legs par rnam par phye ba dang ldan pa▪ suvibhakta▪ possessed of good differentiation

• ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་▫ legs par rnam par phye ba'i chos 'khor▪ a wheel of doctrine of good differentiation{BJ 30.5}

• ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་▫ legs par spyod pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་ ▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MV}sucarita▪ good deeds; good performance; practice well

• ལེགས་པར་ཕྱེ་བ་▫ legs par phye ba▪ differentiate well{BJ 30.5}

• ལེགས་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་▫ legs par phye ba'i chos 'khor▪ wheel of doctrine of good differentiations

• ལེགས་པར་བྱ་བ་▫ legs par bya ba▪ well done

• ལེགས་པར་བྱས་པ་▫ legs par byas pa▪ {L}sukṛta▪ well-done

• ལེགས་པར་འབྱེས་པ་▫ legs par 'byes pa▪ {C}apariṃlāna ▪ beautifully defined▫ {C}unwrinkled

• ལེགས་པར་སྦྱངས་པ་▫ legs par sbyangs pa▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {C}suparītta▪ well purified/washed/practiced/ trained/cleansed/cleaned▫ {C}well-encompassed Tenses: future, present, past, imperative

• ལེགས་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་▫ legs par smin par byed pa▪ {MSA}supācanā▪ properly bring to fruition; well-ripened

• ལེགས་པར་སྨྲ་བ་▫ legs par smra ba▪ {MSA}sukathika▪ well-propounded; propound well/properly; good proponent

• ལེགས་པར་ཚུལ་བཞིན་▫ legs par tshul bzhin▪ {L} suyoniśa▪ properly; correctly

• ལེགས་པར་རྫོགས་པ་▫ legs par rdzogs pa▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {C} susamāpta(?)▪ well perfected/completed/fulfilled/ terminated

• ལེགས་པར་ཟིན་པ་▫ legs par zin pa▪ {C}sūdgṛhīta▪ well apprehended; well-grasped▫ {C}well learned

• ལེགས་པར་བཟུང་▫ legs par bzung▪ {L}susamāpta▪ well apprehended; well-grasped

• ལེགས་པར་ཡིད་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ་▫ legs par yid la bya ba byas pa yin te▪ {C}sumanasikṛta▪ well mentally contemplated; good/proper mental contemplation▫ {C}well-attended to

• ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་▫ legs par yongs su gtad pa ▪ {C}suparīndita▪ good aim; proper aim▫ {C} well-favored

• ལེགས་པར་ཤེས་▫ legs par shes▪ {MSA}suvijña▪ well cognized; know well; proper knowledge; good consciousness

• ལེགས་པར་བཤད་▫ legs par bshad▪ {C}subhāṣita▪ well explained; good explanation(s)▫ {C}beautiful teaching; well-taught; well-spoken words

• ལེགས་པར་བཤད་པ་▫ legs par bshad pa▪ {MSA} sudeśana; {MSA}sudeśita; {MSA}subhāṣita; {MSA}sūkta; {MSA}svākhyātatā; {MSA}legs par bshad pa dang nyes par bshad pa dmigs phyed pa = svākhyāta-durākhyātavadhāraṇa; {MSA} legs par bshad pa dang nyes par smras pa'i don = subhāṣita-durbhāṣitātha▪ well explained; good explanation(s)

• ལེགས་པར་བཤམས་▫ legs par bshams▪ {C}yojayati▪ good layout; proper layout; well arranged▫ {C} apply oneself to; yoked to; distribute (evenly); join up (with)

• ལེགས་པར་སློབས་པའི་སླད་དུ་▫ legs par slobs pa'i slad du ▪ {C}suśikṣitatva▪ {C}because he is well-trained

• ལེགས་པར་གསུངས་པ་▫ legs par gsungs pa▪ {C} svākhyāta; {L}subhāṣita; {L}svāk(h)yāta; {MSA} svākhyātatā▪ well said; well spoken; good speech; good talk▫ {C}well-taught

• ལེགས་པར་བསམས་པ་▫ legs par bsams pa▪ {L}sucintita ▪ well-thought; good thought; proper thought

• ལེགས་པར་བསླབས་པ་▫ legs par bslabs pa▪ {MSA} suśikṣita▪ well-learned; learn well

• ལེགས་སྤྱད་▫ legs spyad▪ {PH}good deed

• ལེགས་ཕྱེ་▫ legs phye▪ good distinction

• ལེགས་བརྩོན་▫ legs brtson▪ {MSA}suyukta▪ good endeavor; proper endeavor; strive well; suitable

• ལེགས་མཚོ་▫ legs mtsho▪ {C}guṇa-sāgara▪ good ocean; beautiful ocean▫ {C}ocean of virtues

• ལེགས་ལ་ག་ཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ▫ legs la ga yas phyogs su 'khyil ba▪ {C}dakṣiṇāvartta▪ {C}turn to the right

• ལེགས་བཤད་▫ legs bshad▪ subhāṣita▪ eloquence; well explained; good explanation

• ལེགས་བཤད་སྙིང་པོ་▫ legs bshad snying po▪ Dzong-ka-ba's Essence of the Good Explanations

• ལེགས་བཤད་པ་▫ legs bshad pa▪ {MSA}sukathita▪ good explanation(s); well explained

• ལེགས་བཤད་གསེར་གྱི་ཕྲེང་བ་▫ legs bshad gser gyi phreng ba▪ Dzong-ka-ba's Golden Rosary of Good Explanation, P. 6150, vol. 154

• ལེགས་སམ་སྙམ་སྟེ་▫ legs sam snyam ste▪ I think that [X] is good{LG}

• ལེགས་སུ་གྲུབ་▫ legs su grub▪ {C}suparivṛtta▪ well-established; properly established▫ {C}well-finished

• ལེགས་སོ་▫ legs so▪ {L}sādhu▪ good!; well-done! Tenses: future, present, past, imperative

• ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་▫ legs so zhes bya ba byin▪ {C} sādhukāraṃ dadāti▪ give [approval]: "Good!"▫ excellent!; {C}applaud; give approval

• ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་▫ legs so legs so▪ {L}sādhu sādhu▪ good, good!; well-done!

• ལེན་▫ len▪ བླང། ལེན། བླངས། ལོངས་སམ་ལེནད།▫ blang / len/ blangs/ longs sam lend/▪ {C}udgraha; {C} gṛhṇāti; {C}āyūhika; {C}ādāna(m)▪ take; obtain; appropriate; appropriating; accept; grasping▫ {C}taking hold of; studying; grasp at; take notice; which accepts; which toils; take upon himself; seizes; grasp; hold; get hold of

• ལེན་གྱི་འཆིང་བ་▫ len gyi 'ching ba▪ assumption

• ལེན་དང་སྤོང་བ་▫ len dang spong ba▪ {MV}ādāna-vivarjana▪ appropriating and abandoning

• ལེན་དུ་འཇུག་པ་▫ len du 'jug pa▪ cause to undertake

• ལེན་པ་▫ len pa▪ བླང། ལེན། བླངས། ལོངས་སམ་ལེནད།▫ blang / len/ blangs/ longs sam lend/▪ {C,MSA,MV}ādāna; {L,MV}upādāna; {MSA}ādhi; {C}pratigṛhṇāti; {C}parigrāhaka; {MSA}grahaṇa (e.g.: grahaṇa-dhāraṇa); {MV}udgraha▪ grasping; take; obtain; appropriate; appropriating; accept▫ {C}taking hold of; studying; grasp at; take notice; which accepts; which toils; take upon himself; seizes; grasp; hold; get hold of; receives; accepts; acquires; take hold of; one who has upheld; helper; someone who upholds; one who takes up (bad moral pr

• ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་▫ len pa dang spong ba▪ {MV}ādāna-tyāga; {MV}ādāna-vivarjana▪ appropriating and abandoning

• ལེན་པ་པོ་▫ len pa po▪ {C}parigrāhaka; {MSA} pratigrāhaka▪ appropriator; grasper

• ལེན་པ་མེད་པ་▫ len pa med pa▪ {L}anupādāya▪ non-appropriation; non-appropriating; non-grasping; not taking

• ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་▫ len pa med par zag pa rnams las▪ {C}anupādāyāsravebhyas▪ from contaminations without appropriation▫ {C} from the outflows without further clinging

• ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་▫ len pa'i rnam par shes pa▪ {L}ādāna-vijñāna▪ appropriating consciousness

• ལེན་པར་བགྱིད་པ་▫ len par bgyid pa▪ {C}āyūhika▪ appropriate; grasp; take; obtain; accept

• ལེན་པར་བྱེད་▫ len par byed▪ {MSA}niyojayati▪ appropriate; grasp; take; obtain; accept

• ལེའུ་▫ le'u▪ {L,C}parivarta; {L}paṭalam; {MSA}paṭala ▪ chapter▫ {C}revolution; exposition; book; section; revolving

• ལེའུ་སྟེ་དང་པོ་▫ le'u ste dang po▪ eka-parivarta▪ first chapter

• ལེའུ་གཞུང་ཚད་▫ le'u gzhung tshad▪ number of chapters

• ལེའུར་བཅད་པ་▫ le'ur bcad pa▪ {MV}pariccheda▪ chapter; section

• ལོ་▫ lo▪ {LCh,C}varṣa; {C}saṃvatsara; {C}pattra (=parṇa)▪ year; [particle indicating the end of a statement]; leaf; petal (=lo ma)▫ {C}rain; shower

• ལོ་སྐོར་▫ lo skor▪ {PH}[sixty-year] cycle of years

• ལོ་བསྐོར་▫ lo bskor▪ {PH}[sixty-year] cycle of years

• ལོ་གཅིག་▫ lo gcig▪ {C}saṃvatsara▪ one year; a year

• ལོ་ཏོག་▫ lo tog▪ {MSA}sasya▪ harvest

• ལོ་སྟོང་དུ་མཚུངས་པར་▫ lo stong du mtshungs par▪ {C} varṣa-sahasram▪ {C}1000 years

• ལོ་འདབ་▫ lo 'dab▪ leaf

• ལོ་འདབ་རུལ་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་▫ lo 'dab rul pa lta bur gyur par▪ {C}kasambaka-jāta▪ {C}mere rubbish

• ལོ་པཎ་▫ lo paṇ▪ {PH}translators and paṇḍitas

• ལོ་མ་▫ lo ma▪ {C}pattra (=parṇa); {C}pallala; {MSA} patra (=pattra)▪ leaf▫ {C}petal; sprouting

• ལོ་མ་འདོར་ལེན་▫ lo ma 'dor len▪ {MSA}parṇa-tyāgādāna▪ discarding and appropriating leaves

• ལོ་མ་རི་བདུན་▫ lo ma bdun ri▪ {LCh} saptaparṇī▪ {PH}seven-petaled mountain Tenses: future, present, past, imperative

• ལོ་ཙྪ་བ་▫ lo tstsha ba▪ {PH}translator

• ལོ་ཙཱ་བ་ཀ་ཅོག་ཞང་▫ lo tsā ba ka cog zhang▪ {PH} translators Ka-wa [Pel-tsek (ka ba dpal brtsegs)]; Jok-ro [Lü-gyal-tsen (cog ro klu'i rgyal mtshan)]; and Zhang [Na-nam Ye-she-de (zhang sna nam ye shes sde)]

• ལོ་ཙྪ་བ་ཀ་ཅོག་ཞང་▫ lo tstsha ba ka cog zhang▪ {PH} translators Ka-wa [Pel-tsek (ka ba dpal brtsegs)]; Jok-ro [Lü-gyal-tsen (cog ro klu'i rgyal mtshan)]; and Zhang [Na-nam Ye-she-de (zhang sna nam ye shes sde)]

• ལོ་ཚིགས་▫ lo tshigs▪ {PH}chronology

• ལོ་ལེགས་▫ lo legs▪ good harvest

• ལོ་གསར་མེ་ཏོག་▫ lo gsar me tog▪ the "new year flower" (lo gsar me tog); a red leaved plant about two feet high also called (mon sne dmar po)

• ལོག་▫ log▪ nirvṛtti; nirvartana▪ reverse; opposite; wrong; mistaken; unreal; overcome; to return; turn from; return; turn around; be turned upside down; dispose of; ceasing

• ལོག་སྒྲུབ་▫ log sgrub▪ wrong achieving

• ལོག་ཉིད་▫ log nyid▪ {MSA}mithyātva▪ reversal; wrongness; opposition; returning

• ལོག་རྟོག་▫ log rtog▪ mithyā-saṃkalpa▪ wrong conception; misconception; wrong view; perverse conception

• ལོག་རྟོག་པ་▫ log rtog pa▪ {C}vipratipatti▪ mistaken conceptual consciousness; mistaken thought▫ {C}error; failure to progress

• ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་▫ log rtog sel ba'i mtshan nyid▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ definition which eliminates wrong ideas

• ལོག་ལྟ་▫ log lta▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {LCh}mithyā-dṛṣṭi▪ wrong view

• ལོག་འདྲེན་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་▫ log 'dren bgegs kyi rgyal po▪ {VM} vināyaka▪ {VM} p.n. class of demons

• ལོག་པ་▫ log pa▪ {N}nirvṛtti; {C}nirvartana (=pratinivṛtti); {C}mithyātva; {MSA}mithyā; {MSA}asat; vitatha; vipraryaya▪ reverse; opposite; wrong; unreal; overcome; to return; turn from; return; turn around; be turned upside down; dispose of; ceasing; mistaken ▫ {PH}reverse; opposite; unreal; mistaken▫ {C}turning backwards; one who goes back on; wrongness; {GD:141} differentiated

• ལོག་པ་ངེས་པར་སེལ་བ་▫ log pa nges par sel ba▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {MSA} mithyā-niścayāpakarṣikatva▪ definitely eliminate/ eradicate/remove/clear away/avoid/exclude error

• ལོག་པ་ཉིད་▫ log pa nyid▪ {MV}mithyātatva▪ error; wrongness; oppositeness; reversal

• ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་▫ log pa nyid du nges pa▪ {C} mithyātva-niyata▪ determined wrongly; definitely in error▫ {C}destined for perdition

• ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་▫ log pa'i kun rdzob▪ བརྫབ་རྫོབ་བརྫབས་རྫོབས་▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs ▪ mithyāsaṃvṛtisatya▪ unreal/incorrect conventionality▫ {PH}unreal conventional [truth]

• ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་▫ log pa'i kun rdzob bden pa ▪ བརྫབ་རྫོབ་བརྫབས་རྫོབས་▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs ▪ mithyāsaṃvṛtisatya▪ unreal/incorrect concealer-truth; unreal/incorrect conventional truth▫ {PH}unreal conventional truth

• ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་▫ log pa'i nga rgyal▪ {C,N}mithyā-māna▪ erroneous pride▫ {C}false pride

• ལོག་པའི་རྟོག་པ་▫ log pa'i rtog pa▪ vitatha-vikalpa▪ mistaken conceptions

• ལོག་པའི་ནན་ཏན་▫ log pa'i nan tan▪ {C}vipratipatti▪ wrongly progress▫ {C}error; failure to progress

• ལོག་པའི་ཚིག་▫ log pa'i tshig▪ {MSA}mithyā-vāda▪ mistaken words

• ལོག་པའི་འཚོ་བ་▫ log pa'i 'tsho ba▪ {C}mithyā-ājīvikā▪ {C}wrong livelihood

• ལོག་པའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་▫ log pa'i lam la rab tu gnas pa▪ {C}utpathonmārga-pratisthita▪ thoroughly abiding in a wrongful path▫ {C}set Tenses: future, present, past, imperative out on the wrong path

• ལོག་པའི་ཤེས་པ་▫ log pa'i shes pa▪ mithyā-jñāna▪ wrong consciousness

• ལོག་པར་▫ log par▪ {C}mithyā; {C}vitatha▪ wrong; wrongly; mistaken; mistakenly▫ {C}errant; incorrect; false(ly)

• ལོག་པར་གྱུར་པ་▫ log par gyur pa▪ {C}vitatha-darśana▪ is wrong; is mistaken▫ {C}false to behold

• ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་▫ log par sgrub pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA} mithyā-pratipatti; {MSA}vipratipatti; {MSA} viprapatti▪ wrongly established; mistakenly established

• ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་▫ log par sgrub pa'i de kho na▪

• བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MV}mithyā-pratipatti-tattva▪ wrongly established suchness; mistakenly established suchness

• ལོག་པར་བསྒྲུབ་▫ log par bsgrub▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་ ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}vipratipatti▪ wrongly established; mistakenly established▫ {C}error; failure to progress

• ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་▫ log par mngon par zhen pa▪ {MSA}mithyābhiniviṣṭa▪ mistakenly determined; mistaken adherence; wrong conception

• ལོག་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་▫ log par nyams su myong ba ▪ {MSA}mithyānubhava▪ mistakenly experience; wrongly experience

• ལོག་པར་རྟོག་པ་▫ log par rtog pa▪ {C}vikalpayati▪ wrong idea; wrongly think; mistaken thought; mistaken conceptual consciousness▫ {C} discriminates; imagines; think it over; thinks to himself; make a false discrimination

• ལོག་པར་རྟོགས་པ་གསལ་བ་▫ log par rtogs pa gsal ba ▪ clearing up wrong ideas; eliminating wrong ideas{LG}

• ལོག་པར་ལྟ་▫ log par lta▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ mithyā-dṛṣṭi▪ wrong view

• ལོག་པར་ལྟ་བ་▫ log par lta ba▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {L,MSA,MV}mithyā-dṛṣṭi▪ wrong view

• ལོག་པར་སྣང་བ་▫ log par snang ba▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ {MV}vitatha-pratibhāsatva▪ wrong appearance; mistaken appearance; appear mistakenly

• ལོག་པར་བྱས་པ་▫ log par byas pa▪ {MSA}mithyā-kṛta▪ done wrongly; made wrongly

• ལོག་པར་སྦྱོར་▫ log par sbyor▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA}īrṣyā-prayukta▪ wrongly endeavor/connect/join/apply

• ལོག་པར་མོས་པ་▫ log par mos pa▪ མོས་མོས་མོས་མོས་▫ mos mos mos mos▪ {MSA}viparītādhimokṣa▪ mistaken/ wrong/perverse belief/faith/interest/inclination towards/zeal/keenness; believe mistakenly/ wrongly/perversely

• ལོག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་▫ log par 'dzin du 'jug pa▪ {MSA}viparīta-grāhaṇa▪ engage in misapprehension; engage in mistaken apprehension

• ལོག་པར་འཛིན་པ་▫ log par 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}asad-grāha▪ misapprehension{BJ 40.5}; mistaken apprehension

• ལོག་པར་ཞུགས་པ་▫ log par zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {C,MSA} vipratipanna▪ wrong perspective; wrongly perspected; those who are wrongly perspected; mistakenly engage in; wrongly enter into▫ {C} one who fails to progress

• ལོག་པར་བཟུང་བར་མི་བྱ་▫ log par bzung bar mi bya▪ {C} udgṛhīta; {C}udgṛhṇāti▪ mistakenly apprehend; misapprehend; mistakenly grasp▫ {C}take up; on the wrong path; should not be seized upon

• ལོག་པར་ཡང་དག་ཤེས་པ་▫ log par yang dag shes pa▪ {MSA}mithyā-saṃtīrita▪ misconceive; mistaken consciousness

• ལོག་པར་རིག་པ་▫ log par rig pa▪ {C}durupalakṣita▪ mistaken awareness; mistaken knowledge▫ {C} badly distinguish

• ལོག་པར་བསམས་པའི་དོན་▫ log par bsams pa'i don▪ Tenses: future, present, past, imperative {MSA}mithyā cintitārthasya▪ object of a mistaken thought

• ལོག་ཕྱོགས་▫ log phyogs▪ opposite class

• ལོག་འཚོ་▫ log 'tsho▪ wrong livelihood

• ལོག་འཚོ་ལྔ་▫ log 'tsho lnga▪ five wrong livelihoods▫ Comment: hypocrisy, flattery, soliciting, expropriating, and calculated generosity; or in Nāgārjuna’s Precious Garland, stanzas 413-415b: hypocrisy, flattery, indirect acquisition, pressured acquisition, desiring profit from profit

• ལོག་ཞུགས་▫ log zhugs▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ vipratipanna▪ wrong perspective; wrongly perspected; those who are wrongly perspected{BJ 57.4}; mistakenly engage in; wrongly enter into

• ལོག་ཤེས་▫ log shes▪ {LCh}mithyā-jñāna; viparyayajña; viparyayajñāna▪ mistaken consciousness; wrong consciousness; wrong/ mistaken perception; erroneous consciousnesses ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་▫ mtshan nyid/ rang gi 'jug yul la 'khrul ba'i rig pa/▫ Definition: a knower which is mistaken with respect to its object of engagement Divisions: དབྱེ་བ། ༡་རྟོག་པ་ལོག་ཤེས་༢་རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་▫ dbye ba/ 1 rtog pa log shes/ 2 rtog med log shes/▫ Divisions: (1) conceptual mistaken consciousness; (2) non-conceptual mistaken consciousness

• ལོག་ས་ཐ་དད་▫ log sa tha dad▪ {PH}different bases of reversal

• ལོག་ས་ཐ་དད་ལས་ལྡོག་པ་▫ log sa tha dad las ldog pa▪ {PH}reversed from different bases of reversal

• ལོག་སུ་འགྲོ་▫ log su 'gro▪ {C}anugacchati▪ wrongly go ▫ {C}follow (after); conform to; regain; approach; emulate; arrive (at); pursue; follow up

• ལོག་སུ་རྗེས་སུ་འབབ་▫ log su rjes su 'bab▪ འབབ་འབབས་བབ་བབས་▫ 'bab 'babs bab babs▪ {C}anugacchati▪ wronlgy descend/flow/fall down/move downward ▫ {C}follow (after); conform to; regain; approach; emulate; arrive (at); pursue; follow up

• ལོག་སུ་མཐུན་པར་འདོང་ངོ་▫ log su mthun par 'dong ngo ▪ {C}anugacchati▪ {C}follow (after); conform to; regain; approach; emulate; arrive (at); pursue; follow up

• ལོགས་བཞིར་དུས་ཀུན་ཏུ་མི་སྙེས་པའི་ཙོག་པུ་བ་ཆེན་པོ་▫ logs bzhir dus kun tu mi snyes pa'i tsog pu ba chen po▪ great squat-sitting [including sleeping], at all times not resting against anything on the four sides [front, back, left, and right sides]

• ལོགས་སུ་▫ logs su▪ separately▫ {PH}to the edge (of); separately; apart; as different (than); as other (than)

• ལོགས་སུ་བཀྲལ་▫ logs su bkral▪ བཀྲལ་འགྲེལ་བཀྲལད་འགྲེལད་ ▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ differentiate

• ལོང་▫ long▪ duration; spare time

• ལོང་ཁྲིད་▫ long khrid▪ a guide; "leader of the blind"

• ལོང་ག་▫ long ga▪ {PH}large intestine▫ ལོང་ག་ནི་དབྱིབས་ ལ་བལྟོས་ནས་བཏགས་པའི་སྣོད་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་རྒྱུ་མ་དང་གཉེ་མའི་བར་གྱི་ཆ་ཤས་ཀྱི་མིང་།▫ The "large intestine" [is] the name of the part [of the body] that is between the small intestines and the colon, and is one from among six container-organs that is named in dependence upon its shape.▫ Gso rig tshigs mdzod - g.yu thog dgongs rgyan ("long ga")

• ལོང་པོ་▫ long po▪ rising

• ལོང་སྤྱོད་▫ long spyod▪ {PH}enjoyment; resources; wealth

• ལོང་བ་རྐང་ཅན་▫ long ba rkang can▪ {PH}a blind person with good legs

• ལོང་བུ་▫ long bu▪ {C}gulpha▪ ankle▫ {C}ankle(s); ankle-bone

• ལོང་བྱ་▫ long bya▪ {PH}objects of enjoyment

• ལོང་མེད་▫ long med▪ {PH}no time [to waste]

• ལོངས་▫ longs▪ enjoyment; duration; spare time; take; appropriate; obtain; accept; enjoy ལོངས་སྐུ་ / ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ / ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་▫ longs sku / longs spyod rdzogs sku / longs spyod rdzogs pa'i sku▪ {LCh}saṃbhoga-kāya; Tenses: future, present, past, imperative {MSA}sāṃbhogika ... (kāya); {MV}sāṃbhogikaḥ kāyaḥ▪ Enjoyment Body; Complete Enjoyment Body

• ལོངས་པར་སྤྱོད་▫ longs par spyod▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MV}saṃbhoga▪ resources; enjoyments; usables; enjoyment

• ལོངས་སྤྱོད་▫ longs spyod▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {LCh,L,MSA,MV}bhoga; {L,MSA}saṃbhoga; {C}saṃbhogika▪ resources; enjoyments; usables; enjoyment▫ {C}possession; pleasure; wealth; complete enjoyment; pleasure

• ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་▫ longs spyod kun tu ston pa▪

• བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA} bhoga-saṃdarśana▪ teach/ indicate resources {T}

• ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་རྫོགས་▫ longs spyod kun rdzogs▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs ▪ {MSA}saṃpūrṇa-bhoga▪ complete/perfect enjoyment; complete/perfect resources

• ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་▫ longs spyod kyi rgyu mtshan ▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA} bhoga-nimitta▪ cause of resources/enjoyment

• ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕམ་▫ longs spyod kyis pham▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}bhoga-parājita▪ conquered by enjoyments; conquered due to resources ? {T}

• ལོངས་སྤྱོད་ཅན་▫ longs spyod can▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}bhogin▪ having resourses

• ལོངས་སྤྱོད་ཆགས་▫ longs spyod chags▪ {MSA}bhoga-sakti▪ attachment to resources/enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་▫ longs spyod chen po'i rigs su skye ba▪ {C}mahākulopapatti▪ arising in a lineage/family with great resources▫ {C}rebirth in good families

• ལོངས་སྤྱོད་ཉིད་▫ longs spyod nyid▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་ ▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}bhogatā▪ resources; enjoyment

• ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་མ་ཆགས་པ་▫ longs spyod dag la ma chags pa▪ {MSA}bhogeṣv asaktaḥ▪ not attached to resources/enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མངོན་པར་མི་དགའོ་▫ longs spyod rnams la mngon par mi dga'o▪ {MSA}bhogeṣv anabhiratiḥ▪ not delighting in resources/ enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་པ་▫ longs spyod rnams la ma chags pa▪ {MSA}asaktyā bhogeṣu; {MSA} bhogeṣv anāsaktyā▪ not attached to resources/ enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་པ་▫ longs spyod pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MV}saṃbhoga▪ resources; enjoyments; usables

• ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་▫ longs spyod pa po▪ partaker

• ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ longs spyod phun sum tshogs pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}bhoga-saṃpad; {MSA}bhoga-saṃpatti▪ complete resources/enjoyments; marvellous resources/enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་▫ longs spyod 'phel bar byed pa▪ {MSA}bhoga-vṛddhi-nayana▪ increase resources/enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་བག་ཡོད་▫ longs spyod bag yod▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA} bhogāpramatta▪ conscientiousness with respect to resources/enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་བྱ་▫ longs spyod bya▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ objects of use

• ལོངས་སྤྱོད་མ་ཆགས་བློ་▫ longs spyod ma chags blo▪ {MSA}asakta-bhoga-buddhi▪ mind that is not attached to resources/enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་སྨིན་པར་བྱེད་▫ longs spyod smin par byed▪ {MV}bhoga-pācana▪ ripen resources/enjoyments; bring resources/enjoyments to maturation

• ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་▫ longs spyod rdzogs pa▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MSA} saṃbhoga; {MSA}sāṃbhogya▪ complete/perfect enjoyment; complete/perfect resources

• ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ་▫ longs spyod la kun tu 'dzin pa med pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin Tenses: future, present, past, imperative bzung zungs▪ {MSA}bhoga-nirāgrahatva▪ non-apprehension/grasping for resources/enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་▫ longs spyod la chags pa▪ {MSA,MV}bhoga-sakti▪ attached to resources/ enjoyments

• ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་བ་▫ longs spyod la mi lta ba▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {MSA}bhoga-nirapekṣa▪ not viewing resources {T}

• ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྡན་▫ longs spyod la mi ldan▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}bhoga-nirapekṣa▪ without resources/enjoyments

• ལོངས་བུ་▫ longs bu▪ {C}gulpha▪ {C}ankle(s); ankle-bone

• ལོངས་རྫོགས་▫ longs rdzogs▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་ ▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {C}saṃbhoga▪ enjoyment; complete enjoyment/resources

• ལོན་པ་▫ lon pa▪ take up; mature; developed; to pass [of time]; to reach; taken up; reached at; arrived at▫ སྟོན་པའི་རྗེས་སུ་ལོ་དགུ་བརྒྱ་ལོན་པ་ན་▫ ston pa'i rjes su lo dgu brgya lon pa na▫ when nine hundred years had passed after the Teacher ...{LWT 165}

• ཤ་▫ sha▪ {LCh}māṃsa▪ meat; flesh; fish▫ {PH}body ▫ ཤ་རུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་▫ sha rus la sogs pa dang bral bas▫ since it lacks flesh, bones, and so forth ...{TGP 56}

• ཤ་ཀྱ་▫ sha kya▪ ཤཱ་ཀྱ་▫ shA kya▪ śakya▪ Śakya

• ཤཱ་ཀྱ་▫ shā kya▪ śākya▪ [transliteration of the Sanskrit word] Śākya

• ཤཱཀྱ་▫ shākya▪ {PH}Śākya

• ཤ་ཀྱ་ཐུབ་པ་▫ sha kya thub pa▪ ཤཱ་ཀྱ་ཐུབ་པ་▫ shA kya thub pa▪ śākyamuni▪ Śākyamuni

• ཤཱ་ཀྱ་ཐུབ་པ་▫ shā kya thub pa▪ śākyamuni▪ Śākyamuni

• ཤ་ཀྱ་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་▫ sha kya thub pa chen po▪ ཤཱ་ཀྱ་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་▫ shA kya thub pa chen po▪ {C} mahā-śākyamuni▪ Mahā-Śākyamuni; the great Śākyamuni

• ཤཱཀྱ་མུ་ནེ་▫ shākya mu ne▪ {PH}Śākyamuni

• ཤཱ་ཀྱ་བཤེས་གཉེན་▫ shā kya bshes gnyen▪ śākyamitra▪ Śākyamitra

• ཤཱཀྱའི་བཙུན་པ་▫ shākya'i btsun pa▪ {PH}Buddhist monk; (lit.) venerable one in the lineage of Śākyamuni

• ཤ་ཀྱའི་སྲས་པོ་མ་ཡིན་▫ sha kya'i sras po ma yin▪ ཤཱ་ཀྱའི་སྲས་པོ་མ་ཡིན་▫ shA kya'i sras po ma yin▪ {C}aśākya-putrīya▪ is not a son of Śākya(muni); {T} is not a son of the Śākya (clan)

• ཤ་དཀར་▫ sha dkar▪ {PH}light flesh colour▫ གསོལ་ལྷུང་ནི་ནང་ལ་ཤ་དཀར་གཡའ་རྩི་བཏང་བ་ཞིག་འདུག▫ The alms bowl has a flesh-colored rust varnish applied to the inside.▫ {GCC} p.15

• ཤ་དཀར་གཡའ་རྩི་▫ sha dkar g.ya' rtsi▪ {PH}flesh-colored rust varnish▫ གསོལ་ལྷུང་ནི་ནང་ལ་ཤ་དཀར་གཡའ་རྩི་བཏང་བ་ཞིག་འདུག▫ The alms bowl has a flesh-colored rust varnish applied to the inside.▫ {GCC} p.15

• ཤ་ཁ་ར་▫ sha kha ra▪ sugar; ground sugar

• ཤ་ཁ་རའི་རོ་▫ sha kha ra'i ro▪ taste of sugar

• ཤ་སྟག་▫ sha stag▪ only; simply; merely; mere▫ {PH}only; simply; merely▫ ས་སྐྱ་པ་རྣམས་ད་དུང་ཡང་ཐེར་མ་སྨྱུག་པོའི་ཆོས་གོས་ཤ་སྟག་གྱོན།▫ sa skya pa rnams da dung yang ther ma smyug po'i chos gos sha stag gyon,▫ Sakyapas still also only wear an outer robe of brown wool.▫ {GCC} p.14

• ཤ་སྟག་དུ་▫ sha stag du▪ {PH}only; simply; merely

• ཤ་སྟག་ལ་▫ sha stag la▪ only; simply; merely; mere

• ཤ་ཐང་▫ sha thang▪ {PH}exhaustion

• ཤ་རྡོག་▫ sha rdog▪ {PH}chunk of flesh

• ཤ་པ་▫ sha pa▪ aśoka▪ aśoka tree{LG}

• ཤ་བ་▫ sha ba▪ deer

• ཤ་སྦྲང་▫ sha sbrang▪ {PH}biting insects

• ཤ་ཚུགས་ཅན་▫ sha tshugs can▪ {PH}fleshly appearance Tenses: future, present, past, imperative

• ཤ་ཟ་▫ sha za▪ {LCh,C}piśāca▪ piśāca; flesh eater▫ {C}malignant demon

• ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་▫ sha za bskal don du song ba'i gang zag▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ a person for whom flesh eaters have become super-sensory objects

• ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་▫ shā ra dwa ti'i bu▪ {MSA}śāradvatiputra ▪ {PH}Śāriputra

• ཤཱ་ར་དྭཏིའི་བུ་▫ shā ra dwati'i bu▪ {MSA}śāradvatiputra ▪ {PH}Śāriputra

• ཤཱ་རིའི་བུ་▫ shā ri'i bu▪ {MSA}śāriputra▪ Śāriputra

• ཤཱ་རིའི་སྲས་པོ་▫ shā ri'i sras po▪ śāriputra▪ {PH} Śāriputra

• ཤ་རློན་▫ sha rlon▪ {PH}fresh meat

• ཤངས་▫ shangs▪ {C}nāsikā▪ {C}nose

• ཤངས་ཚ་▫ shangs tsha▪ śaṅkha▪ {PH}conch shell ▫ ཤངས་ཚ་ལན་གསུམ་བརྗོད་པས་ནི། ཆོས་ཀྱི་རྔ་རྣམས་བརྡུང་བར་བྱ།▫ By blowing the conch shell three times, one should strike the Dharma drums.▫ Toh. 298

• ཤངས་ཤངས་▫ shangs shangs▪ {PH}bird-men

• ཤད་▫ shad▪ perpendicular stroke ( | )▫ {PH} [punctuation mark]

• ཤད་མ་▫ shad ma▪ {PH}comb

• ཤན་ཁ་བ་▫ shan kha ba▪ {PH}Shankawa; [person from Shanka district]

• ཤན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་▫ shan cig byed rkyen▪ {PH} cooperative condition

• ཤན་པ་▫ shan pa▪ {MSA}aurabhrika▪ shepherd; butcher

• ཤམ་ཐབས་▫ sham thabs▪ [a nun or monk's] lower garment

• ཤའི་སྤྱན་▫ sha'i spyan▪ {MSA}māṃsa-cakṣus▪ fleshly eye

• ཤའི་མིག་▫ sha'i mig▪ {C}māṃsa-cakṣus▪ {C}fleshly eye

• ཤར་▫ shar▪ east; eastern direction; eastern quarter

• ཤར་གྱི་སུམ་སྐོར་མ་▫ shar gyi sum skor ma▪ {PH}″triple-circle″ eastern [front] channel at the heart

• ཤར་སྒོམ་▫ shar sgom▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ reflective meditation

• ཤར་ངོས་▫ shar ngos▪ {PH}eastern side; eastern face

• ཤར་ཆོས་▫ shar chos▪ {PH}Eastern Dharma [Successor to the Throne of Ganden]

• ཤར་ནུབ་ཀྱི་བྱེར་སྦས་▫ shar nub kyi byer sbas▪ eastern and western Upagupta{BJ 74.1}

• ཤར་ཕྱོགས་▫ shar phyogs▪ eastern direction{D1}

• ཤར་བ་▫ shar ba▪ འཚར། འཚརད་ཤར་ཤརད་▫ 'tshar/ 'tshard/ shar/ shard/▪ {MSA}udāra▪ dawn; appear; manifest; appearance▫ {PH}dawn; appearance▫

• དོན་དུ་ཤར་བ་▫ don du shar ba▫ appears as the meaning

• ཤར་བའི་སྣང་བ་▫ shar ba'i snang ba▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ appearance which dawns

• ཤར་རྩེ་▫ shar rtse▪ Shar-tse ("East Point") College of Gan-den Monastic University

• ཤར་ལ་▫ shar la▪ ancillary

• ཤར་ལུས་འཕགས་པོ་▫ shar lus 'phags po▪ pūrva videha ▪ Pūrvavideha

• ཤལ་མ་རི་▫ shal ma ri▪ {PH}Mountain of Iron Weapons [Hell]

• ཤས་▫ shas▪ emphasis; very strong; powerful; much

• ཤས་ཆེ་བ་▫ shas che ba▪ {MSA}utsadatā (aty-); {MV} atiriktatara▪ very strong; powerful; much; many; a good deal

• ཤས་ཆེར་▫ shas cher▪ very strong; powerful; much; many; a good deal

• ཤས་ཆེར་གྱུར་པ་▫ shas cher gyur pa▪ {MV}adhimātratā ▪ very strong; powerful; much; many; a good deal Tenses: future, present, past, imperative

• ཤས་ཆེས་▫ shas ches▪ very strong; powerful; much; many; a good deal

• ཤི་▫ shi▪ འཆི། འཆི། ཤི། ཤི།▫ 'chi/ 'chi/ shi/ shi/▪ {MV} maraṇa▪ to die

• ཤི་ནས་ངན་འགྲོར་འཁྱམ་ཚུལ་▫ shi nas ngan 'gror 'khyam tshul▪ way/mode of wandering in a bad transmigration upon dying

• ཤི་འཕོས་པ་▫ shi 'phos pa▪ {C}cyuta▪ {C}deceased; fallen away from

• ཤི་བི་ཀཱ་▫ shi bi kā▪ {C}śibikā▪ {C}palanquin

• ཤིག་▫ shig▪ བཤིག་ཤིག་བཤིགས། ཤིགས།▫ bshig shig bshigs/ shigs/▪ {C}yūkila▪ [imperative particle; connective particle; often untranslatable:] a;7 to loosen (knots)▫ {PH}a; an; louse; lice▫ {C}lice [with negative: free from lice]; corrupt; deficient; "louse!"སྒྲོན་མེར་ཟུང་སིག་▫ sgron mer zung sig▫ hold [this] as a lamp

• ཤིག་པ་རྗེས་ལ་▫ shig pa rjes la▪ བཤིག་ཤིག་བཤིགས། ཤིགས།▫ bshig shig bshigs/ shigs/▪ {C}bhinditva▪ loosen; destroy▫ {C}having shattered

• ཤིག་མེད་པར་འགྱུར་▫ shig med par 'gyur▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}na yūkila▪ {C} free from lice

• ཤིགས་▫ shigs▪ བཤིག་ཤིག་བཤིགས། ཤིགས།▫ bshig shig bshigs/ shigs/▪ to loosen (knots); to destroy

• ཤིགས་པ་▫ shigs pa▪ བཤིག་ཤིག་བཤིགས། ཤིགས།▫ bshig shig bshigs/ shigs/▪ {MV}bhedyatva; {MSA}bhedya (e.g.: abhedya)▪ to destroy; to loosen (knots)

• ཤིང་▫ shing▪ {MSA}vṛkṣa; {C}druma; {L,MSA} kāṣṭha; {MSA}araṇi; {MSA}indhana; {MSA}dāru▪ [connective particle indicating a participle; often accompanying a participle (e.g., ... byas shing = having done ...)]; tree; wood; stick{BJ 21.1}▫ {PH}wood; tree; stick▫ ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ ▫ ljon shing 'gro bar snang ba'i dbang shes▫ a sense consciousness to which trees appear to move

• ཤིང་ཀུན་▫ shing kun▪ asafoetida{D1}; fennel

• ཤིང་སྐམ་པོའི་མེ་ཏོག་▫ shing skam po'i me tog▪ flower of a dead tree

• ཤིང་ཁུན་▫ shing khun▪ {PH}Liangzhou (涼涼)

• ཤིང་མཁན་▫ shing mkhan▪ {C}pala-gaṇḍa▪ carpenter ▫ {C}mason

• ཤིང་མཁན་གྱི་སློབ་མ་▫ shing mkhan gyi slob ma▪ {C} palagaṇḍa-antevāsin▪ carpenter's apprentice▫ {C}mason's apprentice

• ཤིང་མཁན་བཟོ་བོ་▫ shing mkhan bzo bo▪ {C}pala-gaṇḍa ▪ carpenter▫ {C}mason

• ཤིང་གི་ལྕུག་མ་▫ shing gi lcug ma▪ vine{LWT 193}

• ཤིང་གི་ཕུང་པོ་▫ shing gi phung po▪ {MSA}dāru-skandha ▪ pile of sticks/wood

• ཤིང་གྱི་ཚོགས་▫ shing gyi tshogs▪ {C}dāru-saṃghāta▪ {C}wooden body; puppet moved by strings

• ཤིང་ལྗོན་▫ shing ljon▪ {LCh}vṛkṣa▪ {PH}tree

• ཤིང་གཉིས་ལས་མེ་འབྱུང་བ་▫ shing gnyis las me 'byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung ▪ {MV}kāṣṭha-dvayāgni▪ fire arising from two sticks

• ཤིང་རྟ་▫ shing rta▪ {LCh,MSA}ratha▪ [wooden horse]; chariot; opener of the chariot way [those who clear off paths which have become overgrown, e.g.: Nāgārjuna, Asaṅga, Dzong-ka-ba]; cart

• ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་▫ shing rta chen po▪ mahāratha▪ {PH} Mahāratha [p.n.]

• ཤིང་རྟའི་ལམ་སྲོལ་▫ shing rta'i lam srol▪ {PH}way of a charioteer

• ཤིང་རྟའི་སྲོལ་▫ shing rta'i srol▪ {PH}way of a charioteer

• ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་▫ shing rta'i srol 'byed▪ opener of the chariot way{N}▫ {PH}opener of the way of a charioteer

• ཤིང་ཐོག་ཨ་མྲ་▫ shing thog a mra▪ {PH}mango fruit▫ འགའ་ཞིག་གིས་ཤིང་ཐོག་ཨ་མྲ་མི་གཙང་བའི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་བླངས་པས་་་ ▫ 'ga' zhig gis shing thog a mra mi gtsang ba'i nang du lhung ba blangs pas▫ Someone, having picked Tenses: future, present, past, imperative up a mango fruit that had fallen into the filth, ...▫ {A4C-C}

• ཤིང་དྲུང་བ་▫ shing drung ba▪ staying under trees

• ཤིང་དྲུངས་པ་▫ shing drungs pa▪ {C}vṛkṣa-mūlika▪ {C} one who dwells at the foot of a tree

• ཤིང་ནགས་▫ shing nags▪ forest

• ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་▫ shing n.ya gro dha▪ (nyagrodha)▪ banyan tree

• ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་▫ shing n.ya gro dha ltar chu zheng gab pa▪ symmetrical like a fig tree (nyagrodha, banyan)

• ཤིང་པ་ན་ཤའི་འབྲས་བུ་▫ shing pa na sha'i 'bras bu▪ {C} panasa-phala▪ {C}breadfruit

• ཤིང་བལ་▫ shing bal▪ cotton

• ཤིང་བལ་ལྟར་▫ shing bal ltar▪ {C}tūla▪ {C}like cotton-wool

• ཤིང་བལ་འདའ་བ་▫ shing bal 'da' ba▪ {L}tūla-picu▪ cotton

• ཤིང་བཟོ་བ་▫ shing bzo ba▪ carpenter

• ཤིང་ལས་བགྱིས་པ་▫ shing las bgyis pa▪ བགྱི་བགྱིད་བགྱིས་གྱིས་▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}dārumayī▪ made from wood▫ {C}wooden ཤིང་སལ་གྱི་སྒོན། ཤིང་སལ་བལ་གྱི་སྒོན་▫ shing sal gyi sgon; shing sal bal gyi sgon▪ {C}tūla-picu▪ cotton ▫ {C}(a ball of) cotton wool

• ཤིང་སྲིན་▫ shing srin▪ {PH}woodworm

• ཤིང་ཨ་མྲའི་འབྲས་བུ་▫ shing a mra'i 'bras bu▪ {C}āmra-phala▪ {C}fruit of the Mango tree

• ཤིན་ལྐོག་▫ shin lkog▪ atyanta-parokṣa▪ very hidden phenomenon

• ཤིན་ཏུ་▫ shin tu▪ {C,TN,MSA}atyanta; {C}ātyantikī; {MSA}su- (e.g.: su-duḥkhita); {MSA}-tara (e.g.: bahu-tara); {C}para; {MSA}parama; {MV} atyarthaṃ; {MSA}kāmaṃ; {MSA}nikāmaṃ; {MSA} gāḍhaṃ; {MSA}bhṛśaṃ▪ an intensifier: very; exceedingly▫ {C}supreme; utmost; outshines them all; others; (the) other; another; foreign; beyond; absolute; absolutely; infinite

• ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ལས་▫ shin tu dka' ba'i las▪ {MSA}su-duṣkara ... karman▪ very difficult action

• ཤིན་ཏུ་དཀར་▫ shin tu dkar▪ {C}su-śukla▪ very white

• ཤིན་ཏུ་དཀོན་▫ shin tu dkon▪ {L}sudurlabha▪ hard to get/find/grasp; difficult to attain

• ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་▫ shin tu lkog gyur▪ {N}atyartha-parokṣa; su-parokṣa; {N,GD} atyanta-parokṣa▪ very hidden phenomenon; very hidden phenomena▫ {GD:747} thoroughly hiddenDefinition: a phenomenon which an ordinary being must definitely realize initially in dependence upon a sign of belief ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་གཞལ་བྱ། གཞལ་བྱ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་▫ shin tu lkog gyur gyi gzhal bya; gzhal bya shin tu lkog gyur▪ very obscure objects of comprehension

• ཤིན་ཏུ་གུས་པ་ཉིད་▫ shin tu gus pa nyid▪ {MSA}tivrā gurutā▪ very respectful

• ཤིན་ཏུ་གྱ་ནོམ་པ་▫ shin tu gya nom pa▪ {L}su-praṇīta▪ very auspicious▫ very excellent; sublime

• ཤིན་ཏུ་གྲིམས་པ་▫ shin tu grims pa▪ {C}su-saṃhatana▪ {C}firm and solid

• ཤིན་ཏུ་རྒྱང་རིང་བར་▫ shin tu rgyang ring bar▪ {C}atidūre ▪ very far; very far away▫ {C}far away; too far away

• ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་▫ shin tu rgyas pa▪ {C,MSA}vaipulya▪ very extensive; Very Extensive [Sūtras]▫ {C} extensive; Expanded Texts [i.e.; Mahāyāna sūtras]; abundance

• ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་▫ shin tu rgyas pa'i sde▪ {L}vaipulya ▪ very extensive discourses

• ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པ་▫ shin tu brgyan pa▪ {C}kṛta-alaṅkāratva▪ very adorned

• ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་▫ shin tu bsgoms▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་ ▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {L}prabhāvanā▪ thoroghly cultivate/meditate Tenses: future, present, past, imperative

• ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པས་▫ shin tu bsgoms pas▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA} atyantaṃ tad-bhāvanāt▪ through thoroughly cultivating/meditating

• ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་▫ shin tu ngo tsha▪ {MSA}atilajjanā▪ very wonderful; very marvellous

• ཤིན་ཏུ་སྔ་མ་ཞིག་ན་▫ shin tu snga ma zhig na▪ very long ago

• ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་▫ shin tu bsngags pa▪ {MSA} praśaṃsa▪ highly praise; high praise

• ཤིན་ཏུ་ལྕི་▫ shin tu lci▪ {C}guru-tara▪ very heavy ▫ {C}more violent (=serious?); more serious; weightier

• ཤིན་ཏུ་ཆུང་བ་▫ shin tu chung ba▪ {C}atyalpa▪ very small

• ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་▫ shin tu che ba▪ {MSA}adhimātratā (e.g.: apatya-sneha-adhimātratā)▪ very great; very big

• ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་▫ shin tu 'jam pa▪ {C}su-kumāra▪ very soft; very smooth▫ {C}exceedingly tender; ever youthful

• ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་▫ shin tu 'jigs pa▪ {L}atibhaya; {MSA} bhīru (ati-)▪ very frightened

• ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པ་▫ shin tu nye bar gnas pa▪ {MV} sūprasthita▪ very close abiding {T}

• ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་▫ shin tu rnyed par dka'▪ {C} durlabha▪ difficult to gain; difficult to obtain/ attain; hard to get/find▫ {C}rare

• ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་▫ shin tu rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་ ▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C}supratividdha; {C} sunicita▪ well-realized; well-understood▫ {C} well-penetrated; to be well massed

• ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་▫ shin tu rtogs par byas nas ▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {L}supratividdha▪ having realized well; having understood well

• ཤིན་ཏུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་▫ shin tu stobs dang ldan pa▪ {C}balavattara(m)▪ very powerful▫ {C}more strongly; ever more forceful

• ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་▫ shin tu brtan pa▪ {C}supratiṣṭhita▪ very firm; very stable; p.n. of a Nāga-king▫ {C} well-established

• ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པ་▫ shin tu mthar phyin pa▪ {C} supariniṣṭhita; {L}parama-gatika▪ well brought to completion; well-finished▫ foremost; {C}well-rounded-off

• ཤིན་ཏུ་མཐུ་དང་ལྡན་▫ shin tu mthu dang ldan▪ {C} balavattara(m)▪ very powerful▫ {C}more strongly; ever more forceful

• ཤིན་ཏུ་མཐོང་▫ shin tu mthong▪ {C}sudarśanā (devā)▪ good-looking (gods)

• ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་▫ shin tu mthong ba▪ sudarśana▪ Great Perception

• ཤིན་ཏུ་དག་པ་▫ shin tu dag pa▪ completely pure

• ཤིན་ཏུ་དག་པའི་གནས་▫ shin tu dag pa'i gnas▪ {MV} viśuddhāvasthā▪ very pure abode/place

• ཤིན་ཏུ་དང་བ་▫ shin tu dang ba▪ {PH}very clear; utterly pure

• ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་མ་ཡིན་▫ shin tu dri ma med pa ma yin ▪ {MSA}nātinirmalaṃ▪ not very stainless

• ཤིན་ཏུ་བདེན་▫ shin tu bden▪ {PH}very true

• ཤིན་ཏུ་འདའ་བར་བྱ་སྟེ་▫ shin tu 'da' bar bya ste▪ {C} atikrāmati▪ well passed beyond▫ {C}pass beyond; pass by; go beyond; transcends; step above; should pass above; passes above; move away from

• ཤིན་ཏུ་འདས་ཏེ་▫ shin tu 'das te▪ {C}atikramya▪ well passed beyond▫ {C}gone beyond; more than; overpowering; after rising above; having passed beyond; beyond; passes beyond all bounds

• ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་▫ shin tu 'das nas▪ {C}atikrānta▪ well passed beyond▫ {C}gone beyond; more than; overpowering; after rising above; having passed beyond; beyond; passes beyond all bounds

• ཤིན་ཏུ་འདས་པ་▫ shin tu 'das pa▪ {C}atikrānta▪ well passed beyond▫ {C}past; passed beyond; Tenses: future, present, past, imperative transcended; very transcendent; gone beyond; surpassing; more than; overpowering; after rising above; having passed beyond; beyond; passes beyond all bounds

• ཤིན་ཏུ་འདས་བྱས་ནས་▫ shin tu 'das byas nas▪ {C} atikramya▪ well passed beyond▫ {C}past; passed beyond; transcended; very transcendent; gone beyond; surpassing; more than; overpowering; after rising above; having passed beyond; beyond; passes beyond all bounds

• ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་▫ shin tu sdug bsngal 'gyur▪

• འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MSA} suduḥkhita▪ very miserable

• ཤིན་ཏུ་སྡོམ་▫ shin tu sdom▪ {MSA}susaṃvṛti▪ very concealed

• ཤིན་ཏུ་བསྡམ་པ་▫ shin tu bsdam pa▪ {C}susaṃvṛta▪ very concealed; well restrained; well bound

• ཤིན་ཏུ་མནར་བ་▫ shin tu mnar ba▪ མནར་མནར་མནར་མནརད་མནརད་▫ mnar mnar mnard mnard▪ {C}suparibhūta ▪ very tormented; very miserable; harm/torture/ torment very much▫ {C}well-humbled

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་▫ shin tu rnam dag▪ {L}suviśuddha▪ very pure

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་པ་▫ shin tu rnam dag pa▪ {MSA} siviśuddha▪ very pure

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་▫ shin tu rnam par grol ba▪

• འགྲོལ་བགྲོལད་གྲོལ་གྲོལད་▫ 'grol 'grold grol grold▪ {L} suvimukta; {C}suvibhakta▪ very liberated; well-liberated/released▫ {C}well emancipated; fully delivered; well proportioned; well separated

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་▫ shin tu rnam par nges pa▪ {L} suviniyata▪ very definite; well ascertained; good ascertainment▫ well restrained/controlled; well disciplined

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཤེས་རབ་▫ shin tu rnam par nges pa'i shes rab▪ {MSA}suviniścita ... prajñā▪ exalted wisdom of good ascertainment

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་▫ shin tu rnam par dag▪ {C} siviśuddhatva▪ very pure

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་▫ shin tu rnam par dag pa▪ {C} atyanta-viśuddhatva; {MSA}su-viśuddha▪ very pure▫ {C}absolute purity

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་▫ shin tu rnam par dag par 'gyur▪ {MSA}suviśuddhiṃ nigacchati▪ very pure; become very pure; is very pure

• ཤིན་ཏུ་རྣམ་འབྱེས་▫ shin tu rnam 'byes▪ {C}suvibhakta▪ {C}well proportioned; well separated

• ཤིན་ཏུ་རྣོ་བར་འགྱུར་▫ shin tu rno bar 'gyur▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}tīkṣṇatara▪ very sharp▫ {C}keener and keener

• ཤིན་ཏུ་སྤྱངས་པ་▫ shin tu spyangs pa▪ {L,MV} prasrabdhi; {C}suparikarma-kṛta▪ [very-practiced]; pliancy; flexibility; servicability; suppleness; tranquillity▫ {C}well-worked

• ཤིན་ཏུ་སྤྱངས་པའི་ལམ་▫ shin tu spyangs pa'i lam▪ {C} prasrabdhi-mārga▪ path of pliancy▫ {C}path of quiescience

• ཤིན་ཏུ་ཕྱིས་པ་▫ shin tu phyis pa▪ {C}suvimṛṣṭa▪ well wiped; erase well▫ {C}well smoothed

• ཤིན་ཏུ་ཕྱོགས་པར་▫ shin tu phyogs par▪ {L}abhimukha▪ face to face

• ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་▫ shin tu phra mo▪ {L}atisūkṣma▪ very subtle

• ཤིན་ཏུ་འཕགས་པ་▫ shin tu 'phags pa▪ {C}udgata▪ very superior▫ {C}lifted up

• ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་▫ shin tu 'phel bar 'gyur▪ {C} utsada (=udgatā)▪ greatly increase▫ {C}(over) crowded; with prominences

• ཤིན་ཏུ་བ་▫ shin tu ba▪ utmost

• ཤིན་ཏུ་བབ་ཅོལ་▫ shin tu bab col▪ {PH}very confused

• ཤིན་ཏུ་བྱིངས་▫ shin tu byings▪ {PH}majority▫ གང་འཆི་བར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་བྱིངས་ཆེ་བ་མ་ཡིན།▫ gang 'chi bar rtogs par mi 'gyur ba 'di ni shin tu byings che ba ma yin te/▫ Someone who does not know about death is not in the greater majority.▫ {A4C-C}

• ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་▫ shin tu dben pa▪ {C}sunigūḍha▪ very Tenses: future, present, past, imperative isolated; very solitary place▫ {C}well hidden; well concealed

• ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་▫ shin tu sbyang dka' ba▪ {L} sudurjaya▪ very difficult to overcome

• ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བ་▫ shin tu sbyang ba▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {L}paryavadāta▪ very clean; very pure

• ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་▫ shin tu sbyangs pa▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {MSA} prasrabdhi; {N}praśrabdhi; {C}uttapta-hāṭaka; {C} pramṛṣṭa▪ [very-practiced]; pliancy; flexibility; serviceability; suppleness▫ {C}finest burnished (gold); polished away

• ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཆེ་▫ shin tu sbyangs pa che▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {MSA} tanuka ... praśrabdhi▪ great pliancy/flexibility/ serviceability/suppleness

• ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ལམ་▫ shin tu sbyangs pa'i lam▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {C}praśrabdhi-mārga▪ path of pliancy/flexibility/ serviceability/suppleness▫ {C}path of quiescence

• ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་▫ shin tu ma skyes pa▪ {C}atyanta-anupalambha (=atyanta-anutpannatva = atyantatayā-anutpannatvāt)▪ very non-produced▫ absolute non-apprehension

• ཤིན་ཏུ་མ་ཞུམ་པ་▫ shin tu ma zhum pa▪ འཇུམ་འཇུམས་ཞུམ་ཞུམས་▫ 'jum 'jums zhum zhums▪ {C}atyanta-anavalīnatā▪ very non-discouraged/slack/weak/ timid/cowardly▫ {C}cannot absolutely be cowed

• ཤིན་ཏུ་མང་པོ་▫ shin tu mang po▪ {C}subahu; {MSA} bahutara▪ very many▫ however great it may be

• ཤིན་ཏུ་མེད་པ་▫ shin tu med pa▪ {TN}atyanta na vidyate ▪ absolutely non-existent

• ཤིན་ཏུ་མོས་པ་▫ shin tu mos pa▪ མོས་མོས་མོས་མོས་▫ mos mos mos mos▪ {L}adhimukti▪ very faithful; great belief/faith/interest/inclination towards/zeal/ keenness▫ firm resolve; resolve; resoluteness; resolute faith; firm belief/conviction/faith

• ཤིན་ཏུ་དམན་▫ shin tu dman▪ {MSA}sunihīna▪ very inferior; very small

• ཤིན་ཏུ་དམན་པ་▫ shin tu dman pa▪ {MSA}māndya (ati-) ▪ very inferior; very small

• ཤིན་ཏུ་རྩིངས་པ་▫ shin tu rtsings pa▪ {PH}very rough

• ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་▫ shin tu rdzogs pa▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MSA} suniṣpanna▪ very complete/perfect

• ཤིན་ཏུ་ཟབ་▫ shin tu zab▪ {MSA}atigahana; {MSA} parama-gahanatva▪ very profound; very deep

• ཤིན་ཏུ་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པ་▫ shin tu gzi brjid dang ldan pa▪ {C}tejovattaram▪ very hot; very heated; very majestic▫ {C}more energetically; ever more vehement

• ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་▫ shin tu bzang po▪ {MSA}śobhana-tara ▪ very good; excellent

• ཤིན་ཏུ་ཡངས་པ་▫ shin tu yangs pa▪ {L}suviśāla▪ very wide; very extensive

• ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་▫ shin tu yun ring▪ very long time

• ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་མོར་▫ shin tu yun ring mor▪ {C}suciram▪ for a very long time▫ {C}for a good long time

• ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ཆེན་▫ shin tu yul chen▪ {MSA}viṣaya-sumahat▪ very great object

• ཤིན་ཏུ་རིང་▫ shin tu ring▪ {MSA}vidūra (su-)▪ very long; very long time; very far

• ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་▫ shin tu ring por▪ {C}suciram▪ for a very long time▫ {C}for a good long time

• ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་▫ shin tu gsal ba▪ {C}suparivyakta; {L} atispaṣṭa▪ very clear; very bright▫ very clear; very clean; very distinct; {C}well distinguished

• ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་▫ shin tu bsags pa▪ {C}sūpacita▪ well accumulated; well composed▫ {C}well collected

• ཤིན་སྦྱངས་སྐྱེ་བའི་སྔ་བལྟས་▫ shin sbyangs skye ba'i snga bltas▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ omen of pliancy ཤིན་སྦྱངས། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་▫ shin sbyangs; shin tu Tenses: future, present, past, imperative sbyangs pa▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ prasrabdhi; praśrabdhi▪ [very-practiced]; pliancy; flexibility; servicability; suppleness

• ཤིས་པ་▫ shis pa▪ auspicious▫ གང་ཤིས་པ་འཆིང་བ་▫ gang shis pa 'ching ba▫ the construction of whichever [mudrā] is auspicious {Dor 47a.2/ 277.2}

• ཤིས་ལུགས་▫ shis lugs▪ mode of dispostion

• ཤུ་▫ shu▪ བཤུ། ཤུ། བཤུས། ཤུས།▫ bshu/ shu/ bshus/ shus/▪ to peel; to transcribe

• ཤུག་པ་▫ shug pa▪ juniper tree

• ཤུགས་▫ shugs▪ {LCh,L,MSA}vega; {LCh}sāmarthya▪ force; strength; power; energy; implicit(ly){BJ 17.2}▫ {PH}implicit(ly)▫ impact; momentum; agitation

• ཤུགས་ཀྱི་▫ shugs kyi▪ tarasā▪ implicit; implicitly

• ཤུགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་▫ shugs kyi bsgrub bya'i chos▪

• བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ implicit predicate of the probandum

• ཤུགས་ཀྱིས་▫ shugs kyis▪ {N}tarasā▪ implicitly; through the force

• ཤུགས་ཆེ་▫ shugs che▪ stronger

• ཤུགས་རྟོགས་▫ shugs rtogs▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ implicit realization

• ཤུགས་དྲག་▫ shugs drag▪ {PH}strong; great strength; intense

• ཤུགས་འབྱུང་རང་རིས་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བའི་དུང་▫ shugs 'byung rang ris g.yas su 'khyil ba'i dung▪ {PH} self-arisen clockwise spiraling conch shell

• ཤུགས་ཡུལ་▫ shugs yul▪ {GD:389} implicit object

• ཤུགས་ལ་▫ shugs la▪ implicitly; through the force

• ཤུགས་ལ་བསྟན་▫ shugs la bstan▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ implicitly indicated{BJ 17.2}

• ཤུགས་ལ་གནས་པའི་དོན་▫ shugs la gnas pa'i don▪ the meaning implicitly abiding{DK 23.2}

• ཤུགས་ལ་འཕངས་པ་▫ shugs la 'phangs pa▪ implicitly projected

• ཤུགས་ལ་ཤེས་▫ shugs la shes▪ known through the force of ...{BJ 27.4}; implicitly known

• ཤུན་▫ shun▪ {L}tvak▪ skin; peel; hide; bark; name of a river

• ཤུན་པ་▫ shun pa▪ tvak▪ bark; skin; peel

• ཤུབ་བུ་▫ shub bu▪ whisper

• ཤུར་པ་▫ shur pa▪ {PH}juniper [incense]

• ཤུར་ཤིང་▫ shur shing▪ {PH}juniper tree

• ཤུལ་▫ shul▪ tracks; trace; remains▫ {PH}ruins; remains▫ དྲང་སྲོང་ལྷུང་བ་དང་། ནཱ་ལེན་དྲའི་དགོན་ཤུལ་རྣམས་ན་་་▫ In the ruins of the monasteries of Ṛṣipatana and Nālandā, ...▫ {GCG}

• ཤུས་▫ shus▪ བཤུ། ཤུ། བཤུས། ཤུས།▫ bshu/ shu/ bshus/ shus/▪ peeled; to peel; to transcribe

• ཤེ་ན་▫ she na▪ iti cet▪ if it is asked

• ཤེད་བུ་▫ shed bu▪ {C,N}mānava▪ child of manu{N}▫ {C}youth; young man

• ཤེད་ལས་སྐྱེས་པ་▫ shed las skyes pa▪ {C,N}manuja▪ born from manu{N}▫ {C}man

• ཤེར་▫ sher▪ prajñā▪ wisdom

• ཤེར་དོན་▫ sher don▪ meaning of the Perfection of Wisdom Sūtras

• ཤེར་མདོ་▫ sher mdo▪ prajñā-pāramitā-sūtra▪ Perfection of Wisdom Sūtras

• ཤེར་ཕྱིན་▫ sher phyin▪ ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa▪ prajñāpāramitā▪ perfection of wisdom

• ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་▫ sher phyin gyi mdo▪ prajñā-pāramitā-sūtra▪ Perfection of Wisdom Sūtras

• ཤེར་ཕྱིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་▫ sher phyin gyi rnal 'byor▪ yoga of the perfection of wisdom Tenses: future, present, past, imperative

• ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པ་▫ sher phyin sgom pa▪ cultivation of the perfection of wisdom; meditation of the perfection of wisdom ཤེར་ཕྱིན་བཏགས་པ་/ ཤེར་ཕྱིན་བཏགས་པ་བ་▫ sher phyin btags pa / sher phyin btags pa ba▪ imputed perfection of wisdom

• ཤེར་ཕྱིན་མཚན་ཉིད་པ་▫ sher phyin mtshan nyid pa▪ fully qualified perfection of wisdom

• ཤེལ་▫ shel▪ {C}sphaṭika; {L}svaccha▪ crystal; glass

• ཤེལ་གྱི་ས་གཞི་▫ shel gyi sa gzhi▪ {Śāntideva 10.7} sphāṭika-kuṭṭimaṃ▪ {PH}ground of inlaid crystal

• ཤེལ་དང་བཻ་དཱུ་ར་ཡ་▫ shel dang bai dū ra ya▪ {MSA} sphaṭika-vaidurya▪ crystal and vaidurya

• ཤེལ་ཕྲེང་▫ shel phreng▪ {PH}crystal rosary

• ཤེལ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་▫ shel shin tu gsal ba▪ {L}svaccha-sphaṭika▪ very clear crystal

• ཤེས་▫ shes▪ {LCh}jña; {MV}jñāna; {C,MV}jñatā; {C} vijñāyate; {C}saṃjñā; {C}prajānāti; {MSA}boddhṛ; {MSA}vijña; {MSA}(vi √dhā): vidhīyate; {MV 3.4-5ab}gang shes nas = yaj-jñānāt▪ to know; cognition; consciousness (=shes pa); knowledge; quote indicator (=shes bya ba) [follows question; see also zhes and ces]▫ {C}discern; be understood; notion; perception

• ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་པ་▫ shes kyi khe 'dod pa▪ desire for selfish profits

• ཤེས་དགོས་པ་▫ shes dgos pa▪ have to be known; necessary to know; must be known

• ཤེས་རྒྱུད་▫ shes rgyud▪ mental continuum

• ཤེས་སྒྲིབ་ཀུན་བཏགས་▫ shes sgrib kun btags▪ གདགས་ འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ gdags 'dogs btags/ brtags thogs▪ parikalpitajñeyāva-raṇa▪ artificial obstruction to omniscience

• ཤེས་སྒྲིབ་ཀྱི་ཟག་པ་▫ shes sgrib kyi zag pa▪ contamination which is an obstruction to omniscience

• ཤེས་སྒྲིབ་རགས་པ་▫ shes sgrib rags pa▪ {PH}coarse obstructions to omniscience

• ཤེས་སྒྲིབ་ལྷན་སྐྱེས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་▫ shes sgrib lhan skyes brgya dang brgyad▪ {PH}the one hundred and eight innate obstructions to omniscience

• ཤེས་སྒྲིབ་ལྷན་སྐྱེས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་▫ shes sgrib lhan skyes sum cu rtsa drug▪ {PH}the thirty-six innate obstructions to omniscience ཤེས་སྒྲིབ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་▫ shes sgrib/ shes bya'i sgrib pa▪ {LCh}jñeyāvaraṇa▪ obstructions to omniscience; obscurations of the knowable; obstruction to omniscience; obstruction to simultaneous cognition of all phenomena

• ཤེས་འཆལ་▫ shes 'chal▪ fractured intelligence; scattered intelligence; intelligence gone astray

• ཤེས་ཉོན་སྒྲིབ་པ་▫ shes nyon sgrib pa▪ jñeya-kleśa-āvaraṇa▪ {PH}afflictive obstructions and obstructions to omniscience

• ཤེས་ཏེ་▫ shes te▪ {C}budhyati▪ knows; cognize(s)▫ {C}understands

• ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་▫ shes 'dod chos can▪ subject sought to be known

• ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་སྐྱོན་མེད་▫ shes 'dod chos can skyon med▪ faultless subject sought to be known

• ཤེས་འདོད་དང་སྟོན་འདོད་▫ shes 'dod dang ston 'dod▪ wish to know and wish to communicate

• ཤེས་ནས་▫ shes nas▪ {C}ājñāya▪ having known; having cognized

• ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་▫ shes nas dad pa thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs ▪ {MSA}avetya-prasāda-lābha▪ obtain faith through knowledge {T}

• ཤེས་ནུས་▫ shes nus▪ can be known

• ཤེས་རྣམ་▫ shes rnam▪ {GD:406} aspect as consciousness

• ཤེས་རྣམ་སྒོམ་པ་▫ shes rnam sgom pa▪ meditative cultivation of the aspect of a subject [e.g., meditatively cultivating compassion] Tenses: future, present, past, imperative

• ཤེས་པ་▫ shes pa▪ {C}jñatā; {MSA,MV}jñāna; {C} prajānāti; {C}prajñā; {C}parijānāti (=prajānāti); {C}prajānanatā; {C}vijñāta; {C}vijānāti; {C} anvagacchati; {C}medhā; {MSA}pratyavagama; {MV}pratipatti; {MSA}yang dag shes pa = saṃtīrita; {C}khyāyati; vijñāna▪ consciousness; cognition; mind; knower; knowledge; to know; realize; understand; cognize▫ {PH} knowledge▫ {C}wisely knows; knows, in his wisdom; comprehends wisdom; wise cognition; is aware; becomes aware of; be aware of; known; discerned; follow; sagacity; known; cognized; is declaredDefinition: clear and knowing Divisions: (1) sense cognition; (2) mental cognition

• ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་▫ shes pa skye ba med pa▪ nonproduction of consciousness

• ཤེས་པ་གློ་བུར་པ་▫ shes pa glo bur pa▪ {PH}an adventitious consciousness

• ཤེས་པ་བརྒྱད་▫ shes pa brgyad▪ {PH}the eight knowledges [of the path of seeing]

• ཤེས་པ་ཉིད་▫ shes pa nyid▪ jñātatā▪ {GD:592} 'cognizedness,' the aspect of perception aquired when a precedingly unknown object becomes known

• ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་▫ shes pa dang mtshungs par ldan pa▪ {MSA}jñāna-saṃprayukta; {MSA} jñānena saṃprayuktaḥ▪ associated with consciousness/knowledge; concordance with consciousness/knowledge

• ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་▫ shes pa brda sprod par byed pa▪ {L}ājñāvyākaraṇa▪ expound [one's] knowledge

• ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་▫ shes pa rnam par gzhag pa▪ {MV}jñāna-vyavasthāna▪ positing of consciousness; posit consciousness {T}

• ཤེས་པ་པོ་▫ shes pa po▪ {MSA}jñātṛ; {C}jānaka; {C} jñātā; {C}ajānaka▪ knower; cognizer▫ {C}one who cognizes; one who knows begetter; cannot be known [with apaśyaka: one who does not know]; unknowable; does not generate anything; without a cognizer

• ཤེས་པ་པོ་མ་མཆིས་པ་▫ shes pa po ma mchis pa▪ {C} ajānaka▪ non-knower; non-cognizer▫ {C}cannot be known [with apaśyaka: one who does not know]; unknowable; does not generate anything; without a cognizer

• ཤེས་པ་མ་ལགས་པ་▫ shes pa ma lags pa▪ {C} ajānamāna▪ non-knowledge; non-cognition; not know; not cognize▫ {C}in his ignorance; which cannot be cognized

• ཤེས་པ་མེད་པ་▫ shes pa med pa▪ {C}ajānaka▪ non-knowledge; non-cognition; not know; not cognize ▫ {C}cannot be known [with apaśyaka: one who does not know]; unknowable; does not generate anything; without a cognizer; in his ignorance; which cannot be cognized

• ཤེས་པ་ཚད་མ་▫ shes pa tshad ma▪ valid consciousness

• ཤེས་པ་ཟབ་པ་▫ shes pa zab pa▪ profundity regarding knowing; consciousness being more profound

• ཤེས་པ་ཡིས་དམིགས་▫ shes pa yis dmigs▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {C} jñānopalambhu (=jñānena-upalambham?)▪ object of observation by consciousness; observed by consciousness▫ {C}through cognition a basis

• ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་▫ shes pa'i kun rdzob▪ བརྫབ་རྫོབ་བརྫབས་རྫོབས་▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {MV} pratipatti-saṃvṛti▪ mental conventionalities

• ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་▫ shes pa'i rnam pa bsgom pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA}jñānākāra-bhāvana▪ cultivation of/ meditation on the aspects of consciousness

• ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་▫ shes pa'i rnam pa shes pa nyid▪ {C}jñāna-ākāratā▪ cognition of the aspects of consciousness

• ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་▫ shes pa'i spyod yul▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}jñāna-gocara ▪ object of activity of consciousness; range of consciousness; sphere of consciousness▫ {C} sphere of cognitive activity Tenses: future, present, past, imperative

• ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་▫ shes pa'i mtshan nyid▪ knowledge characteristics

• ཤེས་པར་དཀའ་▫ shes par dka'▪ {MSA}durājñeya▪ difficult to know/cognize

• ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་▫ shes par dka' ba nyid▪ {MSA} durjñānatā▪ difficult to know/cognize

• ཤེས་པར་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་རིགས་གཅིག་པ་▫ shes par gyur pa'i ldog pa rigs gcig pa▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ consciousnesses which are the same isolate type

• ཤེས་པར་གྱུར་པའི་རྫས་རིགས་གཅིག་པ་▫ shes par gyur pa'i rdzas rigs gcig pa▪ consciousnesses which are the same type of substantial entity

• ཤེས་པར་འགྱུར་བ་▫ shes par 'gyur ba▪ {C}ājānanā▪ know; cognize▫ {C}understanding

• ཤེས་པར་བྱ་▫ shes par bya▪ {C}prajānayati; {C} prajānayitavyu; {C,MV}jñeya; {C}vijñāyate; {C,MV}vijñeya; {MV}parijñeya; {C}samanvāharati ▪ object of knowledge; know; will know; cognize; will cognize▫ {C}knows wisely; should be wisely known; what they should know; what should be known; cognizable; discern; be understood; distinct; should be known; one should understand/discern; discernible; his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; b

• ཤེས་པར་བྱ་བ་▫ shes par bya ba▪ object to be known; to be known

• ཤེས་པར་བྱ་བའི་གང་ཆེན་མཚོ་▫ shes par bya ba'i gang chen mtsho▪ {C}jñeyārṇava▪ great ocean of objects of knowledge▫ {C}the flood of the cognizable

• ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་▫ shes par bya ba'i phyir▪ {C} avabodhāya▪ because of being an object of knowledge▫ {C}so that he may see through

• ཤེས་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་▫ shes par bya bar 'dod pa▪ {C} nigamayati (=pratipādayitukāmaḥ)▪ desire for objects of knowledge▫ {C}change the subject

• ཤེས་པར་བྱའོ་▫ shes par bya'o▪ {C}samanvāharati; {C} jānayati▪ one should know; you should know▫ {C}one should understand; must see through; one should look through to; enable to know

• ཤེས་པར་བྱས་ནས་▫ shes par byas nas▪ having understood ...

• ཤེས་པར་བྱེད་▫ shes par byed▪ {C}vijñāpayati▪ know; cognize; understand▫ {C}instructs; to intimate; be used for communication

• ཤེས་པར་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་▫ shes par byed du bcug pa▪ {C}jñāpaka▪ one who makes known▫ {C}making known; intimator

• ཤེས་པར་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་▫ shes par byed du 'jug pa▪ {C} jñāpaka▪ one who makes known▫ {C}making known; intimator

• ཤེས་པས་སྟོན་པ་▫ shes pas ston pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་ ▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}jñānena deśanā▪ teach/demonstrate with knowledge {T}

• ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་▫ shes pas srid la mi gnas ▪ not abiding in cyclic existence through knowledge

• ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་པའི་གཞི་ཤེས་▫ shes pas srid la mi gnas pa'i gzhi shes▪ {EO}prajñayā bhavāpratiṣṭhitaṃ vastujñānaṃ▪ knower of bases that does not abide in [the extreme of] mundane existence due to knowledge; a knower of bases that does not abide in [the extreme of] cyclic existence through knowledge

• ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་པའི་ལམ་ཤེས་▫ shes pas srid la mi gnas pa'i lam shes▪ knowers of paths that do not abide in mundane existence through knowledge ཤེས་པ། རྣམ་ཤེས་▫ shes pa; rnam shes▪ jñāna/vijñāna▪ consciousness ཤེས་པ། བློ་▫ shes pa; blo▪ jñāna, buddhi▪ cognition

• ཤེས་བྱ་▫ shes bya▪ {LCh,TN,MSA,MV}jñeya; {C} ucyate▪ object of knowledge; knowable; should be known▫ {C}cognized; cognizable; knowable; it is said; is spoken of; is called; one speaks of; is expounded Definitions: མཚན་ཉིད། བློའི་ཡུལ་དུ་བྱ་རུང་བ་▫ mtshan nyid/ blo'i yul du bya rung ba▫ Definition: Tenses: future, present, past, imperative that which is suitable to be taken as an object of an awareness

• ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མི་ཐོགས་▫ shes bya kun la mi thogs▪ {MSA}jñeyeṣv avyāhataṃ▪ unobstructed with regard to all objects of knowledge {T}

• ཤེས་བྱ་ཅིག་ཆར་སྣང་བར་བྱེད་པ་▫ shes bya cig char snang bar byed pa▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ {MSA}jagaj-jñeya-prabhāsana; {MSA} sakṛj-jagaj-jñeya-prabhāsana▪ simulatneously illuminates [all] objects of knowledge; appearance of [all] objects of knowledge {T}

• ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་▫ shes bya thams cad▪ {L}sarva-jñeya ▪ all objects of knowledge

• ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པ་▫ shes bya thams cad rnam pa thams cad du rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA} jñeya-sarvākāra-bodha (sarva-)▪ understand all aspects of all objects of knowledge

• ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་▫ shes bya thams cad yul▪ {MSA}sarva-jñeya-viṣaya▪ objects of all objects of knowledge

• ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་ཡུལ་▫ shes bya mtha' yas pa'i yul ▪ {MSA}ananta-jñeya-viṣaya▪ limitless object that is an object of knowledge

• ཤེས་བྱ་བ་▫ shes bya ba▪ jñeya; iti▪ object of knowledge; quote marker [follows question]

• ཤེས་བྱ་མི་སྲིད་པ་▫ shes bya mi srid pa▪ does not occur among objects of knowledge{BJ 20.7}

• ཤེས་བྱ་ཟབ་པ་▫ shes bya zab pa▪ profundity regarding the object known

• ཤེས་བྱ་ཡང་དག་རབ་རྣམ་འབྱེད་▫ shes bya yang dag rab rnam 'byed▪ {MSA}samyak-pravicayo jñeyaḥ▪ correct, thorough differentiation of objects of knowledge {T}

• ཤེས་བྱ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་▫ shes bya yongs su tshol ba ▪ བཙལ་འཚོལ། འཚེལ་བཙལ་ཚོལྡ་▫ btsal 'tshol/'tshel btsal tshold▪ {MSA}jñeya-paryeṣṭi▪ thoroughly investigate/examine/research objects of knowledge

• ཤེས་བྱ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་▫ shes bya la phyin ci ma log pa▪ {MSA}jñeyāviparyāsa▪ non-mistaken with respect to objects of knowledge

• ཤེས་བྱ་ལ་བློ་རྒྱས་པའི་ཡུལ་▫ shes bya la blo rgyas pa'i yul▪ objects to which an awareness are extended among the knowable

• ཤེས་བྱ་ལ་མ་རྨོངས་པ་▫ shes bya la ma rmongs pa▪ རྨོང་རྨོང་རྨོངས་རྨོངས་▫ rmong rmong rmongs rmongs▪ {MSA}jnneyeṣv asaṃmūḍhaṃ▪ not obscured with respect to objects of knowledge

• ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པ་▫ shes bya la mi srid pa▪ does not occur among objects of knowledge

• ཤེས་བྱ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་▫ shes bya la ye shes kyis khyab pa▪ {MSA}jñeya-jñāna-vyāpta▪ pervaded by exalted wisdom with respect to objects of knowledge

• ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་▫ shes bya'i sgrib pa▪ {LCh,L,MSA} jñeyāvaraṇa▪ obstructions to omniscience; obstruction to omniscience▫ obscurations of the knowable

• ཤེས་བྱའི་དོན་སྤྱི་▫ shes bya'i don spyi▪ meaning generality of an object of knowledge▫ Def.: that superiposed factor which, although not one with object of knowledge, is apprehended—by the conceptual consciousness apprehending object of knowledge—to be one with object of knowledge {T}

• ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་▫ shes bya'i mtshan nyid▪ jñeyalakṣaṇa▪ character of objects of knowledge

• ཤེས་བྱའི་ཡུལ་▫ shes bya'i yul▪ {MSA}jñeya-viṣaya▪ object that is an object of knowledge ཤེས་བྱེད་ / ཤེས་བྱེད་པ་▫ shes byed / shes byed pa▪ {C} vedaka▪ source for knowing; make acquaintance; revealing; revelatory; source; scriptural source▫ {C}feeler; one who experiences

• ཤེས་བྱེད་ཀྱི་མདོ་དང་སྦྱར་▫ shes byed kyi mdo dang sbyar▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ associating that with a sūtra source{BJ 21.4}

• ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་▫ shes byed kyi lung▪ scriptural Tenses: future, present, past, imperative source{BJ 10.2}

• ཤེས་བྱེད་དུ་དྲངས་▫ shes byed du drangs▪ cited as a scriptural source{BJ 44.5}

• ཤེས་བྱེད་སྣང་བ་རྣམ་བདུན་▫ shes byed snang ba rnam bdun▪ seven aspects of revealing appearances ▫ Comment: dream, magical illusion, mirage, echo, reflection, city of smell-eaters, and emanation

• ཤེས་མྱུར་▫ shes myur▪ {C}kṣipra-jña▪ quick knowledge; quick understanding; understand quickly▫ {C}bringing quick understanding

• ཤེས་མཚན་▫ shes mtshan▪ knowledge characteristics

• ཤེས་མཛད་▫ shes mdzad▪ {C}jñāpaka▪ make known; one who makes known▫ {C}intimator

• ཤེས་བཞིན་▫ shes bzhin▪ {LCh,MV,MSA}saṃprajanya; {C}samprajanyam; {C}samprajñatā▪ introspection ▫ {C}full awareness; self-possession

• ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ་▫ shes bzhin dang ldan pa▪ {C} samprajāna▪ having introspection; introspective ▫ {C}self-possessed; clearly conscious

• ཤེས་བཞིན་དུ་▫ shes bzhin du▪ {MSA}jñātvā (e.g.: a-jñātvā)▪ introspective(ly)

• ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་▫ shes bzhin ma yin pa▪ asaṃprajanya▪ non-introspection

• ཤེས་བཞིན་མེད་པ་▫ shes bzhin med pa▪ {C}asamprajña ▪ non-introspection▫ {C}unaware of what he does

• ཤེས་བཞིན་རབ་ཏུ་ལྡན་▫ shes bzhin rab tu ldan▪ {C} susamprajāna▪ introspective▫ {C}fully conscious

• ཤེས་རབ་▫ shes rab▪ {LCh,C,MSA,MV}prajñā▪ [know-highest]; wisdom▫ insight; understanding; knowledge

• ཤེས་རབ་ཀྱི་གོ་སྒྲུབ་▫ shes rab kyi go sgrub▪ achieving through the armor of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་▫ shes rab kyi rgyu nyid▪ {MSA} prajñā-hetutva▪ cause of wisdom ཤེས་རབ་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཡེ་ཤེས་ ▫ shes rab kyi rtogs rigs su gnas pa'i rjes thob ye shes▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs ▪ wisdoms of subsequent attainment that abide as wisdom-types of realization

• ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་▫ shes rab kyi stobs▪ {MSA}prajñā-bala▪ power of wisdom; force of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་▫ shes rab kyi snang ba▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ {C}prajñā-āloka▪ light of wisdom; appearance of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་▫ shes rab kyi spyan▪ {MSA}prajñā-cakṣus▪ eye of wisdom ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་བཤད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་སྣང་བ▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa brgyad stong pa'i bshad pa mngon par rtogs pa'i rgyan gyi snang ba▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ aṣṭa-sāhasrikā-prajñā-pāramitā-vyākhyāna-abhisamayālaṃkāra-āloka ▪ Illumination of [Maitreya's] "Ornament for Clear Realization", an Explanation of the Eight Thousand Stanza Perfection of Wisdom by Haribhadra (seng ge bzang po), P. 5189, vol. 90 ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ།་རབ་ཀྱི་ཚལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པས་ཞུས་པ།▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa gnyis stong lnga brgya pa/ rab kyi tshal gyis rnam par gnon pas zhus pa/▪ sārdha-dvisāhasrikā-prajñā-pāramitā / suvikranta-vikrami-paripṛccha▪ Two Thousand Five Hundred Stanza Perfection of Wisdom Sūtra, P. 736, vol. 21

• ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa stong phrag brgya pa▪ śata-sāhasrikā-prajñā-pāramitā▪ One Hundred Thousand Stanza Perfection of Wisdom Sūtra, P. 730, vol. 12 ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པའི་མན་ ངག་གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa stong phrag nyi shu lnga pa'i man ngag gi bstan bcos mngon par rtogs pa'i rgyan gyi 'grel pa▪ བཀྲལ་འགྲེལ་བཀྲལད་འགྲེལད་▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ pañca-viṃśati-sāhasrikā-prajñā-pāramitopadeśa-śāstrābhisamayālaṃkāra-vṛtti▪ Commentary on (Maitreya's) "Ornament for Clear Realization," Treatise of Quintessential Instructions on the Tenses: future, present, past, imperative Twenty-five Thousand Stanza Perfection of Wisdom [by Āryavimuktasena ('phags pa grol sde); P5185, vol. 88]

• ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྡུད་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa sdud pa tshigs su bcad pa▪ བསྡུ་སྡུད་བསྡུས་སྡུས་▫ bsdu sdud bsdus sdus ▪ sañcaya-gāthā-prajñā-pāramitā▪ Condensed Perfection of Wisdom Sūtra, P. 735, vol. 21

• ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa'i snying po▪ {C}prajñā-pāramitā-hṛdaya▪ Essence/Heart of the Perfection of Wisdom Sūtra

• ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa'i mdo▪ prajñā-pāramitā-sūtra▪ Perfection of Wisdom Sūtras ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ཅེས་བྱའི་འགྲེལ་པ། འགྲེལ་པ་དོན་གསལ▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa'i man ngag gi bstan bcos mngon par rtogs pa'i rgyan ces bya'i 'grel pa; 'grel pa don gsal▪ བཀྲལ་འགྲེལ་བཀྲལད་འགྲེལད་▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ abhisamayālaṃkāra-nāma-prajñā-pāramitopadeśa-śāstra-vṛtti / spuṭhārtha▪ Commentary on (Maitreya's) "Ornament for Clear Realization," Treatise of Quintessential Instructions on the Perfection of Wisdom / Clear Meaning Commentary [by Haribhadra (seng ge bzang po), P5191, vol. 90] ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། ཤེར་ཕྱིན་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa; sher phyin▪ ཤེར་ཕྱིན་▫ sher phyin▪ {C,MSA}prajñā-pāramitā▪ perfection of wisdom▫ {C}perfect wisdom ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། ཤེར་ཕྱིན་▫ shes rab kyi pha rol tu phyin pa; sher phyin▪ prajñāpāramitā▪ Perfection of Wisdom ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་/ ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་/ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་▫ shes rab kyi phar phyin / shes rab pha rol phyin pa / shes rab kyi pha rol tu phyin pa▪ perfection of wisdom ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་/ ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་/ ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་▫ shes rab kyi phar phyin / shes rab pha rol phyin pa / shes rab kyi pha rol tu phyin pa▪ perfection of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་▫ shes rab kyi phar rol tu phyin pa▪ prajñāpāramitā▪ Perfection of Wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་▫ shes rab kyi phung po▪ {MSA} prajñā-skandha▪ aggregation of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་▫ shes rab kyi dbang po▪ {MSA} prajñendriya▪ power of wisdom; faculty of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པ་▫ shes rab kyi sbyin pa▪ {MSA} prajñā-dāna▪ giving of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་▫ shes rab kyi tshogs sgrub▪ achieving through the collection of wisdom

• ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཚོ་བ་▫ shes rab kyis 'tsho ba▪ {MSA} prajñā-jīvaka (√jīv)▪ living through wisdom; livelihood by means of wisdom {T}

• ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཚོ་བ་དང་ལེགས་པར་བཤད་པ་▫ shes rab kyis 'tsho ba dang legs par bshad pa▪ {MSA} prajñā-jīva-sudeśana▪ living and explaining well through wisdom {T}

• ཤེས་རབ་གྱི་ཚོགས་▫ shes rab gyi tshogs▪ prajñāsaṃbhāra; jñānasaṃbhara▪ collection of wisdom

• ཤེས་རབ་མགྱོགས་པ་▫ shes rab mgyogs pa▪ {C}javana-prajñā▪ quick wisdom▫ rapid wisdom; {C}swift wisdom

• ཤེས་རབ་ཅན་▫ shes rab can▪ {MSA}prājña▪ wise; having wisdom

• ཤེས་རབ་ཆེ་བ་▫ shes rab che ba▪ {L}mahā-prajñā; {MSA}mahā-prājñatva▪ great wisdom

• ཤེས་རབ་འཆལ་པ་▫ shes rab 'chal pa▪ {MSA}duḥprajñā ▪ deficient wisdom; foolish

• ཤེས་རབ་འཆལ་བ་▫ shes rab 'chal ba▪ {C}duḥprajñā; {C}dauṣprajñā▪ deficient wisdom; foolish; faulty knowledge▫ {C}weak in wisdom; stupid(ity)

• ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་▫ shes rab 'chal ba'i rang bzhin can▪ {C}duṣprajñajātīya▪ having Tenses: future, present, past, imperative a foolish nature{S}▫ {C}weak in wisdom; essentially stupid

• ཤེས་རབ་འཆལ་བར་འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པ་▫ shes rab 'chal bar 'gyur ba dang mthun pa▪ {C}duḥprajña-saṃvartanīya▪ concordant with deficient wisdom ▫ {C}conducive to weakness in wisdom

• ཤེས་རབ་ཉམས་པ་▫ shes rab nyams pa▪ {MSA}prajñā-parihāṇi▪ inferior wisdom; deficient wisdom

• ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་▫ shes rab nyon mongs pa can ▪ *kliṣṭaprajñā▪ afflicted intelligence

• ཤེས་རབ་མཉམ་པ་▫ shes rab mnyam pa▪ sama-prajñā▪ sameness of wisdom; equal in wisdom

• ཤེས་རབ་མཉམ་པ་མེད་པ་▫ shes rab mnyam pa med pa ▪ {C}asama-prajñā▪ non-sameness of wisdom; unequal in wisdom▫ {C}unequalled in wisdom

• ཤེས་རབ་སྙིང་རྩེ་བཅས་པ་▫ shes rab snying rtse bcas pa▪ wisdom together with empathy

• ཤེས་རབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྒོ་ནས་▫ shes rab tu yongs su bsngos pa'i sgo nas▪ {MSA}prajñāyāṃ pariṇāmanāt▪ from the viewpoint of dedicating/ dedication to wisdom {T}

• ཤེས་རབ་བརྟན་▫ shes rab brtan▪ {C}prajñā-dhīra▪ stable wisdom; firm wisdom; firm in wisdom

• ཤེས་རབ་ཐབས་དང་ལྡན་པ་▫ shes rab thabs dang ldan pa▪ {MSA}prajñā ... upāya-saṃhitā▪ having the methods of wisdom; having wisdom and method

• ཤེས་རབ་ཐར་པ་▫ shes rab thar pa▪ prajñāmokṣa▪ Prajñāmokṣa [p.n.]

• ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྩེ་▫ shes rab dang snying rtse▪ wisdom and empathy

• ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་▫ shes rab dang ldan pa▪ {C} prajñāvat; {MSA}prajñā-yoga▪ wise; having wisdom; endowed with wisdom▫ {C}gifted with wisdom

• ཤེས་རབ་ལྡན་དེ་མཉམ་ཉིད་▫ shes rab ldan de mnyam nyid ▪ {C}upāya-prajño▪ {C}skilled in wisdom(?)

• ཤེས་རབ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཉིད་▫ shes rab rnam par mi rtog nyid▪ {MSA}prajñāvikalpikā▪ non-conceptual wisdom

• ཤེས་རབ་རྣོ་བ་▫ shes rab rno ba▪ {C}tīkṣṇa-prajñā▪ sharp wisdom▫ {C}keen wisdom

• ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་▫ shes rab pha rol tu phyin pa▪ {L}prajñā-pāramitā▪ perfection of wisdom

• ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་▫ shes rab pha rol phyin sbyor▪ {PH}application of the perfection of wisdom

• ཤེས་རབ་དབང་བསྐུར་▫ shes rab dbang bskur▪ {PH} wisdom initiation

• ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་བློ་གྲོས་▫ shes rab 'byung gnas blo gros▪ prajñākaramati▪ Prajñākaramati [p.n]

• ཤེས་རབ་སྦྱངས་པ་▫ shes rab sbyangs pa▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {MSA}prajñottāpanatā▪ purification of wisdom; purification through wisdom {T}

• ཤེས་རབ་མྱུར་བ་▫ shes rab myur ba▪ {C}āśu-prajñā▪ quick wisdom

• ཤེས་རབ་མཚོན་▫ shes rab mtshon▪ {PH}weapon of wisdom

• ཤེས་རབ་ཟབ་པ་▫ shes rab zab pa▪ gambhīra-prajñā▪ deep wisdom; profound wisdom

• ཤེས་རབ་ཡངས་པ་▫ shes rab yangs pa▪ {C}pṛthu-prajñā ▪ {C}extensive wisdom; vast wisdom

• ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་▫ shes rab ye shes kyi dbang ▪ prajñājñānābhiśeka▪ knowledge-wisdom initiation

• ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པ་▫ shes rab yongs su dag pa▪ {MSA}prajñā-pariśuddhi▪ very pure wisdom

• ཤེས་རབ་ལ་ནི་མི་རྟོག་པ་▫ shes rab la ni mi rtog pa▪ {MSA}niṣkalpanā prajñāyām▪ non-conceptual wisdom

• ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་▫ shes rab shin tu rnam par grol ba▪ འགྲོལ་བགྲོལད་གྲོལ་གྲོལད་▫ 'grol 'grold grol grold▪ {C}suvimukta-prajña▪ {C}well-freed and wise Tenses: future, present, past, imperative

• ཤེས་གསུམ་▫ shes gsum▪ {MSA}tri-jñāna▪ three knowledges

• ཤོ་▫ sho▪ dice

• ཤོ་བྱེད་པ་▫ sho byed pa▪ playing dice{TGP 77}

• ཤོ་ལོ་ཀ་▫ sho lo ka▪ stanza

• ཤོག་▫ shog▪ [particle indicating the optative:] may it be; come [imperative of 'ong]

• ཤོག་གྱར་▫ shog gyar▪ {PH}page fragment▫ རྒྱ་དཔེ་ཤོག་གྱར་ཞིག་▫ rgya dpe shog gyar zhig▫ single page fragment of an Indian text▫ {GCG} p.28/48

• ཤོག་བུ་▫ shog bu▪ paper

• ཤོབ་བེ་▫ shob be▪ lie; speak falsely

• ཤོབ་བེ་མཆིགས་ཏགས་▫ shob be mchigs tags▪ be false; be in error

• ཤོབ་བེ་ལྟེ་▫ shob be lte▪ lie; speak falsely

• ཤོམ་▫ shom▪ to prepare; arrange [as in to arrange offerings]

• ཤོས་▫ shos▪ #NAME?▪ the other of two; [superlative particle]

• ཤྲཱི་▫ shrī▪ śrī▪ [transliteration of Sanskrit word—śrī] glorious; glory; fortune

• ཤྲཱི་པཱ་དུ་ཀ་▫ shrī pā du ka▪ {PH}Śrīpāduka (enormous footprint of the Buddha in Śrī Lanka)

• གཤམ་▫ gsham▪ barren; sterile▫ {PH}bottom; underneath▫ ཇོ་བོའི་མཚན་གཤམ་དུ་བྲིས་པ་མང་པོ་གཟིགས།▫ [He] saw many [texts on which] Atiśa's name was written at the bottom.▫ {GCG}

• གཤིན་རྗེ་དགྲ་▫ gshin rje dgra▪ yamāri▪ Yamāri; {T} enemy of the Lord of Death

• གཤིན་རྗེ་གཤེད་▫ gshin rje gshed▪ yamāntaka; yamāri▪ Yamāntaka; Yamāri

• གཤིན་རྗེ་གཤེད་དམར་ནག་གཟིགས་▫ gshin rje gshed dmar nag gzigs▪ red and black Yamāris

• གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་▫ gshin rje'i 'jig rten▪ {C}yama-loka▪ {C}world of Yama

• གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པ་▫ gshin rje'i 'jig rten pa▪ {C} yama-laukika▪ {C}beings in the world of Yama

• གཤིབ་▫ gshib▪ བཤིབ། གཤིབ། བཤིབས། གཤིབས།▫ bshib/ gshib/ bshibs/ gshibs/▪ align

• གཤིབས་▫ gshibs▪ བཤིབ། གཤིབ། བཤིབས། གཤིབས།▫ bshib/ gshib/ bshibs/ gshibs/▪ align

• གཤིས་▫ gshis▪ basic disposition

• གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་▫ gshis kyi gnas lugs▪ dispositional mode of subsistence

• གཤིས་ལུགས་▫ gshis lugs▪ mode of disposition; basic disposition{BJ 22.1}

• གཤིས་ལུགས་སུ་གྲུབ་པ་▫ gshis lugs su grub pa▪ establishment as [an object's own] mode of disposition

• གཤེ་▫ gshe▪ གཤེ། གཤེ། གཤེས། གཤེས།▫ gshe/ gshe/ gshes/ gshes/▪ {C}ākrośeyuḥ▪ to scold; abuse; blame {T}▫ {C}would abuse

• གཤེ་བ་▫ gshe ba▪ {C}ākrośati; {MSA}ākrośana▪ {C} abuse

• གཤེ་བ་ལ་སླར་མི་གཤེ་བ་▫ gshe ba la slar mi gshe ba ▪ {MSA}ākruṣṭāpratyākrośana▪ to not abuse in return for abuse {T}

• གཤེགས་▫ gshegs▪ གཤེགས། གཤེགས། གཤེགས། གཤེགས། ▫ gshegs/ gshegs/ gshegs/ gshegs/▪ {C}gamana▪ proceed; go; go away; depart; travel; to come▫ {C}going (to); motion; pursue; walk

• གཤེགས་པ་▫ gshegs pa▪ གཤེགས། གཤེགས། གཤེགས། གཤེགས།▫ gshegs/ gshegs/ gshegs/ gshegs/▪ gamana; {MSA}mthar thug par gshegs pa = niṣṭhā-gamana▪ go; go away; depart; travel; to come

• གཤེགས་ཤུལ་▫ gshegs shul▪ tracks of passage

• གཤེད་མ་▫ gshed ma▪ slayer

• གཤེར་བ་▫ gsher ba▪ moistening

• ཤློ་ཀ་▫ shlo ka▪ śloka▪ {PH}stanza Tenses: future, present, past, imperative

• གཤོམ་པ་▫ gshom pa▪ བཤམ། གཤོམ། བཤམས། གཤོམས།▫ bsham/ gshom/ bshams/ gshoms/▪ to arrange [as in to arrange offerings]; to prepare

• གཤོར་▫ gshor▪ paruṣa▪ rough

• བཤགས་▫ bshags▪ གཤགས། འཆགས། བཤགས། འཆགས། ▫ gshags/ 'chags/ bshags/ 'chags/▪ {MSA}so sor bshags pa = pratideśanā▪ confessed; conferred; revealed; lay open; explain; confess

• བཤགས་པ་▫ bshags pa▪ deśanā▪ confession; disclosure

• བཤང་བ་▫ bshang ba▪ feces

• བཤད་▫ bshad▪ {C}upadiṣṭa; {MSA}deśana (e.g.: dharmārtha- deśana); {C}deśayati; {C,MV}deśita; (vyā √khyā): {MSA}vyākhyāta; {MSA}vyākhyeya; {C}bhāṣate (=ābhāṣate); {C}ukta; {C}ucyate; {C}prokta; {C}udita; {C}smṛta; {MV}(vi √dhā): vidhīyate; {MSA}yang dag bshad = saṃprak▪ explanation; exposition; explain; set forth; explicate▫ {C}teaches; speaks; says; declares; pointed out; described; (has been) called; spoken of; one speaks of; said; (as) taught; it is said; is called; is expounded; laid down; indicated; experienced; has been said; is taught; said to be; explained; demonstrat

• བཤད་དགོས་པ་▫ bshad dgos pa▪ {MV}vaktavya▪ must explain

• བཤད་དུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་▫ bshad du cung zad kyang med do▪ {MSA}na kiṃcid vyākhyeyaṃ▪ not even explain a little

• བཤད་པ་▫ bshad pa▪ (√diś): {MSA}deśana; {MSA} deśanā; {C,MSA}deśita; {MV 5.23}upadiṣṭa; {MV,MSA}nirdeśa; {C}vyākhyātā; {MV}vyākhyā; {MSA}ākhyātatā (e.g.: svākhyātatā); {MV} samudāhṛta; {MSA}kathita; {MSA}vāda (e.g.: gāṃbhīryaudārya-vāda); {MSA}vihita (e.g.: yukti-vihita); {MS▪ explanation; exposition; explain; set forth; explicate▫ {C}announcement; stirred; said to be; driven along; demonstratedཁ་དོག་དཀར་དམར་སོགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་པ་ལ་▫ kha dog dkar dmar sogs kyi rnam bzhag bshad pa la▫ with respect to the explanation of the presentation of colors, white, red, and so forth

• བཤད་པ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་▫ bshad pa dag ni kun tu 'byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}deśanāyāḥ samudbhavaḥ▪ the source of explanations; explanations are the source {T}

• བཤད་པ་ལ་▫ bshad pa la▪ concerning the exposition ...

• བཤད་པ་ལ་ཞུགས་པ་▫ bshad pa la zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA} deśanāyāṃ prayuktaḥ▪ engage in explanation; enter into explanation {T}

• བཤད་པའི་སྐབས་▫ bshad pa'i skabs▪ {MSA} deśanādhikāra▪ the occasion of explaning {T}

• བཤད་པའི་རྒྱུད་▫ bshad pa'i rgyud▪ Explanatory Tantra [the second of the Four (Medical) Tantras]

• བཤད་པའི་ཆོས་▫ bshad pa'i chos▪ {MSA}deśanā-dharma▪ the doctrine which is explained; doctrines which explain {T}

• བཤད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་▫ bshad pa'i 'bras bu ni rnam pa brgyad▪ {MSA}aṣṭa-vidhaṃ deśanāyāḥ phalaṃ▪ the fruit of explaining has eight aspects {T}

• བཤད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་▫ bshad pa'i 'bras bu rnam par dbye ba▪ {MSA}deśanā-phala-vibhāga▪ differentiating/dividing the fruit of explanation {T}

• བཤད་པར་གྱུར་པ་▫ bshad par gyur pa▪ {MSA}nirdeśa-bhūta▪ explain; expound; set forth

• བཤད་པར་བྱ་▫ bshad par bya▪ {C}prakāśitavya▪ will explain; object of explanation▫ {C}should reveal

• བཤད་པར་ཟད་▫ bshad par zad▪ {C}udita▪ {C} indicated; experienced; has been said; is spoken of; is taught; said to be; explained

• བཤད་བྱ་▫ bshad bya▪ {C}bhāṣyamāna; {MSA}deśya▪ object of explanation; what is to be explained{BJ 38.5}▫ {C}(is) being taught Tenses: future, present, past, imperative

• བཤད་སྦྱར་▫ bshad sbyar▪ {LCh}upanibandhana▪ a connected explanation

• བཤད་ཟིན་ཏོ་▫ bshad zin to▪ {MV 5.27ab}ukta▪ (already) explained

• བཤད་ལུང་▫ bshad lung▪ rational consciousness that has found the ultimate upon analysis; reading-transmission

• བཤམ་▫ bsham▪ བཤམ། གཤོམ། བཤམས། བཤོམས།▫ bsham/ gshom/ bshams/ bshoms/▪ to arrange [as in to arrange offerings]; to prepare; set up

• བཤམ་པ་▫ bsham pa▪ བཤམ། གཤོམ། བཤམས། བཤོམས།▫ bsham/ gshom/ bshams/ bshoms/▪ to arrange [as in to arrange offerings]; to prepare; set up

• གཤམ་གསལ་ལྟར་▫ gsham gsal ltar▪ {PH}as clarified below [in the text]▫ ང་རོའི་རྣམ་པའི་མཚོན་རྟགས་ནི་གཤམ་གསལ་ལྟར་རོ།▫ nga ro'i rnam pa'i mtshon rtags ni gsham gsal ltar ro;▫ The indicating sign of the tone is as clarified below.▫ {TBRC} W20229 vol. 2; p.2

• བཤམས་▫ bshams▪ བཤམ། གཤོམ། བཤམས། བཤོམས།▫ bsham/ gshom/ bshams/ bshoms/▪ {C}yojayati▪ layout; to arrange; arrangement; to prepare▫ {C}apply oneself to; yoked to; distribute (evenly); join up (with)

• བཤིག་▫ bshig▪ གཞིག་འཇིག་བཤིག་ཤིགས།▫ gzhig 'jig bshig shigs/▪ {C} bhinditva▪ destroy▫ {C}having shattered [with rjes la]

• བཤིག་པའི་སྟོང་པ་▫ bshig pa'i stong pa▪ an emptiness which destroys

• གཤིན་རྗེ་དམར་ནག་གི་རྒྱུད་▫ gshin rje dmar nag gi rgyud ▪ {PH}Raktayamari Tantra

• བཤིབ་▫ bshib▪ བཤིབ། གཤིབ། བཤིབས། གཤིབས།▫ bshib/ gshib/ bshibs/ gshibs/▪ align

• བཤིབས་▫ bshibs▪ བཤིབ། གཤིབ། བཤིབས། གཤིབས།▫ bshib/ gshib/ bshibs/ gshibs/▪ align

• གཤིས་དྲང་▫ gshis drang▪ {PH}honest nature▫ འཕན་ཡུལ་དེ་ཕྱོགས་སུ་མི་ཡང་གཤིས་དྲང་ཟེར།▫ It is said, even, that the people of the Phenpo region have an honest nature.▫ {GCG}

• བཤུ་▫ bshu▪ བཤུ། ཤུ། བཤུས། ཤུས།▫ bshu/ shu/ bshus/ shus/▪ to peel; to transcribe

• བཤུལ་▫ bshul▪ journey; roadway; {T} passageway

• བཤུས་▫ bshus▪ བཤུ། ཤུ། བཤུས། ཤུས།▫ bshu/ shu/ bshus/ shus/▪ to peel; to transcribe

• གཤེ་བ་པོ་▫ gshe ba po▪ {PH}abusive person

• བཤེས་▫ bshes▪ mitra▪ friend

• བཤེས་གཉེན་▫ bshes gnyen▪ {LCh}kalyāna-mitra; {C,L,MSA}mitra▪ [friend-relative]; spiritual friend; spiritual guide▫ {PH}virtuous friend; spiritual teacher▫ {C}friend; teacher

• བཤེས་གཉེན་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ bshes gnyen lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like spiritual guide

• བཤེས་གཉེན་པ་▫ bshes gnyen pa▪ {C}sambandhin▪ [friend-relative]; spiritual friend; spiritual guide ▫ {C}relative

• བཤེས་གཉེན་མི་ལྡན་▫ bshes gnyen mi ldan▪ {MV} mitrasya vaidhuryaṃ▪ without a spiritual friend

• བཤེས་དང་གྲོགས་ཀྱི་སེམས་▫ bshes dang grogs kyi sems ▪ mind of a friend or companion

• བཤེས་པ་▫ bshes pa▪ {MSA}mitra▪ friend

• བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་▫ bshes pa'i spring yig▪ suhṛllekha ▪ Friendly Letter, by Nāgārjuna (klu sgrub), P. 5682, vol. 129

• གཤོག་རླབས་▫ gshog rlabs▪ {PH}wing movement

• བཤོར་▫ bshor▪ bristly

• བཤོལ་བ་ལ་ཆགས་པ་▫ bshol ba la chags pa▪ {MSA} vilambana-sakti▪ attachment to idleness; attachment to procrastination {T}

• བཤང་གཅི་▫ bshang gci▪ {GST} viṇ-mūtra▪ {PH}feces and urine

• བཤའ་རི་▫ bsha' ri▪ {PH}slaughterhouse▫ ཇི་ལྟར་བཤའ་ རིའི་ཕྱུགས་རྣམས་འཆི་བར་མཚུངས་བཞིན་དུ། ་་་▫ Just as cattle in a slaughterhouse are equals with regard to death, ... Tenses: future, present, past, imperative ▫ {A4C-C}

• བཤར་སྒོམ་▫ bshar sgom▪ {PH}reviewing meditation; glance meditation

• བཤས་ར་▫ bshas ra▪ {PH}slaughterhouse

• ས་▫ sa▪ {C,MSA,MV}bhūmi; {LCh,C,MSA,MV}pṛthivī; {C,MV}bhū; {C}dharaṇi; {C}dharaṇī-tala▪ earth; ground; level; stage; land; place; spot; degree▫ {C}solid ground; place of birth; surface of the earth

• རིགས་པའི་ས་▫ rigs pa'i sa▫ ground of the lineage▫

• བརྒྱད་པའི་ས་▫ brgyad pa'i sa▫ ground of the eighth ▫ མཐོང་པའི་ས་▫ mthong pa'i sa▫ ground of seeing▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ༡་འབྱུང་བར་གྱུར་པའི་རེག་བྱ་ནང་ཚན་དུ་ གྱུར་པའི་ས་སྲ་ཞིང་འཐས་པ་༢་ས་ལམ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཚན་དུ་གྱུར་པའི་ས་རང་ གི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་མའི་གཞི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་མངོན་རྟོགས་▫ mtshan nyid/ 1 'byung bar gyur pa'i reg bya nang tshan du gyur pa'i sa/ sra zhing 'thas pa/ 2 sa lam gnyis kyi nang tshan du gyur pa'i sa/ rang gi 'bras bur gyur pa'i yon tan du ma'i gzhi rten byed pa'i lam zhugs kyi mngon rtogs/▫ Def.: (1) (ground that is within the set of tangible objects that are elements:) hard and obstructive; (2) (ground that is within the set of the two, grounds and paths:) a clear realizer of one who has entered a path which serves as the basis of the many

• ས་ཀུན་ལས་ནི་ངེས་པར་བྱུང་▫ sa kun las ni nges par byung ▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}bhūmi-viniḥsṛta (sarva-)▪ definitely arisen from all grounds/levels

• ས་སྐྱ་▫ sa skya▪ Sa-kya; Sa-gya (White Earth) Order

• ས་སྐྱ་པ་▫ sa skya pa▪ {PH}Sakyapa (i.e.; Sakya Paṇḍita)

• ས་དགུ་པ་▫ sa dgu pa▪ {MV}navamī▪ ninth grounder

• ས་དགུ་པ་བ་▫ sa dgu pa ba▪ {PH}a ninth grounder

• ས་དགུ་བ་▫ sa dgu ba▪ {PH}the ninth ground

• ས་སྒྲོགས་རིས་▫ sa sgrogs ris▪ {LCh}kaurukullaka; kurukulla▪ Kurukulla

• ས་བརྒྱད་པ་▫ sa brgyad pa▪ {MSA}aṣṭamī ... bhūmi; {MV}aṣṭamī; {MV}aṣṭamyāṃ bhūmau▪ the eigth ground; eigth grounder▫ ས་བརྒྱད་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་▫ sa brgyad par mi skye ba'i chos la bzod pa ▫ forbearance with respect to the doctrine of non-production on the eighth ground{BJ 58.5}

• ས་བརྒྱད་པ་བ་▫ sa brgyad pa ba▪ {PH}an eighth grounder

• ས་ལྔ་པ་བ་▫ sa lnga pa ba▪ {PH}a fifth grounder

• ས་ལྔ་བ་▫ sa lnga ba▪ {PH}fifth ground/level

• ས་གཅོད་▫ sa gcod▪ arrange

• ས་བཅད་▫ sa bcad▪ contents; outline

• ས་བཅུ་▫ sa bcu▪ {MSA}daśa-bhūmi▪ ten grounds▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་རབ་ཏུ་དགའ་བ་༢་དྲི་མ་མེད་པ་༣་འོད་བྱེད་པ་ ༤་འོད་འཕྲོ་བ་༥་སྦྱང་དཀའ་བ་༦་མངོན་དུ་གྱུར་པ་༧་རིང་དུ་སོང་བ་༨་མི་གཡོ་བ་༩་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་༡༠་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་▫ dbye ba/ 1 rab tu dga' ba/ 2 dri ma med pa/ 3 'od byed pa/ 4 'od 'phro ba/ 5 sbyang dka' ba/ 6 mngon du gyur pa/ 7 ring du song ba/ 8 mi g.yo ba/ 9 legs pa'i blo gros/ 10 chos kyi sprin/▫ Div: 1. Very Joyful (pramuditā), 2. Stainless (vimalā), 3. Luminous (prabhākarī), 4. Radiant (arciṣmatī), 5. Difficult to Overcome (sudurjayā), 6. Manifest (abhimukhī), 7. Gone Afar (dūraṃgama), 8. Immovable (acalā), 9. Good Intelligence (sādhumatī), 10.

• ས་བཅུ་ཁྱབ་པ་▫ sa bcu khyab pa▪ {MSA}daśa-bhūmi-vyāpana▪ pervade the ten grounds; ten pervasive grounds

• ས་བཅུ་གཅིག་▫ sa bcu gcig▪ {MSA}ekādaśa bhāmayaḥ ▪ eleven grounds; (as short for sa bcu gcig pa) eleventh ground

• ས་བཅུ་པ་▫ sa bcu pa▪ (=daśa-bhūmika-sūtra); {MSA} daśa-bhūmika; {MSA}daśamī-bhūmi; {MV}daśamī; {MV}daśamyāṃ bhūmau▪ tenth ground; ten grounds; tenth grounder; the Sūtra on the Ten Grounds

• ས་བཅུ་པ་བ་▫ sa bcu pa ba▪ {PH}a tenth grounder

• ས་བཅུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་▫ sa bcu'i mi mthun phyogs▪ {MV}daśa-bhūmi-vipakṣa▪ discordant class of the ten grounds

• ས་ཆུ་མེ་▫ sa chu me▪ {PH}earth; water; and fire Tenses: future, present, past, imperative

• ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་▫ sa chu me rlung nam mkha'▪ {PH}earth; water; fire; wind; and space

• ས་ཆེན་▫ sa chen▪ {PH}great ground; vast earth

• ས་ཆེན་ཁྱོན་▫ sa chen khyon▪ {PH}extent of this vast earth

• ས་ཆེན་པོ་▫ sa chen po▪ {C}(mahā-)pṛthivī▪ great ground; great earth▫ {PH}great ground; vast earth▫ {C}earth; (solid) ground

• ས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་▫ sa chen po la zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA} mahā-bhūmi-praviṣṭa▪ enter into a great ground/ level

• ས་མཆོག་▫ sa mchog▪ {MSA}agra-bhūmi▪ supreme level/ground

• ས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ sa ji ltar rnam par bzhag pa bzhin yid la byed pa▪ {MSA} yathā-vyavasthāpita-bhūmi-manasikāra▪ mental application of a ground just as it is presented/ according to the presentation {T}

• ས་གཉིས་▫ sa gnyis▪ {MSA}bhūmi-dvaya▪ two levels/ grounds; second level/ground

• ས་གཉིས་པ་▫ sa gnyis pa▪ {MSA}dvitīya ... bhūmi▪ second ground/level; second grounder

• ས་གཉིས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་དྲུག་པའི་བར་དུ་▫ sa gnyis pa nas bzung ste drug pa'i bar du▪ {MSA}dvitīyāṃ bhūmim upādāya yāvat ṣaṣṭhyāṃ▪ ranging from the second ground to the sixth {T}

• ས་གཉིས་པ་བ་▫ sa gnyis pa ba▪ {PH}a second grounder

• ས་གཉིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གྱ་གྱུ་མི་མངའ་བ་▫ sa gnyis yid la byed pa'i gya gyu mi mnga' ba▪ not having the crookedness of taking two grounds to mind

• ས་བཏགས་པ་བ་▫ sa btags pa ba▪ {PH}imputed ground

• ས་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ sa lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like earth

• ས་སྟེང་▫ sa steng▪ on the ground; above the ground

• ས་སྟོན་པ་▫ sa ston pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {LCh}mahīśāsaka▪ Mahīśāsaka

• ས་བརྟོལ་▫ sa brtol▪ {C}kovidāra▪ {C}kovidāra tree

• ས་ཐོབ་པ་▫ sa thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}bhūmi-lābha▪ attain a ground/level

• ས་དག་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ་▫ sa dag ni gnas pa zhes bya'o▪ {MSA}bhūmayo vihārā ity ucyanante▪ grounds are called "abodes" ? {T}

• ས་དང་པོ་▫ sa dang po▪ {MSA}prathama bhūmi; {L}prathamā-bhūmi; {MSA}ādi-bhūmi; prathamabhūmi▪ first ground; first [Bodhisattva] ground

• ས་དང་པོ་པ་▫ sa dang po pa▪ {PH}a first grounder

• ས་དང་པོ་ལ་▫ sa dang po la▪ {MV}prathamāyāṃ bhūmau▪ on the first ground

• ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པ་▫ sa dang po la 'jug pa▪ {MSA} prathama-bhūmi-praveśa▪ enter into the first ground

• ས་དྲུག་པ་▫ sa drug pa▪ {PH}the sixth ground

• ས་དྲུག་པ་བ་▫ sa drug pa ba▪ {PH}a sixth grounder

• ས་དྲུག་པའི་བར་▫ sa drug pa'i bar▪ {MSA}ṣaṣṭhī bhūmiḥ (yāvat-)▪ up to the sixth ground

• ས་དྲུག་པོ་▫ sa drug po▪ {MSA}ṣaṣ ... bhūmi▪ sixth ground

• ས་དྲུག་པོ་དག་▫ sa drug po dag▪ {MV}ṣaṭsu bhūmiṣu▪ all six grounds; the six grounds; six grounds ? {T}

• ས་གདན་▫ sa gdan▪ rug

• ས་བདག་▫ sa bdag▪ earth-owner spirits

• ས་བདུན་པ་▫ sa bdun pa▪ {MSA}sapta-bhūmi; {MSA} saptamī ... bhūmi▪ seventh ground; seventh grounder

• ས་བདུན་པ་བ་▫ sa bdun pa ba▪ {PH}a seventh grounder Tenses: future, present, past, imperative

• ས་བདུན་པའི་བར་དུ་▫ sa bdun pa'i bar du▪ {MV}yāvat saptamyāṃ bhūmau▪ up to the seventh ground

• ས་རྡུལ་▫ sa rdul▪ {L}pṛthivī-rajas▪ particle of earth; particle of dust

• ས་སྡེ་▫ sa sde▪ Asanga's Five Treatises on the Levels{BJ 36.7}▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་༢་གཏན་ལ་དབབ་ པ་བསྡུ་བ་༣་གཞི་བསྡུ་བ་༤་རྣམ་གྲང་བསྡུ་བ་༥་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྡུ་བ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་རང་སངས་རྒྱས་པའི་ས་▫ dbye ba/ 1 rnal 'byor spyod pa'i sa/ 2 gtan la dbab pa bsdu ba/ 3 gzhi bsdu ba/ 4 rnam grang bsdu ba/ 5 rnam par bshad pa bsdu ba/ nyan thos kyi sa/ rang sangs rgyas pa'i sa/▫ Div.: (1) Levels of Yogic Practice (yogācārya-bhūmi); (2) Compendium of Ascertainments (nirṇaya-saṃgraha); (3) Compendium of Bases (vastu-saṃgraha); (4) Compendium of Enumerations (paryāya-saṃgraha); (5) Compendium of Explanations (vivaraṇa-saṃgraha); may

• ས་ནི་མཐར་ཐུག་པ་▫ sa ni mthar thug pa▪ {MSA}bhūmi-paryavasāna▪ final ground

• ས་གནོན་▫ sa gnon▪ [earth-press]; earth-witness [mudrā]

• ས་རྣམ་པར་བཞག་པ་▫ sa rnam par bzhag pa▪ {MSA} bhūmi-vyavasthāna▪ presentation of a ground {T}

• ས་རྣམས་ཀུན་ལ་མཉམ་པ་མེད་▫ sa rnams kun la mnyam pa med▪ {MSA}asamaṃ sarva-bhūmiṣu ▪ dissimilarity among/with respect to all levels/ grounds

• ས་རྣམས་བསྒོམ་པ་དང་གྲུབ་པ་▫ sa rnams bsgom pa dang grub pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA}bhūmīnām bhāvanā ca niṣpattiś ca▪ cultivate and establish the grounds

• ས་རྣམས་གནས་པ་ཡིན་▫ sa rnams gnas pa yin▪ {MSA} vihāra-bhūmi▪ abide in the grounds/levels; the grounds/levels are an abode

• ས་པ་▫ sa pa▪ {MSA}bhauma▪ grounder; one on a ground {T}

• ས་ཕྱོགས་▫ sa phyogs▪ {LCh}pradeśa▪ [earth-direction]; quarter; area; region; a place{D2}

• ས་ཕྱོགས་ཞིག་ན་▫ sa phyogs zhig na▪ in a certain place; at one place

• ས་ཕྱོགས་སའི་ཕྱོགས་▫ sa phyogs sa'i phyogs▪ {C} pṛthivī-pradeśa▪ place in an area▫ {C}spot of earth; place

• ས་བོན་▫ sa bon▪ {LCh,TN,MSA,MV}bīja▪ seed

• ས་བོན་དུ་བསྡུས་པ་▫ sa bon du bsdus pa▪ བསྡུ་སྡུད་བསྡུས་སྡུས་▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ {MV}bīja-saṃgṛhīta▪ collected as seeds; seed-collection

• ས་བོན་འདེབས་པར་བྱེད་▫ sa bon 'debs par byed▪ གདབ་འདེབས་བཏབ་ཐོབས་▫ gdab 'debs btab thobs▪ {MSA} bījaṃ ... avaropayati (ava √ruh)▪ plant seed

• ས་བོན་མི་རུང་▫ sa bon mi rung▪ {C}abīja▪ unfit seeds; unsuitable seed▫ {C}a seed which is not a proper seed

• ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་▫ sa bon med pa nyid▪ {MSA} abījatva; {MSA}nirbījatva▪ non-seed; seedlessness; non-existence of a seed

• ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་▫ sa bon gzhan du gyur pa▪ {MSA}bīja-parāvṛtti▪ transformation of a seed; changeable seed

• ས་བླ་▫ sa bla▪ above the ground

• ས་རྦ་▫ sa rba▪ sarva▪ [transliteration of Sanskrit word—sarva]; all

• ས་མ་དག་པ་▫ sa ma dag pa▪ {MSA}aśuddha-bhūmika▪ impure ground

• ས་མ་ཡ་▫ sa ma ya▪ samaya▪ [transliteration of Sanskrit word—samaya] pledge; rite; vow

• ས་མང་པོ་པ་▫ sa mang po pa▪ {PH}'Many Levels' [chapter of Asaṅga's Actuality of the Grounds]

• ས་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་▫ sa mi g.yo ba la sogs pa gsum▪ {MSA}acalādi-bhūmi-traya▪ the three grounds, the Immovable and so forth

• ས་མིན་▫ sa min▪ {C}abhūmi▪ non-ground; no ground Tenses: future, present, past, imperative ▫ {C}no ground for

• ས་མཚམས་▫ sa mtshams▪ {N}sīma▪ boundary; limit

• ས་འཚམས་▫ sa 'tshams▪ {PH}boundaries

• ས་ཞག་▫ sa zhag▪ {C}parpaṭa▪ {C}dust

• ས་གཞི་▫ sa gzhi▪ bhūmi▪ [earth-base]; earth; place; site; ground▫ {PH}place; site; base

• ས་གཞི་དག་▫ sa gzhi dag▪ {PH}all places; surface of the earth

• ས་གཞི་གཙང་མ་▫ sa gzhi gtsang ma▪ {PH}pure ground

• ས་བཞི་པ་བ་▫ sa bzhi pa ba▪ {PH}a fourth grounder

• ས་བཞི་པོ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན་▫ sa bzhi po la yang dag brten▪ {MSA}catur-bhūmi-samāśrita▪ depending upon the fourth ground; based on the fourth ground

• ས་བཞི་བ་▫ sa bzhi ba▪ {PH}the fourth ground/level

• ས་བཟང་པ་▫ sa bzang pa▪ {MSA}su-bhūmi▪ good ground; proper ground; {T} wholesome ground

• ས་འོག་▫ sa 'og▪ below the ground; {T} lower ground

• ས་ཡི་སྟེང་▫ sa yi steng▪ {PH}on the ground; on the earth

• ས་ཡི་འོག་▫ sa yi 'og▪ {MSA}pātāla▪ below the ground

• ས་ཡིས་▫ sa yis▪ within the level

• ས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་▫ sa yongs su grub pa▪ {MSA} bhūmi-pariniṣpatti▪ thoroughly established ground/level

• ས་གཡོ་བ་▫ sa g.yo ba▪ vibration of the ground

• ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་▫ sa rab tu dga' ba▪ {MSA}pramuditā ... bhūmi▪ the Very Joyful ground

• ས་ལ་▫ sa la▪ {C}dharaṇī-tala▪ on the ground; on the earth▫ {C}surface of the earth

• ས་ལ་འཇུག་པ་▫ sa la 'jug pa▪ {MSA}bhūmi-praveśa▪ enter into a ground/level

• ས་ལ་གནས་ཏེ་▫ sa la gnas te▪ {C}pṛthivī-sthita▪ abide in a ground/level; abide in the earth▫ {C}in the earth

• ས་ལ་སྦྱོར་བ་▫ sa la sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA}bhūmi-prayoga▪ exertion with respect to a ground/level

• ས་ལ་མ་ཞུགས་པ་▫ sa la ma zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA}abhūmi-praviṣṭā▪ not enter into a ground/level

• ས་ལ་བཙུགས་▫ sa la btsugs▪ ས་ལ་གཟུགས། འཛུགས། བཙུགས། ཚུགས།▫ sa la gzugs/ 'dzugs/ btsugs/ tshugs/ ▪ kneel

• ས་ལ་འཛུགས་▫ sa la 'dzugs▪ ས་ལ་གཟུགས། འཛུགས། བཙུགས། ཚུགས།▫ sa la gzugs/ 'dzugs/ btsugs/ tshugs/ ▪ kneel

• ས་ལ་ཞུགས་པ་▫ sa la zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་ ▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA}bhūmi-praviṣṭa▪ enter into a ground/level

• ས་ལ་གཟུགས་▫ sa la gzugs▪ ས་ལ་གཟུགས། འཛུགས། བཙུགས། ཚུགས།▫ sa la gzugs/ 'dzugs/ btsugs/ tshugs/ ▪ kneel

• ས་ལམ་▫ sa lam▪ bhūmimārga▪ grounds and paths; Grounds and Paths

• སཱ་ལའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བ་▫ sā la'i dbang po'i rgyal po 'byung ba▪ *sālendra-rājācāra▪ {PH} Sālendra-rājācāra

• ས་ལས་▫ sa las▪ {C}medinī▪ from the ground; from the earth▫ {C}(out of the) earth

• ས་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཉིད་▫ sa las nges par byung ba nyid▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung ▪ {MSA}bhūmi-niryātatva▪ definitely arisen from a/the ground; definite arising from a/the level/ ground

• ས་ལས་འབྱུང་ངོ་▫ sa las 'byung ngo▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}pṛthivī saṃbhūtā▪ arise from the ground; arisen from the earth

• སཱ་ལུ་ལ་སོགས་▫ sā lu la sogs▪ {C}śālikāde▪ {C}rice, etc. Tenses: future, present, past, imperative

• ས་ལེ་▫ sa le▪ brilliant

• ས་ལེ་སྦྲམ་▫ sa le sbram▪ {C}jātarūpa▪ {C}gold; silver(?)

• ས་ཤེས་པ་▫ sa shes pa▪ {MSA}bhūmi-saṃrakṣaṇa ▪ knowledge of a ground/level; cognition of a ground/level

• ས་སྲུང་▫ sa srung▪ elephant

• ས་གསུམ་▫ sa gsum▪ {MSA}bhūmi-traya▪ the three levels▫ Divisions: དབྱེ་བ། ས་འོག་ས་བླ་ས་སྟེང་▫ dbye ba/ sa 'og sa bla/ sa steng /▫ Divisions: (1) below the ground; (2) above the ground; and (3) on the ground

• ས་གསུམ་པ་▫ sa gsum pa▪ {PH}third ground/level

• ས་གསུམ་པ་བ་▫ sa gsum pa ba▪ {PH}a third grounder

• ས་བསྲེགས་▫ sa bsregs▪ {PH}burning ground

• སྭ་སྟི་▫ swa sti▪ svasti▪ [transliteration of Sanskrit word—svasti] well being

• སྭ་ར་སྭ་ཏི་▫ swa ra swa ti▪ Svarasvatī; Sarasvatī

• སྭ་ར་སྭ་སྟི་▫ swa ra swa sti▪ Svarasvatī; Sarasvatī

• སག་སྒམ་▫ sag sgam▪ {PH}leather box

• སག་ཤུབས་མ་▫ sag shubs ma▪ {PH}leather case

• སང་ངེ་▫ sang nge▪ pristine; immaculate

• སང་ཉིན་▫ sang nyin▪ tomorrow

• སངས་རྒྱས་▫ sangs rgyas▪ buddha; {C}jina; {C} bauddha; {MSA}vibuddha▪ [awakened-spread]; Buddha▫ {C}Buddhist(s)

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་▫ sangs rgyas kyi dkhyil 'khor rnams su skye ba▪ {MSA} buddha-parṣan-maṇḍaleṣu cotpattiḥ▪ arise in the maṇḍalas of Buddhas

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་▫ sangs rgyas kyi bka'▪ {L,MSA} buddha-vacana▪ Buddha-word; teaching of Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་▫ sangs rgyas kyi sku▪ {MSA,C} buddha-kāya; {C}buddha-vigraha; {C}buddha-kāya-gata▪ body of a Buddha▫ {C}Buddha-frame; for the body of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ངེས་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་▫ sangs rgyas kyi sku nges par ston par mdzad pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}buddha-bimba-nidarśaka▪ definitely display the body of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་▫ sangs rgyas kyi 'khor gyi dkhyil 'khor gyi nang du▪ {MSA}buddha-parṣan-maṇḍala-madhye▪ within a maṇḍala that is around a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་▫ sangs rgyas kyi go 'phang▪ {N}buddha-pada▪ buddhahood{N}; {T} state of buddhahood

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་▫ sangs rgyas kyi dgongs pa▪ {MSA}buddhāśaya▪ Buddha's thought; thought of Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་▫ sangs rgyas kyi ngo bo nyid▪ {MSA}buddhānāṃ svabhāvaḥ▪ entityness of (a) Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་▫ sangs rgyas kyi chos▪ {L,MSA} buddha-dharma▪ Buddha-doctrines; qualities of a Buddha; Buddha-qualities སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་ཟེར་བར་འདོད་པ་▫ sangs rgyas kyi chos dang 'brel ba'i gtam zer bar 'dod pa▪ {C}buddha-sāṃkathyaṃ kartukāma ▪ desire to teach in connection with the Buddha-doctrine▫ {C}one who wants to explain the Dharma as only a Buddha can do

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་▫ sangs rgyas kyi bstan pa▪ བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA} buddha-śāsana▪ Buddha-teaching; Buddha's teaching(s)

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་▫ sangs rgyas kyi mthu▪ {MSA} buddhānubhāva▪ force of a Buddha; power of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་གཅོད་པ་▫ sangs rgyas kyi gdung Tenses: future, present, past, imperative mi gcod pa▪ {MSA}buddha-vaṃśānupaccheda▪ not cut off the Buddha-lineage

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེ་བར་གནས་པ་▫ sangs rgyas kyi bde bar gnas pa▪ {MSA}buddha-sukha-vihāra▪ abide in the bliss of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་དག་▫ sangs rgyas kyi rnam dag▪ Buddha’s purity

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་པས་རྩེ་བར་▫ sangs rgyas kyi rnam par rol pas rtse bar▪ {C}buddha-vikrīḍita▪ {C}a Buddha's sport

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་▫ sangs rgyas kyi spyan▪ {C,MSA} buddha-cakṣus▪ Buddha-eye; eye of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་▫ sangs rgyas kyi 'phrin las▪ Buddha activity

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་ཉིད་▫ sangs rgyas kyi 'phrin las chen po nyid▪ {MSA}buddha-karma-mahattva▪ great activities of a Buddha; {T} greatness of the activities of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་▫ sangs rgyas kyi bya ba▪ {C} buddha-kārya▪ a Buddha's work

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་▫ sangs rgyas kyi byang chub▪ {L}buddha-bodhi▪ enlightenment of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱིངས་▫ sangs rgyas kyi dbyings▪ Buddha element

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱིངས་སམ་དབྱིངས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་▫ sangs rgyas kyi dbyings sam dbyings kyis sangs rgyas▪ Buddha element or elemental Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་▫ sangs rgyas kyi tshul▪ {C}buddha-netrī▪ mode of a Buddha; way of the Buddha(s); guide of Buddha(s)▫ {C}she who is guide of the Buddhas

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱུན་མུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་བཞུགས་པ་▫ sangs rgyas kyi tshul rgyun mu chad pa'i phyir bzhugs pa ▪ {C}buddha-netryā akyavacchedāya pratipanna▪ {C}make progress so that she who is the guide of the Buddhas should suffer no interruption

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་▫ sangs rgyas kyi mtshan nyid ▪ {MSA}buddha-lakṣaṇa▪ characteristics of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་▫ sangs rgyas kyi mtshan med pa'i 'jig rten gyi khams ▪ {MSA}buddha-nāma-virahita ... loka-dhātu▪ worldly realm that lacks the signs of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་▫ sangs rgyas kyi mdzad▪ {C} buddha-kriya▪ activity of a Buddha; action of a Buddha; Buddha-action; {T} deeds of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་▫ sangs rgyas kyi mdzad pa▪ {C,MSA}buddha-kārya; {MSA}buddhakāryatva ▪ activity of a Buddha; action of a Buddha; Buddha-action; {T} deeds of a Buddha▫ {C}a Buddha's work

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་▫ sangs rgyas kyi mdzad pa lhun gyis grub pa rgyun mi 'chad pa▪ འཆད་འཆད་ཆད་ཆད་▫ 'chad 'chad chad chad▪ {MSA}anābhogāpratiprasrabdha-buddha-kāryatva▪ uninterrupted continuum of the spontaneous activities of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་▫ sangs rgyas kyi zhing▪ {L,C,MSA} buddha-kṣetra▪ Buddha field; Buddha-land

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་▫ sangs rgyas kyi zhing khams ▪ Buddha lands; worldly realms where Buddhas reside

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་▫ sangs rgyas kyi 'od▪ {MSA}buddha-prabhā▪ light of a Buddha; Buddha-light

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་▫ sangs rgyas kyi yum▪ Mother of Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་▫ sangs rgyas kyi yul▪ {C}buddha-viṣaya▪ sphere of a Buddha; area of a Buddha; object of a Buddha▫ {C}(the) domain of the Buddha(s)

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་▫ sangs rgyas kyi ye shes▪ {C,MSA}buddha-jñāna▪ exalted wisdom of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་▫ sangs rgyas kyi ye shes kyi stobs▪ {C}buddha-jñāna-bala▪ power of the exalted wisdom of a Buddha Tenses: future, present, past, imperative

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་▫ sangs rgyas kyi yon tan▪ {C,MSA}buddha-guṇa▪ Buddha-quality; the qualities of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་▫ sangs rgyas kyi yon tan phun sum tshogs pa dang ldan pa▪ {C}buddha-guṇa-sampat-pratisaṃyukta ▪ having the marvellous qualities of a Buddha; having the perfection of Buddha-qualities▫ {C} associated with the achievement of the qualities of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱིརང་གི་ངོ་བོ་▫ sangs rgyas kyi rang gi ngo bo▪ {PH}Buddha-nature

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་▫ sangs rgyas kyi rigs▪ buddhagotra▪ Buddha lineage

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་▫ sangs rgyas kyi rigs can▪ {MSA}buddha-gotra▪ having the Buddha-lineage

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་▫ sangs rgyas kyi las▪ {MSA} buddhānāṃ karma(n)▪ activities of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་▫ sangs rgyas kyi sa▪ {MSA,C}buddha-bhūmi▪ Buddha ground; level of a Buddha; Buddha-ground

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་▫ sangs rgyas kyi sras▪ buddha-putra ▪ child of the Buddha; Buddha-child སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་དུ་ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་▫ sangs rgyas kyi sras kyi mchog nyid du legs par skyes pa▪ {MSA}uttama-buddhātamajatvena sujātaḥ▪ generate well the characteristics of a Buddha-child {T}

• སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་རྣམས་▫ sangs rgyas kyi sras rnams ▪ {C}buddha-tanaya▪ children of the Buddha; Buddha children▫ {C}offspring of the Buddhas

• སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་▫ sangs rgyas kyis rjes su yi rang ba▪ admired by Buddhas

• སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བ་▫ sangs rgyas kyis gdul ba▪ {MSA}buddha-vineya▪ discipline of the Buddha; Buddhist discipline; disciplined by the Buddha

• སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་▫ sangs rgyas dkon mchog rjes su dran pa▪ recollection of the Buddha Jewel

• སངས་རྒྱས་བཀའ་▫ sangs rgyas bka'▪ {L;MSA}buddha-vacana▪ {PH}Buddha-word

• སངས་རྒྱས་བཀའ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་▫ sangs rgyas bka' nyid du sgrub pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}buddha-vacanatva-prasādhana▪ established as Buddha's teaching; established in Buddha's teaching

• སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་▫ sangs rgyas bskyangs▪ {LCh} buddhapālita▪ Buddhapālita [p.n.]

• སངས་རྒྱས་ཁམས་▫ sangs rgyas khams▪ {MSA}bauddha ... dhātu▪ realm of the Buddha; constituent of the Buddha; Buddha-realm

• སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟོབས་▫ sangs rgyas kho na la yod pa'i thun mong ma yin pa stobs▪ unshared powers that exist only in Buddhas

• སངས་རྒྱས་རྒྱལ་སྲས་▫ sangs rgyas rgyal sras▪ {MSA} buddha-jinātmaja▪ child of the Conqueror Buddha

• སངས་རྒྱས་གཅིག་▫ sangs rgyas gcig▪ {MSA}eka-buddhatva▪ one Buddha; a Buddha

• སངས་རྒྱས་གཅིག་པ་ཉིད་དང་དུ་མ་ཉིད་མ་ཡིན་▫ sangs rgyas gcig pa nyid dang du ma nyid ma yin▪ {MSA} buddhānekatvāpṛthaktva▪ oneness and plurality of Buddha(s)

• སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་▫ sangs rgyas bcom ldan 'das▪ གཞོམ་འཇོམས་བཅོམ་ཆོམས་▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {MSA}buddha ... bhagavat▪ Buddha, the Supramundane Victor

• སངས་རྒྱས་ཆོས་▫ sangs rgyas chos▪ {MSA}buddha-dharma; {MSA}bauddha ... dharma▪ qualities of a Buddha; Buddha-qualities; Buddha-doctrine; Buddhist doctrine

• སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་▫ sangs rgyas rjes su dran pa dang ldan pa▪ {MSA}buddhānusmṛti-sahagata▪ having the mindfulness of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཉིད་▫ sangs rgyas nyid▪ {C,MSA}buddhatva; {MSA}buddhatā; {C}vṛddhatva▪ Buddhahood▫ Tenses: future, present, past, imperative {C}growth

• སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱ་▫ sangs rgyas nyid kyang thob par bya▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}buddhatvaṃ ca prāptavyaṃ▪ (and also) will attain Buddhahood

• སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་པ་▫ sangs rgyas nyid kyi thabs shes pa▪ {MSA}buddhatvopāya-jñāna▪ knowledge of the methods of Buddhahood

• སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་དབང་བསྐུར་བ་ཡིན་པ་▫ sangs rgyas nyid du dbang bskur ba yin pa▪ {MSA}abhiṣiktaḥ ... buddhatve▪ is initiated into Buddhahood ? {T}

• སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པ་▫ sangs rgyas nyid du zhugs pa yin pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {C}buddhatva-pratipannaka▪ approacher to Buddhahood▫ {C}candidate to Buddhahood

• སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ལུང་བསྟན་པ་བཤད་པ་▫ sangs rgyas nyid du lung bstan pa bshad pa▪ {MSA} buddhatve vyākaraṇa-deśanā▪ give a prophecy of Buddhahood སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་▫ sangs rgyas nyid phun sum tshogs pa thob pa'i gegs su gyur pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}buddhatva-saṃpat-prāpti-vibandhana▪ serve to obstruct the attainment of perfection of Buddhahood

• སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་▫ sangs rgyas nyid la 'jug pa'i thabs▪ {MSA}buddhatvopāya-praveśa▪ method(s) of entering into Buddhahood

• སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་▫ sangs rgyas nyid la sems mnyam pa nyid▪ {MSA}buddhatve sama-cittatā▪ mental equanimity with respect to Buddhahood

• སྟོང་རྩ་གཅིག་▫ stong rtsa gcig▪ {PH}one thousand and one

• སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་▫ sangs rgyas mthong ba▪ {MSA} buddha-darśana▪ Buddha-vision; vision of a Buddha

• སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་▫ sangs rgyas dang byang chub sems dpa'▪ {MSA}buddha-bodhisattva ▪ Buddhas and Bodhisattvas

• སངས་རྒྱས་དང་མི་འབྲལ་བའི་དོན་ཆེ་བ་▫ sangs rgyas dang mi 'bral ba'i don che ba▪ great meaningfulness of nonseparation from Buddhas

• སངས་རྒྱས་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་▫ sangs rgyas ni yod pa zhes kyang mi brjod▪ བརྗོད་རྗོད་བརྗོད་རྗོད་▫ brjod rjod brjod rjod▪ {MSA}buddhatvaṃ na bhāva ucyate▪ it does not say that Buddhahood exists {T}

• སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་▫ sangs rgyas rnams dang phrad pa▪ {MSA}buddhaiś ca samavadhānaṃ▪ meet with Buddhas {T}

• སངས་རྒྱས་རྣམས་ཕན་ཚུན་མཛད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་▫ sangs rgyas rnams phan tshun mdzad pa gcig pa nyid▪ {MSA}buddhānām anyonyaika-kāryatvam▪ mutual oneness of Buddhas

• སངས་རྒྱས་རྣམས་འབྱུང་བ་▫ sangs rgyas rnams 'byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}buddhānām utpādaḥ▪ arising/appearance/ occurence of Buddhas

• སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡུལ་▫ sangs rgyas rnams yul▪ {MSA} buddhānāṃ ... viṣayaḥ▪ sphere of Buddhas; place of Buddhas; object of Buddhas

• སངས་རྒྱས་རྣམས་སངས་རྒྱས་མཆོག་རྣམས་▫ sangs rgyas rnams sangs rgyas mchog rnams▪ {MSA}buddha ... vibuddhottama▪ supreme Buddhahood of Buddhas

• སངས་རྒྱས་པ་▫ sangs rgyas pa▪ {LCh}bauddha▪ Buddhist

• སངས་རྒྱས་པའི་སེམས་ཅན་▫ sangs rgyas pa'i sems can▪ buddhafied sentient being

• སངས་རྒྱས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་▫ sangs rgyas pa'i sems can gyi 'jig rten▪ world of a buddhafied sentient being

• སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱུང་▫ sangs rgyas dpag tu med pa byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV}aprameya-buddhotpāda ▪ arising/appearance/occurence of limitless Tenses: future, present, past, imperative Buddhas

• སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་▫ sangs rgyas sprul pa▪ {MSA} buddha-nirmāṇa▪ emanations of Buddha(s)

• སངས་རྒྱས་འཕག་པ་▫ sangs rgyas 'phag pa▪ āryabuddha▪ buddha superiors

• སངས་རྒྱས་འཕགས་པ་▫ sangs rgyas 'phags pa▪ buddha-ārya; āryabuddha▪ Buddha Superior

• སངས་རྒྱས་འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་▫ sangs rgyas 'phrin las chen po▪ {MSA} mahattvaṃ buddha-karmaṇaḥ▪ {PH}the great activities of a Buddha

• སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་▫ sangs rgyas 'byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA} buddha-janmatva; {MSA}buddhotpāda▪ arising/ appearance/occurence of Buddhas

• སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར་▫ sangs rgyas 'byung ba don yod par▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}abandhya-buddha-janmatva ▪ meaningful arising/appearance/occurence of Buddhas

• སངས་རྒྱས་འབྲིང་▫ sangs rgyas 'bring▪ Middling Realizers [i.e. Solitary Realizers]{Lati}

• སངས་རྒྱས་མེད་པའི་དུས་▫ sangs rgyas med pa'i dus▪ {MSA}buddha-rahita ... kāla▪ time when there is no Buddha

• སངས་རྒྱས་མཚན་མི་གྲགས་པ་▫ sangs rgyas mtshan mi grags pa▪ {MSA}abuddha-nāma▪ not renowned as a Buddha

• སངས་རྒྱས་མཛད་▫ sangs rgyas mdzad▪ {C}buddha-kriya▪ activity of a Buddha; Buddha-action; {T} deeds of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཞིང་▫ sangs rgyas zhing▪ Buddha land

• སངས་རྒྱས་གཟུགས་▫ sangs rgyas gzugs▪ {MSA} buddha-biṃba▪ Buddha-form; form of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཡིད་ལ་བྱ་བ་▫ sangs rgyas yid la bya ba▪ {C}buddha-manasikāra▪ mental contemplation of a Buddha; mental activity of a Buddha▫ {C} attention to the Buddha

• སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་▫ sangs rgyas ye shes▪ {MSA} buddha-jñāna▪ exalted wisdom of a Buddha

• སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ཏུ་རབ་བྱུང་▫ sangs rgyas ye shes mchog tu rab byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}parama-adbhuta-buddha-jñāna▪ supremely wonderful exalted wisdom of a Buddha▫ {C}exceedingly wonderful Buddha-cognition

• སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་▫ sangs rgyas yon tan▪ {C}buddha-guṇa▪ qualities of a Buddha; Buddha-qualities

• སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་▫ sangs rgyas yon tan phun sum tshogs pa dang ldan pa▪ {C}buddha-guṇa-sampat-pratisaṃyukta▪ endowed with the marvellous qualities of a Buddha; having the perfected qualities of a Buddha▫ {C} associated with the achievement of the qualities of a Buddha

• སངས་རྒྱས་རིང་བསྲེལ་▫ sangs rgyas ring bsrel▪ {C} buddha-dhātu▪ {C}Buddha-relics

• སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པའི་མཆོག་▫ sangs rgyas la mchod pa'i mchog▪ {MSA}buddha-pūjā paramā▪ supreme among offerings to the Buddha; supreme offering to the Buddha {T}

• སངས་རྒྱས་ལ་བསྟོད་པ་▫ sangs rgyas la bstod pa▪ {MSA}buddha-stotra▪ praise the Buddha {T}

• སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་▫ sangs rgyas la gsol ba▪ {MSA} buddhādhyeṣaṇa; {MSA}buddhādhyeṣaṇā▪ ask the Buddha; entreat the Buddha

• སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་གདབ་པ་▫ sangs rgyas la gsol ba gdab pa▪ {MSA}buddhādhyeṣaṇa; {MSA} buddhādhyeṣaṇā▪ ask the Buddha; entreat the Buddha

• སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་འོས་པ་▫ sangs rgyas su 'gyur bar 'os pa▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MSA}buddho bhavitum arhati▪ suitable to be(come) a Buddha {T}

• སངས་རྒྱས་སྲས་▫ sangs rgyas sras▪ {C}buddha-suta; buddha-putra; {MSA}buddhātmaja▪ [Buddha-son]; Buddha-child; child of the Buddha; Tenses: future, present, past, imperative Bodhisattva; son of Buddha▫ {C}the Buddha's offspring

• སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་▫ sangs rgyas sras rnams▪ {C}buddha-tanaya▪ [Buddha-sons]; Buddha-children; children of the Buddha; Bodhisattvas; sons of Buddha▫ {C}the Buddha's offspring

• སངས་རྒྱས་གསང་བ་▫ sangs rgyas gsang ba▪ སངས་རྒྱས་སྦས་པ་▫ sangs rgyas sbas pa▪ Buddhaguhya▪ Buddhaguhya

• སད་▫ sad▪ {LCh}vibuddha; {LCh}pratibuddha; {C} prativibuddha▪ to awaken; {T} activate▫ {PH} frost▫ {C}woken up from; on waking up

• སད་ན་ལེགས་▫ sad na legs▪ {PH}Se-na-lek [Jing-yön; the regal name of Tri-de-song-tsen]

• སད་ནས་▫ sad nas▪ {C}prativibuddha▪ having awoken ▫ {C}woken up from; on waking up

• སད་པ་▫ sad pa▪ {C}vibuddha; {C}pratibodha; prabuddha▪ to awaken; one who is awake▫ {C} on waking up from it; become conscious

• སད་མི་མི་བདུན་▫ sad mi mi bdun▪ seven men of trial ▫ དེ་གོང་དུ་བཙུན་པ་མེད་ལ་སད་མི་མི་བདུན་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ།▫ de gong du btsun pa med la sad mi mi bdun la sogs pa rab tu byung ste/▫ Before they [viz., Shāntarakṣhita, Padmasambhava, etc. came to Tibet], there were no monastics [in Tibet], but the seven men of trial and so forth became monks {GZ 68a.5}

• སད་སེར་▫ sad ser▪ {PH}frost and hail

• སམ་ཊ་▫ sam ṭa▪ {PH}message board

• སའི་ཁམས་▫ sa'i khams▪ {C}pṛthivī-dhātu▪ earth-constituent▫ {C}earth-element སའི་དངོས་གཞི། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས▫ sa'i dngos gzhi; rnal 'byor spyod pa'i sa▪ bhūmivastu / yogācāryābhūmi▪ Asaṅga's Actuality of the Levels / Levels of Yogic Practices, P.5536-8, vol.109-10

• སའི་རྡུལ་▫ sa'i rdul▪ {L}pṛthivī-rajas▪ particle of earth; particle of dust

• སའི་རྣམ་པ་▫ sa'i rnam pa▪ {MSA}bhūmi-prakāra▪ ground-aspect; aspect of a ground; earth-aspect

• སའི་ཚོགས་སྒྲུབ་▫ sa'i tshogs sgrub▪ achieving through the collection of the [ten] grounds

• སའི་ཡོངས་སྦྱོང་▫ sa'i yongs sbyong▪ thorough purifier of a ground (Def: A quality that clears away the defects of the ground on which it is possessed and brings about completion of the qualities of that ground)

• སར་པ་▫ sar pa▪ {Das} pratyagra▪ {PH}new

• སར་ཞུགས་པ་▫ sar zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MV}bhūmi-praviṣṭa▪ enter into a level/ground; enter the ground

• སས་▫ sas▪ within the level; by the level/ground

• སས་བསྡུས་▫ sas bsdus▪ བསྡུ་སྡུད་བསྡུས་སྡུས་▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ included within the ground/level

• སི་▫ si▪ {PH}"si" [a type of incense]

• སི་དྷི་▫ si dhi▪ siddhi▪ [transliteration of Sanskrit word siddhi] power; establishment; accomplishment; feat

• སི་ལ་▫ si la▪ {PH}"sila" [a type of incense]

• སིང་ག་ལ་པ་▫ sing ga la pa▪ {PH}Singhalese [person] ▫ སིང་ག་ལ་པ་རྣམས་ནི་དམར་སེར་ཤ་སྟག་གྱོན།▫ sing ga la pa rnams ni dmar ser sha stag gyon;▫ The Singhalese wear only orange.▫ {GCC} p.14

• སིལ་སྙན་▫ sil snyan▪ {C}vādya; {MSA}vāditra▪ cymbal; instrument; musical instrument▫ {C} music

• སུ་▫ su▪ [accusative, adverbial accusative, dative, and locative particle:] to; in; as; -ly; at; who?

• སུ་ཀྱང་▫ su kyang▪ [who-even]; anyone

• སུ་དག་▫ su dag▪ {MSA}kecid; {MSA}kim▪ who? [plural]

• སུ་ནི་ཉམས་▫ su ni nyams▪ {MSA}ko hīyate (√hā)▪ who abandons? Tenses: future, present, past, imperative

• སུ་ཡི་▫ su yi▪ {C}kasmāt▪ whose?; of whom?

• སུག་ཐུང་▫ sug thung▪ {PH}Suk-tung ("short-legged") [a style of script]▫ ཡི་གེ་དབུ་མེད་སུག་ཐུང་ད་ལྟའི་ཁམས་བྲིས་དང་ཆེས་འདྲ་བ་ཞིག▫ yi ge dbu med sug thung da lta'i khams bris dang ches 'dra ba zhig;▫ The Suk-tung U-mey ("short-legged headless") script is very similar to the Kam-dri [style] of today.▫ {GCG} p.17

• སུག་ལས་▫ sug las▪ {C}karma; {C}karman▪ action; deed; activity; work; karma

• སུན་ཕྱུང་▫ sun phyung▪ དབྱུང་འབྱིན་ཕྱུང་ཕྱུངས་▫ dbyung 'byin phyung phyungs▪ dūṣaṇa▪ to disbelieve; refute; come to disbelieve{BJ 9/1}

• སུན་འབྱིན་▫ sun 'byin▪ དབྱུང་འབྱིན་ཕྱུང་ཕྱུངས་▫ dbyung 'byin phyung phyungs▪ {LCh,MSA}dūṣaṇa▪ disbelieving; come to disbelieve

• སུན་འབྱིན་པ་▫ sun 'byin pa▪ དབྱུང་འབྱིན་ཕྱུང་ཕྱུངས་▫ dbyung 'byin phyung phyungs▪ {MSA}dūṣaṇa; {MSA} rnam par sun 'byin pa = vidūṣaṇa; {C}dūṣaka; {C} dūṣayati; {C}dūṣin▪ repudiate; disbelieving; come to disbelieve▫ {C}defame; defamer; corrupter

• སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་▫ sun 'byin par byed▪ དབྱུང་འབྱིན་ཕྱུང་ཕྱུངས་▫ dbyung 'byin phyung phyungs▪ {C} saṃdūṣaṇaṃ karoti▪ disbelieving; come to disbelieve▫ {C}corrupt

• སུན་འབྱིན་བྱེད་ཕྱོགས་▫ sun 'byin byed phyogs▪ {PH} refutative thesis▫ གལ་ཏེ་སུན་འབྱིན་བྱེད་ཕྱོགས་གཅིག །དགའ་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ཅིས་མིན།▫ If you approve of a refutative thesis, why don't you approve of a probative [thesis]?▫ {A4C} §16.4cd

• སུམ་▫ sum▪ tri; traya▪ three

• སུམ་སྐོར་མ་▫ sum skor ma▪ the eastern channel at the heart

• སུམ་ཅུ་པ་▫ sum cu pa▪ triṃśikā▪ Vasubandhu's The Thirty

• སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་▫ sum cu rtsa gsum▪ trayastriṃśa▪ heaven of the thirty-three

• སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་▫ sum cu rtsa gsum pa▪ {C} trayastriṃśā (devā)▪ (gods of) the Heaven of the Thirty-Three

• སུམ་བཅུ་▫ sum bcu▪ thirty

• སུམ་བཅུ་པ་▫ sum bcu pa▪ triṃśikā▪ Vasubandhu's The Thirty

• སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་▫ sum bcu rtsa gsum▪ {LCh} trayastriṃśā▪ Land of the Thirty-Three; Heaven of the Thirty-Three

• སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་བདག་པོ་▫ sum bcu rtsa gsum gyi bdag po▪ trayastriṃśā-adhipati▪ Lord of the Heaven of the Thirty-Three [epithet of Indra]{BJ 73.7}

• སུམ་གཉིས་▫ sum gnyis▪ {PH}two of the three

• སུམ་མདོ་▫ sum mdo▪ {PH}three-fold intersection

• སུམ་རྩེན་▫ sum rtsen▪ Palace of Threefold Play

• སུའི་▫ su'i▪ kasmāt▪ whose?; of whom?

• སུས་▫ sus▪ {MSA}yad▪ by whom?

• སེ་གོལ་▫ se gol▪ སེ་གོལ་བརྡབས།▫ se gol brdabs/▪ acchaṭā ▪ finger snap

• སེ་གོལ་གཏོགས་▫ se gol gtogs▪ སེ་གོལ་གཏོགས། གཏོགས། གཏོགས། གཏོགས།▫ se gol gtogs/ gtogs/ gtogs/ gtogs/▪ snap the fingers

• སེ་གོལ་གཏོགས་པ་སྲིད་དུ་▫ se gol gtogs pa srid du▪ {C}acchaṭā-saṃghāta-mātrakam▪ {C}it lasts no longer than a finger-snap

• སེ་གོལ་བརྡབས་▫ se gol brdabs▪ སེ་གོལ་བརྡབ། རྡེབ་ཝ་རྡབ། བརྡབས། རྡེབས།▫ se gol brdab/ rdeb wa rdab/ brdabs/ rdebs/▪ snap the fingers

• སེ་འབྲས་དགའ་གསུམ་▫ se 'bras dga' gsum▪ Se-ra, Dre-bung, and Gan-den, the three monastic universities of Hlasa

• སེ་ར་སྨད་▫ se ra smad▪ May College of Se-ra Monastic University

• སེ་རྭ་▫ se rwa▪ Se-ra ("Rain of Hail")

• སེ་རུ་རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་▫ se ru rang rgyal gyi lam shes pa'i lam shes▪ Tenses: future, present, past, imperative pratyekajinamārgajñānamayī mārgajñātā▪ knower of paths that knows Solitary Victor paths

• སེང་▫ seng▪ to raise; to cleanse; lion [abbreviation of seng ge]

• སེང་ཁྲི་པད་མ་ཉི་ཟླ་▫ seng khri pad ma nyi zla▪ {PH} lion throne; lotus-; sun-; and moon-[disks]

• སེང་གེ་▫ seng ge▪ {C,MSA}siṃha▪ lion

• སེངྒེ་▫ sengge▪ {C;MSA}siṃha▪ {PH}lion

• སེང་གེ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པ་▫ seng ge chen po'i rnam par bsgyings pa▪ {C}siṃha-viklambhita▪ sport of a great lion

• སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་▫ seng ge rnam bsgyings▪ {C} siṃha-vijṛmbhita▪ {C}lion's sport; (like a) lion's yawn

• སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་▫ seng ge rnam par bsgyings ▪ {C}siṃha-vijṛmbhita▪ {C}lion's sport; (like a) lion's yawn

• སེང་གེ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་▫ seng ge rnam par rtse ba▪ {C} siṃha-vikrīḍita▪ {C}lion's play

• སེངྒེ་བཙན་པོ་▫ sengge btsan po▪ {PH}[Tang dynasty Chinese Emperor] Taizong

• སེང་གེ་རྩལ་▫ seng ge rtsal▪ *Siṃha-vikrama; {MaVy} Siṃha-vikramaḥ (= seng ge'i tsal)▪ {PH}Siṃha-vikrama

• སེང་གེ་རྩལ་ཀྱིས་▫ seng ge'i rtsal kyis mngon par bsgrag pa'i sgra▪ *Siṃha-vikrama; {MaVy} Siṃha-vikramaḥ (= seng ge'i tsal)▪ {PH}Siṃha-vikrama

• སེང་གེའི་འགྲོས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན་▫ seng ge'i 'gros su bzhud pa yin▪ {C}siṃha-vikrānta-sāmin▪ {C}one who walks with the stride of a lion

• སེང་གེའི་སྒྲ་▫ seng ge'i sgra▪ {C}siṃha-nāda▪ lion's roar; sound of a lion

• སེང་གེའི་འདྲ་▫ seng ge'i 'dra▪ {C}hari▪ lion-like; lion

• སེང་གེའི་ན་རོ་ཆེན་པོ་▫ seng ge'i na ro chen po▪ mahā-siṃha-nāda▪ the great lion roar

• སེན་▫ sen▪ {L}nakha▪ {PH}nail; fingernail; toenail

• སེན་མོ་▫ sen mo▪ {L}nakha▪ nail▫ {PH}little piece▫

• དཔེ་ལྡེབ་ཀྱི་ཤོག་བུ་སེན་མོ་ཙམ་དུ་བཀོག▫ dpe ldeb kyi shog bu sen mo tsam du bkog,▫ [They] have torn the page of a book into little pieces.▫ {GCG} p. 17

• སེན་མོ་མཐོ་བ་▫ sen mo mtho ba▪ prominent nails

• སེན་མོ་མདོག་སྣུམ་པ་▫ sen mo mdog snum pa▪ oily-toned nails

• སེན་མོ་ཟངས་ཀྱི་མདོག་ལྟ་བུ་▫ sen mo zangs kyi mdog lta bu▪ copper-colored nails

• སེམས་▫ sems▪ བསམ། སེམས། བསམས། སོམས།▫ bsam/ sems/ bsams/ soms/▪ {LCh,MV,MSA,C}citta; {C} cittatā; {C,MSA,MV}cetas; {MSA}cetanā; {MSA} cetasika; {MSA}caitasika; {C,MSA}manas; {C} manyate (=samanupaśyati); {C}matī; {MSA} (anv √īkṣ): anvīkṣati; {MSA}(... snyam sems so = (√vṛt): iti vartate); cittam; saṃtāna▪ verb: think [in the sense of have an opinion]; contemplate; noun: mind; consciousness; thought; continuum ▫ {PH}mind; aspiration; intention▫ {C}attitude of mind; state of thought; state of mind; heart; inclination to; mind; mental activity; fancies (himself for); thinks of; minds about; thinks about; thinks with regard to; minds; puts his mind to; sets above; feel conceited; cares about; mindf Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་སེམས་བྱུང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་▫ mtshan nyid/ rang gi 'khor du byung ba'i sems byung dang mtshungs par ldan pa/▫ Def.: that which has similarity with mental factors that arise as its [i.e., a main mind's] accompaniers

• སེམས་▫ sems▪ citta▪ mind▫ {PH}mind; aspiration; intention

• སེམས་ཀུན་ཉོན་མོངས་▫ sems kun nyon mongs▪ {MSA} citta-saṃkleśa▪ thoroughly afflicted mind

• སེམས་ཀུན་ཏུ་གནས་པ་▫ sems kun tu gnas pa▪ thorough stability of mind; utter stability of mind

• སེམས་ཀུན་གནས་པ་▫ sems kun gnas pa▪ {C}citta-saṃsthiti▪ thorough stability of mind; thoroughly abiding mind▫ {C}complete stabilization of thought

• སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་▫ sems kyang med pa nyid▪ Tenses: future, present, past, imperative {MSA}cittasya nāstitvam▪ (and) mind is non-existent; non-existence of mind

• སེམས་ཀྱི་▫ sems kyi▪ {C}caitasika▪ mental; of the mind; which thinks▫ {C}mental event; which belongs to thought

• སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་▫ sems kyi skad cig▪ {C}citta-kṣaṇika ▪ moment of mind; consciousness-moment▫ {C} thought-moment

• སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་དང་ལྡན་པ་▫ sems kyi skad cig ma gcig dang ldan pa▪ {C}(citta-kṣaṇika-) samāyukta▪ having one moment of mind▫ {C} connected with; entrusted to

• སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་▫ sems kyi rgyud▪ {C}citta-saṃtati▪ mental continuum▫ {C}series of thoughts; trend of thought; mentality

• སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་▫ sems kyi rgyun▪ {C}citta-dhārā▪ mental continuum/stream▫ {C}trend of thought

• སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་ཅིང་མ་བྲལ་བར་▫ sems kyi rgyun ma chad cing ma bral bar▪ {C}citta-ānantaryatā-virahita▪ uninterrupted mental continuum and not devoid of a mental continuum▫ {C}while giving no opportunity to thought of another kind

• སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་▫ sems kyi chos nyid▪ natural state of mind

• སེམས་ཀྱི་མཆོག་▫ sems kyi mchog▪ {MSA}citta-vara▪ supreme mind; highest mind

• སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་▫ sems kyi rjes su 'jug pa▪ {MSA}cittānuvṛtti▪ mental engagement; enter into mind; engage in thinking

• སེམས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་▫ sems kyi ting 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}cetasaḥ samādhim▪ mental meditative stabilization

• སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་▫ sems kyi bdag nyid du ma grub pa▪ not established as the entity of mind

• སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་▫ sems kyi rdo rje▪ mind-vajra

• སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་▫ sems kyi sdug bsngal▪ {MSA} caitasika-duḥkha▪ mental suffering

• སེམས་ཀྱི་ནད་▫ sems kyi nad▪ {C}citta-śūlam▪ mental illness

• སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་▫ sems kyi gnas ngan len▪ disfunctional mental state

• སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་▫ sems kyi rnam grangs mngon par shes pa▪ {MSA}cetaḥ-paryāyābhijñā▪ manifestly cognize mental enumerations; clairvoyance with respect to mental enumerations

• སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་▫ sems kyi rnam grangs shes pa▪ {C}citta-paryāya-jñāna▪ cognition of mental enumerations▫ {C}the cognition of others' mental make-up

• སེམས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་སྤྱོད་པ་▫ sems kyi rnam rtog spyod pa▪

• སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}citta-caritā▪ engage in mental conceptuality; practice mental conceptuality▫ {C}thoughts and doings/ actions; preoccupations

• སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་▫ sems kyi rnam pa▪ {L}cittākāra▪ mental aspect; aspect of mind

• སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་▫ sems kyi rnal 'byor▪ {MSA}cetasi yogataḥ▪ mental yoga

• སེམས་ཀྱི་སྣང་ཆ་▫ sems kyi snang cha▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ appearance factor of the mind

• སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་▫ sems kyi spyod pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}citta-caryā▪ mental behavior; mental practices▫ {C}thoughts and doings

• སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པར་མཛད་▫ sems kyi spyod pa mkhyen par mdzad▪ {MSA}citta-caritraṃ jñātvā▪ exalted knower of mental practices

• སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་གཡོ་རྣམས▫ sems kyi spyod pa dang g.yo rnams▪ {C}citta-carita-vispanditāni▪ mental practices and fluctuations▫ {C}the thoughts and actions

• སེམས་ཀྱི་དབང་▫ sems kyi dbang▪ {MSA}citta-vaśa▪ mental power Tenses: future, present, past, imperative

• སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་▫ sems kyi dbyings la gnas pa▪ {MSA}cittasya dhātau sthānaṃ▪ abiding in the realm of mind

• སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་▫ sems kyi dmigs pa▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {MSA} cittālambana▪ object of observation of mind; mental object of observation

• སེམས་ཀྱི་ཟས་▫ sems kyi zas▪ manaḥ-saṃcetanāhāra▪ food of intention; mental sustenance

• སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སེམས་▫ sems kyi yongs su rtog pa sems▪ {C}cetasaiva cetaḥ-parivitarkam▪ mental conceptuality▫ {C}knew that ... he was in such a wise discoursing in his heart

• སེམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་▫ sems kyis rtogs par bya ba ▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C} citta-gamanīya▪ object of realization by mind; mental object of realization▫ {C}what thought has access to

• སེམས་ཀྱིས་འདྲེན་▫ sems kyis 'dren▪ དྲང་འདྲེན་དྲངས་དྲོངས། འདྲེནད་▫ drang 'dren drangs drongs/'drend▪ {MSA} cittena parikṛṣyate (pari √kṛṣ)▪ induced by the mind

• སེམས་ཀྱིས་བྱེད་པ་▫ sems kyis byed pa▪ {C}citta-janika ▪ done by the mind; mind-made▫ {C}thought-generated

• སེམས་ཀྱིས་ཟིན་པ་▫ sems kyis zin pa▪ conjoined with consciousness

• སེམས་སྐྱོ་▫ sems skyo▪ {MSA}saṃvigna-cetas▪ mental aversion▫ {PH}somber

• སེམས་བསྐྱེད་▫ sems bskyed▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA,MV}cittotpāda; {MV,MSA}uptādita-(bodhi)-citta; {MSA}cittam utpādayati; {MSA}citte ... utpādaḥ; {C}cittapādu; {MSA}cittodaya; {MSA}cetasaḥ prabhavaḥ▪ [mind-generate]; (altruistic) mind-generation; generation of the aspiration (to enlightenment); mind generation▫ {PH}generating the mind [of enlightenment] (bodhicitta); (altruistic) mind-generation▫ {C}production of thought Definitions: མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་གཞན་དོན་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་ པས་དྲངས་ཤིང་གྲོགས་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྣམ་རིག་ཁྱད་པར་ཅན་▫ mtshan nyid/ rang rgyu gzhan don don gnyer gyi 'dun pas drangs shing grogs byang chub 'dod pa dang mtshungs ldan gyi rnam rig khyad par can/▫ Def.: a special cognition that is induced by its cause, the aspiration seeking others' welfare, and has similarity with its accompanier, the desire for enlightenment {T} Divisions: དབྱེ་བ། ༡་མོས་པ་དག་པ་༢་ལྷག་བསམ་དག་པ་༣་རྣམ་པར་སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་༤་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ dbye ba/ 1 mos pa dag pa/ 2 lhag bsam dag pa/ 3 rnam par smon pa'i sems bskyed/ 4 sgrib pa spangs pa'i sems bskyed/▫ Div.: 1) [mind-generations of] pure imagination, 2) [mind-generations that are] pure unusual attitudes, 3) aspirational mind-generations, 4) mind-generations that have abandoned the obstructions

• སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སེམས་སྔ་མ་རྐྱང་པ་▫ sems bskyed kyi sems snga ma rkyang pa▪ sole former minds of mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པ་▫ sems bskyed pa▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C,MSA,MV} cittotpāda; {C}cittupādo; {C}cittapādu; {MSA,MV} utpādita-(bodhi)-citta; {MSA}cittam utpādayati; {MSA}citte ... utpādaḥ; {MSA}cittodaya; {MSA} cetasaḥ prabhavaḥ▪ [mind-generate]; (altruistic) mind-generation; generation of the aspiration (to enlightenment)▫ {C}production of thought; attitude of mind

• སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྔགས་པ་▫ sems bskyed pa bsngags pa ▪ {MSA}cittotpāda-praśaṃsā▪ praise (altruistic) mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་▫ sems bskyed pa dang po▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA} prathama-cittotpāda▪ first (altruistic) mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་▫ sems bskyed pa rnam par gtan la dbab pa▪ {MSA}cittotpāda-viniścaya▪ settle [altruistic] mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་▫ sems bskyed pa yang dag par 'grub pa▪ {MV}cittotpāda- Tenses: future, present, past, imperative samudāgama▪ thoroughly established (altruistic) mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གནས་པ་▫ sems bskyed pa la gnas pa ▪ {MSA}cittotpādāśrayatva▪ abiding in (altruistic) mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་▫ sems bskyed pa'i skabs▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA} cittotpādādhikāra▪ occasion of (altruistic) mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་▫ sems bskyed pa'i dus▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA} cittotpāda-kāla▪ time of (altruistic) mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་▫ sems bskyed pa'i mtshan nyid▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA}cittotpāda-lakṣaṇa▪ character of (altruistic) mind-generation

• སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་པ་▫ sems bskyed par bgyid pa▪ {C}vicunuyāt (=vicinyāt?)▪ generate an attitude; generate the altruistic intention [to become enlightened]; [altruistic] mind-generation▫ {C} reflects

• སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་▫ sems bskyed ma thag tu chos kyi 'khor lo bskor ba▪ བསྐོར་ སྐོར་ བསྐོརད་ སྐོརད་▫ bskor skor bskord skord▪ {C} sacittotpāda-dharmacakra-pravartin▪ Turn the Wheel of Doctrine Immediately after Mind-Generation▫ {C}Sacittotpāda-dharmacakra-pravartin [p.n. of a Bodhisattva]

• སེམས་ཁེངས་པ་▫ sems khengs pa▪ mental haughtiness

• སེམས་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་▫ sems khong khro ba med pa ▪ {C}apratihata-citta▪ non-angry mind; mind without anger▫ {C}his thought free from hostility

• སེམས་ཁྲོས་▫ sems khros▪ {C}cittam pradūṣayi▪ belligerent mind; angry mind▫ {C}with angry thought

• སེམས་འཁྲུག་པ་▫ sems 'khrug pa▪ འཁྲུག་འཁྲུག་འཁྲུགས་འཁྲུགས་▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {MSA} vikṣipta-citta; {C}citta-viksepa▪ disturbed mind; mental disturbance; angry mind▫ {C}perplexity; confusion of thought; mental distraction

• སེམས་འཁྲུགས་པར་འགྱུར་རོ་▫ sems 'khrugs par 'gyur ro ▪ འཁྲུག་འཁྲུག་འཁྲུགས་འཁྲུགས་▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}citta-vikṣepaṃ gaccheyuḥ; {C}citta-vikṣepa▪ disturbed mind; mental disturbance; angry mind; become/be mentally disturbed ▫ {C}become confused (distracted/perplexed/ distraught) in mind; perplexity; confusion of thought; mental disturbance

• སེམས་འཁྲུལ་བ་▫ sems 'khrul ba▪ {C}bhrānta-citta ▪ mistaken mind▫ {C}his mind does wander; bewildered in his heart

• སེམས་འཁྲུལ་མེད་▫ sems 'khrul med▪ {C}abhrānta-citta ▪ non-mistaken mind▫ {C}his thoughts do not wander; his mind does not wander

• སེམས་གྱ་གྱུ་བ་▫ sems gya gyu ba▪ crookedness of mind

• སེམས་གྱ་གྱུ་བ་མེད་པ་▫ sems gya gyu ba med pa▪ absence of mental crookedness

• སེམས་གྲོལ་▫ sems grol▪ འགྲོལ་བགྲོལད་གྲོལ་གྲོལད་▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MSA}mukta-citta▪ mental liberation; liberated mind

• སེམས་དགའ་བར་བྱེད་པ་▫ sems dga' bar byed pa▪ {MSA} citta-sukhatva▪ make mental happiness; make the mind happy

• སེམས་དགེ་བ་▫ sems dge ba▪ {MSA}kalya-citta▪ virtuous mind

• སེམས་དགེ་བ་གཅིག་▫ sems dge ba gcig▪ {MSA}eka-citta ... kuśala▪ one virtuous mind

• སེམས་དགེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་▫ sems dge ba la yang dag par sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA}kuśala-citta-saṃniyojana▪ thoroughly apply the mind to virtue

• སེམས་འགྲེལ་སྐོར་གསུམ་▫ sems 'grel skor gsum▪ བཀྲལ་འགྲེལ་བཀྲལད་འགྲེལད་▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ three cycles of Bodhisattva commentaries

• སེམས་རྒོད་▫ sems rgod▪ {PH}overly excited mind

• སེམས་རྒོད་པ་▫ sems rgod pa▪ {L}cittauddhatya▪ Tenses: future, present, past, imperative mental excitement; mental distraction; excited/ distracted mind

• སེམས་རྒྱ་ཆུང་བ་▫ sems rgya chung ba▪ {MSA}anudāra-citta▪ slightly vast mind

• སེམས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་▫ sems rgya che ba'i phyir▪ {MSA}cittasyodārataratvāt▪ due to great mental vastness; because of a very vast mind

• སེམས་རྒྱུད་▫ sems rgyud▪ *cittasaṃtāna▪ mental continuum

• སེམས་ངན་པ་▫ sems ngan pa▪ {PH}bad consciousness ▫ སེམས་ངན་པ་བདེན་འཛིན་ལ་རྒྱབ་རྟེན་བཅོལ་སེམས་ཅན་▫ sems can▪ {C,MV,MSA}sattva; {C} sattvata; {C}loka▪ [mind-having]; sentient being; animals▫ {C}relation to a being; world

• སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བྱ་བ་▫ sems can kun gyi bya ba▪ {MSA}sarva-sattva-kṛtya▪ activity of all sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་ཀུན་མཆོག་ཉིད་▫ sems can kun mchog nyid▪ supreme of sentient beings

• སེམས་ཅན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་▫ sems can kun tu 'gro ba'i don▪ {MSA}sattva-sarvatragārtha▪ omnipresent welfare/purposes of sentient beings

• སེམས་ཅན་ཀྱི་ཁམས་▫ sems can kyi khams▪ {C}sattva-dhātu; {C}sattva-loka▪ realm of sentient beings▫ {C}world of beings

• སེམས་ཅན་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་▫ sems can kyi mchog nyid ▪ {MSA}sattvottamatva▪ greatness of sentient beings

• སེམས་ཅན་ཁམས་▫ sems can khams▪ {C}sattva-dhātu▪ realm of sentient beings▫ {C}world of beings

• སེམས་ཅན་གྱི་ཉེས་པ་▫ sems can gyi nyes pa▪ {MSA} sattva-duṣṭatā▪ fault of sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་གྱི་དུས་ན་▫ sems can gyi dus na▪ at the time of a sentient being{BJ 37.5}

• སེམས་ཅན་གྱི་དོན་▫ sems can gyi don▪ {MSA}sattvārtha ▪ welfare/purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་▫ sems can gyi don rnam pa bzhi po▪ {MSA}caturvidha ... sattvārtha▪ four types of welfare/purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བག་མེད་པ་▫ sems can gyi don la bag med pa▪ {MSA}sattvārtha-pramāda▪ non-conscientiousness with respect to the welfare/ purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་▫ sems can gyi don la zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA}sattvārtha-prayukta▪ engage in the welfare of sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སེམས་པ་▫ sems can gyi don la sems pa▪ {MSA}sattvārtha-cintā▪ think of the welfare/ purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱི་བདག་པོ་▫ sems can gyi bdag po▪ {L}sattvādhipatya▪ lord of sentient beings; sovereignty over sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱི་གནས་▫ sems can gyi gnas▪ {C}sattvāsa▪ abode of a sentient being

• སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་▫ sems can gyi phung po▪ {C} sattva-rāśi▪ group of sentient beings▫ {C}mass of beings

• སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་དག་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་▫ sems can gyi bya ba dag la sems mnyam pa nyid▪ {MSA} sattva-kṛtyeṣu-samacittatā▪ mental equality with respect to the deeds of sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱི་རིས་▫ sems can gyi ris▪ {C,MSA}sattva-nikāya; {L}sattva-gotra▪ lineage of sentient beings ▫ {C}collection/world of beings; clan of beings

• སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་▫ sems can gyi lus la sogs pa▪ {MSA}sattva-kāyādi▪ bodies, etc. of sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་▫ sems can gyi log par sgrub pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}sattva-vipratipatti▪ mistaken establishment of sentient beings

• སེམས་ཅན་གྱིས་▫ sems can gyis▪ {C}sattvata▪ by sentient beings; of sentient beings▫ {C}relation to a being Tenses: future, present, past, imperative

• སེམས་ཅན་ངན་པ་▫ sems can ngan pa▪ {MSA}duṣṭa ... sattva▪ bad sentient being(s)▫ {PH}bad sentient being སེམས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་▫ sems can ngo bo nyid ma mchis pa dang skye ba ma mchis pa'i rang bzhin can▪ {C} sattva-asvabhāva-jātika▪ sentient beings having the nature of non-nature and non-production▫ {C}the absence of own-being in beings belongs to the very essence of

• སེམས་ཅན་གཅིག་བདེ་▫ sems can gcig bde▪ {MSA}eka-sattva-sukha▪ happiness of one being

• སེམས་ཅན་ཆེད་དུ་▫ sems can ched du▪ {MSA}sattva-hetu▪ for the sake of sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་མཆོག་▫ sems can mchog▪ {MSA}agra-sattva ▪ supreme sentient being; highest sentient being

• སེམས་ཅན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་▫ sems can mchog tu gyur ▪ {MSA}sattvāgratāṃ prāptaḥ▪ is the highest sentient being {T}

• སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་▫ sems can 'jig rten▪ {C}sattva-loka▪ worldly realm of sentient beings▫ {C}the world of living beings

• སེམས་ཅན་རྗེས་འཇུག་▫ sems can rjes 'jug▪ {MSA} sattvānuvṛtti▪ follower of sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་མཉམ་པ་ཉིད་▫ sems can mnyam pa nyid▪ {MSA}sattva ... samatā▪ sameness of sentient beings

• སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་ནུས་པ་▫ sems can thams cad 'dul nus pa▪ {C}sarva-vinaya-samartha▪ {C} Sarva-vinaya-samartha [p.n. of a Buddha]

• སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པ་▫ sems can thams cad las mngon par 'phags pa▪ {C} sarva-sattva-abhyudgatatā▪ manifestly superior to all sentient beings▫ {C}a state where they are elevated above all beings

• སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚེ་▫ sems can thams cad sangs rgyas kyi tshe▪ the time when all sentient beings will have become Buddhas

• སེམས་ཅན་ཐེ་ཚོམ་ཤིན་ཏུ་སེལ་བ་▫ sems can the tshom shin tu sel ba▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {MSA}sattva ... suvinīta-saṃśaya▪ thoroughly eliminate/eradicate/remove/clear away/avoid/exclude the doubts of sentient beings

• སེམས་ཅན་དག་ནི་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་▫ sems can dag ni tshad med pa yongs su smin par byed pa▪ {MSA}sattvāprameyānāṃ paripākaḥ ▪ thoroughly mature/ripen countless sentient beings

• སེམས་ཅན་དག་པ་▫ sems can dag pa▪ {C}śuddha-sattvo ▪ pure sentient being

• སེམས་ཅན་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་▫ sems can dag yongs su smin par byed do▪ {MSA}sattvān paripācayati▪ thoroughly ripen/mature sentient beings སེམས་ཅན་དང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ ▫ sems can dang rang gi sangs rgyas kyi chos yongs su smin pa▪ {MSA}sattva-svabuddha-dharma-paripāka▪ thoroughly mature/ripen the qualities of sentient beings and Buddhas སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ ▫ sems can dang sems can ma yin pas byas pa'i sdug bsngal▪ {MSA}duḥkha ... sattvāsattva-kṛta▪ the suffering made by sentient beings and non-sentient beings

• སེམས་ཅན་དམ་པ་▫ sems can dam pa▪ {C}sattva-sāra▪ excellent sentient being(s)▫ {C}the very cream of beings

• སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་▫ sems can du gdags pa▪ གདགས་འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ gdags 'dogs btags/ brtags thogs▪ {C}sattva-prajñapti▪ imputation as a sentient being; imputed as a sentient being▫ {C}concept of a being

• སེམས་ཅན་དོན་▫ sems can don▪ {MSA}sattvārtha▪ welfare of sentient beings; welfare/purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་དོན་སྒྲུབ་▫ sems can don sgrub▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}sattvārtha kāraka▪ establish the welfare/ Tenses: future, present, past, imperative purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་དོན་ནི་སྒྲུབ་པ་▫ sems can don ni sgrub pa▪

• བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}sattvārthasya sādhanaṃ▪ establish the welfare/purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་▫ sems can don byed pa'i tshul khrims▪ {MSA}sattvārtha-kriyā-śīla▪ ethics which works for the welfare/purpose(s) of sentient beings

• སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་པར་སྨོན་པ་▫ sems can don byed par smon pa▪ {MSA}sattvārthācaraṇāśaṃsana▪ wish to work for the sake of sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་▫ sems can don la shin tu brtson▪ {MSA}sattva-kṛtyārtham udyuktāḥ▪ extreme exertion for the welfare of sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་གདུལ་བ་▫ sems can gdul ba▪ {MSA}sattva-vinaya▪ discipline sentient beings; discipline of sentient beings

• སེམས་ཅན་བདག་དང་མཚུངས་▫ sems can bdag dang mtshungs▪ {MSA}sattvātma-samāna-bhāva▪ concordant with the self of sentient beings

• སེམས་ཅན་སྡིག་པ་བྱེད་པ་▫ sems can sdig pa byed pa▪ {MSA}pāpa-kārin ... sattva▪ evil-doing sentient being

• སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་▫ sems can sdug bsngal▪ {MSA} sattva ... duḥkhita▪ suffering of sentient beings; suffering sentient beings

• སེམས་ཅན་ནད་པ་▫ sems can nad pa▪ {PH}sentient beings who are ill

• སེམས་ཅན་ནི་སྨིན་པར་བྱེད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་▫ sems can ni smin par byed pa 'grub par 'gyur▪ འགྲུབ་འགྲུབ་ འགྲུབས། གྲུབ་གྲུབས་▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {MSA}sattva-pākasya niṣpattiḥ▪ serves to ripen/ mature sentient beings

• སེམས་ཅན་གནོད་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་མི་འཁྲུགས་པ་▫ sems can gnod par byed pa dag gis mi 'khrugs pa▪ འཁྲུག་འཁྲུག་འཁྲུགས་འཁྲུགས་▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs ▪ {MSA}sattvāpakārākopa▪ undisturbed by the injuries inflicted [by other] sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་རྣམ་གྲོལ་མཛད་▫ sems can rnam grol mdzad ▪ {MSA}sattva-vimocaka▪ liberate sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་▫ sems can rnam smin byed▪ {MSA}sattva-vipācaka▪ ripen/mature sentient beings; one who ripens/matures sentient beings

• སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་གནས་▫ sems can rnams kyi don du gnas▪ {MSA}sattvārtham ātiṣṭhati▪ establish the welfare of sentient beings

• སེམས་ཅན་རྣམས་གྱི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་▫ sems can rnams gyi las kyi khyad par gyis▪ {MSA}sattvānāṃ karma-viśeṣāt▪ due to the differences of sentient beings' karmas

• སེམས་ཅན་རྣམས་འཇོམས་▫ sems can rnams 'joms▪ གཞོམ་འཇོམས་བཅོམ་ཆོམས་▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {MSA} sattvān upahanti▪ abandon sentient beings; {T} destroy/suppress sentient beings ?

• སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་པར་བྱེད་▫ sems can rnams yongs smin par byed▪ {MSA}sattvānāṃ paripākaḥ▪ thoroughly ripen/mature sentient beings

• སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་▫ sems can rnams yongs su smin par bya ba▪ {MSA}sattvānāṃ paripācanam▪ object of thoroughly ripening sentient beings; will thoroughly ripen/mature sentient beings

• སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ▫ sems can rnams la mos pa ji lta ba bzhin du▪ མོས་མོས་མོས་མོས་▫ mos mos mos mos▪ {MSA}yathādhimokṣaṃ sattvānāṃ▪ according to the beliefs in sentient beings

• སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་▫ sems can rnams la sems mnyam pa nyid▪ {MSA}sattveṣu samacittatā▪ mental equality with respect to sentient beings

• སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་དགའ་▫ sems can phan 'dogs dga' ▪ གདགས་འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}sattva-hitān modaḥ▪ delight in the benefit of sentient beings Tenses: future, present, past, imperative

• སེམས་ཅན་ཕན་པར་སེམས་▫ sems can phan par sems▪ {MSA}sattva-hitāśaya▪ thinking to help a sentient being/sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་ཕན་བྱེད་དོན་ཆེན་▫ sems can phan byed don chen▪ {MSA}sattva-hitādhāna-mahārtha▪ the great purpose that helps sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་དབུལ་པོ་▫ sems can dbul po▪ {C}daridra-sattva▪ poor sentient being▫ {C}beggarly being

• སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་▫ sems can ma yin pa▪ {C} niḥsattva▪ non sentient being; not a sentient being

• སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་▫ sems can ma yin pas byas pa'i sdug bsngal▪ {MSA}a-sattva-kṛta ... duḥkha▪ suffering made by non sentient beings

• སེམས་ཅན་མི་གཏོང་བ་▫ sems can mi gtong ba▪ གཏང་གཏོང་བཏང་ཐོངས་▫ gtang gtong btang thongs▪ {MSA} sattvānutsarga; {MSA}sattvāvisṛjana▪ not giving up on sentient beings

• སེམས་ཅན་མི་འཚེ་▫ sems can mi 'tshe▪ {MSA} sattvāheṭha▪ non-harmfulness toward sentient beings

• སེམས་ཅན་མེད་པ་▫ sems can med pa▪ {C}asattva; {C} niḥsattva; {C}niḥsattvatā; {C}niḥsattvata▪ non sentient being; not a sentient being; no sentient being;7 {T} sentient beings do not [inherently] exist▫ {C}(it) is not; non-beingness; there is no being; absence of a being; they have not the character of beings; no beings (in it); a being is non-existent; unsubstantial; non-existence of a being

• སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་▫ sems can med pa'i phyir▪ {C} sattva-asattayā; {C}niḥsattvatā▪ because there is not a sentient being; because there are no sentient beings; {T} because sentient beings do not [inherently] exist▫ {C}from the non-beingness of beings; non-existence of a being; there is no being

• སེམས་ཅན་དམན་པ་▫ sems can dman pa▪ {C}hīna-sattva ▪ inferior being

• སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་▫ sems can dmyal ba▪ {MSA} naraka; {C}niraya (=naraka)▪ hell-being; hells

• སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་མ་ཡིན་པ་▫ sems can dmyal ba pa ma yin pa▪ a-nāraka▪ non-hell-being

• སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་▫ sems can dmyal ba'i sems can▪ nāraka▪ hell-beings

• སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་▫ sems can dmyal ba'i srung ma▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ naraka-pāla▪ hell-guardians

• སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་▫ sems can smin par byed pa ▪ {MSA}sattva-pāka; {MSA}sattva-pācana▪ ripen/ mature sentient beings

• སེམས་ཅན་ཙམ་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་▫ sems can tsam la dmigs pa'i byams pa▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་ ▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ *sattvālaṃbanā maitri ▪ love observing mere sentient beings

• སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་▫ sems can tshad med pa▪ {MSA} aprameya-sattva; {MSA}aprameya ... sattva; {MSA} sattva ... ameya▪ innumerable sentient beings; countless sentient beings སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་ཐར་བའི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པའི་ལམ་▫ sems can tshad med pa la thar ba'i go skabs 'byed pa'i lam▪ path opening the opportunity for liberation to limitless sentient beings

• སེམས་ཅན་ཚོགས་▫ sems can tshogs▪ {MSA}sattva-gaṇa; {C}sattva-kāya▪ accumulation of sentient beings; group of sentient beings▫ body of beings

• སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བྱམས་འདོད་▫ sems can gzhan la byams 'dod▪ {MSA}para-sattva-vatsala▪ desirous love for other sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་ཡང་དུ་མ་ཞིག་ལ་བདེ་བར་འགྱུར་▫ sems can yang du ma zhig la bde bar 'gyur▪ འགྱུར་འགྱུརད་ གྱུར་ གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MSA}aneka-sattva-sukha▪ there is also happiness for many sentient beings {T}

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་▫ sems can yongs smin byed▪ {MSA}sattva-paripāka▪ thoroughly ripen/mature sentient beings Tenses: future, present, past, imperative

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཏོང་▫ sems can yongs su gtong▪

• གཏང་གཏོང་བཏང་ཐོངས་▫ gtang gtong btang thongs▪ {C} sattva-tyāgin▪ abandon sentient beings; one who abandons sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་▫ sems can yongs su sbyong ba▪ སྦྱང་སྦྱོང་སྦྱངས་སྦྱོངས་▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {MSA}sattva-pariśodhana▪ thoroughly purify/train sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་▫ sems can yongs su mi gtong ba'i che ba nyid▪ གཏང་གཏོང་བཏང་ཐོངས་▫ gtang gtong btang thongs▪ {MSA} sattvāparityāga-māhātmya▪ greatness of not abandoning sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་▫ sems can yongs su smin pa ▪ {MSA}sattva-paripāka; {MSA}sattva-paripācana▪ thoroughly ripen/mature sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་▫ sems can yongs su smin par bya ba▪ {MSA}sattva-paripācana▪ object of thoroughly ripening of sentient beings; will thoroughly ripen/mature sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་▫ sems can yongs su smin par byed▪ {MSA}sattvānāṃ paripākaḥ▪ thoroughly ripen/mature sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་▫ sems can yongs su smin par byed pa▪ {MSA}sattva-paripācaka(-tva); {MSA}sattva-paripācana▪ thoroughly ripen/ mature sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་▫ sems can yongs su 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs ▪ {MSA}sattva-parigraha▪ apprehend sentient beings

• སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་▫ sems can yongs su bzung ba▪ {MSA}sattva-parigraha▪ apprehend sentient beings

• སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་▫ sems can rab tu smin pa▪ {MSA}sattvānāṃ prapācanaṃ▪ thorough ripening of sentient beings; thoroughly ripen/mature sentient beings

• སེམས་ཅན་རབ་འདུལ་▫ sems can rab 'dul▪ {MSA}sattvān pravinetum▪ discipline sentient beings; discipline of sentient beings

• སེམས་ཅན་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་▫ sems can la mnyam pa nyid kyi ye shes▪ {MSA}sattveṣu samatā-jñānam▪ exalted wisdom of sameness toward sentient beings

• སེམས་ཅན་ལ་སྟོན་པའི་སྒྲ་▫ sems can la ston pa'i sgra▪

• བསྟན་སྟོན་བསྟནད་སྟོནད་▫ bstan ston bstand stond▪ sound which indicates meaning to a sentient being

• སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་▫ sems can la phan par byed pa'i rgyu yin pa▪ {MSA}sattva-hita-kriyā-hetutva▪ being a cause of helping/benefiting sentient beings

• སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་▫ sems can la dmigs pa ▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {MSA}sattvālambana▪ object of observation for sentient beings

• སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་▫ sems can la dmigs pa'i snying rje▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ sattvālambanā-karuṇā▪ compassion observing sentient beings

• སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བ་▫ sems can la brtse ba▪ {MSA} sattvānukampana▪ compassion toward sentient beings

• སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་▫ sems can log par sgrub pa▪

• བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}sattva-vipratipatti▪ wrongly establish sentient beings

• སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་▫ sems can sangs rgyas kyi rigs can▪ {MSA}buddha-gotra ... sattva▪ sentient beings having the Buddha-lineage

• སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་▫ sems can bsod nams byed pa▪ {MSA}puṇya-kārin ... sattva▪ sentient beings who produce merit; merit-making sentient beings {T}

• སེམས་ཆེན་པོ་▫ sems chen po▪ great mind

• སེམས་མཆིས་▫ sems mchis▪ {C}sacittaka▪ having a mind; sentient▫ {C}with citta; having thought Tenses: future, present, past, imperative

• སེམས་མཆོག་▫ sems mchog▪ {PH}supreme mind [of enlightenment]; supreme bodhicitta

• སེམས་འཇོག་གོ་▫ sems 'jog go▪ {MSA}cittaṃ badhnīyāt (√bandh)▪ setting the mind

• སེམས་འཇོག་པ་▫ sems 'jog pa▪ cittasthāpana▪ setting the mind

• སེམས་འཇོག་པར་བྱེད་དོ་▫ sems 'jog par byed do▪ {MSA} cittaṃ badhnīyāt (√bandh)▪ setting the mind

• སེམས་ཉིད་▫ sems nyid▪ {C}cittatva▪ intrinsic mind; basic mind▫ {C}mind bent on

• སེམས་མཉམ་▫ sems mnyam▪ mind of equality

• སེམས་མཉམ་ཉིད་▫ sems mnyam nyid▪ {C}sama-cittatā ▪ sameness of mind; mental sameness▫ {C}the same attitude of mind; treat equally; even attitude of mind

• སེམས་མཉམ་རྙེད་པ་▫ sems mnyam rnyed pa▪ {MSA} sama-cittopālambha (sic)▪ attain mental sameness

• སེམས་མཉམ་པ་▫ sems mnyam pa▪ {C}sama-citta ▪ sameness of mind; mental sameness▫ {C} evenminded(ness)

• སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་▫ sems mnyam pa nyid▪ {C,MSA} sama-cittatā▪ sameness of mind; mental sameness ▫ {C}evenminded(ness); the same attitude of mind; treat equally; even attitude of mind

• སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་གོ་▫ sems mnyam par 'jog go ▪ {MV}cittaṃ samādhīyate▪ setting in mental sameness

• སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་▫ sems mnyam par 'jog pa▪ {MSA}citta-samādhāna; {MSA}sama-cittāvasthāpanā▪ setting in mental sameness

• སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་▫ sems mnyam par ma bzhag pa▪ {MSA}asamāhita ... citta▪ non mental meditative equipoise

• སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་▫ sems mnyam par gzhag pa▪ {MV}samahita-citta▪ mental meditative equipoise

• སེམས་སྙོམས་▫ sems snyoms▪ {C,MSA}sama-citta▪ sameness of mind; mental sameness▫ {C}even mind

• སེམས་ཏེ་▫ sems te▪ {C}samanvāharati▪ think; thinking▫ {C}his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; bring to mind; behave towards

• སེམས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་▫ sems btang snyoms su byed pa▪ {MV}cittasyopekṣā▪ mental equanimity

• སེམས་རྟེན་▫ sems rten▪ mental basis

• སེམས་སྟོབས་ཞན་པ་▫ sems stobs zhan pa▪ {C}hīna-sattva▪ mind of little power; inferior being

• སེམས་བརྟན་པ་▫ sems brtan pa▪ firm mind

• སེམས་བལྟར་མེད་▫ sems bltar med▪ invisibility of mind སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་གི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤ་སྟག་▫ sems thams cad kyi dbang gi dam pa'i pha rol tu phyin pa sha stag▪ {C} sarvacetovaśitāparapāramiprāpta▪ {C}in perfect control of their whole minds

• སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་▫ sems thams cad kyi dbang dam pa'i pha rol tu son pa▪ {C}sarva-ceto-vaśi-parama-pārami-prāpta▪ {C} in perfect control of their entire hearts [or: whole minds]

• སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་▫ sems dang ldan pa ma yin pa'i chos▪ {MSA}citta-viprayukta ... dharma ▪ phenomenon without a mind; {T} non-sentient phenomenon

• སེམས་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་▫ sems dang ldan pa su zhig smra▪ who with a mind would propound ...?{BJ 13.4}

• སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་▫ sems dang po bskyed pa yin▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed ▪ {C}prathama-cittotpādam upādāya▪ (is the) first (altruistic) mind-generation▫ {C}from where they began with the production of the thought of enlightenment; on account of the first thought of enlightenment; on account of the first production of the first thought of enlightenment; from the first thought of enlightenment onwards

• སེམས་དང་པོ་གནས་པ་▫ sems dang po gnas pa▪ {C} Tenses: future, present, past, imperative prathama-cittotpādika▪ (one who is) abiding in the first (altruistic) mind (generation)▫ {C}one who has had his first thought of enlightenment

• སེམས་དང་སྤྱོད་པ་▫ sems dang spyod pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་ ▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}citta-caritā▪ thoughts and activities

• སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་▫ sems dang yid dang rnam par shes pa rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}citta-mano-vijñāna-bodha▪ realize thought, mind, and consciousness

• སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་▫ sems dang ye shes▪ {MSA}citta-jñāna▪ mind and exalted wisdom

• སེམས་དང་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་▫ sems dang shes rab rnam par grol ba▪ འགྲོལ་བགྲོལད་གྲོལ་གྲོལད་▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MSA}cetaḥ-prajñā-vimukti▪ liberation of thought and wisdom

• སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ་▫ sems dang sems byung khams gsum pa▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV}citta-caittās tridhātukāḥ ▪ three realms of mind and mental factors

• སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་▫ sems dang sems byung rnams▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}citta-caitta▪ mind and mental factors ▫ {C}thought and its constituents

• སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་▫ sems dang sems las byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung ▪ {C}citta-caitasika▪ mind and mental factors▫ {C}mental events

• སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་བཅིངས་སོ་▫ sems dang sems las byung ba rnams bcings so▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA} citta-caittāḥ ... badhyante (√bandh)▪ bound by mind and mental factors

• སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་▫ sems dang bsam pa rnam par dag pa mnyam pa nyid ▪ {MV}cittāśaya-viśuddhi-samatā▪ sameness of purity of mind and thought

• སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་▫ sems dang bsam pa rnam par dag pa mnyam pa nyid bcu▪ {MSA}cittāśaya-viśuddhi-samatā (daśa-) ▪ ten samenesses of purity of mind and thought

• སེམས་དད་པ་གཅིག་ཙམ་▫ sems dad pa gcig tsam▪ {C} eka-citta-prasādam api▪ one mere thought of faith ▫ {C}one single thought

• སེམས་དུལ་བ་▫ sems dul ba▪ {C}dānta-cittatā▪ mental discipline; disciplined mind▫ {C}a mind completely tamed

• སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་▫ sems dran pa nye bar bzhag pa▪ cittasmṛtyūpasthāna▪ establishment in mindfulness of mind

• སེམས་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་▫ sems dran pa nyer gzhag▪ mindful establishment on the mind

• སེམས་དྲུག་▫ sems drug▪ {MSA}ṣaṭ cittāni▪ six minds

• སེམས་འདི་▫ sems 'di▪ {C}matīti▪ this mind; this thought

• སེམས་འདི་བཟང་བ་མིན་སྙམ་▫ sems 'di bzang ba min snyam▪ {C}aśobhanāni▪ (thinking), this thought is not good""▫ {C}"(these are)" unwholesome (thoughts?)

• སེམས་འདུལ་བ་▫ sems 'dul ba▪ taming the mind

• སེམས་བསྡུ་བ་▫ sems bsdu ba▪ withdrawal of mind

• སེམས་ན་▫ sems na▪ {C}manyate▪ if one thinks; when one thinks

• སེམས་ན་བདག་པོ་ཡིན་▫ sems na ... bdag po yin▪ {MSA} cittasya ... ādhipatyaṃ▪ lord of mind; mental sovereignty

• སེམས་ནང་▫ sems nang▪ {MSA}adhyātmaṃ cetaḥ▪ internal thought/mind

• སེམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་▫ sems ni skad cig ma▪ {MSA} kṣaṇikaṃ hi cittaṃ▪ moment of mind/thought

• སེམས་ནི་བསྐྱེད་པ་▫ sems ni bskyed pa▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA} cittasyotpādanā▪ generate a mind; generate the altruistic intention to become enlightened Tenses: future, present, past, imperative

• སེམས་ནི་ནང་དུ་གནས་པ་▫ sems ni nang du gnas pa▪ {MSA}sthitiś cetasa adhyātmaṃ▪ abide within mind

• སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་▫ sems ni yongs su skyo ba ▪ {MV}cittasya parikheditā▪ thorough mental aversion

• སེམས་གནས་▫ sems gnas▪ cittasthiti▪ mental abiding

• སེམས་གནས་སྐབས་▫ sems gnas skabs▪ {MSA} cittāvasthā▪ mental state སེམས་གནས་དགུ། སེམས་གནས་པ་རྣམ་པ་དགུ་▫ sems gnas dgu; sems gnas pa rnam pa dgu▪ navākārā cittasthiti; navākārācittasthiti▪ nine mental abidings

• སེམས་གནས་པ་▫ sems gnas pa▪ {C,MSA,MV}citta-sthiti; {MSA}sthita-citta▪ mental abiding▫ {C} stability of thought

• སེམས་གནས་པ་རྣམ་པ་དགུ་▫ sems gnas pa rnam pa dgu ▪ navākārā cittasthiti▪ nine mental abidings

• སེམས་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པ་▫ sems rnam par 'khrugs pa ▪ འཁྲུག་འཁྲུག་འཁྲུགས་འཁྲུགས་▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}citta-vikṣepa▪ mental distraction; mental anger; {T} disturbed mind▫ {C} perplexed; confusion of thought

• སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་▫ sems rnam par g.yeng ba ▪ {C}citta-vikṣepa; {C}vikṣipta-citta▪ mental distraction; wander mentally▫ {C}perplexed; distracted thoughts; confusion of thought

• སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་▫ sems rnam par g.yengs pa ▪ {C}vikṣipta-cittatā; {MSA}vikṣipta-citta▪ mental distraction; wander mentally▫ {C}perplexed; distracted mentally; distracted thoughts; confusion of thought

• སེམས་རྣམ་པར་གཡོང་བ་▫ sems rnam par g.yong ba▪ {C}vikṣipta-citta▪ mental distraction; wander mentally▫ {C}perplexed; distracted mentally; distracted thoughts; confusion of thought

• སེམས་པ་▫ sems pa▪ {LCh,C,MSA,MV}cetanā; {MV} cetana; {MV}cintanā; {C}cintayati; {C}cintatā; {C,MSA}cintā; {L,MV}cintana; {C}samanvāharati; {C}samudācāra; {C}vindati; {C}asaya; {MSA}(anv √i): anveti; {MSA}āśaya; {MSA}buddhi; {MSA} saṃjñā▪ attention; intention; will; intentionality ▫ {C}ideas; habits; reflect (on); deliberation; reflection; volition; act of will; will (for); find; entrance; discovers; think; seat; resolution; mentality

• སེམས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ sems pa dang yid la byed pa▪ {MV}cetanā-manaskāra▪ intention and mental activity

• སེམས་པ་འདུན་དང་བཅས་པ་▫ sems pa 'dun dang bcas pa ▪ {MSA}cetanā chanda-sahitā▪ an intention with aspiration {T}

• སེམས་པའི་ཟས་▫ sems pa'i zas▪ manaḥsaṃcetanāhāra▪ nourishment of intention; intention food

• སེམས་དཔའ་▫ sems dpa'▪ {C}sattva▪ being▫ {PH} being; male [bodhi]sattva▫ {C}substance; energy

• སེམས་དཔའ་ཆེ་▫ sems dpa' che▪ {MSA}mahā-sattva▪ great being

• སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་▫ sems dpa' chen po▪ {C}mahā-sattva▪ great being

• སེམས་དཔའ་སུམ་བརྩེགས་▫ sems dpa' sum brtsegs ▪ {PH}three stacked beings [jñānasattva; samayasattva; & samādhisattva] སེམས་དཔའི་སྐྱིལ་ཀྲུང། སེམས་དཔའི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་▫ sems dpa'i skhyil krung; sems dpa'i skhyil mo krung▪ the cross-legged Bodhisattva posture [the half-lotus posture, with the right leg on the left]▫ སེམས་དཔའི་ སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་ནི།དེ་བཞིན་དུ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་རྐང་པ་གཡས་པ་བརླ་གཡོན་པའི་སྟེང་དུ་བཞག་པའོ།▫ sems dpa'i skhyil mo krung ni/ de bzhin du cung zad tsam gyis rkang pa g.yas pa brla g.yon pa'i steng du bzhag pa'o/▫ the cross-legged Bodhisattva posture: likewise, in a lesser version [of the vajra-posture], set the right foot on top of the left thigh {Dor 26b.4/ 236.4}

• སེམས་དཔའི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་▫ sems dpa'i skhyil mo krung ▪ སེམས་དཔའི་སྐྱིལ་ཀྲུང།▫ sems dpa'i skhyil krung /▪ the cross-legged Bodhisattva posture [the half-lotus posture, with the right leg on the left]▫ སེམས་དཔའི་ སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་ནི།དེ་བཞིན་དུ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་རྐང་པ་གཡས་པ་བརླ་གཡོན་པའི་སྟེང་དུ་བཞག་པའོ།▫ sems dpa'i skhyil mo krung ni/ de Tenses: future, present, past, imperative bzhin du cung zad tsam gyis rkang pa g.yas pa brla g.yon pa'i steng du bzhag pa'o/▫ the cross-legged Bodhisattva posture: likewise, in a lesser version [of the vajra-posture], set the right foot on top of the left thigh {Dor 26b.4/ 236.4}

• སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་▫ sems dpa'i rnal 'byor▪ Bodhisattva's yoga

• སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་▫ sems dpa'i rnal 'byor mthar thug▪ Bodhisattva's final yoga

• སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་▫ sems phyin ci ma log par sgrub pa▪ nonerroneous achievement of mind

• སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་▫ sems phyin ci log tu gyur pa▪ {C}viparyasta-citta▪ mistaken mind; which is a mistaken mind▫ {C}a perverted thought

• སེམས་ཕྱིར་གཡེང་བ་▫ sems phyir g.yeng ba▪ distraction of the mind outside

• སེམས་འཕྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་▫ sems 'phro ba med pa'i phyir ▪ {MV}cittasyāvisaraṇāt▪ because there is not a scattered mind {T}

• སེམས་བྱུང་▫ sems byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {LCh,MV}caitta▪ mental factor▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་འཁོར་དུ་ལྡན་པའི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་▫ mtshan nyid/ rang 'khor du ldan pa'i sems dang mtshungs par ldan pa/▫ Def.: that which has similarity/paralellism with the mind having it as an accompanier Divisions: དབྱེ་བ། ༡་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་༢་ཡུལ་ངེས་ལྔ་༣་དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་༤་རྩ་ཉོན་དྲུག་༥་ཉེ་ཉོན་ཉི་ཤུ་༥་གཞན་འགྱུར་བཞི་▫ dbye ba/ 1 kun 'gro lnga / 2 yul nges lnga / 3 dge ba bcu gcig 4 rtsa nyon drug 5 nye nyon nyi shu/ 5 gzhan 'gyur bzhi/▫ Div.: (1) five omnipresent (sarvatraga) mental factors; (2) five determining (viṣaya-pratiniyama) mental factors; (3) eleven virtuous (kuśala) mental factors; (4) six root afflictions (mūla-kleśa); (5) twenty secondary afflictions (upakleśa); and (6) four

• སེམས་བྱུང་ཀུན་འགྲོ་▫ sems byung kun 'gro▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ sarvatraga-caitta ▪ omnipresent mental factor

• སེམས་བྱུང་དགེ་བ་▫ sems byung dge ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ kūsala-caitta▪ virtuous mental factor

• སེམས་བྱུང་དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་▫ sems byung dge ba bcu gcig▪ {PH}eleven virtuous mental factors

• སེམས་བྱུང་གཞན་འགྱུར་▫ sems byung gzhan 'gyur ▪ འགྱུར་འགྱུརད་གྱུར་གྱུརད་▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ *anyathābhāvacaitta▪ changeable mental factor; determining mental factor

• སེམས་བྱུང་ཡུལ་ངེས་▫ sems byung yul nges▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ *viśayapratiniyama · caitta▪ determining mental factor

• སེམས་བྱེད་▫ sems byed▪ {C}buddho; {C}adhiṣṭhiheyā ▪ think of; thought of▫ {C}would perservere (single-mindedly?)

• སེམས་དབེན་▫ sems dben▪ mental isolation; isolation of mind

• སེམས་འབྱུང་བ་▫ sems 'byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}cittotpāda; {MSA} citta-saṃbhava▪ mental factor; arising of mind; mental arising▫ {C}arising citta; arising of the altruistic intention to become enlightened

• སེམས་མ་འཁྲུལ་བ་▫ sems ma 'khrul ba▪ {C}abhrānta-citta▪ non-mistaken mind; non-mistaken thought ▫ {C}his mind does (not) wander; bewildered in his heart

• སེམས་མ་དད་པ་▫ sems ma dad pa▪ {C}aprasanna-citta ▪ non-faithful mind▫ {C}his thought devoid of serene faith

• སེམས་མི་འགོང་བ་▫ sems mi 'gong ba▪ mental nondiscouragement

• སེམས་མི་ལྡོག་པ་▫ sems mi ldog pa▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་ ▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ {MSA}cittāvyāvṛtti▪ non-reversed mind

• སེམས་མི་ཕྱེད་པ་▫ sems mi phyed pa▪ {MSA}abhedya-cittatā▪ undifferentiated mind; undivided mind  ?? {T} Tenses: future, present, past, imperative

• སེམས་མེད་▫ sems med▪ {C}acitta▪ non-thought; no mind; without mind▫ {C}absence of citta

• སེམས་མེད་པ་▫ sems med pa▪ {C}niścitta; {MV}na cittaṃ▪ non-thought; no mind; without mind▫ {C}absence of citta; free from thought; no-thought

• སེམས་མེད་པར་གནས་པ་▫ sems med par gnas pa▪ {C} citta-sthiti-niścitta; {C}citta-niścita▪ abide in non-thought▫ {C}the stability of a no-thought

• སེམས་མེད་མུན་པའི་གནས་སྐབས་▫ sems med mun pa'i gnas skabs▪ state of mindless darkness

• སེམས་དམྱལ་▫ sems dmyal▪ {C}naraka▪ {C}hell

• སེམས་ཙམ་▫ sems tsam▪ {C,MSA}citta-mātra▪ Mind Only School; Mind-Only School

• སེམས་ཙམ་གྱི་སྲོལ་▫ sems tsam gyi srol▪ {PH}system of Mind-Only

• སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པའི་ལུགས་▫ sems tsam rnam bden pa'i lugs▪ {PH}the system of the Mind Only True Aspectarians

• སེམས་ཙམ་པ་▫ sems tsam pa▪ cittamātrin▪ Mind-Only School; Chittamātra; Proponent of Mind Only

• སེམས་ཙམ་པོ་▫ sems tsam po▪ {MSA}citta-mātra▪ mind-only

• སེམས་ཚིམ་པ་▫ sems tshim pa▪ {MSA}samāpyāyita-cetas▪ pleasing thought {T}

• སེམས་ཚིམ་པར་གྱུར་▫ sems tshim par gyur▪ {C}harṣita-cittaḥ▪ {C}delighted

• སེམས་ཚིམ་པར་བྱས་པ་▫ sems tshim par byas pa▪ {MSA} āpyāyita-cetas▪ satisfied mind; to satify the mind {T}

• སེམས་ཞུམ་པ་▫ sems zhum pa▪ འཇུམ་འཇུམས་ཞུམ་ཞུམས་ ▫ 'jum 'jums zhum zhums▪ {MV}līna-cittatā; {MV}līna-cittatva; {C}avalīnatā▪ mental slackness/discouragement/weakness/timidness/ cowardliness▫ {C}cowedness

• སེམས་ཞུམ་པའི་འཛིན་པ་▫ sems zhum pa'i 'dzin pa▪ discouraged mental apprehension

• སེམས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་▫ sems 'od gsal ba'i phyir▪ {MV}prabhāsvaratvāc cittasya▪ (due to) the clear light of mind

• སེམས་ཡང་དག་པར་གནས་པ་▫ sems yang dag par gnas pa▪ {MSA}cittasya saṃsthitiḥ▪ mental abiding

• སེམས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་▫ sems yang dag par rab tu 'jog pa▪ {MSA}cittaṃ pradadhāti▪ setting the mind

• སེམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་▫ sems yongs su skyo ba▪ {MV} parikheda-cittatā▪ mental aversion

• སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་▫ sems yongs su bsngo ba▪ {MV} citta-pariṇati▪ mental dedication

• སེམས་གཡེང་▫ sems g.yeng▪ {C}vikṣipta-cittatā; {MSA} vikṣipta-citta▪ {PH}mental distraction

• སེམས་གཡེང་བ་▫ sems g.yeng ba▪ mental distraction

• སེམས་རབ་ཏུ་ཉེ་བར་བཞག་པ་▫ sems rab tu nye bar bzhag pa▪ {C}sūpasthita-citta▪ mental establishment▫ {C}their thoughts well supported

• སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་▫ sems rab tu 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}cittaṃ pragṛhṇāti▪ mental apprehension

• སེམས་ལ་སྒྲིབ་པ་▫ sems la sgrib pa▪ {C}citta-āvaraṇa▪ mental obstructions▫ {C}thought-coverings

• སེམས་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་▫ sems la sgrib pa med▪ {C}acitta-āvaraṇa▪ without mental obstructions▫ {C} absence of thought-coverings

• སེམས་ལ་གདུང་བ་▫ sems la gdung ba▪ {C}cittotpīḍa▪ mental torment▫ {C}thoughts which torment

• སེམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་▫ sems la gnod par byed▪ {C} āghātayati▪ harm the mind; harmful mind▫ {C} cherish malice for; feel anger

• སེམས་ལ་དབང་▫ sems la dbang▪ {MSA}citta-vaśa▪ mental power

• སེམས་ལ་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡིན་▫ sems la zang zing med pa yin▪ {MSA}nirāmiṣa-citta▪ unconfused mind

• སེམས་ལས་དོན་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བེམ་པོ་▫ sems las Tenses: future, present, past, imperative don gzhan pa'i phyi rol gyi don bem po▪ external material objects that are factualities other than the mind

• སེམས་ལས་བྱུང་▫ sems las byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV}caitasa; {MV} caitta▪ mental factor; arisen from mind

• སེམས་ལས་བྱུང་བ་▫ sems las byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་ ▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C,MSA}caitasika; {MV}caitasa; {MV}caitta▪ mental factor; arisen from mind▫ {C}mental event

• སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་▫ sems las byung ba'i chos▪

• འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C} caitasika-dharma▪ phenomena that are mental factors▫ {C}dharmas which constitute mental events

• སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་▫ sems las su rung ba▪ {MV} karmaṇya-citta; {MV}citta-karmaṇyatva▪ suitable as mental action/karma

• སེམས་ཤིང་▫ sems shing▪ {C}manyamāna▪ thinking; having thought▫ {C}minding; proudly imagine

• སེམས་ཤིན་སྦྱངས་▫ sems shin sbyangs▪ {PH}mental pliancy

• སེམས་སེམས་བྱུང་དང་ལྡན་པར་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་▫ sems sems byung dang ldan par ma yin pa'i 'du byed ▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ cittacaittaviprayukta-saṃskāra▪ compositional factor not associated with mind or mental factors

• སེར་སྐྱ་▫ ser skya▪ {LCh}kapila▪ Kapila▫ {PH} ordained and lay people

• སེར་སྐྱའི་གཞི་▫ ser skya'i gzhi▪ kapilavastu▪ {PH} Kapilavastu

• སེར་ཁ་▫ ser kha▪ {PH}crack; split; cleft

• སེར་ཁ་མེད་པ་▫ ser kha med pa▪ {PH}unsplit

• སེར་སྣ་▫ ser sna▪ {LCh,C,MSA,MV}mātsarya; {MV} matsaritva; {C}matsara▪ miserly; miserliness▫ stingy; {C}mean(ness); niggardly; jealousy

• སེར་སྣ་མངོན་གྱུར་སྐྱཻ་བའི་གོ་སྐབས་▫ ser sna mngon gyur skyai ba'i go skabs▪ the chance to generate manifest miserliness{PGP 86}

• སེར་སྣ་ཅན་▫ ser sna can▪ {C}mātsarya; {MSA}matsarin ▪ miserly; having miserliness

• སེར་སྣ་ཉིད་▫ ser sna nyid▪ {MSA}matsaritva▪ miserliness

• སེར་སྣ་བྱེད་པ་▫ ser sna byed pa▪ {C}mātsarya▪ miserly; miserliness

• སེར་སྣ་མེད་▫ ser sna med▪ {C}amatsara▪ non-miserliness▫ {C}absence of meanness

• སེར་སྣ་མེད་པ་▫ ser sna med pa▪ {MSA}amatsarin; {MSA}amātsarya▪ non-miserliness

• སེར་སྣའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་▫ ser sna'i kun tu sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MV} mātsarya-saṃyojana▪ thorough enwrapment of miserliness

• སེར་སྣའི་ཀུན་སྦྱོར་▫ ser sna'i kun sbyor▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ mātsarya-saṃyojana▪ thorough enwrapment of miserliness

• སེར་སྣའི་སེམས་▫ ser sna'i sems▪ {C}mātsarya-citta▪ miserly mind▫ {C}grudge

• སེར་པོ་▫ ser po▪ {MSA}pīta▪ yellow

• སེར་པོ་ཉིད་▫ ser po nyid▪ pītatva▪ yellowness

• སེར་ཤས་▫ ser shas▪ {PH}yellowish

• སེར་ཤས་ཅུང་▫ ser shas cung▪ {PH}slightly yellowish

• སེལ་▫ sel▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld ▪ {L}nirākāra; {C}śātana▪ clear away; remove; throw off; eliminate; avoid; exclude▫ {C} removalདྲི་མ་ཕྲ་མོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སེལ་མི་ནུས་▫ dri ma phra mo cung zad kyang sel mi nus▫ one is unable to remove subtle stains even a little{PGP 85}

• སེལ་ངོར་▫ sel ngor▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {GD:105} point of view of elimination (p.o.v. of ordinary beings); {GD:186} conceptual perspective; eliminative perspective

• སེལ་འཇུག་▫ sel 'jug▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal Tenses: future, present, past, imperative sel bsald seld▪ apoha-pravṛtti▪ eliminative engager▫ {GD:418} discriminative engagement Definitions: མཚན་ཉིད། རང་ཡུལ་ལ་ཆ་ཤས་སུ་བཅད་ནས་འཇུག་པ་རང་ཡུལ་ལ་བརྡའི་དབང་གི་འཇུག་པ་▫ mtshan nyid/ rang yul la cha shas su bcad nas 'jug pa/ rang yul la brda'i dbang gi 'jug pa/▫ Def.: Jay-dzün-ba: [mind] which engages its object having divided it into parts; · Pan-chen: [mind] which engages its object through the power of terminology Divisions: དབྱེ་བ། ༡་སེལ་འཇུག་གི་བློ་༢་སེལ་འཇུག་གི་སྒྲ་༣་སེལ་འཇུག་གི་གང་ཟག་▫ dbye ba/ 1 sel 'jug gi blo/ 2 sel 'jug gi sgra/ 3 sel 'jug gi gang zag▫ Div.:(1) mind that is an eliminative engager; (2) sound that is an eliminative engager; (3) person that is an eliminative engager

• སེལ་འཇུག་གི་གང་ཟག་▫ sel 'jug gi gang zag▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ pudgalāpoha-pravṛtti▪ person who is an eliminative engager

• སེལ་འཇུག་གི་སྒྲ་▫ sel 'jug gi sgra▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་ ▫ bsal sel bsald seld▪ śabdāpoha-pravṛtti▪ sound that is an eliminative engager

• སེལ་འཇུག་གི་བློ་▫ sel 'jug gi blo▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ apoha-pravṛti-buddhi; *apohapravṛttibuddhi▪ awareness that is an eliminative engager; mind of partial engagement

• སེལ་བ་▫ sel ba▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ apoha; {C}apakarṣayati; {MSA}apakarṣaṇa; {MSA}apakarṣika; {MSA}apaha; {MV}praṇodana; {MSA}vinīta; apoha {GD:298}▪ exclusion [=gzhan sel]; clear away; remove; throw off; eliminate; avoid▫ {C}removes; attracts; {GD:298} conceptual exclusion

• སེལ་བའི་ཐབས་སུ་འགྲོ་བ་▫ sel ba'i thabs su 'gro ba▪ serve as efficacious means of clearing away

• སེལ་བར་བྱེད་▫ sel bar byed▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {MSA}(apa √nī): apanayati; {C}vidhūnoti (=apanayati)▪ clear away; remove; throw off; eliminate; exclude; avoid▫ {C}takes away

• སེལ་བྱེད་▫ sel byed▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ clearer away

• སེལ་མི་ནུས་པ་▫ sel mi nus pa▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ not able to remove/eliminate/ eradicate/clear away/avoid/exclude

• སེལ་ཚུལ་▫ sel tshul▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ mode of avoidance/elimination/ removal/eradication/exclusion/clearing away

• སོ་▫ so▪ tooth; [particle indicating the end of a statement, following the suffix sa]; [=so so; so so'i; so sor] individual; diverse; separate; different; common▫ {PH}point; tooth▫ རལ་གྲིའི་ སོ་བཞིན་དང་། །རང་རིག་འགོག་པར་བྱེད།▫ Just as the point of a sword [does not cut itself], [we] refute self-cognition.▫ {BMH} V.93cd

• སོ་སྐྱེ་▫ so skye▪ {LCh}pṛthag-jana▪ common being; ordinary being

• སོ་སྐྱེ་བོ་▫ so skye bo▪ pṛthagjana▪ common being

• སོ་སྐྱེའི་ལམ་▫ so skye'i lam▪ pṛthagjana-mārga▪ {PH} paths of common beings

• སོ་སྐྱེའི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་▫ so skye'i sems 'dod chags dang bcas pa▪ accompaniment of a common person’ mind with desire

• སོ་ཏོ་རོག་པོ་▫ so to rog po▪ a big black bird that cannot go into water to get fish, so it stays on the shore and, as the waves push them up, it catches them

• སོ་ཐར་▫ so thar▪ {LCh}pratimokṣa▪ individual emancipation

• སོ་མཐར་གྱི་སྡོམ་པ་▫ so mthar gyi sdom pa▪ pratimokṣasaṃvara▪ discipline of individual emancipation; vow of individual liberation

• སོ་དྲང་▫ so drang▪ {PH}fangs▫ ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞིའི་སོ་དྲང་བསྙེར་བ།▫ tshangs pa'i gnas pa bzhi'i so drang bsnyer ba;▫ He flashes his fangs of the four communions with Brahmā.▫ {LVS} = 1-02-00087-H96-SID000112

• སོ་བདུན་▫ so bdun▪ སུམ་ཅུ་སོ་བདུན།▫ sum cu so bdun/▪ thirty-seven Tenses: future, present, past, imperative

• སོ་བ་▫ so ba▪ thick shelled barley

• སོ་བྱ་▫ so bya▪ a big black bird that cannot go into water to get fish, so it stays on the shore and, as the waves push them up, it catches them

• སོ་བཙུགས་▫ so btsugs▪ {PH}sentry

• སོ་རིག་བཞི་▫ so rig bzhi▪ four reasonings▫ Comment: reasoning of dependence (ltos pa’i rigs pa), reasoning of performance of function (bya ba byed pa’i rigs pa), reasoning of tenable proof (’thad pas sgrub pa’i rigs pa), and reasoning of nature (chos nyid kyi rigs pa)

• སོ་སོ་▫ so so▪ {MSA}pṛthak; pratyekam▪ individual; diverse; discrete; separate; different▫ {PH} respective▫ by oneself; onself; single; respectively; singly; each one

• སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་▫ so so skye bo▪ སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་▫ so so'i skye bo▪ pṛthagjana▪ common being

• སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཉིད་▫ so so skye bo nyid▪ pṛthag-janatva▪ state of an ordinary being

• སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་▫ so so skye bo'i rgyud▪ continuum of a common being

• སོ་སོ་ཐ་དད་པ་▫ so so tha dad pa▪ {L}pratibhinna▪ individually distinct

• སོ་སོ་ནས་▫ so so nas▪ {PH}respectively; mutually

• སོ་སོ་བ་▫ so so ba▪ {LCh}pṛthak▪ distinct; discrete; separate; individual; diverse; different

• སོ་སོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་▫ so so ba ma yin pa'i chos▪ apṛthag-dharma▪ phenomena that are not distinct

• སོ་སོ་བའི་ཆོས་▫ so so ba'i chos▪ pṛthag-dharma▪ phenomena that are distinct

• སོ་སོ་སྦྱར་▫ so so sbyar▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C}saṃsyandayati▪ affix; join together▫ {C}unite with; agree with

• སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་▫ so so yang dag par rig pa ▪ {C,MSA}pratisaṃvid; {C}pratisaṃvedanā▪ individual knowledge▫ {C}analytical knowledge; recognition

• སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པ་▫ so so yang dag par rig pa thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MV}pratisaṃvil-lābha▪ attain individual knowledge

• སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་▫ so so yang dag par rig pa bzhi▪ four correct individual knowledges{PGP 97.5}; four individual correct knowledges

• སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་▫ so so yang dag rig▪ {MSA} pratisaṃvedanā▪ individual correct knowledg; individual knowledge

• སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་▫ so so yang dag rig pa▪ {PH} individual correct knowledge

• སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་བཞི་▫ so so yang dag rig bzhi▪ {PH} the four individual correct knowledges

• སོ་སོ་རང་གི་▫ so so rang gi▪ {L}pratyātma; {MSA} pratisvaṃ▪ individual; by oneself; individually

• སོ་སོ་རང་གིས་▫ so so rang gis▪ {MSA}prayātmaṃ▪ individual; by oneself; individually; by myself{S 2}

• སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་▫ so so rang gis rig par bya ba▪ {MSA}pratyātma-vedanīya; {MSA}pratyātma-vedya▪ object of individual knowledge

• སོ་སོ་རང་རིག་▫ so so rang rig▪ {L}pratyātma-vedya▪ individual knowledge; know by myself/oneself

• སོ་སོ་རེ་རེ་▫ so so re re▪ {MSA}pratyeka▪ individually; separately

• སོ་སོ་ལ་▫ so so la▪ {C}pṛthak; {C}pratyekam▪ individually; discrete; separate(ly)▫ {C}single; by oneself; respectively; singly; each one

• སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་▫ so so'i skye bo▪ {C,MSA,MV}pṛthag-jana; {MSA}pārthag-jana▪ common being; ordinary being▫ {C}ordinary people/person Definitions: མཚན་ཉིད། ཐེག་པ་གསུམ་གང་རུང་གི་འཕགས་ལམ་མ་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་▫ mtshan nyid/ theg pa gsum gang rung gi 'phags lam ma thob pa'i gang zag▫ Def.: a person who has not attained the Superior's of any of the three vehicles Divisions: དབྱེ་བ། ༡་དམྱལ་བ་༢་ཡི་དྭགས་༣་དུད་འགྲོ་༤་མི་༥་ Tenses: future, present, past, imperative

• ལྷ་མ་ཡིན་༦་ལྷ་▫ dbye ba/ 1 dmyal ba/ 2 yi dwags/ 3 dud 'gro/ 4 mi/ 5 lha ma yin/ 6 lha/▫ Div.: (1) hell-beings; (2) hungry ghosts; (3) animals; (4) people; (5) demi-gods; (6) gods

• སོ་སོའི་མཐུ་▫ so so'i mthu▪ {L}prabhāva▪ exalted

• སོ་སོའི་བདག་▫ so so'i bdag▪ {C}pratyātma▪ individually (powered)▫ {C}by oneself; each; singly

• སོ་སོའི་ནང་▫ so so'i nang▪ {MSA}pratyātman▪ internally; individually

• སོ་སོའི་ལས་▫ so so'i las▪ {MV}pratyekaṃ karma▪ individual action/karma

• སོ་སོར་▫ so sor▪ {MSA}pratyeka; {L}pṛthak; {L} pratyekam▪ individually; individual(ly); ordinary; discrete; separate; diverse; different▫ by oneself; onself; single; respectively; singly; each one

• སོ་སོར་བཀག་པ་▫ so sor bkag pa▪ {C}pratiṣedha▪ individual negation▫ {C}abolition; removal; avoid(ing)

• སོ་སོར་སྐྱེས་བུ་▫ so sor skyes bu▪ pṛthagjana▪ ordinary being

• སོ་སོར་སྐྱེས་བོ་▫ so sor skyes bo▪ pṛthag-jana▪ common being; ordinary being

• སོ་སོར་ངེས་པ་▫ so sor nges pa▪ {LCh}pratiniyama; {C} pratiniyata▪ distinction▫ {C}particular to (or: different for) each case

• སོ་སོར་ངེས་པ་མེད་པ་▫ so sor nges pa med pa▪ no individual limitation

• སོ་སོར་གཅོད་▫ so sor gcod▪ bifurcate

• སོ་སོར་འཆགས་པ་▫ so sor 'chags pa▪ {MSA}pratideśanā ▪ individually confess; individually reveal

• སོ་སོར་འཆགས་པར་འགྱུར་བ་▫ so sor 'chags par 'gyur ba▪ {C}pratideśayati▪ individually confess; individually reveal▫ {C}confesses his error; see their error

• སོ་སོར་འཆགས་པར་བྱེད་▫ so sor 'chags par byed▪ {C} pratideśayati▪ individually confess; individually reveal▫ {C}confesses his error; see their error

• སོ་སོར་འཆད་པར་བྱེད་པ་▫ so sor 'chad par byed pa▪ {MSA}pratideśaka▪ explainer

• སོ་སོར་རྟོག་གོ་▫ so sor rtog go▪ {C}pratyavekṣate▪ individually investigate; individual investigation ▫ {C}contemplates; investigates

• སོ་སོར་རྟོག་པ་▫ so sor rtog pa▪ {C}pratyavekṣate; {C}pratyavekṣa; {MV,MSA}pratyavekṣā; {MSA} pratyavekṣaṇa; {MSA}pratyavekṣaṇaāa; {MSA} pratisaṃkhyāna▪ individual investigation▫ {C}contemplates; investigates; comprehension; knowledge; watchfullness

• སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་▫ so sor rtog pa dang bsgoms pa'i stobs▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MV}pratisaṃkhyāna-bhāvanā-bala▪ power of individual investigation and meditation

• སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ so sor rtog pa yid la byed pa▪ pratyavekṣa-manaskāra▪ mental contemplation of individual investigation

• སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་▫ so sor rtog pa'i stobs la brten pa▪ {MSA}pratisaṃkhyāna-saṃniśritā ▪ in dependence upon the power of individual investigation

• སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་▫ so sor rtog pa'i ye shes ▪ {MSA}pratyavekṣaṇaka ... jñāna; {MSA} pratyavekṣā-jñāna▪ exalted wisdom of individual investigation

• སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་▫ so sor rtog pa'i shes rab▪ wisdom of individual analysis

• སོ་སོར་རྟོགས་པ་▫ so sor rtogs pa▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}pratibodha▪ individual realization; individually realize

• སོ་སོར་བརྟག་པ་▫ so sor brtag pa▪ {L}pratisaṃkhyā▪ individual analysis

• སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་▫ so sor brtag par bya▪ {MSA} (praty-ava √īkṣ): pratyavekṣeta▪ object of individual analysis; will individually analyze Tenses: future, present, past, imperative

• སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱས་ཏེ་▫ so sor brtag par byas te▪ {C}pratyavekṣate▪ individually analyzes▫ {C} contemplates; investigates

• སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་▫ so sor brtags 'gog▪ བརྟག་རྟོག་བརྟགས་རྟགས་▫ brtag rtog brtags rtags▪ {LCh} pratisaṃkhyā-nirodha▪ analytical cessation

• སོ་སོར་བརྟགས་སྒོམ་པ་▫ so sor brtags sgom pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms ▪ {MSA}pratisaṃkhya-bhāvanā▪ analytical meditation

• སོ་སོར་བརྟགས་ནས་▫ so sor brtags nas▪ བརྟག་རྟོག་བརྟགས་རྟགས་▫ brtag rtog brtags rtags▪ {MSA}(prati-saṃ √khyā): pratisaṃkhyāya▪ having individually analyzed

• སོ་སོར་བརྟགས་པ་▫ so sor brtags pa▪ བརྟག་རྟོག་བརྟགས་རྟགས་▫ brtag rtog brtags rtags▪ {L,MSA} pratisaṃkhyā; {MSA}pratisaṃkhyāna; {C} pratyavekṣate▪ individual analysis▫ {C} contemplates; investigates

• སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་▫ so sor brtags pa dang bsgoms pa'i stobs▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MV}pratisaṃkhyāna-bhāvanā-bala▪ power of individual investigation and meditation

• སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་▫ so sor brtags pa'i 'gog pa▪ བརྟག་རྟོག་བརྟགས་རྟགས་▫ brtag rtog brtags rtags▪ {MV}pratisaṃkhyā-nirodha▪ analytical cessation

• སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་▫ so sor brtags min gyi 'gog pa▪ བརྟག་རྟོག་བརྟགས་རྟགས་▫ brtag rtog brtags rtags▪ apratisaṃkhyā-nirodha▪ non-analytical cessation{Gön-chok}

• སོ་སོར་ཐར་པ་▫ so sor thar pa▪ {L}prātimokṣa; pratimokṣa▪ individual liberation; individual emancipation▫ liberation; code of moral and religious discipline; rejection

• སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་▫ so sor thar pa'i sdom pa▪ {MSA}prātimokṣa-saṃvara▪ vow of individual liberation

• སོ་སོར་མཐར་པ་▫ so sor mthar pa▪ pratimokṣa▪ individual emancipation; individual liberation

• སོ་སོར་སྤོངས་▫ so sor spongs▪ སྤང་སྤོང་སྤངས་སྤོངས་▫ spang spong spangs spongs▪ {C}pratiniḥsṛjati (=āśrayabalāt)▪ individually abandon▫ {C} throws back; abandons

• སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་▫ so sor phye nas▪ through making the distinction

• སོ་སོར་འབྱེད་▫ so sor 'byed▪ differentiation; differentiate

• སོ་སོར་འབྱེད་པ་▫ so sor 'byed pa▪ {PH}differentiation

• སོ་སོར་སྦྱར་▫ so sor sbyar▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C}saṃsyandayati▪ affix; individually affix; connect▫ {C}unite; agree with

• སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་▫ so sor ma brtags pa'i btang snyoms▪ བརྟག་རྟོག་བརྟགས་རྟགས་▫ brtag rtog brtags rtags▪ {MSA}apratisaṃkhyāyopekṣā▪ non-analytical equanimity

• སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའ་བ་▫ so sor ma brtags pa'i btang snyoms mi mnga' ba▪ not having the indifference of not individually analyzing

• སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་▫ so sor myong bar 'gyur ba ▪ {MSA}(prati-saṃ √vid): pratisaṃvedayate▪ individually experience; experience

• སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་▫ so sor yang dag par rig pa ▪ {C,MSA}pratisaṃvid▪ individual knowledge▫ {C}analytical knowledge; comprehension

• སོ་སོར་རང་གིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་▫ so sor rang gis 'dzin pa'i phyir▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MV}pratyātmaṃ dhāraṇāt▪ due to apprehending by oneself/individually

• སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་▫ so sor rang rig pa'i ye shes ▪ exalted wisdom of individual self-knowledge; pristine wisdom of individual self-knowledge

• སོ་སོར་བཤགས་པ་▫ so sor bshags pa▪ {MSA} pratideśanā▪ reveal; individually reveal; (individually) confer; (individually) confess

• སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱེད་▫ so sor bshags par byed▪ Tenses: future, present, past, imperative {C}pratideśayati▪ reveal; individually reveal; (individually) confer; (individually) confess▫ {C}confesses his error; see their error

• སོ་སོར་བཤགས་སོ་▫ so sor bshags so▪ {MSA}(prati √diś): pratideśayāmi▪ reveal; individually reveal; (individually) confer; (individually) confess

• སོག་▫ sog▪ {C} palāla▪ {PH}straw

• སོག་པ་▫ sog pa▪ accumulate

• སོག་བྱིལ་▫ sog byil▪ {PH}sok-jil ear-ring [long ear-ring that can only be worn by sons of aristocracy]

• སོག་མ་▫ sog ma▪ {C} palāla▪ {PH}straw

• སོག་མའི་ཕུང་པོ་▫ sog ma'i phung po▪ {C}palāla-puñja▪ {C}heap of straw

• སོག་ཡུལ་▫ sog yul▪ Mongolia

• སོག་རུལ་▫ sog rul▪ {PH}rotten straw

• སོགས་▫ sogs▪ {LCh}ādi; {LCh}ādika▪ etc; and so forth▫ {PH}etc.; and so forth

• སོགས་པ་▫ sogs pa▪ ādi; {C}apacaya; {C}ārabhya ▪ etc; and so forth▫ {C}taking away; decrease; beginn(ning from/with); take hold on; about; concerning; relevant to; starting from; having turned his mind to; stimulated by; initially; founded on; following on; if I take into consideration

• སོང་▫ song▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ {C} apakrāmati; {C}vrajate; {C}gatva; {MSA}gata; {MSA}nang (du) song = gata; {C}praviśati; {C} prakrāmati▪ gone; passed; become; occured; proceeded; has been accepted{BJ 22.2}; has been asserted [with rtags or gsal ba preceeding it]; Liu Sung Dynasty (rgya rje song, 420 - 479 ce) of China▫ {C}go away; depart; move along; move on to; walk along; march on; travel; enters (into); appear (among people); functions; proceed; go away; set out for; take their leave

• སོང་བ་▫ song ba▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ {LCh}gata; {MSA}anugata; {MSA} anuyāta; {MSA}gamana▪ become; gone; passed; proceeded; occurred

• སོང་ཚད་ཀྱི་རྟགས་▫ song tshad kyi rtags▪ སོང་སོང་སོང་སོང་ ▫ song song song song▪ sign which appears to the mind

• སོང་ཚོད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་▫ song tshod kyi chos can▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ {GD:244} real subject, as opposed to conceived subject (rlom tshod)

• སོང་ཚོད་ཀྱི་རྟགས་▫ song tshod kyi rtags▪ sign that appears to the mind

• སོང་ཚོད་ལ་▫ song tshod la▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ {GD:246} [to be] in reality, in actuality; {GD:437} actually; {GD:580} truely

• སོན་▫ son▪ arrive; reach; cross

• སོན་ཤིང་▫ son shing▪ {C}gatva▪ having gone; having passed; having become▫ {C}gone away

• སོམ་ཉི་▫ som nyi▪ {C}saṃśaya; {C}kāṅkṣati; {C} kāṅkṣate; {C}kāṅkṣā▪ doubt▫ {C}uncertainty; hesitates; doubts; desires; hesitation

• སོམ་ཉི་དང་བཅས་པ་▫ som nyi dang bcas pa▪ {C} sākāṃkṣa▪ having doubt; doubting▫ {C}one who hesitates

• སོམ་ཉི་མེད་▫ som nyi med▪ {C}akāṅkṣaṇa; {C} niḥsaṃśaya; {C}nikāṅkṣa (=niṣkāṅkṣa)▪ non-doubt; free from doubt▫ {C}no hesitation; free(d) from uncertainty

• སོམ་ཉི་མེད་པ་▫ som nyi med pa▪ non-hesitancy

• སོའི་སྐྱེ་བོ་▫ so'i skye bo▪ pṛthag-jana▪ common being; ordinary being

• སོར་▫ sor▪ {C}aṅguli▪ finger▫ {C}toes and fingers

• སོར་འདུས་▫ sor 'dus▪ pratyāhāra▪ withdrawal

• སོར་མོ་▫ sor mo▪ {LCh,C}aṅguli▪ fingers and toes; fingers; finger▫ {C}toes and fingers

• སོར་མོ་ལྔ་▫ sor mo lnga▪ five fingers {VM}▫ Divisions: དབྱེ་བ། ཐེ་བོང་མཛུབ་མོ་གུང་མོ་སྲིན་ལག་ཐེའུ་ཆུང་▫ dbye ba / the bong / mdzub mo/ gung mo/ srin lag the'u chung /▫ Div.: thumb; index finger; middle Tenses: future, present, past, imperative finger; ring finger; little finger

• སོར་མོ་རྣམས་རྒྱས་པ་▫ sor mo rnams rgyas pa▪ fingers broad

• སོར་མོ་རྣམས་བྱིན་གྱིས་ཕྲ་བ་▫ sor mo rnams byin gyis phra ba▪ fingers tapering

• སོར་མོ་རྣམས་ཟླུམ་པ་▫ sor mo rnams zlum pa▪ fingers round

• སོར་མོ་རིང་བ་▫ sor mo ring ba▪ long fingers and toes

• སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ཅན་▫ sor mo'i phreng ba can▪ {PH} Aṅgulimāla

• སོར་མོའི་ཚིགས་▫ sor mo'i tshigs▪ {PH}finger digit; finger joint; knuckle

• སོར་མོར་རིང་བ་▫ sor mor ring ba▪ {C}dīrgha-aṅgulitā▪ long fingers▫ {C}his toes (and fingers) are long

• སོར་ཚིགས་▫ sor tshigs▪ {PU} parvāṅguli▪ {PH}finger digit; finger joint; knuckle

• སོར་བཞག་▫ sor bzhag▪ སོར་བཞག་ཏུ་བཞག་སོར་གཞག་འཇོག་བཞག་ཞོག་▫ sor bzhag tu bzhag sor gzhag 'jog bzhag zhog▪ leave as is; leave as it is

• སོར་བཞི་ཙམ་གྱིས་▫ sor bzhi tsam gyis▪ {C}catur-aṅgulam (=catur-aṇgula-mātreṇa)▪ just four fingers▫ {C}at least four inches

• སོར་བསམ་▫ sor bsam▪ {GST} pratyāhāra-dhyāna▪ {PH}individual withdrawal and concentration

• སོས་▫ sos▪ to recover; be cured

• སཱསྲབ༹▫ sāsrava▪ zag bcas▪ contaminated

• སརྦམངྒལཾ▫ sarbamanggalaṃ▪ Sarvamaṅgalaṃ

• སརྦམངྒལཾ▫ sarba mangga laṃ▪ Sarvamaṅgalaṃ

• སྲ་བ་▫ sra ba▪ {LCh,MSA}dṛḍha▪ hard

• སྲ་བར་བྱེད་པ་▫ sra bar byed pa▪ {C}gāḍhī-karoti▪ harden▫ {C}tighten

• སྲ་ཞིང་འཐས་པ་▫ sra zhing 'thas pa▪ hard and obstructive{D1}

• སྲང་▫ srang▪ {C}rathyā▪ {C}road

• སྲང་མདའ་▫ srang mda'▪ {PH}scale; balance

• སྲང་བ་▫ srang ba▪ {C}samprakāśayati▪ {C}to illuminate; reveal; explain

• སྲང་ལ་གཞལ་བས་▫ srang la gzhal bas▪ {C}tulayati; {C}palāgra-pramāṇena▪ {C}ponder; weigh (up); examine; compare; consider; deliberate; measure with a tip of straw

• སྲན་▫ sran▪ {PH}pea; bean

• སྲན་ཆུང་ལེབ་མོ་▫ sran chung leb mo▪ small flat red bean; red lentil

• སྲབ་▫ srab▪ བསྲབ། སྲབ། བསྲབས། སྲབས།▫ bsrab/ srab/ bsrabs/ srabs/▪ tanu▪ to diminish; thin out; fine; thin

• སྲབ་པ་▫ srab pa▪ བསྲབ། སྲབ། བསྲབས། སྲབས།▫ bsrab/ srab/ bsrabs/ srabs/▪ {C}pratanu; {C}tanu; {MV} saṃlekha▪ smooth; to diminish; thin out; fine; thin▫ {C}very delicate; slender སྲབ་པའི་ས་ / སྲབས་པའི་ས་ / བསྲབས་པའི་ས་▫ srab pa'i sa / srabs pa'i sa / bsrabs pa'i sa▪ {LCh,C} tanūbhūmi▪ ground of diminishment

• སྲབ་པོ་▫ srab po▪ tanu▪ fine; thin; to diminish; thin out

• སྲབ་མོ་▫ srab mo▪ tanu▪ fine; thin; to diminish; thin out

• སྲབ་མོའི་འོད་གསལ་▫ srab mo'i 'od gsal▪ delicate clear light

• སྲམ་▫ sram▪ otter

• སྲས་▫ sras▪ {LCh,C}putra; {C}suta; {C}aurasa▪ son; child; offspring (hon.)▫ {C}legitimate (son)

• སྲིང་▫ sring▪ lengthen; prolong

• སྲིད་▫ srid▪ bhū; {MSA}bhava; {MSA}mi srid = asaṃbhava▪ be possible; occur; be; depth; height; length; extension▫ {PH}length▫ སྲིད་དུ་མཐོ་དྲུག་ཡོད་པ།▫ srid du mtho drug yod pa,▫ In length, [its size is] six spans.▫ {GCG} p.17

• སྲིད་དགའ་▫ srid dga'▪ {MSA}bhava-priya▪ joy of Tenses: future, present, past, imperative existence {T}

• སྲིད་ཆགས་པ་▫ srid chags pa▪ {MV}saktir bhave▪ desire for existence; desire to be {T}

• སྲིད་མཐའ་▫ srid mtha'▪ bhavānta▪ [existence-end]; extreme of mundane existence; almost non-existence; {T} extreme of existence

• སྲིད་དང་ཞི་བ་▫ srid dang zhi ba▪ {PH}mundane existence and pacification

• སྲིད་དང་ཞི་བ་མཉམ་▫ srid dang zhi ba mnyam▪ equality of mundane existence and peace

• སྲིད་པ་▫ srid pa▪ {LCh,C,MSA.MV}bhava; {N}sattva; {N}prabhavati; {C}ātmā-bhāva; {MV}sambhava▪ lasts (as in ཇི་སྲིད་པ་as long as…lasts); existence; cyclic existence; be; mundane existence; length; extension; government; be possible; occur; worldly existence▫ {PH}equivalence [one of the eleven pramāṇas attributed to Caraka]; length; extension; government▫ {C}becoming; personality; body; frame; personal existence; extent

• སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་པར་▫ srid pa ji srid par▪ {C}ābhavāt▪ for as long as existence [lasts]▫ {C}until the end of becoming

• སྲིད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་▫ srid pa nye bar len pa▪ {C} bhavopādānatā▪ appropriating of [new] existence ▫ {C}producing a (new) becoming

• སྲིད་པ་ཐ་མའི་ཚེ་▫ srid pa tha ma'i tshe▪ {PH}last lifetime in cyclic existence

• སྲིད་པ་མཐའ་མ་▫ srid pa mtha' ma▪ final mundane existence

• སྲིད་པ་མཐའ་མའི་བྱང་སེམས་▫ srid pa mtha' ma'i byang sems▪ a final lifetime Bodhisattva

• སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་▫ srid pa dang zhi ba▪ {PH}mundane existence and pacification

• སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་▫ srid pa dang zhi ba dag las rnam par grol ba▪ འགྲོལ་བགྲོལད་གྲོལ་གྲོལད་▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MSA}bhava-śama-vinirmukta▪ liberation from [the extremes of] existence and peace {T}

• སྲིད་པ་འཕོ་བའི་མདོ་▫ srid pa 'pho ba'i mdo▪ bhavasaṃkranti-sūtra; bhavasaṃkrānti-sūtra▪ The Transmigration Sūtra

• སྲིད་པ་བར་མ་▫ srid pa bar ma▪ {MSA}antarā-bhava▪ intermediate existence

• སྲིད་པ་ཡན་ལག་▫ srid pa yan lag▪ {L}bhavāṅga▪ branch of existence

• སྲིད་པ་གསུམ་▫ srid pa gsum▪ {C}tri-bhava; {MSA} bhava-traya▪ three existences▫ {C}triple world

• སྲིད་པའི་འཁྲི་ཤིང་▫ srid pa'i 'khri shing▪ {C}latā▪ {C} creeper; creeping plant

• སྲིད་པའི་མཐའ་▫ srid pa'i mtha'▪ bhavānta▪ extreme of cyclic existence; extreme of mundane existence

• སྲིད་པའི་བདེ་བ་▫ srid pa'i bde ba▪ {MSA}bhava-sukha▪ happiness of cyclic existence

• སྲིད་པའི་འབྲོག་དགོན་ཆེན་པོ་▫ srid pa'i 'brog dgon chen po▪ the great pit of cyclic existence

• སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་▫ srid pa'i rtse mo▪ bhavāgra▪ peak of cyclic existence

• སྲིད་པའི་ཟུག་▫ srid pa'i zug▪ {PH}pains of existence

• སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་▫ srid pa'i yan lag gi bag chags▪ bhavāṅgavāsanā▪ predispositions of the branches of cyclic existence

• སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་▫ srid pa'i yan lag gi bag chags▪ bhavāṅgavāsanā▪ predispositions of the branches of cyclic existence

• སྲིད་པའི་ས་བོན་▫ srid pa'i sa bon▪ bhava-bīja▪ the seed of cyclic existence{BJ 9.1}

• སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་▫ srid par kun tu sbyor ba yongs su zad pa▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C}parikṣīṇa-bhava-saṃyojanā▪ extinguish the entanglements in cyclic existence▫ {C}with the fetters that bound them to becoming extinguished

• སྲིད་པར་འགྲུབ་པ་▫ srid par 'grub pa▪ འགྲུབ་འགྲུབ་འགྲུབས། གྲུབ་གྲུབས་▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {C} bhava-abhinirvṛtti▪ established/establishment in Tenses: future, present, past, imperative cyclic existence▫ {C}rebirth in becoming

• སྲིད་པར་གནས་པ་▫ srid par gnas pa▪ {MSA}bhavana-vāsa▪ abide in cyclic existence

• སྲིད་པར་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་▫ srid par sbyor ba yongs su zad pa▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C}parikṣīṇa-bhava-saṃyojanā▪ extinguish the entanglements in cyclic existence ▫ {C}with the fetters that bound them to becoming extinguished

• སྲིད་པར་སོང་བ་▫ srid par song ba▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ {C}bhava-avagata▪ gone to cyclic existence▫ {C}what may cause fear

• སྲིད་རྩེ་▫ srid rtse▪ bhavāgra▪ peak of cyclic existence

• སྲིད་རྩེ་མཐར་ཐུག་འགྲོ་▫ srid rtse mthar thug 'gro▪ {C} bhavasya-agra-parama▪ final peak of cyclic existence▫ {C}the highest sphere of phenomenal existence

• སྲིད་རྩེའི་ས་▫ srid rtse'i sa▪ {PH}level of the peak of cyclic existence

• སྲིད་ཞི་▫ srid zhi▪ {PH}mundane existence and pacification; [syn. for] samsara and nirvāṇa

• སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་▫ srid zhi mnyam nyid kyi sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {EO}bhavaśāntisamatābhāvanāprayogaḥ ▪ training in the equality of mundane existence and peace

• སྲིད་ཞིའི་མཐའ་▫ srid zhi'i mtha'▪ extremes of mundane existence and [solitary] peace སྲིད་ཞིའི་མཐའ་གཉིས་དང་མ་འབྲེལ་བར་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་ལམ་▫ srid zhi'i mtha' gnyis dang ma 'brel bar gzhan don byed pa'i lam▪ path bringing about the welfare of others unrelated with the two extremes of mundane existence and peace

• སྲིད་ཞིའི་མཐར་ལྟུང་བ་▫ srid zhi'i mthar ltung ba▪ fall to the extremes of mundane existence and [solitary] peace

• སྲིད་ལ་མངོན་དགའ་▫ srid la mngon dga'▪ {MSA} bhavābhirāma▪ manifest delight in cyclic existence

• སྲིད་གསུམ་▫ srid gsum▪ {C}tri-bhava▪ three cyclic existences▫ {C}triple world

• སྲིན་པོ་▫ srin po▪ rākṣasas▪ rākṣhasas

• སྲིན་བུ་▫ srin bu▪ {C}kṛmi▪ insect; worm; vermin

• སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་▫ srin bu me khyer▪ {C}krimiyotika▪ fireflies▫ {C}glow-worm

• སྲིན་བུའི་རིགས་▫ srin bu'i rigs▪ {C}kṛmi-kulā▪ {C} families of worms

• སྲིན་མོ་▫ srin mo▪ rakṣasī▪ {PH}rakṣasī; siren; ogress

• སྲིན་མཛུབ་▫ srin mdzub▪ སྲིན་ལག་མིང་མེད།▫ srin lag ming med/▪ ring finger

• སྲིན་ལག་▫ srin lag▪ སྲིན་མཛུབ། མིང་མེད།▫ srin mdzub/ ming med/▪ ring finger

• སྲུང་▫ srung▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {C}rakṣaṇa; {C}gopayati; {MSA} (√pāl): pālayet; {MSA}(√rakṣ): rakṣati▪ protect/ guard/keep/maintain/preserve/safeguard [e.g., vows and pledges]▫ {C}protection; guarding; preserve; look after

• སྲུང་སྡོམ་ཡལ་བར་བཞག་ནས་▫ srung sdom yal bar bzhag nas▪ having neglected/forsaken the vows to be protected/guarded/kept/maintained/preserved/ sasfeguarded

• སྲུང་བ་▫ srung ba▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA}rakṣa▪ protect/guard/ keep/maintain/preserve/safeguard [e.g., vows and pledges]

• སྲུང་བ་པ་▫ srung ba pa▪ {LCh} āvantaka▪ {PH} Āvantakas [one of the eighteen Vaibhāṣika Schools] ▫ སྲུང་བ་པས། སེམས་གཅིག་པུ་གང་ཟག་གི་མཚན་གཞིར་འདོད་དོ།▫ The Āvantakas assert only the mind to be the illustration of the Person.▫ {Gön}

• སྲུང་བ་མ་▫ srung ba ma▪ {LCh}āvantaka▪ Avantakas

• སྲུང་བར་བྱེད་▫ srung bar byed▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་ ▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA}(√rakṣ): rakṣate▪ protect/guard/keep/maintain/preserve/ safeguard [e.g., vows and pledges] Tenses: future, present, past, imperative

• སྲུང་བྱེད་▫ srung byed▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {C}rakṣati (=rakṣe = rakṣantu)▪ protect/guard/keep/maintain/ preserve/safeguard [e.g., vows and pledges]▫ {C}guard

• སྲུང་མ་▫ srung ma▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {LCh}pāla▪ protector; guardian

• སྲེ་ད་▫ sre da▪ {C}kāraṇdavaka▪ a greenish type of grain which has a point that is bent like a hook▫ {C}chaff

• སྲེག་▫ sreg▪ བསྲེག་སྲེག་བསྲེགས། སྲེགས།▫ bsreg sreg bsregs/ sregs/▪ {C}dahati; tāpa▪ to burn; scorch; scorched; roast; burning; attachment; craving▫ {C}burns

• སྲེག་པ་▫ sreg pa▪ བསྲེག་སྲེག་བསྲེགས། སྲེགས།▫ bsreg sreg bsregs/ sregs/▪ {LCh}dahana; {LCh}tṛṣṇa ▪ to burn; burning; scorch; scorched; roast; attachment; craving; desire; partridge

• སྲེག་པར་བྱེད་▫ sreg par byed▪ {C}dahati▪ burn; scorch

• སྲེག་ལེན་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ་▫ sreg len mngon du gyur te▪ manifest attachment and grasping{PGP 108}

• སྲེག་སོགས་མངོན་གྱུར་པ་▫ sreg sogs mngon gyur pa▪ manifest attachment and so forth

• སྲེགས་▫ sregs▪ བསྲེག་སྲེག་བསྲེགས། སྲེགས།▫ bsreg sreg bsregs/ sregs/▪ tāpa▪ scorch

• སྲེད་རྒྱུ་▫ sred rgyu▪ {MV}tarṣa-hetutva▪ cause of attachment

• སྲེད་པ་▫ sred pa▪ ruci (=avagrahaḥ); {C,N}sneha; {C,MV}tṛṣṇā; {C}paritarṣaṇā (=paritasanā); tṛṣnā ▪ attachment; craving▫ {C}pleasure; a taste for (it); thirst; worry; desire; oiliness

• སྲེད་པ་ལེན་པ་▫ sred pa len pa▪ {PH}attachment and grasping

• སྲེད་པའི་ཆུ་ཀླུང་▫ sred pa'i chu klung▪ {C}tṛṣṇa-nadi▪ {C}river of craving

• སྲེད་པའི་རང་བཞིན་▫ sred pa'i rang bzhin▪ {MSA}tṛṣṇā-maya▪ natural craving; nature of craving

• སྲེད་པར་གཏོགས་པ་▫ sred par gtogs pa▪ {C}tṛṣṇā-gata▪ included within attachment/craving▫ {C}forms of craving

• སྲེད་པར་སྤྱོད་པ་▫ sred par spyod pa▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་ ▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}tṛṣṇā-carita▪ practice of attachment▫ {C}mode of craving

• སྲེད་ལེན་▫ sred len▪ {PH}attachment and grasping

• སྲོག་▫ srog▪ {LCh,C,MSA}jīva; {LCh,MSA}prāṇa; {C,MSA}jīvita▪ life; living being; vitality▫ {PH} vitality; vital essence▫ {C}soul; livelihood

• སྲོག་གི་བར་ཆད་▫ srog gi bar chad▪ interference with life

• སྲོག་གི་བར་ཆད་དུ་▫ srog gi bar chad du▪ {C}jīvita-antarāya (bhavati)▪ {C}lose his life; in danger of his life

• སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ལ་▫ srog gi bar chad byed pa la▪ {C}jīvita-antarāye-kriyamāṇe▪ {C}when in danger of his life

• སྲོག་གི་དབང་པོ་▫ srog gi dbang po▪ {C}jīvitendriya▪ life-faculty

• སྲོག་གཅོད་▫ srog gcod▪ prāṇātipāta▪ killing; slaughter

• སྲོག་གཅོད་པ་▫ srog gcod pa▪ {C}prāṇātipāta; prāṇātighāta▪ killing▫ {C}taking life

• སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཅན་▫ srog gcod pa la sogs pa'i rkyen can▪ {MSA}prāṇātipātādi-pratyaya ▪ having the conditions of killing, etc.

• སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་དོ་▫ srog gcod par byed do▪ {C} jīvitād vyavaropayati▪ killing; kills▫ {C}robs of life

• སྲོག་ཆགས་▫ srog chags▪ {C,MSA}prāṇin; {C}jantu▪ living being▫ {C}creature; being; vermin

• སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་▫ srog chags phra mo▪ {C}kṣudra-janta▪ small living being▫ {C}noxious animals

• སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་▫ srog chags 'byung po▪ {C}prāṇi-bhūta▪ living being▫ {C}animal; being Tenses: future, present, past, imperative

• སྲོག་ཏུ་ལྟ་བ་▫ srog tu lta ba▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {MSA}jīva-dṛṣṭi▪ view of a soul

• སྲོག་དང་ལྡན་པའི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་▫ srog dang ldan pa'i ldan min 'du byed▪ non-associated compositional factor which has life

• སྲོག་དང་འབྲལ་▫ srog dang 'bral▪ སྲོག་དང་འབྲལ་▫ srog dang 'bral▪ separate from life; separate from life-force; kill▫ {C}robs of life

• སྲོག་དང་འབྲལ་བར་བྱེད་▫ srog dang 'bral bar byed▪ སྲོག་དང་འབྲལ་▫ srog dang 'bral▪ jīvitād vyavaropayati▪ separate from life; separate from life-force; kill▫ {C}robs of life

• སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཆུང་མ་▫ srog dang longs spyod dang chung ma▪ སྤྱད་སྤྱོད་སྤྱད་སྤྱོད་▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}prāṇa-bhoga-dāra▪ life, resources, and a wife {T}

• སྲོག་དེ་ཉིད་ལུས་དེ་ཡིན་▫ srog de nyid lus de yin▪ {MV} jīvas tac charīraṃ▪ that very life is that body {T}

• སྲོག་མི་གཅོད་པ་▫ srog mi gcod pa▪ {C}aprāṇivadha ▪ not killing; non-killing▫ {C}not killing living beings

• སྲོག་མེད་པ་▫ srog med pa▪ {C}nirjīva; {C}nirjīvatva ▪ non-life; non-living; no soul▫ {C}has no life; without a living soul; absence of a soul

• སྲོག་རྩོལ་▫ srog rtsol▪ {LCh}prāṇāyāma▪ vitality and exertion; [restraining] vitality and exertion; wind yoga

• སྲོག་འཛིན་▫ srog 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ life bearing [wind]

• སྲོག་འཛིན་ཀྱི་རླུང་▫ srog 'dzin kyi rlung▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ vitalizing wind

• སྲོག་འཛིན་གྱི་རླུང་མི་ཤིགས་པ་▫ srog 'dzin gyi rlung mi shigs pa▪ {PH}indestructible life-bearing wind

• སྲོག་ལ་ལྟ་བ་▫ srog la lta ba▪ བལྟ་ལྟ་བལྟས་ལྟོས་▫ blta lta bltas ltos▪ {MSA}jīvitāpekṣā▪ view of a soul; view of a living being

• སྲོག་ལ་བབས་པ་▫ srog la babs pa▪ འབབ་འབབས་བབ་བབས་▫ 'bab 'babs bab babs▪ [life-on-descend]; dangerous to one's life; befall dangerously

• སྲོག་སིང་▫ srog sing▪ vitality-lengthening

• སྲོག་སྲིང་▫ srog sring▪ lengthening vitality{TGP}

• སྲོང་▫ srong▪ བསྲང། སྲོང། བསྲངས། སྲོངས།▫ bsrang / srong / bsrangs/ srongs/▪ straighten

• སྲོལ་▫ srol▪ system; way▫ {PH}system; way; custom ▫ ལུགས་སྲོལ་▫ lugs srol▫ system

• སྲོལ་གཏོད་▫ srol gtod▪ introduce systems [of practice]; open systems [of practice]; establish systems [of practice]; introduce customs

• སྲོལ་འབྱེད་▫ srol 'byed▪ to open the way; founder

• སྲོལ་འཛིན་▫ srol 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ upholder of the system{N}

• སྲུཏ་▫ sruta▪ śruta▪ heard སྲ། སྲ་བ་▫ sra; sra ba▪ dṛḍha▪ obstructive; hard

• སླ་▫ sla▪ su-; sukara▪ easy; preferable{BJ 40.5}

• སླ་བ་▫ sla ba▪ {MSA}su-; {L}sukaram▪ easy; preferable

• སླ་ང་▫ sla nga▪ {PH}frying pan▫ སླང་ང་ཁ་སྦུབ་འདྲ།▫ [It is] like a large pot turned face down.▫ {KSSD} p. 14

• སླ་བོ་▫ sla bo▪ easy; preferable

• སླ་རིམ་བྱས་བ་▫ sla rim byas ba▪ if you do it the easy way ...

• སླང་ང་▫ slang nga▪ {PH}large pot▫ སླང་ང་ཁ་སྦུབ་འདྲ།▫ [It is] like a large pot turned face down.▫ {KSSD} p. 14

• སླད་▫ slad▪ བསླད། སླད། བསླད། སླད།▫ bslad/ slad/ bslad/ slad/▪ to pollute; defile

• སླད་ཀྱིས་▫ slad kyis▪ {PH}subsequently; later▫ པཎྜི་ ཏ་ཆེན་པོ་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ན་དང་། ལ་ཙཱ་བ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་བསྒྱུར་བ་ལས་སླད་ཀྱིས་ཇོ་ནང་ཀུན་སྙིང་གིས་རྒྱ་དཔེ་དང་བསྡུར་ཏེ་ཞུས་དག་པ།▫ The translation was [initially made] by the Mahāpaṇḍita Śrījñāna and the Lo-tsā-wa Dge-ba'i-blo-gros [in the 8th century], later Jo-nang Kun-dga'-snying-po compared [this translation] with a Sanskrit text and Tenses: future, present, past, imperative corrected it accordingly.▫ BSTAN 'GYUR DKAR CHAG / Colophon to Toh.2697: dam tshig gsum bkod kyi rgyal po yi ge brgya paxi sgrub thabs slob dpon ke la dha ra nandesa mdzad pa / pandi ta chen po shri dznya na dang lo tsa ba dge baxi blo gros kyi bsgyur ba las slad kyis jo nang kun rnying gis rgya dpe dang bsdur te zhus dag pa == {PH} With additions from the translation made by the great Paṇḍit Śrījñāna and [Rma] Lo-tsa-wa Ge-way-lo-drö; [this translation] was compared with the Sanskrit edition [of the text] by Jo-nang Gun-nying [Tāranātha]; and thus edited. == {Gene Smith} "The translation was [initially made] by the MahApaNDita SrIjnAna and the LotsAva Dge-ba'i-blo-gros [in the 8th century]; later Jo-nang Kun-dga'-snying-po compared this translation with a Sanskrit text and corrected it accordingly."

• སླད་དུ་▫ slad du▪ {C}karitvād▪ for the sake of; on account of▫ {C}on account of; afterwards; behind; with the help of

• སླད་ནས་▫ slad nas▪ afterwards; later

• སླད་བཞིན་▫ slad bzhin▪ {PH}later; future

• སླད་བཞིན་དུ་▫ slad bzhin du▪ {PH}later; in the future

• སླད་རོལ་པ་▫ slad rol pa▪ {C}tīrthika▪ Forder▫ {C} heretic

• སླན་ཏེ་འཇོག་པ་▫ slan te 'jog pa▪ avasthāpanā; avasthāpana▪ re-setting; resetting

• སླམ་མེ་བ་▫ slam me ba▪ glistening; shining; glittering

• སླར་▫ slar▪ {MSA}punar▪ again; once more; back ▫ {PH}(arch.) outside; back▫ laterའཆག་ཁང་གི་སླར་བྱས་ལ།▫ 'chag khang gi slar byas la/▫ [He] build a [new] outer wall to the latrine.▫ {A4C-C}

• སླར་བརྟུལ་▫ slar brtul▪ {C}pratisaṃharati▪ {C}draws back; withdraws

• སླར་དོང་སྙམ་མོ་▫ slar dong snyam mo▪ {C}niṣkrāmati (=abhiniṣkrāmati)▪ {C}depart; go off; come out of; leave (home)

• སླར་སྡུད་པ་▫ slar sdud pa▪ བསྡུ་སྡུད་བསྡུས་སྡུས་▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ withdrawal

• སླར་སྡོད་པ་▫ slar sdod pa▪ withdrawal

• སླར་བསྡུ་བ་མཛད་པས་▫ slar bsdu ba mdzad pas▪ {C} pratisaṃhṛto▪ {C}withdrawn

• སླར་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་▫ slar phan gdags par bya ba▪ གདགས་འདོགས་བཏགས། བརྟགས་ཐོགས་▫ gdags 'dogs btags/ brtags thogs▪ {C}pratikāra▪ {C}repayment

• སླར་མི་ལྡོག་པའི་འགོག་བདེན་▫ slar mi ldog pa'i 'gog bden ▪ ལྡོག་ལྡོག་ལྡོགས་ལྡོགས་▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ a true cessation which is irreversible

• སླར་སྨྲ་བ་▫ slar smra ba▪ {C}pratijalpati▪ {C}answers back

• སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་▫ slar zhing 'byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}bhūyobhāva▪ further arising▫ {C}increase

• སླར་ཡང་▫ slar yang▪ again{BJ 28.1}; further▫ {PH} again; further; furthermore▫ རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་ གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་འདི་ལ་སླར་ཡང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་བསྒོས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དགོས་པ་ཅི་ཡོད།▫ What purpose is there by further increasing the allotment of suffering of the further separation [caused] for these people who have already suffered because it is their nature?▫ {A4C-C}

• སླར་ཡང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་▫ slar yang phul du byung ba'i khyad par▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ features that are further enhancements{BJ 59.1}

• སླར་ལོག་▫ slar log▪ {C}punāgameyā▪ {C}would again return

• སླར་ལོག་སྟེ་▫ slar log ste▪ {C}agamya▪ {C}thanks to; (has) come (in) to; (by) resorting to; when he has entered on; come; return again; because of; in the course of

• སླར་ལོག་ནས་▫ slar log nas▪ {C}pratyudāvartate (=nivartiṣyante)▪ {C}turns (his) back on; returns

• སླས་▫ slas▪ {PH}attendent; retinue

• སླུ་སྣང་▫ slu snang▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ deceptive appearance

• སླུ་བ་▫ slu ba▪ བསླུ། སླུ། བསླུས། སླུས།▫ bslu/ slu/ bslus/ slus/▪ moṣa▪ to deceive; deceptive Tenses: future, present, past, imperative

• སླུ་བ་མེད་པ་▫ slu ba med pa▪ {PH}infallible

• སླུ་བར་▫ slu bar▪ {C,L}vañcayanti▪ deceptive▫ {C} pass over

• སླུ་བར་འགྱུར་བ་▫ slu bar 'gyur ba▪ {C}visaṃavādayati ▪ deceive▫ {C}go back on (e.g.: praṇidhānam: anuttara-bodhi-viṣaye pravṛtta-praṇidhāṇam); break one's word/promise

• སླུ་བར་བྱེད་པ་▫ slu bar byed pa▪ {C,L}vañcayanti▪ {C} pass over

• སླུ་མེད་▫ slu med▪ {PH}infallible

• སླུ་མེད་མཆོག་གསུམ་▫ slu med mchog gsum▪ {PH} infallible Three Jewels

• སླེབ་▫ sleb▪ བསླེབ། སླེབ། བསླེབས། སླེབས།▫ bsleb/ sleb/ bslebs/ slebs/▪ reach

• སློང་▫ slong▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {MSA}utthāpana▪ ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on

• སློང་བ་▫ slong ba▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}samutthita; {C} samutthāna; {C,MSA}arthin; {MSA}yācaka; {MSA} vyutthāpana▪ ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on▫ {C}arisen (from); manifestation; arising; one who asks for something

• སློང་བ་པོ་▫ slong ba po▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}utthāpaka; {MSA}arthin▪ one who asks/begs/collects/gathers/ raises/inspires/excites/arouses/causes to rise/ urges on

• སློང་བ་པོའི་སྐྱེ་བོ་▫ slong ba po'i skye bo▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {MSA}yācanaka ... jana▪ person who asks/begs/ collects/gathers/raises/inspires/excites/arouses/ causes to rise/urges on

• སློང་མོ་པ་▫ slong mo pa▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}yācanaka; {MSA}arthika; {MSA}arthin▪ {C}beggar

• སློད་བྱེད་▫ slod byed▪ {PH}pollution; polluting agent

• སློབ་▫ slob▪ བསླབ། སློབ། བསླབས། སློབས།▫ bslab/ slob/ bslabs/ slobs/▪ {C}śikṣate▪ to learn; teach; train in

• སློབ་གྲྭ་▫ slob grwa▪ school

• སློབ་གྲྭ་བ་▫ slob grwa ba▪ student

• སློབ་བརྒྱུད་▫ slob brgyud▪ lineage of disciples

• སློབ་ལྡན་▫ slob ldan▪ {AGP} buddhimān▪ {PH} intelligent; learned

• སློབ་པ་▫ slob pa▪ བསླབ། སློབ། བསླབས། སློབས།▫ bslab/ slob/ bslabs/ slobs/▪ {LCh,C,MV,MSA}śaikṣa; śikṣā; {C,MSA}śikṣate; śiṣya▪ learner; to learn; teach; train in▫ {C}one (still) in training; trains

• སློབ་པ་པོ་▫ slob pa po▪ {C,L}śikṣaka▪ learner▫ {C} one who trains

• སློབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་▫ slob pa phyir mi ldog pa'i dge 'dun▪ śaikṣo’vaivartiko bodhisattvagaṇaḥ▪ virtuous aspirants who are irreversible learners

• སློབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས་▫ slob pa phyir mi ldog pa'i tshogs▪ groups of irreversible learners

• སློབ་པའི་ལམ་▫ slob pa'i lam▪ paths of learners

• སློབ་དཔོན་▫ slob dpon▪ {LCh,C,MSA}ācārya▪ [teaching-chief]; master; teacher; instructor

• སློབ་དཔོན་སྐུ་མཆེད་▫ slob dpon sku mched▪ the Master [Asaṅga] and his brother [Vasubandhu]{BJ 46.7}

• སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་▫ slob dpon gyi dpe mkhyud▪ {MSA}ācārya-muṣṭi▪ closed-fisted teacher

• སློབ་དཔོན་སྙིང་རྗེ་▫ slob dpon snying rje▪ {MSA} karuṇācārya▪ compassionate teacher; compassion of the master; the master's compassion

• སློབ་དཔོན་དང་མི་ལྡན་པ་▫ slob dpon dang mi ldan pa▪ {C}anācārya▪ without teachers▫ {C}devoid of proper teachers

• སློབ་དཔོན་འདྲ་བ་▫ slob dpon 'dra ba▪ {MSA}ācārya- Tenses: future, present, past, imperative kalpa▪ like a teacher

• སློབ་དཔོན་དབང་བསྐུར་▫ slob dpon dbang bskur▪ {PH} preceptor initiation

• སློབ་དཔོན་དབྱིག་གནེན་▫ slob dpon dbyig gnen▪ {MV} ācārya-(bhadanta-)vasubandhu▪ the master Vasubandhu

• སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོ་▫ slob dpon zhi ba 'tsho▪ śāntarakṣita▪ {PH}the master; Śāntarakṣita

• སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་▫ slob dpon yang dag bden pa'i brjed byang▪ the master Paramārtha's Purification of Forgetfulness

• སློབ་དཔོན་ཤན་ཏི་པ་▫ slob dpon shan ti pa▪ {PH} Acarya Śantipa

• སློབ་མ་▫ slob ma▪ {LCh,C,MSA}śiṣya; {LCh}śikṣya▪ learner; student▫ {C}pupil; disciple

• སློབ་མ་ཉན་ཐོས་▫ slob ma nyan thos▪ learner Hearer

• སློབ་མ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་▫ slob ma nyan thos kyi lam▪ learner Hearer path

• སློབ་མ་སྙན་ཐོས་▫ slob ma snyan thos▪ Hearer learner

• སློབ་མ་བཟང་པོ་▫ slob ma bzang po▪ {C}suśiṣya▪ good student

• སློབ་མར་གྱུར་པ་▫ slob mar gyur pa▪ {C}śiṣya-bhūta▪ is a student▫ {C}true pupil

• སློབ་ཚེན་▫ slob tshen▪ lesson

• སློབ་བཞིན་པ་▫ slob bzhin pa▪ {PU} ghaṭamāna▪ {PH} one who strives

• སློབ་ལམ་▫ slob lam▪ {PH}paths of learning

• སློབས་▫ slobs▪ བསླབ། སློབ། བསླབས། སློབས།▫ bslab/ slob/ bslabs/ slobs/▪ to learn; teach; train in

• སློམ་སེམས་སུ་མི་བྱ་བ་བྱེད་པ་▫ slom sems su mi bya ba byed pa▪ {C}amanatā▪ {C}does not put his mind to; no conceit

• སློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་▫ slom sems su mi byed pa▪ {C} amanatā▪ {C}does not put his mind to; no conceit

• གསང་▫ gsang▪ {LCh}guhya▪ secret

• གསང་སྔགས་▫ gsang sngags▪ {LCh}guhya-mantra▪ secret mantra

• གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་▫ gsang sngags kyi theg pa▪ guhyamantrayāna▪ Secret Mantra Vehicle

• གསང་སྔགས་པ་བསྒྲུབ་པ་▫ gsang sngags pa bsgrub pa▪

• བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}mantra-sādhana▪ establishment of mantras▫ {C}evocation of mantras གསང་འདུས། གསང་བ་འདུས་པ་ན▫ gsang 'dus; gsang ba 'dus pa na▪ འདུ་འདུ། འདུད་འདུས་འདུས་▫ 'du 'du/'dud 'dus 'dus▪ guhyasamāja▪ Guhyasamāja; Guhyasamāja [Tantra]

• གསང་བ་▫ gsang ba▪ {LCh,C,L}guhya; {MSA} vinigūhana; rahasya▪ secret▫ hidden

• གསང་བ་སྙིང་པོའི་རྒྱུད་▫ gsang ba snying po'i rgyud ▪ རྒྱུད་གསང་བའི་སྙིང་པོ་▫ rgyud gsang ba'i snying po▪ guhyagarbha-tantra▪ Guhyagarbha Tantra གསང་བ་འདུས་པ། གསང་འདུས▫ gsang ba 'dus pa; gsang 'dus▪ འདུ་འདུ། འདུད་འདུས་འདུས་▫ 'du 'du/'dud 'dus 'dus ▪ guhyasamāja▪ Guhyasamāja; Guhyasamāja [Tantra]

• གསང་བ་ལ་མཁས་པ་▫ gsang ba la mkhas pa▪ {L} guhya-kuśala▪ wise in secrets; wise with respect to what is secret

• གསང་བ་དབང་བསྐུར་▫ gsang ba dbang bskur▪ {PH} secret initiation

• གསང་བ་ཤེས་རབ་དབང་བསྐུར་▫ gsang ba shes rab dbang bskur▪ {PH}the secret and wisdom initiations

• གསང་བའི་དུར་ཁྲོད་བརྒྱད་▫ gsang ba'i dur khrod brgyad▪ {PH}eight secret charnel grounds

• གསང་བའི་གནས་སྤུབས་སུ་ནུབ་པ་▫ gsang ba'i gnas spubs su nub pa▪ {C}kośāvahita-vasti-guhyatā▪ {C}his male organ is hidden in a sheath

• གསང་བའི་ཚིག་▫ gsang ba'i tshig▪ {C}guhya-mantra▪ secret word; secret mantra▫ {C}hidden mantra

• གསང་དབང་▫ gsang dbang▪ guhyābhiśeka▪ secret Tenses: future, present, past, imperative empowerment

• གསང་དབྱིངས་▫ gsang dbyings▪ secret expanse

• གསང་གསུམ་རྒྱན་▫ gsang gsum rgyan▪ {PH}the ornaments of the three secrets [of body; speech; and mind]

• གསད་▫ gsad▪ གསད། གསོད། བསད། སོད།▫ gsad/ gsod/ bsad/ sod/▪ killing

• གསད་པར་བྱ་བ་▫ gsad par bya ba▪ {C}vadhya▪ {PH} the condemned; someone condemned▫ རྒྱལ་པོས་ཆོམ་ རྐུན་གྱི་དེད་དཔོན་གསད་པར་བྱ་བ་སང་གསད་པར་བྱ་དགོས་ཞེས་བཀའ་ལུང་སྩལ་པ།▫ The king declared, "The condemed, the chief of the bandits, must be killed."▫ {A4C-C}

• གསད་བྱ་བ་▫ gsad bya ba▪ {C}vadhya▪ {C}murder; prisoner condemned to death

• གསན་▫ gsan▪ གསན། གསན། གསནད། གསོནད།▫ gsan/ gsan/ gsand/ gsond/▪ listen; hear

• གསན་པ་▫ gsan pa▪ hear

• གསབ་▫ gsab▪ བསབ། འཚབ་ཝ་གསབ། བསབས། འཚོབས་ཝ་གསབས།▫ bsab/ 'tshab wa gsab/ bsabs/ 'tshobs wa gsabs/▪ complete; fill out

• གསའ་▫ gsa'▪ snow leopard

• གསར་▫ gsar▪ {LCh}nava▪ new

• གསར་རྟོགས་སོང་བའི་གཞལ་བྱ་▫ gsar rtogs song ba'i gzhal bya▪ {GD:740} newly comprehended object

• གསར་དུ་མི་སླུ་བ་▫ gsar du mi slu ba▪ prathamam avisaṃvādi▪ newly incontrovertible; new and incontrovertible

• གསར་པ་▫ gsar pa▪ {LCh}nava▪ new

• གསར་བུ་▫ gsar bu▪ {AGP} navaka▪ {PH}novice

• གསར་ཤོག་▫ gsar shog▪ newspaper

• གསལ་▫ gsal▪ {LCh}vyakta; {LCh}sphuṭa; {C}obhāsa (=avabhāsa)▪ clear; bright; light; predicate [misspelling of bsal?]{BJ}▫ {C}splendid illumination

• གསལ་རྒྱལ་▫ gsal rgyal▪ the king Prasenajit{LCh}

• གསལ་ཆ་▫ gsal cha▪ factor of clarity

• གསལ་བཏབ་▫ gsal btab▪ visualize

• གསལ་མདངས་▫ gsal mdangs▪ {PH}radiant

• གསལ་འདེབས་▫ gsal 'debs▪ གདབ་འདེབས་བཏབ་ཐོབས་▫ gdab 'debs btab thobs▪ visualize

• གསལ་ནས་▫ gsal nas▪ {MSA}apāsya▪ having clarified

• གསལ་སྣང་▫ gsal snang▪ སྣང་སྣང་སྣང་སྣང་▫ snang snang snang snang▪ spuṭābha▪ clear appearance

• གསལ་སྣང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་▫ gsal snang gi ting nge 'dzin▪ {PH}meditative stabilization of clear appearance

• གསལ་བ་▫ gsal ba▪ {LCh,MSA}vyakti; {MSA}vyakta; {MV}abhivyakti; {N}prakāśa; {N}saṃprakhyāna; {MSA}prabhāsvara; {C}paṇḍita; {C}vidura; {L} spaṣṭa; {MSA}pratata; {MSA}vinodana; {MSA} sphuṭa▪ clear; brilliant; instance; manifestation; predicate [misspelling of bsal ba?]{BJ}; clarifier; clear{D1}; clearly▫ {PH}elucidations; instances; manifestations▫ {C}learned; wise; circumspect; skillful (of speech); appear; evident; separate; distinct

• གསལ་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་▫ gsal ba med par mnyam pa▪ {C}avibhāvanā-sama(tva)▪ sameness in non-clarity▫ {C}remain the same whatever it/they may surpass

• གསལ་བའི་མཆོག་▫ gsal ba'i mchog▪ {MSA}uttama-dyuti▪ supreme clarity

• གསལ་བའི་དབྱེ་བ་▫ gsal ba'i dbye ba▪ {PH}divisions of instances

• གསལ་བའི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་▫ gsal ba'i dbye ba mtha' yas pa▪ limitless divisions of instances

• གསལ་བར་▫ gsal bar▪ {L}spaṣṭa; {L}vyakta▪ clearly{BJ 37.7}▫ clarify; appear; evident; separate; distinct

• གསལ་བར་བགྱིད་པ་▫ gsal bar bgyid pa▪ བགྱི་བགྱིད་བགྱིས་གྱིས་▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}avabhāsa-karī▪ clarify; illuminate▫ {C}illuminating; gives light

• གསལ་བར་བྱས་▫ gsal bar byas▪ {L}vivṛt-▪ clarify; Tenses: future, present, past, imperative illuminate▫ reveal; open up

• གསལ་བར་བྱེད་པ་▫ gsal bar byed pa▪ {MSA,C}(uttānī √kṛ): uttānīkaroti▪ clarify; illuminate▫ {C} enlarge on; amplify

• གསལ་བར་མེད་པ་▫ gsal bar med pa▪ {C}uttānīkaroti▪ non-clarity; unclear▫ {C}enlarge on; amplify

• གསལ་བར་བཤད་▫ gsal bar bshad▪ clearly explained{BJ 38.1}

• གསལ་བྱེད་▫ gsal byed▪ {C}vyañjana; {C}pradyota▪ consonant▫ {PH}consonant▫ {C}letter; verbal expression; minor characteristic; method; light

• གསལ་བྱེད་ཀ་སོགས་གསུམ་བཅུ་ཡིན་▫ gsal byed ka sogs gsum bcu yin▫ the consonants are the thirty, ka and so forth▫ {Y}

• གསལ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱན་▫ gsal byed kyi rgyan▪ illuminating ornament

• གསལ་མྱོང་▫ gsal myong▪ {PH}clear experience

• གསལ་རྫོགས་མཚན་དཔེ་▫ gsal rdzogs mtshan dpe▪ {PH}vivid and complete major and minor marks [of a Buddha or Cakravartin]

• གསལ་ཞིང་རགས་པ་▫ gsal zhing rags pa▪ {L}vyakta-sthūla▪ clear and coarse

• གསལ་ཞིང་རིག་པ་▫ gsal zhing rig pa▪ clear and knowing

• གསལ་འོད་ཟེར་▫ gsal 'od zer▪ {PH}radiant clear light

• གསལ་རིག་▫ gsal rig▪ luminous and knowing

• གསིལ་▫ gsil▪ break down; break up (into pieces)▫

• ཡུལ་ལ་རིགས་པས་དཔྱད་དེ་གསིལ་བ་ན་▫ yul la rigs pas dpyad de gsil ba na▫ when an object is analyzed, breaking it down ... {MSI 429}

• གསུང་▫ gsung▪ གསུངས། གསུང། གསུང། གསུངས།▫ gsungs/ gsung / gsung / gsungs/▪ {LCh,MSA}vāc; {MSA} svara; {C}svara(tva); {MSA}ghoṣa▪ speech; say; speak; mention; talk; exalted speech▫ {C}(sound of the) voiceསྐུ་གསུང་ཐུགས་གསུམ་▫ sku gsung thugs gsum▫ the three, exalted body, speech, and mind

• གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་▫ gsung gi phrin las▪ {MSA}vāk-karman▪ action of speech; speech karma

• གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་▫ gsung gi 'phrin las▪ exalted activities of speech

• གསུང་སྒྲོས་▫ gsung sgros▪ {PH}sayings; teachings; analects▫ ཁུང་ཙིའི་གསུང་སྒྲོས།▫ The Analects of Confucius▫ {TBRC} W20222

• གསུང་ངག་རིན་པོ་ཆེ་▫ gsung ngag rin po che▪ {PH}"precious instruction" [epithet of Sakya "Path and Fruit" tradition]

• གསུང་ཆོས་▫ gsung chos▪ {PH}teachings; religious instruction▫ སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་གསུང་ཆོས་གོ་སྒྲིག་བ་ནས་འགྲེམ་སྤེལ་ཞུ།▫ slob dpon zam gdong rin po che'i rin chen phreng ba gsung chos go sgrig ba nas 'grem spel zhu;▫ Having formatted Master Samdhong Rinpoche's teachings on the Precious Garland, [it] was published.▫ 2014 Toh. 4158

• གསུང་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་▫ gsung rnam pa drug cu▪ {MSA} ṣaṣṭy-ākāra ... vāc▪ sixty kinds of speech

• གསུང་བ་▫ gsung ba▪ {MSA}vihita▪ say; speak; talk; speech

• གསུང་བ་པོའི་དགོངས་པ་▫ gsung ba po'i dgongs pa▪ thought of the speaker (the basis in Buddha's thought)

• གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་▫ gsung dbyangs yan lag drug cu▪ {PH}speech [with] sixty [types of] melodies

• གསུང་འབུམ་▫ gsung 'bum▪ collected works{N}

• གསུང་རབ་▫ gsung rab▪ {LCh,C}pravacana▪ scriptures; high sayings▫ {C}holy writ

• གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་▫ gsung rab kyi dgongs pa▪ thought of the scripture

• གསུང་རབ་ཀྱི་དྲང་ངེས་འབྱེད་པ་▫ gsung rab kyi drang nges 'byed pa▪ differentiating the interpretable and definitive within the scriptures

• གསུང་རབ་འགའ་ཞིག་ཏུ་▫ gsung rab 'ga' zhig tu▪ in some scriptures{PGP 69}

• གསུང་རབ་ལ་དྲང་ངེས་འབྱེད་པ་▫ gsung rab la drang Tenses: future, present, past, imperative nges 'byed pa▪ differentiating the interpretable and definitive with respect to the scriptures; differentiating the interpretable and definitive within scriptures

• གསུང་ལ་ཅ་ཅོ་▫ gsung la ca co▪ verbal senselessness

• གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་▫ gsung bsal ba'i sgra▪ {PH}a sound that clears away speech (?)

• གསུངས་▫ gsungs▪ གསུངས། གསུང། གསུང། གསུངས།▫ gsungs/ gsung / gsung / gsungs/▪ {C}katito; {C} ukta; {C}prakāśayati; {C}bhaṅati; {MSA}uktaṃ bhagavatā▪ said; mentioned; spoken; speak; say; talk; speech▫ {C}preached; taught; (has been) called; spoken of; one speaks of; (as) taught; proclaims; reveals; shows; makes known; preaches; report; teach!

• གསུངས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་▫ gsungs bcom ldan 'das kyis▪ {MSA}uktaṃ bhagavatā▪ the Supramundane Victor said:

• གསུངས་པ་▫ gsungs pa▪ {L}bhāśita; {MSA}ākhyātatā; {MSA}niścaraṇa; {MSA}ji skad su ... zhes gsungs pa = yathoktaṃ▪ statement(s){BJ 21.3}; said; mentioned; spoken; speak; say; talk; speech▫ words

• གསུངས་པ་ལྟར་▫ gsungs pa ltar▪ just as it is said ...

• གསུངས་པའི་རྗེས་སུ་སྨྲ་ཞིན་▫ gsungs pa'i rjes su smra zhin▪ ukta-vādin (tathāgatasya); {C}yathā tathāgatānām ukta vādi (= vatta-vādin in Pāli)▪ subsequently propound what is said▫ {C}preach what the Tathāgatas have taught; (one who repeats what the Lord) has said

• གསུམ་▫ gsum▪ {MSA,MV}traya; {MSA,MV}tri▪ three

• གསུམ་ག་▫ gsum ga▪ all three; the three

• གསུམ་ཆར་▫ gsum char▪ {MV}traya▪ third part

• གསུམ་པ་▫ gsum pa▪ {MV 4.8v}tṛtīyaka; {MV}tṛtīyā▪ the third

• གསུམ་པོ་▫ gsum po▪ the three

• གསུམ་པོ་ཕན་ཚུན་▫ gsum po phan tshun▪ {C}trika▪ all three▫ {C}the three

• གསུམ་འཛོམས་▫ gsum 'dzoms▪ {PH}three abuundances [offerings of food; drink; and money]

• གསུམ་གསུམ་▫ gsum gsum▪ {PH}three each

• གསེག་སྒམ་▫ gseg sgam▪ {PH}leather box

• གསེག་མ་▫ gseg ma▪ {C}śarkara▪ {PH}gravel; grit; pebbles; sugar▫ sugar; {C}grit

• གསེག་ཤུབས་མ་▫ gseg shubs ma▪ {PH}leather case

• གསེབ་▫ gseb▪ among; within

• གསེར་▫ gser▪ {LCh,C,MSA,MV}suvarṇa; {C}heman; {MV}kanaka▪ gold; golden▫ {C}beautiful

• གསེར་ཀྱིས་ཁ་དོག་གོ་▫ gser kyis kha dog go▪ {C} suvarṇa-varṇatā; {C}suvarṇa-varṇa▪ gold color; color of gold▫ {C}his skin has a golden hue

• གསེར་འཁོར་▫ gser 'khor▪ gold wheel

• གསེར་གྱི་▫ gser gyi▪ {C}suvarṇa▪ golden▫ {C} beautiful

• གསེར་གྱི་ཁ་དོག་རྣམས་▫ gser gyi kha dog rnams▪ {C} suvarṇa▪ gold colors▫ {C}golden; beautiful

• གསེར་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་▫ gser gyi rgyu las byung ba▪

• འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C} suvarṇa-maya; {C}sauvarṇa▪ made of gold

• གསེར་གྱི་མངལ་▫ gser gyi mngal▪ hiraṇyagarbha; brahmā▪ Golden Womb

• གསེར་གྱི་གཏན་པ་▫ gser gyi gtan pa▪ {C}kāñcana-paṭṭa ▪ {C}golden slab

• གསེར་བཅོ་མ་▫ gser bco ma▪ burnished gold{D1}

• གསེར་ལྟ་བུ་▫ gser lta bu▪ {L}hemavat▪ like gold གསེར་ལྟ་བུ འི་སེམས་བསྐྱེད་▫ gser lta bu 'i sems bskyed▪ mind-generation like gold

• གསེར་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ gser lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like gold

• གསེར་མདོག་▫ gser mdog▪ {C}suvarṇa-cchavī▪ gold Tenses: future, present, past, imperative hue; color of gold; golden hue▫ {C}with a golden skin

• གསེར་འཕྲེང་▫ gser 'phreng▪ Tsong-kha-pa's Golden Garland of Eloquence (legs bshad gser gyi ’phreng ba) / Extensive Explanation of (Maitreya’s) “Treatise of Quintessential Instructions on the Perfection of Wisdom: Ornament for the Clear Realizations” as Well as Its Commentaries: Golden Garland of Eloquence

• གསེར་བུམ་▫ gser bum▪ suvarṇa-ghaṭa▪ golden pot

• གསེར་མིག་ཅན་▫ gser mig can▪ {PH}the golden-eyed one▫ མི་ཤེས་རྒུད་པ་ཀུན་སེལ་བའི་གསེར་མིག་ཅན།▫ The golden-eyed one who removes the poverty of ignorance▫ {Med. Bud.Sadhana}

• གསེར་བཙོ་མ་▫ gser btso ma▪ [gold-purified]; purifies gold; purified gold; refined gold

• གསེར་ཡིག་པ་▫ gser yig pa▪ {PH}envoy▫ ཐའི་ཛུང་གིས་ རྒྱ་གར་དུ་གསེར་ཡིག་པ་བཏང་བ་མ་ག་དྷར་བཅོམ་པས་རྒྱལ་བ་བོད་ཀྱིས་ཐོས་ནས་དམག་བཏང་ནས་མ་ག་དྷ་བཅོམ།▫ Since the envoy that was sent to India by [the Chinese Emperor] Tai-tsung was conquered, the Tibetan king having heard [this] and having sent [his own] army, Magadha was [then] conquered.▫ Red Annals

• གསོ་▫ gso▪ གསོ། གསོ། གསོས་སམ་བསོས། གསོས།▫ gso/ gso/ gsos sam bsos/ gsos/▪ poṣa▪ fix up; sustain; refresh; feed; nurture; nourish; cure

• གསོ་ཐབས་▫ gso thabs▪ {PH}medical procedure▫ ལུས་ཁམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་བརྟ་བར་བྱེད་པའི་གསོ་ཐབས་་་་▫ lus khams kyi stobs bskyed par bya ba brta bar byed pa'i gso thabs ...▫ medical procedures that bring about an increase in that which generates the power of the bodily constituents▫ {TBRC} W20438; Gso-rig-rnam-grangs; p.44

• གསོ་དཔྱད་▫ gso dpyad▪ {PH}medicinal treatment▫ གང་གིས་གསོ་དཔྱད་དང་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དག་གིས་དུས་ རེ་ཞིག་རྒ་བ་དང་ན་བའི་གནོད་པ་ཉེ་བར་ལྷགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཟློག ▫ Someone — one who makes use of medicinal treatments and life-extending elixirs — for a certain time, reverses the suffering associated with the harmful [effects] of illness and old age.▫ {A4C-C}

• གསོ་ཕྱིར་▫ gso phyir▪ {C}cikitsana-artham▪ for the sake of refreshing/fixing/sustaining/curing▫ {C} to be cured

• གསོ་བ་▫ gso ba▪ གསོ། གསོ། གསོས་སམ་བསོས། གསོས། ▫ gso/ gso/ gsos sam bsos/ gsos/▪ {N}poṣa▪ nourished{N}; fix up; sustain; refresh; feed; nurture; nourish; cure

• གསོ་བ་རིག་པ་▫ gso ba rig pa▪ {MSA}cikitsā-vidyā▪ science of medicine

• གསོ་བར་བྱེད་▫ gso bar byed▪ {MSA}(√puṣ): poṣayati▪ fix up; sustain; refresh; feed; nurture; nourish; cure

• གསོ་བོ་▫ gso bo▪ {C}poṣa▪ nourished; fix up; sustain; refresh; feed; nurture; cure▫ {C}person(ality)

• གསོ་མཛད་པ་▫ gso mdzad pa▪ {C}cikitsa-kārin ▪ nourished; fix up; sustain; refresh; feed; nurture; cure▫ {C}one who accords medical treatment

• གསོག་▫ gsog▪ བསག་གསོག་བསགས། གསོགས།▫ bsag gsog bsags/ gsogs/▪ {C}tucchaka; {C}tuccha; {C} tucchakatā; {C}rikta; {C}riktaka▪ to amass; collect ▫ {C}insignificant; vanity; worthless; empty; what has no durable subsistence; nullities; vanities; vain

• གསོག་ཉིད་▫ gsog nyid▪ {C}riktatā▪ {C}nullity

• གསོག་ཏུ་བགྱིད་▫ gsog tu bgyid▪ བགྱི་བགྱིད་བགྱིས་གྱིས་▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}riktī-karoti▪ amass; collect▫ {C}treat as worthless

• གསོག་ཡིན་པ་▫ gsog yin pa▪ {C}tucchatā▪ to amass; collect▫ {C}insignificance; vanity

• གསོང་པོ་▫ gsong po▪ straightforward; sincere; honest

• གསོད་གནས་▫ gsod gnas▪ {PH}place of execution

• གསོད་པ་▫ gsod pa▪ གསད། གསོད། བསད། སོད།▫ gsad/ gsod/ bsad/ sod/▪ {MSA}prāṇāpahārin▪ to kill; slay

• གསོབ་▫ gsob▪ {C}tuccha▪ {C}vanities; insignificant; vain

• གསོབ་ཉིད་▫ gsob nyid▪ {C}tucchatā▪ {C} Tenses: future, present, past, imperative insignificance; vanity

• གསོབ་ཏུ་བགྱིད་▫ gsob tu bgyid▪ བགྱི་བགྱིད་བགྱིས་གྱིས་▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}tucchī-karoti▪ {C}treat as insignificant

• གསོབ་ས་སྟག་▫ gsob sa stag▪ {C}tuccha▪ {C}vanities; insignificant; vain

• གསོལ་▫ gsol▪ ask; beg; wear; dress

• གསོལ་ངན་▫ gsol ngan▪ {PH}bad food; poisonous food

• གསོལ་ལྕོག་▫ gsol lcog▪ table{hon.}

• གསོལ་འདེབས་▫ gsol 'debs▪ གདབ་འདེབས་བཏབ་ཐོབས་▫ gdab 'debs btab thobs▪ adhyeṣaṇā▪ [ask-plant]; supplication; prayer; entreaty; plant a petition; make a request

• གསོལ་དཔོན་▫ gsol dpon▪ {PH}officer in charge of beverages

• གསོལ་བ་▫ gsol ba▪ {MSA}adhyeṣaṇā; {MSA}ārocita▪ to ask; beg; wear; dress; explain

• གསོལ་བ་བཏབ་▫ gsol ba btab▪ གསོལ་བ་གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gsol ba gdab/ 'debs/ btab/ thobs/▪ {C}adhīṣṭa {=adhyeṣita)▪ [ask-plant]; plant a petition; make a request; supplication; prayer; entreaty▫ {C}asked about; bidden (to come); requested

• གསོལ་བ་གདབ་པ་▫ gsol ba gdab pa▪ གསོལ་བ་ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gsol ba gdab/ 'debs/ btab/ thobs/▪ {MSA}adhyeṣaṇā▪ [ask-plant]; supplication; prayer; entreaty; plant a petition; make a request

• གསོལ་བ་འདེབས་▫ gsol ba 'debs▪ གདབ་འདེབས་བཏབ་ཐོབས་ ▫ gdab 'debs btab thobs▪ adhyeṣaṇā▪ [ask-plant]; supplication; prayer; entreaty; plant a petition; make a request

• གསོལ་བ་འདེབས་པ་▫ gsol ba 'debs pa▪ {PH} supplication

• གསོལ་རས་▫ gsol ras▪ {PH}present; gift▫ གོས་སྨྱུག་པོའི་རྣམ་སྦྱར་ཞིག་གསོལ་རས་སུ་གནང་འདུག▫ gos smyug po'i rnam sbyar zhig gsol ras su gnang 'dug;▫ It is [said that he] gave [him] a robe of brown cloth as a gift.▫ {GCC} p.14

• གསོལ་ལྷུང་▫ gsol lhung▪ {PH}alms bowl; begging bowl

• གསོས་▫ gsos▪ གསོ། གསོ། གསོས་སམ་བསོས། གསོས།▫ gso/ gso/ gsos sam bsos/ gsos/▪ nourish; sustain

• གསོས་འདེབས་▫ gsos 'debs▪ nourish

• བསག་▫ bsag▪ བསག་གསོག་བསགས། གསོག་▫ bsag gsog bsags/ gsog▪ accumulate

• བསགས་▫ bsags▪ བསག་གསོག་བསགས། གསོག་▫ bsag gsog bsags/ gsog▪ {MSA}(ā √rabh): ārabdhvā▪ accumulate

• བསགས་པ་▫ bsags pa▪ བསག་གསོག་བསགས། གསོག་▫ bsag gsog bsags/ gsog▪ {MSA}upacaya; {MSA}caya; {TN}cita; {C}saṃcaya; {C}upacita; {C}saṃnicaya; {C,MSA}ācaya; {MSA}prasava; {MSA}bhāvana [? = bsams?]; {MSA}saṃbhṛta; {MSA}saṃbhṛti; {GD:126} sañcita▪ composite; accumulate▫ {C} heaped up; accumulated; heaping up; accumulation; collected; heaped up; powerful; heaping together; collection; collection; {GD:126} aggregate

• བསགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པས་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ bsags pa rjes su dran pas dga' ba yid la byed pa▪ {MSA}cayānusmaraṇa-prītimanaskāra▪ since one remembers the collections, there is the mental engagement of joy {T}

• བསད་▫ bsad▪ {C}vadha▪ killing; kill; murder

• བསད་པ་གྱུར་པ་▫ bsad pa gyur pa▪ {C}vadhya-gata▪ killing; kill▫ {C}on the way to their slaughter

• བསད་པར་གྱུར་པ་▫ bsad par gyur pa▪ {C}vadhya-gata▪ killing; kill▫ {C}on the way to their slaughter

• བསད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་▫ bsad par 'gyur du 'ong▪ {C} anuvadhiṣyati▪ {C}will kill

• བསད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་▫ bsad par bya bar 'gyur ba▪ {C}vadhya-gata▪ killing; kill▫ {C}on the way to their slaughter

• བསད་བྱ་▫ bsad bya▪ {C}māyā▪ person killed▫ {C} (magical) illusion(s); deception; mock show Tenses: future, present, past, imperative

• བསབ་▫ bsab▪ བསབ། འཚབ་ཝ་གསབ། བསབས། འཚོབས་ཝ་གསབས།▫ bsab/ 'tshab wa gsab/ bsabs/ 'tshobs wa gsabs/▪ complete; fill out

• བསབས་▫ bsabs▪ བསབ། འཚབ་ཝ་གསབ། བསབས། འཚོབས་ཝ་གསབས།▫ bsab/ 'tshab wa gsab/ bsabs/ 'tshobs wa gsabs/▪ complete; fill out

• བསམ་▫ bsam▪ བསམ། སེམས། བསམས། སོམས།▫ bsam/ sems/ bsams/ soms/▪ {MSA}āśaya▪ verb: think; contemplate7 noun: thought

• བསམ་ཁྲལ་▫ bsam khral▪ {PH}misgiving; concern▫ བསམ་ཁྲལ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས། །འདས་པ་ཐོབ་སླ་ཅིག▫ Because of being free of concern, nirvāna is easy to attain▫ {A4C}

• བསམ་གྱིས་ཁྱབ་པ་▫ bsam gyis khyab pa▪ {MSA}cintya▪ [thought-by-covered]; conceivable; thinkable

• བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་▫ bsam gyis mi khyab▪ {MSA}acintya ▪ [thought-by-not-covered]; inconceivable; unthinkable

• བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་▫ bsam gyis mi khyab pa▪ {MSA}acintya▪ [thought-by-not-covered]; inconceivable; unthinkable

• བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བ་▫ bsam ngo dang bral ba▪ free from thought

• བསམ་གཏན་▫ bsam gtan▪ {LCh,MV,C,MSA} dhyāna; dhyānin; {C}dhyāyi; {MSA}samāpatti ▪ concentration▫ {PH}concentration▫ {C} meditation; trance; meditator; meditation master; one who meditatesབཟླས་བརྗོད་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་▫ bzlas brjod dang bcas pa'i bsam gtan▫ concentration with repetition▫ {TGP} Divisions: དབྱེ་བ། ༡་བསམ་གཏན་དང་པོ་༢་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་༣་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་༤་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་▫ dbye ba/ 1 bsam gtan dang po/ 2 bsam gtan gnyis pa/ 3 bsam gtan gsum pa/ 4 bsam gtan bzhi po/▫ Divisions: (1) first concentration; (2) second concentration; (3) third concentration; (4) fourth concentration

• བསམ་གཏན་གྱི་སྐྱོན་བརྒྱད་▫ bsam gtan gyi skyon brgyad ▪ {PH}eight faults of concentration

• བསམ་གཏན་གྱི་གོ་སྒྲུབ་▫ bsam gtan gyi go sgrub▪ achieving through the armor of concentration

• བསམ་གཏན་གྱི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་འགྱུར་▫ bsam gtan gyi don du brtson par 'gyur▪ {MSA}dhyānārtham udyato bhavati▪ effort for the sake of the concentration(s)

• བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་དག་ལ་མ་ཆགས་པ་▫ bsam gtan gyi bde ba dag la ma chags pa▪ {MSA}dhyāna-sukheṣv asaktaḥ▪ not attached to the blisses of the concentration(s)

• བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་ལ་རོ་མྱང་མེད་ཉིད་▫ bsam gtan gyi bde la ro myang med nyid▪ {MSA}anāsvādo dhyāneṣu sukhe▪ non-experience of the blissful taste of the concentration(s)

• བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་▫ bsam gtan gyi sdom pa▪ dhyānasaṃvara▪ concentrative discipline▫ {PH} concentration discipline

• བསམ་གཏན་གྱི་གནས་རིས་▫ bsam gtan gyi gnas ris▪ {PH}Concentration Realms

• བསམ་གཏན་གྱི་གནས་རིས་བཞི་▫ bsam gtan gyi gnas ris bzhi▪ {PH}four Concentration Realms

• བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་▫ bsam gtan gyi pha rol tu phyin pa▪ {MSA}dhyāna-pāramitā▪ perfection of concentration

• བསམ་གཏན་གྱི་ཕར་ཕྱིན་▫ bsam gtan gyi phar phyin▪ perfection of concentration

• བསམ་གཏན་གྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་▫ bsam gtan gyi tshogs sgrub▪ achieving through the collection of concentration

• བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ལྔ་▫ bsam gtan gyi yan lag lnga ▪ {PH}five concentration factors

• བསམ་གཏན་གྱི་ས་▫ bsam gtan gyi sa▪ {PH}levels of concentrations

• བསམ་གཏན་དགེ་བ་▫ bsam gtan dge ba▪ {MSA} dhyānaṃ kuśalaṃ▪ virtuous concentration; virtue of the concentration(s)

• བསམ་གཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་▫ bsam gtan mngon par sgrub pa▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub Tenses: future, present, past, imperative bsgrubs sgrubs▪ {MSA}samāpatty-abhinirhāra▪ manifestly establish the concentration(s)

• བསམ་གཏན་གཉིས་པ་▫ bsam gtan gnyis pa▪ dvitīyadhyāna▪ second concentration

• བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་▫ bsam gtan dang ting nge 'dzin thob pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA} dhyāna-samādhi-lābha▪ attain the meditative stabilization of the concentration(s)

• བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་▫ bsam gtan dang ldan pa▪ {C} dhyāna-balin; {MSA}dhyānavat▪ endowed with concentration▫ C}one who is strong in dhyāna{ བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་▫ bsam gtan dang rnam par thar pa dang ting nge 'dzin dang snyoms par 'jug pa mkhyen pa'i stobs▪ མཁྱེན་མཁྱེན་མཁྱེནད་མཁྱེནད་▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ {MSA} dhyāna-vimokṣa-samādhi-samāpatti-jñāna-bala ▪ power of an exalted knower of concentration, liberation, meditative stabilization, and meditative absorption

• བསམ་གཏན་དང་པོ་▫ bsam gtan dang po▪ prathama-dhyāna▪ first concentration

• བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་▫ bsam gtan dang po'i dngos gzhi khyad par▪ special actual basis of the first concentration

• བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཙམ་▫ bsam gtan dang po'i dngos gzhi tsam▪ mere actual basis of the first concentration▫ Definitions: མཚན་ ཉིད། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག་ཚོར་བ་གཏང་སྙོམས་ཀྱི་ས་པའི་རིགས་སུ་གནས་པ་▫ mtshan nyid/ bsam gtan gyi dngos gzhi'i snyoms 'jug gang zhig tshor ba gtang snyoms kyi sa pa'i rigs su gnas pa/▫ Definition: (1) it is an absorption of an actual concentration and (2) it abides in a type of a level of neutral feeling བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་ཁྱད་པར་ཅན་▫ bsam gtan dang po'i dngos gzhi'i snyoms 'jug khyad par can▪ special absorption of an actual first concentration བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་ཙམ་པོ་བ་▫ bsam gtan dang po'i dngos gzhi'i snyoms 'jug tsam po ba▪ mere absorption of an actual first concentration; actual absorption of a mere first concentration

• བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་▫ bsam gtan dang zag pa med pa'i sdom pa▪ {MSA}dhyānānāsrava-saṃvara▪ concentration and uncontaminated vows {T}

• བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་▫ bsam gtan dang shes rab▪ {MSA}dhyāna-prajñā▪ concentration and wisdom

• བསམ་གཏན་བདེ་བ་▫ bsam gtan bde ba▪ {MSA}dhyāna-sukha▪ bliss of concentration

• བསམ་གཏན་པ་▫ bsam gtan pa▪ {MSA}dhyāyin▪ concentrator; meditator

• བསམ་གཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་▫ bsam gtan pha rol phyin ▪ {MSA}dhyāna-pārami▪ perfection of concentration; perfect concentration

• བསམ་གཏན་ཕྱི་མ་▫ bsam gtan phyi ma▪ dhyānottara tantra▪ Concentration Continuation Tantra

• བསམ་གཏན་ཕྱི་མ་གསུམ་▫ bsam gtan phyi ma gsum▪ {PH}last three concentrations

• བསམ་གཏན་བཞི་▫ bsam gtan bzhi▪ {N}catvāri dhyānāni ▪ four concentrations{N}

• བསམ་གཏན་བཞི་པ་▫ bsam gtan bzhi pa▪ {MSA} caturthaṃ dhyānaṃ; {MSA}dhyāna-caturtha; caturthadhyāna▪ fourth concentration

• བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་མིན་▫ bsam gtan gzugs med min▪ {MSA}vinārūpyaṃ dhyānaṃ▪ non-formless concentration

• བསམ་གཏན་ལ་དགའ་▫ bsam gtan la dga'▪ {C} dhyānārāma▪ delight in the concentration(s)▫ {C}one who is fond of dhyāna

• བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་▫ bsam gtan la gnas pa▪ {C} dhyāna-pratiṣṭhita▪ abide in the concentration(s) ▫ {C}one who is established in dhyāna

• བསམ་གཏན་ལ་དབང་ལ་▫ bsam gtan la dbang la ▪ {C}dhyāna-vaśin▪ power with respect to Tenses: future, present, past, imperative concentration(s)▫ {C}one who is master of dhyāna

• བསམ་གཏན་ལ་མོས་པ་▫ bsam gtan la mos pa▪ མོས་མོས་མོས་མོས་▫ mos mos mos mos▪ {C}dhyāna-rata ▪ interest/belief/faith/inclination towards/zeal/ keenness in concentration▫ {C}one who delights in dhyāna

• བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བདེ་བ་མངལ་▫ bsam gtan las byung bde ba mngal▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}dhyāna-maya ... sukha-garbha ▪ womb of bliss arisen from concentration

• བསམ་གཏན་ལས་ལངས་པའི་འདོད་སེམས་▫ bsam gtan las langs pa'i 'dod sems▪ {PH}a mind of the desire realm of one who has arisen from a concentration

• བསམ་གཏན་ས་▫ bsam gtan sa▪ dhāna-bhūmi▪ level(s) of the concentrations▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་མི་ལྕོགས་ མེད་༢་བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཙམ་༣་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་༤་གསམ་གཏན་གཉིས་པ་༥་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་༦་བསམ་གཏན་བཞི་པ་▫ dbye ba/ 1 bsam gtan dang po'i nyer bsdogs mi lcogs med/ 2 bsam gtan dang po'i dngos gzhi tsam/ 3 bsam gtan dang po'i dngos gzhi khyad par/ 4 gsam gtan gnyis pa/ 5 bsam gtan gsum pa/ 6 bsam gtan bzhi pa/▫ Div.: (1) the [seven] preparations for the first concentration, the "not unable"; (2) the mere actual basis of the first concentration; (3) the special actual basis of the first concentration; (4) the second concentration; (5) the third concentration; (6)

• བསམ་གཏན་གསུམ་པ་▫ bsam gtan gsum pa▪ tritīyadhyāna▪ third concentration

• བསམ་དུ་མེད་▫ bsam du med▪ {MSA}acinta▪ inconceivable; unthinkable

• བསམ་པ་▫ bsam pa▪ {MSA}cintā; {C,MSA}cintita; {C,MV}āśaya; {C,MSA}adhyāśaya; {C}āśayatā; {C,MSA}abhiprāya; {MV}abhisandhi; {MSA}ratha ▪ verb: think; thinking; imagine; wish7 noun: attitude; thought; wish▫ {C}seat; resolution; resolute intention; intentions; mentality; reflection; earnest intention; resolute; desire; purpose; attempt (to hurt)

• བསམ་པ་དགའ་བ་▫ bsam pa dga' ba▪ {MSA}mudita ... āśaya▪ joyful thought; delight in thought

• བསམ་པ་དགུ་པོ་▫ bsam pa dgu po▪ {MSA}nava ... āśaya ▪ nine thoughts; ninth thought

• བསམ་པ་འགལ་▫ bsam pa 'gal▪ {MSA}āśayasya ... virodhataḥ▪ contradictory thought; contradictory with thought

• བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་▫ bsam pa rgya chen po▪ {MSA} vipula ... āśaya▪ extensive thought

• བསམ་པ་གཅིག་པ་ཉིད་▫ bsam pa gcig pa nyid▪ {MSA} ekatvāśaya▪ oneness of thought

• བསམ་པ་ཇི་བཞིན་▫ bsam pa ji bzhin▪ {C}yathābhiprāya ▪ literal thought; in accordance with thought▫ {C}as they had intended

• བསམ་པ་ཉུང་ངུས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་▫ bsam pa nyung ngus chog par 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}alpa-cintā-saṃtuṣṭatva▪ satisfied with a small thought {T}

• བསམ་པ་མཉམ་པ་▫ bsam pa mnyam pa▪ {MSA} samāśaya▪ same thought; sameness of thought

• བསམ་པ་ཐག་པ་▫ bsam pa thag pa▪ {C}adhyāśaya; {C} āśaya▪ unusual attitude▫ {PH}unusual attitude; earnest intention▫ {C}(earnest) intention; resolute; seat; resolution; intentions; mentality; resolute intention

• བསམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་▫ bsam pa thugs su chud nas ▪ {C}āśayaṃ viditvā▪ having known the thought▫ {C}knew of the resolve

• བསམ་པ་མཐུན་པ་▫ bsam pa mthun pa▪ {C} samānābhiprāya▪ concordant thought▫ {C}they are of like intention with me

• བསམ་པ་དག་པ་▫ bsam pa dag pa▪ {MSA}āśaya-śuddhi ▪ pure thought

• བསམ་པ་དང་སྒོམ་པ་▫ bsam pa dang sgom pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA} cintana-bhāvana▪ thought and meditation

• བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་▫ bsam pa dang Tenses: future, present, past, imperative ldan pa'i sems bskyed pa▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA}āśaya-sahagata ... cittotpāda▪ mind-generation having thought

• བསམ་པ་དང་བློ་▫ bsam pa dang blo▪ {MSA}āśaya-buddhi▪ thought and awareness

• བསམ་པ་རྣམ་དག་▫ bsam pa rnam dag▪ {MSA}viśuddha ... āśaya▪ pure thought

• བསམ་པ་ཕུན་ཚོགས་▫ bsam pa phun tshogs▪ excellent attitude

• བསམ་པ་མ་གོས་པ་▫ bsam pa ma gos pa▪ {MSA}nirlepa ... āśaya▪ stainless thought

• བསམ་པ་མ་དག་▫ bsam pa ma dag▪ {MSA}aśuddha ... adhyāśaya▪ impure thought

• བསམ་པ་དམན་པ་▫ bsam pa dman pa▪ {MSA}hīnāśaya▪ inferior thought

• བསམ་པ་ཙམ་གྱི་ཆོག་པར་འཛིན་པ་▫ bsam pa tsam gyi chog par 'dzin pa▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}cintā-mātra-saṃtuṣṭatva▪ satisfied by the mere thought/by only thought ? {T}

• བསམ་པ་རྫོགས་པ་▫ bsam pa rdzogs pa▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {C}abhiprāya-paripūrṇa▪ complete/perfect thought▫ {C}full of good intentions

• བསམ་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་▫ bsam pa rdzogs par byed do ▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs ▪ {C}abhiprāya-paripūrayati▪ fulfill/complete/ perfect one's thought▫ {C}suits

• བསམ་པ་ཡང་ནི་དག་པ་▫ bsam pa yang ni dag pa▪ {MSA}śuddhir āśayasya▪ pure thought; purity of thought

• བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་▫ bsam pa yongs su rdzogs pa▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {C}abhiprāya-paripūrṇa▪ fulfill/complete/ perfect one's thought▫ {C}full of good intentions

• བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་▫ bsam pa yongs su rdzogs par byed do▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {C}abhiprāya-paripūrayati▪ fulfill/complete/perfect one's thought▫ {C}suits

• བསམ་པ་རླབས་པོ་ཆེ་▫ bsam pa rlabs po che▪ {C}udāra-āśaya▪ great thought; great waves of thought▫ {C}ublime intention

• བསམ་པ་ལ་བསྟེན་པ་▫ bsam pa la bsten pa▪ བསྟེན་སྟེན་བསྟེནད་སྟེནད་▫ bsten sten bstend stend▪ {MSA}āśaya-saṃniśrita▪ rely upon thought/contemplation

• བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་▫ bsam pa las byung ba'i shes pa▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}cintā-maya-jñāna▪ consciousness arisen from thought/contemplation

• བསམ་པ་ལྷུན་གྲུབ་མ་▫ bsam pa lhun grub ma▪ {PH} Prayer That Fulfills All Aspirations

• བསམ་པའི་སྒོ་ནས་▫ bsam pa'i sgo nas▪ {MSA}āśayatas▪ from the viewpoint of thought

• བསམ་པའི་ཕྱིར་▫ bsam pa'i phyir▪ {MSA}āśayatas▪ due to thought

• བསམ་པའི་ཡོན་ཏན་▫ bsam pa'i yon tan▪ {PH}qualities of intention

• བསམ་པར་གྱིས་▫ bsam par gyis▪ {C}cintayi▪ because of thought; one should think▫ {C}reflect!

• བསམ་པར་བགྱིད་པ་▫ bsam par bgyid pa▪ {C}cintya▪ conceivable; thinkable▫ {C}that which one thinks about; that which can be thought

• བསམ་པར་བྱ་སྟེ་▫ bsam par bya ste▪ {C}samanvāharati ▪ think; imagine; wish; object of thought▫ {C} his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; bring to mind; behave towards; thinks to himself

• བསམ་པར་བྱ་བ་▫ bsam par bya ba▪ {MSA}cintya; {C} samanvāharati▪ think; imagine; wish; object of thought▫ {C}his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; bring to mind; behave towards; thinks to himself

• བསམ་པས་▫ bsam pas▪ {MSA}āśayatas▪ due to thought; because of thought

• བསམ་པས་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་▫ bsam pas ni rtogs par byed pa'i sgo nas▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ Tenses: future, present, past, imperative rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}cintayā bodhanataḥ ▪ from the viewpoint of realization by thought

• བསམ་པས་ཟིན་པ་ཞི་བའི་▫ bsam pas zin pa zhi ba'i▪ {MSA}śama-bhāvānta▪ of the pacification affected by thought; of the pacification done with thought {T}

• བསམ་བྱུང་▫ bsam byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ cintāmayī▪ arisen from thinking; arisen from thought; arisen from contemplation

• བསམ་སྦྱོར་▫ bsam sbyor▪ {PH}thoughts and actions

• བསམ་སྦྱོར་བ་▫ bsam sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C}āśaya-saṃprayoso▪ {C} resolutely intent

• བསམ་མི་ཁྱབ་▫ bsam mi khyab▪ inconceivable; inconceivability; unencompassable by thought

• བསམ་ཡས་▫ bsam yas▪ {MSA}acintya▪ inconceivable; unthinkable▫ {PH}Sam-ye [Temple]

• བསམ་ཡས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་▫ bsam yas dpag tu med pa ▪ {MSA}aprameya ... acintya▪ inconceivable and measureless

• བསམ་ཡས་མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་▫ bsam yas mi 'gyur lhun gyis grub pa▪ {PH}Samye Mi-gyur Hlun-gyi-drup-pa [Temple] ("spontaneous fulfillment of unchanging limitless aspirations")

• བསམས་▫ bsams▪ {MSA}bhāvana▪ verb: think; imagine; wish7 noun: thought; wish

• བསམས་པ་▫ bsams pa▪ āśaya; cintita; {MV}cintā▪ verb: think; imagine; wish7 noun: thought; wish

• བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་▫ bsams pa las byung ba▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {L}cintā-mayī; {MSA}cintā-maya; {MSA}cintā ... maya▪ arisen from thought/thinking/contemplation

• བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་▫ bsams pa las byung ba'i shes rab▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {LCh}cintāmayī-prajñā▪ wisdom arisen from thinking/thought/contemplation

• བསམས་པ་སེམས་པ་▫ bsams pa sems pa▪ a mind thinking

• བསམས་བཞིན་▫ bsams bzhin▪ {C}saṃcintya▪ according to one's thought; spontaneously▫ {C} as a free agent; at will; deliberately

• བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་▫ bsams bzhin du skye ba▪ {MSA} saṃcintyopapatti▪ arise spontaneously

• བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་▫ bsams bzhin du srid par skye ba▪ {MSA}saṃcintya-bhavopapatti; {MSA} saṃcitya-bhavopapatti (sic)▪ spontaneously arise in cyclic existence

• བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་▫ bsams bzhin du srid par skye ba▪ {C}saṃcintya-bhava-pratikāṅkṣī▪ spontaneously arise in cyclic existence▫ {C}one who can be reborn at will

• བསལ་▫ bsal▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld ▪ {MV}apagama; {MV}apaśama(?); {C}prajahati ▪ clear away; remove; throw off; eradicate; separate▫ {C}forsakes

• བསལ་དགོས་▫ bsal dgos▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {C}apahartavya▪ ought to clear away/remove/throw off/eradicate/separate

• བསལ་ནས་▫ bsal nas▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {MSA}prajahati{MSA}; {MSA}apāsya; {MSA}(vi √dham): vidhamayya▪ having cleared away/removed/thrown off/eradicated/separated ▫ {C}forsakes

• བསལ་བ་▫ bsal ba▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {C}nivṛtti; {MV}parihāra; {MSA} vyudāsa; {MSA}hāni; {C}utkṣipati; {C}nirghātana ▪ clear away; remove; throw off; eradicate; separate; the "thesis" [of a consequence]▫ {C} turn away from; reveal; lift (up); suspend; get rid of; take out of; add to; suppression

• བསལ་བ་མནན་པར་▫ bsal ba mnan par▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {C}viṣkambhayati▪ {C} obstruct; get rid of

• བསལ་བ་སོང་▫ bsal ba song▪ སོང་སོང་སོང་སོང་▫ song song song song▪ you have come to accept the "thesis" [of the consequence] Tenses: future, present, past, imperative

• བསལ་བར་གྱུར་▫ bsal bar gyur▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་ ▫ bsal sel bsald seld▪ {C}apanīta▪ clear away; remove; throw off; eradicate; separate▫ {C} removed; without

• བསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་▫ bsal bar bya ba yin▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {C}nidhyāpayati▪ is an object of removal; will clear away/remove/ throw off/eradicate/separate▫ {C}pacifies

• བསལ་བྱ་▫ bsal bya▪ བསལ་སེལ་བསལད་སེལད་▫ bsal sel bsald seld▪ {C}apaneya▪ object of removal; that which should be cleared away/removed/thrown off/eradicated/separated; should be cleared away/removed/thrown off/eradicated/separated▫ {C}should be taken away

• བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་▫ bsal bya log sgrub▪ བསྒྲུབ་སྒྲུབ་བསྒྲུབས་སྒྲུབས་▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {EO} apaneyavipratipattiḥ▪ wrong achievings to be avoided; perverse achieving of that which is to be avoided

• བསིལ་▫ bsil▪ {MSA}śīta▪ cool

• བསིལ་བ་▫ bsil ba▪ {C}śītī-bhavati▪ cool; be cooled

• བསིལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་▫ bsil ba thob par byed pa▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}śaityaṃ lambhayati▪ obtain coolness

• བསིལ་བར་གྱུར་ཅིག་▫ bsil bar gyur cig▪ {C}śītī-bhavati▪ {C}be cooled (down)

• བསིལ་ཟེར་བྱེད་▫ bsil zer byed▪ {GD:155} "Cooling Light," a poetic name for the moon

• བསུ་▫ bsu▪ བསུ། བསུ། བསུས། བསུས།▫ bsu/ bsu/ bsus/ bsus/▪ {C}pratyudgamana▪ go to meet; escort

• བསུས་▫ bsus▪ བསུ། བསུ། བསུས། བསུས།▫ bsu/ bsu/ bsus/ bsus/▪ pratyudgamana▪ go to meet; escort

• བསེ་ཡབ་▫ bse yab▪ {Das} cicaṃ; {CG} ciñcā▪ {PH} tamarind

• བསེ་རུ་▫ bse ru▪ {LCh,C}khaḍga▪ rhinoceros▫ sword; scimitar

• བསེ་རུ་ལྟ་བུ་▫ bse ru lta bu▪ Rhinoceros-like

• བསེ་རུ་ལྟ་བུ་རང་སངས་རྒྱས་▫ bse ru lta bu rang sangs rgyas▪ khaḍgaviṣāṇakalpa-pratyekabuddha▪ Rhinoceros-like Solitary Realizer བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་རང་རྒྱལ་གྱི་མི་སློབ་ལམ་▫ bse ru lta bu'i rtogs pa sngon du song ba'i rang rgyal gyi mi slob lam▪ རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་རྟོགས་▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ path of no more learning of Solitary Realizers who previously had the realizations of rhinoceros-like [Solitary Realizers]

• བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ་▫ bse ru lta bu'i rang rgyal▪ rhinoceros-like Solitary Realizers བསེ་རུ་ལྟ་བུ། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ་▫ bse ru lta bu; bse ru lta bu'i rang rgyal▪ khaḍgaviṣāṇakalpa▪ Rhinoceros-like [Solitary Realizer]

• བསེ་རུས་མཚོན་པའི་རང་རྒྱལ་▫ bse rus mtshon pa'i rang rgyal▪ Solitary Victor illustrated by a Rhinoceros

• བསོག་▫ bsog▪ accumulate

• བསོགས་▫ bsogs▪ accumulate

• བསོད་ཉམས་▫ bsod nyams▪ {MSA}sukhallikā▪ overindulgence

• བསོད་སྙོམས་▫ bsod snyoms▪ piṇḍa; {MSA}piṇḍa-pāta ▪ alms

• བསོད་སྙོམས་ཞལ་ཟས་▫ bsod snyoms kyi zhal zas▪ {PH}alms food

• བསོད་སྙོམས་ཆེན་པོ་▫ bsod snyoms chen po▪ {PH}"the great almsman" (en epithet of Śākyaśrībhadra)

• བསོད་སྙོམས་པ་▫ bsod snyoms pa▪ {C}piṇḍapātika▪ alms-person▫ {C}one who begs his food

• བསོད་ནམས་▫ bsod nams▪ {LCh,MSA,MV}puṇya; {MSA}sukhallikā▪ merit; virtue; meritorious

• བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་▫ bsod nams kyi khyad par▪ {MSA}puṇya-viśeṣaṇa▪ feature of merit

• བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་▫ bsod nams kyi phung po ▪ {L,MSA}puṇya-skandha▪ heap of merit; aggregation of merit Tenses: future, present, past, imperative

• བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་▫ bsod nams kyi tshogs▪ {L,MSA}puṇya-saṃbhāra▪ collection of merit; accumulation of merit

• བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་▫ bsod nams kyi tshogs sgrub ▪ achieving through the collection of merit

• བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་▫ bsod nams kyi las kyi dngos po▪ {C}puṇya-kriyā-vastu▪ phenomenon of meritorious work

• བསོད་ནམས་སྐྱེ་▫ bsod nams skye▪ puṇyaprasava▪ Born from Merit

• བསོད་ནམས་སྐྱེས་▫ bsod nams skyes▪ puṇyaprasava▪ Born from Merit

• བསོད་ནམས་གྱི་ཚོགས་▫ bsod nams gyi tshogs▪ puṇyasaṃbhāra▪ collection of merit

• བསོད་ནམས་བགྱི་བའི་དངོས་པོ་▫ bsod nams bgyi ba'i dngos po▪ བགྱི་བགྱིད་བགྱིས་གྱིས་▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}puṇya-kriyā-vastu▪ phenomenon of meritorious work

• བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་རྒྱུན་མི་འཆད་▫ bsod nams rgya chen rgyun mi 'chad▪ འཆད་འཆད་ཆད་ཆད་▫ 'chad 'chad chad chad▪ {MSA}vipula-satata-puṇya▪ uninterrupted continuum of vast merit

• བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཕེལ་▫ bsod nams rgya chen po 'phel▪ {MSA}puṇya-vṛddhi (vipula-)▪ increase extensive great merit

• བསོད་ནམས་རྒྱུན་མི་འཆད་▫ bsod nams rgyun mi 'chad ▪ འཆད་འཆད་ཆད་ཆད་▫ 'chad 'chad chad chad▪ {MSA} satata-puṇya▪ uninterrupted continuum of merit

• བསོད་ནམས་ཆར་མི་ཕོད་▫ bsod nams char mi phod▪ {C} kala-puṇya▪ {C}an infinitesmal portion of merit

• བསོད་ནམས་ཆེ་▫ bsod nams che▪ {MSA}mahā-puṇya▪ great merit

• བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་▫ bsod nams chen po▪ {MSA} puṇyaṃ mahat▪ great merit

• བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་▫ bsod nams dang ye shes kyi tshogs▪ {MSA,N}puṇya-jñāna-saṃbhāra ▪ collection of merit and wisdom; collections of merit and wisdom བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་▫ bsod nams dang ye shes kyi rang bzhin gyi dge ba'i rtsa ba 'phel ba▪ {MSA}puṇya-jñāna-maya-kuśala-dharma-vṛddhi [variant: puṇya-jñāna-maya-kuśala-mūla-vṛddhi]▪ impel/increase {T} the virtuous roots of natural merit and wisdom

• བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་▫ bsod nams dang ye shes gnyis▪ {MSA}puṇya-jñāna-dvaya▪ the two, merit and wisdom,

• བསོད་ནམས་ཕུང་▫ bsod nams phung▪ {MSA}puṇya-skandha▪ heap of merit; aggregation of merit

• བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་▫ bsod nams phung po▪ {C}puṇya-rāśi▪ heap of merit; aggregation of merit

• བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་▫ bsod nams bya ba'i dngos▪ {C}puṇya-kriyā-vastu; {C}puṇya-saṃbhāra▪ actual activity of merit; actual meritorious action▫ {C} foundation of meritorious deed; equipment with merit

• བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་▫ bsod nams bya ba'i dngos po▪ {C}puṇya-saṃbhāra; {C}puṇya-kriyā-vastu ▪ phenomenon of meritorious activity▫ {C} equipment with merit; (foundation of) meritorious work

• བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་▫ bsod nams ma yin pa▪ {MSA} apuṇya▪ non-merit

• བསོད་ནམས་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་▫ bsod nams tshogs dang ldan pa▪ {MSA}puṇya-saṃbhāra-saṃyuta▪ having the collection of merit

• བསོད་ནམས་ཡང་དག་བསྡུས་པ་▫ bsod nams yang dag bsdus pa▪ བསྡུ་སྡུད་བསྡུས་སྡུས་▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ {MSA}puṇya-samuccaya▪ collect merit; collection of merit

• བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་▫ bsod nams ye shes kyi tshogs dpag tu med pa ▪ {MSA}aprameya ... puṇya-jñāna-saṃbhāra▪ immeasurable collections of merit and wisdom

• བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་▫ bsod nams ye shes tshogs ▪ {MSA}jñāna-puṇya-saṃbhāra▪ collections of Tenses: future, present, past, imperative merit and wisdom

• བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་▫ bsod nams ye shes rang bzhin▪ {MSA}puṇya-jñāna-maya▪ natural merit and wisdom; nature of merit and wisdom

• བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རབ་རྫོགས་▫ bsod nams ye shes rab rdzogs▪ རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་རྫོགས་▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MSA}puṇya-jñāna-supūrṇatva▪ complete/ perfect/fulfill merit and wisdom

• བསོད་པར་བྱེད་▫ bsod par byed▪ {MSA}(√mṛ): mārayanti▪ kill

• བསྭེ་▫ bswe▪ Say Monastery (a Jo-nang-pa monastery in Am-do Province)

• བསྲང་▫ bsrang▪ བསྲང། སྲོང། བསྲངས། སྲོངས།▫ bsrang / srong / bsrangs/ srongs/▪ straighten

• བསྲངས་▫ bsrangs▪ བསྲང། སྲོང། བསྲངས། སྲོངས།▫ bsrang / srong / bsrangs/ srongs/▪ straighten

• བསྲབ་མོ་▫ bsrab mo▪ tanu▪ {PH}diminishment

• བསྲབས་▫ bsrabs▪ saṃlekha▪ diminished; thinned

• བསྲབས་པ་▫ bsrabs pa▪ {MV}saṃlekha▪ diminished; thinned

• བསྲབས་པའི་སྒོམ་པ་▫ bsrabs pa'i sgom pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MV} nirlekha-bhāvanā▪ meditation on diminishment; cultivation of diminishment

• བསྲུང་འཁོར་▫ bsrung 'khor▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ circle of protection; protective retinue

• བསྲུང་བ་▫ bsrung ba▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA}rakṣaṇa; {C} ārakṣa▪ protect/guard/keep/maintain/preserve/ sasfeguard [e.g., vows and pledges]▫ {C} preservation

• བསྲུང་བ་སྐྱབས་▫ bsrung ba skyabs▪ guardian protection

• བསྲུང་བ་མེད་པ་▫ bsrung ba med pa▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA} arakṣa; {MSA}ārakṣa; {MSA}nirārakṣatva; {C} arakṣaṇa▪ nonconcealment; without protection/ guarding/keeping/maintaining/preserving/ safeguarding▫ {C}in which one has nothing to hide

• བསྲུང་བར་མཛད་▫ bsrung bar mdzad▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA} rakṣaka▪ protect/guard/keep/maintain/preserve/ safeguard [e.g., vows and pledges]; guard; protector

• བསྲུངས་▫ bsrungs▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ rakṣaṇa▪ protect/guard/keep/ maintain/preserve/safeguard [e.g., vows and pledges]

• བསྲུངས་པ་▫ bsrungs pa▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA}rakṣaṇa▪ protect/ guard/keep/maintain/preserve/safeguard [e.g., vows and pledges]

• བསྲེ་བ་▫ bsre ba▪ mixture; combine

• བསྲེག་▫ bsreg▪ བསྲེག་སྲེག་བསྲེགས། སྲེགས།▫ bsreg sreg bsregs/ sregs/▪ tāpa▪ scorch

• བསྲེག་པ་▫ bsreg pa▪ {C}dahati; {L}pradahati; {C} pacaya▪ burning; burn▫ {C}consume; destroy; burns; roasting

• བསྲེགས་▫ bsregs▪ བསྲེག་སྲེག་བསྲེགས། སྲེགས།▫ bsreg sreg bsregs/ sregs/▪ tāpa▪ scorched

• བསྲེགས་ནས་▫ bsregs nas▪ {C}dagdha▪ having burned; burning▫ {C}as if all burned up in flame; burned away

• བསྲེས་▫ bsres▪ combine; mixture; confuse

• བསྲེས་པ་▫ bsres pa▪ confuse; combine; mixture

• བསླང་▫ bslang▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ motivate; ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on

• བསླང་བ་▫ bslang ba▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}vyutthāna; {C} abhyupaiti▪ motivate; ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on▫ {C}emergence; come to; incur Tenses: future, present, past, imperative

• བསླངས་▫ bslangs▪ བསླང་སླང། སློང་བསླངས་སློངས་▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {MSA}(√yāc): yācamāna▪ motivate; ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on

• བསླད་པ་▫ bslad pa▪ pollution; affected by{BJ 60.4}

• བསླབ་▫ bslab▪ བསླབ། སློབ། བསླབས། སློབས།▫ bslab/ slob/ bslabs/ slobs/▪ śikṣate▪ to learn; teach; train in

• བསླབ་བཏུས་▫ bslab btus▪ བཏུ་འཐུ་བཏུས་འཐུ་▫ btu 'thu btus 'thu▪ śikṣā-samuccaya▪ [teaching-collection]; Śāntideva's Compendium of Instruction, P 5336, vol. 102

• བསླབ་པ་▫ bslab pa▪ བསླབ། སློབ། བསླབས། སློབས།▫ bslab/ slob/ bslabs/ slobs/▪ {C,MSA}śikṣā; {C} śikṣita; {C}śikṣate▪ training; learning; learn; teach; train in▫ {C}moral training; moral rule; trained; student

• བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་▫ bslab pa kun las btus pa'i tshig le'ur byas pa▪ བཏུ་འཐུ་བཏུས་འཐུ་▫ btu 'thu btus 'thu▪ śikṣā-samuccaya-kārikā▪ [teaching-collection]; Śāntideva's Compendium of Instruction, P 5336, vol. 102

• བསླབ་པ་མཉམ་པ་▫ bslab pa mnyam pa▪ {C}sama-śikṣa ▪ sameness of training▫ {C}one who trains evenly

• བསླབ་པ་རྣམས་དང་བསྒོམས་པ་ཡི་འབྲས་བུ་▫ bslab pa rnams dang bsgoms pa yi 'bras bu▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA}śikṣāṇāṃ bhāvanāyāś ca phalaṃ▪ fruit of trainings and meditations

• བསླབ་པ་སྦྱིན་པ་▫ bslab pa sbyin pa▪ {MSA}śikṣā-dattaka▪ giver of teachings

• བསླབ་པ་མ་ཡིན་▫ bslab pa ma yin▪ {C}aśikṣa▪ non-learner; non-learning; non-training▫ {C}no training

• བསླབ་པ་གསུམ་▫ bslab pa gsum▪ {MSA}śikṣā-traya; {N}triśikṣā▪ threefold training{N}

• བསླབ་པའི་སྡོམ་པ་བླངས་པ་▫ bslab pa'i sdom pa blangs pa▪ take vows of precepts

• བསླབ་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་▫ bslab pa'i 'bras bu rnam pa bzhi▪ {MSA}śikṣā-phala (catur-vidha ...)▪ four aspects of training; {T} the fourfold effects/fruits of training

• བསླབ་པའི་ཚུལ་▫ bslab pa'i tshul▪ śikṣā-naya▪ mode of training; how to train{DASI 552.6}

• བསླབ་པའི་གཞི་▫ bslab pa'i gzhi▪ {MSA}śikṣā-pada▪ basis of training

• བསླབ་པར་བྱ་བ་▫ bslab par bya ba▪ {MSA}prayoktavya ▪ object of training; will train

• བསླབ་པར་བྱའོ་▫ bslab par bya'o▪ {C}pratiṣṭhāpayeyam ▪ one should train; you should train▫ {C}I could establish

• བསླབ་བྱ་▫ bslab bya▪ advice; precepts; instruction; that which is to be taught

• བསླབ་གསུམ་▫ bslab gsum▪ {PH}Three Trainings བསླབ་གསུམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལྷག་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ ▫ bslab gsum 'bras bu dang bcas pa lhag tshul gyi khyad par▪ {PH}the feature of an enhancement of the three trainings together with their fruit

• བསླབས་▫ bslabs▪ བསླབ། སློབ། བསླབས། སློབས།▫ bslab/ slob/ bslabs/ slobs/▪ {C}śikṣita▪ to learn; teach; train in▫ {C}trained

• བསླབས་ནས་▫ bslabs nas▪ {C}śikṣita▪ having trained ▫ {C}trained

• བསླབས་པ་ཇི་བཞིན་▫ bslabs pa ji bzhin▪ {C}yathā-śikṣita▪ {C}in accordance with their training

• བསླུ་བ་▫ bslu ba▪ བསླུ། སླུ། བསླུས། སླུས།▫ bslu/ slu/ bslus/ slus/▪ {MSA}visaṃvādaka▪ controvertible; deceptive

• བསླུ་བ་མེད་པ་▫ bslu ba med pa▪ avisaṃvādaka▪ [deceive-not-exist]; inevitable; without deceiving; non-deceptive; incontrovertible

• བསླུ་བའི་ཆོས་▫ bslu ba'i chos▪ deceptive phenomenon

• བསླུ་བྲིད་▫ bslu brid▪ {PH}deceptive seduction; alluring spell Tenses: future, present, past, imperative

• བསླུ་བྲིད་ཚིག་▫ bslu brid tshig▪ {PH}deceptively seductive words

• བསླུ་ཡོན་▫ bslu yon▪ {PH}ransom

• བསློད་བྱེད་▫ bslod byed▪ pollutant

• ཧ་ཅང་▫ ha cang▪ very

• ཧ་ཅང་ཐལ་བ་▫ ha cang thal ba▪ it would be very absurd{MSI 399.3}

• ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་▫ ha cang thal bar 'gyur▪ {PH} absurd consequence

• ཧ་ཅང་མྱུར་དུ་སྐྱེ་བ་▫ ha cang myur du skye ba▪ very quickly generating

• ཧ་ཅང་རིང་▫ ha cang ring▪ {C}atyāyata▪ {C}very long; too long

• ཧ་ལ་ཧ་ལ་▫ ha la ha la▪ {GST} hālāhala▪ {PH}poison; poisonous plant

• ཧཱ་ཤང་▫ hā shang▪ {PH}[Chinese Chan master] Ha-shang

• ཧྭ་ཤང་▫ hwa shang▪ ཧྭ་ཤང་མ་ཧ་ཡ་ན།▫ hwa shang ma ha ya na/▪ Hwa-shang Mahayana (c. 800 ce)

• ཧན་ལྡང་▫ han ldang▪ {PH}dumb; mute

• ཧམ་▫ ham▪ [connective particle:] or; and; but

• ཧཾ་▫ haṃ▪ haṃ▪ [transliteration of Sanskrit word, haṃ, a syllable used in many mantras]

• ཧར་གྱི་གཏམ་▫ har gyi gtam▪ {PH}empty talk

• བྷར་མ་▫ bhar ma▪ {PH}Burma; Burmese▫ བྷར་མའི་དགེ་སློང་ཁ་ཤས་ཀྱང་དེ་འདྲ་བཞེས།▫ bhar ma'i dge slong kha shas kyang de 'dra bzhes;▫ Some Burmese monks also wear something like that.▫ {GCC} p.14

• ཧཱུཾ་ཡིག་▫ hūṃ yig▪ {PH}the letter HŪṂ

• ཧོར་▫ hor▪ {PH}Mongol

• ཧོར་▫ hor▪ {PH}Mongolia

• ཧོར་དམག་▫ hor dmag▪ {PH}Mongolian army; Mongolian soldiers

• ཧྱན་ཙང་▫ hyan tsang▪ Hsüan-tsang

• ཧྲང་▫ hrang▪ {PH}single

• ཧྲིག་ཧྲིག་པོ་▫ hrig hrig po▪ {PH}wide-eyed

• ལྷ་▫ lha▪ {LCh,C,MSA}deva; {C,MSA}devatā; {C}maru ▪ deity; god; divinity; goddess▫ {PH}deity; god; divinity; goddess; heavens; cloud▫ དོན་དམ་པའི་ལྷ་▫ don dam pa'i lha▫ the ultimate deity

• ལྷ་སྐུ་སྒོམ་པ་▫ lha sku sgom pa▪ བསྒོམ་སྒོམ་བསྒོམས་སྒོམས་ ▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ meditation on the divine body

• ལྷ་སྒྲུང་▫ lha sgrung▪ {PH}folk opera

• ལྷ་ཅིག་▫ lha cig▪ devi▪ {PH}princess▫ ཁ་ཅིག་ལྷན་ཅིག་ ཐབས་ཅིག་དང་། ལན་ཅིག་སོགས་ཀྱི་ཅིག་སྒྲ་དེ་▫ kha cig lhan cig thabs cig dang / lan cig sogs kyi cig sgra de▫ [some]one, together, one method, together, and so forth are the cig words▫ {Y}

• ལྷ་ཆེན་པོ་▫ lha chen po▪ mahādeva▪ {PH}Mahādeva

• ལྷ་དང་མི་▫ lha dang mi▪ {MSA}deva-mānuṣa; {MSA} deva ... mānuṣa▪ gods and men; gods and humans

• ལྷ་དྲན་ཐེབས་གཅིག་▫ lha dran thebs gcig▪ one session of being mindful of the deity

• ལྷ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་རང་ལྷར་བསྐྱེད་པ་▫ lha drug gi sgo nas rang lhar bskyed pa▪ བསྐྱེད་སྐྱེད་བསྐྱེད་སྐྱེད་▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ generating oneself as a deity by way of the six deities

• ལྷ་སྡེ་▫ lha sde▪ {PH}groups of gods

• ལྷ་འཕགས་པ་▫ lha 'phags pa▪ divine superiors

• ལྷ་བྲིས་▫ lha bris▪ {PH}artist

• ལྷ་བླ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་▫ lha bla ma rjes su dran pa▪ recollection of deities and gurus

• ལྷ་དབང་▫ lha dbang▪ sovereign of gods▫ {PH}lord of the gods; deity empowerment

• ལྷ་དབང་བློ་▫ lha dbang blo▪ {LCh}devendrabuddhi▪ Devendrabuddhi; Devendrabuddhi (a student of Dharmakīrti) Tenses: future, present, past, imperative

• ལྷ་མ་ཡིན་▫ lha ma yin▪ {LCh,MSA}asura▪ [god-not-be]; demigod

• ལྷ་མ་ཡིན་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་▫ lha ma yin pa'i rten can gyi so so'i skye bo▪ ordinary beings with the basis of demi-gods; common being having the basis of a demigod

• ལྷ་མ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་▫ lha ma srin sde brgyad▪ {PH}eight classes of gods and raksas

• ལྷ་མིན་▫ lha min▪ demigod

• ལྷ་མེད་པ་▫ lha med pa▪ non-theistic

• ལྷ་མོ་▫ lha mo▪ devī▪ goddess; queen; golden

• ལྷ་མོ་ཆེ་▫ lha mo che▪ {PH}great goddess

• ལྷ་ཚེ་རིང་པོར་▫ lha tshe ring por▪ {C}dīrgha-āyuṣkā-devā▪ {C}long-lived gods

• ལྷ་ཡི་▫ lha yi▪ {C} divya (=mano 'nukūla; opp.: mānuṣyaka)▪ divine; of god▫ {C}heavenly; celestial

• ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོ་▫ lha yi rgyal po▪ {C}parjanya▪ {C}Rain-god

• ལྷ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་▫ lha ye shes sems dpa'▪ {PH} divine wisdom being (jñānasattva)

• ལྷ་རིག་པའི་སེངྒེ་▫ lha rig pa'i sengge▪ {PH}*Devavitsiṃha

• ལྷ་རེག་▫ lha reg▪ {PH}ornate silk khata

• ལྷ་ཤེས་▫ lha shes▪ {Das} devajña▪ {PH}diviner

• ལྷ་ཤེས་མ་▫ lha shes ma▪ {PH}diviner

• ལྷ་ས་▫ lha sa▪ Lhasa; capital of Tibet

• ལྷ་ས་བ་▫ lha sa ba▪ Lhasan; person from Lhasa

• ལྷ་སྲིན་▫ lha srin▪ {PH}gods and demons (rakṣasa)

• ལྷ་སྲུང་▫ lha srung▪ བསྲུང་སྲུང་བསྲུངས་སྲུངས་▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ god-protector spirit

• ལྷ་ལྷ་▫ lha lha▪ clear; distinct; vibrant

• ལྷག་▫ lhag▪ {MSA}adhika▪ [an intensifier:] special; surpassing; exceeding; beyond; more; surpassing; superior; unusual; remaining; greater than

• ལྷག་ཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་▫ lhag cig rjes su 'jug pa▪ functions together with{S 36}

• ལྷག་གཅས་མྱང་འདས་▫ lhag gcas myang 'das▪ sopadhiśeṣanirvāṇa▪ nirvana with remainder

• ལྷག་བཅས་མྱང་འདས་▫ lhag bcas myang 'das▪ sopadhiśeṣanirvāṇa▪ nirvāṇa with remainder; nirvana with remainder

• ལྷག་བཅས་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་▫ lhag bcas lhag med myang 'das▪ nirvāṇas with and without remainder

• ལྷག་ཆགས་པ་མེད་པ་▫ lhag chags pa med pa▪ {C} anadhyavasānatā▪ no special attachment▫ {C} feeling no inclination for

• ལྷག་མཐོང་▫ lhag mthong▪ {LCh,C,MV,MSA}vipaśyanā; {C}vidarśana▪ [exceeding-see]; special insight

• ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་སྒྲུབ་▫ lhag mthong gi tshogs sgrub▪ achieving through the collection of special insight

• ལྷག་མཐོང་ལྡན་གྱུར་པ་▫ lhag mthong ldan gyur pa▪ {C} vipaśyayaka▪ one with special insight; one who has special insight▫ {C}one who has insight

• ལྷག་ལྡན་▫ lhag ldan▪ with remainder

• ལྷག་ལྡན་གྱི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་▫ lhag ldan gyi ma nges pa'i gtan tshigs▪ indefinite reason having remainder

• ལྷག་པ་▫ lhag pa▪ {C}adhika(tara); {MSA}pariśiṣṭa; {MV}adhikatva; {MV}udrikta▪ higher; special; surpassing; exceeding; beyond; more; superior; unusual; Wednesday [short for gza' lhag pa] ▫ {PH}more▫ {C}great; very; exceedingly; excessive; furtherཏ་ལའི་ལོ་མ་དེ་ཞེང་དུ་སོར་གསུམ་བཞུ་ལས་ལྷག་པ་མི་ཡོང་།▫ Those palm leaves do not come to more than three or four finger-breadths in width.▫ {GCG}

• ལྷག་པ་མེད་པ་▫ lhag pa med pa▪ {MSA}anadhika▪ without remainder; not special; not unusual

• ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་▫ lhag pa tshul khrims▪ {C}adhiśīla▪ Tenses: future, present, past, imperative higher ethics▫ {C}higher/great morality

• ལྷག་པ་ཡི་ས་▫ lhag pa yi sa▪ {MSA}pariśiṣṭa ... bhūmi▪ higher level/ground; superior level

• ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་▫ lhag pa shes rab kyi bslab pa▪ trainings in higher wisdom

• ལྷག་པའི་ཁྲིམས་སོགས་སློབ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་▫ lhag pa'i khrims sogs slob pa la sbyor ba▪ སྦྱར་སྦྱོར་སྦྱརྡ་སྦྱོརྡ་▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA}adhiśīlādi-śikṣāyāṃ niyojanaṃ▪ application at training in higher ethics and so forth

• ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་▫ lhag pa'i nga rgyal▪ {C}māna (=adhimāna); {C}adhimāna; {C}adhimānika▪ exceeding pride▫ {C}pride; conceit; conceited

• ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་▫ lhag pa'i nga rgyal can▪ {C} adhimāna; {C}adhimānika▪ very proud; unusually conceited▫ {C}conceit(ed)

• ལྷག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་▫ lhag pa'i ting nge 'dzin▪ གཟུང་འཛིན་བཟུང་ཟུངས་▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {N} adhisamādhi▪ higher meditative stabilization{N}

• ལྷག་པའི་མོས་པ་▫ lhag pa'i mos pa▪ མོས་མོས་མོས་མོས་▫ mos mos mos mos▪ adhimokṣa▪ special imagination/belief/faith/interest/inclination towards/zeal/keenness▫ ལྷག་པའི་མོས་འོད་གསལ་དུ་བསྡུས་པ་▫ lhag pa'i mos 'od gsal du bsdus pa▫ withdrawing everything into the clear light by way of special imagination{TGP}

• ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་▫ lhag pa'i tshul khrims▪ {MSA,N} adhiśīla▪ higher ethics

• ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་▫ lhag pa'i shes rab▪ {C,MSA,N} adhiprajñā▪ higher wisdom

• ལྷག་པའི་སེམས་▫ lhag pa'i sems▪ {C,MSA}adhicitta▪ higher meditative stabilization; higher thought; unusual mind

• ལྷག་པའི་བསམ་དག་པ་▫ lhag pa'i bsam dag pa▪ {MSA} śuddhādhyāśayika▪ (one who has) the pure unusual attitude

• ལྷག་པའི་བསམ་པ་▫ lhag pa'i bsam pa▪ {LCh,C,MSA} adhyāśaya▪ unusual attitude▫ {C}(earnest) intention; resolute

• ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པ་▫ lhag pa'i bsam pa brtan pa▪ {PH}Sthīrādhyāśaya

• ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་▫ lhag pa'i bsam pa dag pa▪ {MSA}śuddhādhyāśayika▪ (one who has) the pure unusual attitude

• ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་▫ lhag pa'i bsam pa dag pa'i sa▪ {MSA}śuddhy-āśaya-bhūmi [variant: śuddhy-adhyāśaya-bhūmi]▪ level/ground of the pure unusual attitude

• ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ས་▫ lhag pa'i bsam pa rnam par dag pa'i sa▪ {MSA}śuddhādhyāśaya-bhūmi▪ level/ground of the pure unusual attitude

• ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞན་པ་▫ lhag pa'i bsam pa zhan pa▪ {C}mṛduka-adhyāśaya▪ weak with respect to the unusual attitude▫ {C}his resolutions are weak

• ལྷག་པའི་ལྷ་▫ lhag pa'i lha▪ special deity▫ {PH} special deity; own particular deity▫ བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ འདོད་པའི་ལྷ་ནི། ལྷག་པའི་ལྷ་སྟེ།▫ one’s desired deity—which is to be achieved—is one’s special deity▫ {Dor 47b.2}

• ལྷག་པར་▫ lhag par▪ {C}adhika(tara)▪ specially [as an adverb]; unusual(ly); superior▫ {C}surpassing

• ལྷག་པར་དགའ་བ་▫ lhag par dga' ba▪ {MSA}abhirata▪ unusually happy

• ལྷག་པར་ཆགས་ནས་གནས་▫ lhag par chags nas gnas▪ {C}adhyavasāya-tiṣṭhati▪ {C}adopt an inclination for; feel an inclination

• ལྷག་པར་ཆགས་པ་▫ lhag par chags pa▪ {C} adhyavasāna; {C}adhyāvasati▪ unusually attached to▫ {C}be bent on; inclination; inhabit; occupy; dearly love

• ལྷག་པར་ཆགས་པ་དང་ལྡན་▫ lhag par chags pa dang ldan▪ {C}adhyavasāyam-āpanna▪ having unusual attachment for▫ {C}indulges in

• ལྷག་པར་གཏོང་▫ lhag par gtong▪ གཏང་གཏོང་བཏང་ཐོངས་▫ gtang gtong btang thongs▪ {C}mukta-tyāgī▪ {C} generous giver Tenses: future, present, past, imperative

• ལྷག་པར་ཐོབ་པ་▫ lhag par thob pa▪ surpassive attainment

• ལྷག་པར་རྣལ་འབྱོར་▫ lhag par rnal 'byor▪ {PH}Atiyoga

• ལྷག་པར་བྱ་བ་▫ lhag par bya ba▪ {MSA} adhikārāna ▪ {PH}outstanding deed▫ སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྔོན་རྒྱལ་བ་དུ་མ་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས།▫ slob dpon 'phags pa thogs med ces bya ba sngon rgyal ba du ma la lhag par bya ba byas;▫ The master called "Ārya Asaṅga," previously, performed outstanding deeds in the presence of many victors.▫ {RGV-G} = Rgyal-tshab RGV-UT-tika

• ལྷག་པར་བྱས་▫ lhag par byas▪ {C}kṛta-adhikāro▪ {C} one who has done his duties

• ལྷག་པར་བྱས་པ་▫ lhag par byas pa▪ surpassingly performed

• ལྷག་པར་བྱས་ཡིན་▫ lhag par byas yin▪ {C}kṛta-adhikāro▪ {C}one who has done his duties

• ལྷག་པར་མོས་པ་▫ lhag par mos pa▪ མོས་མོས་མོས་མོས་▫ mos mos mos mos▪ surpassingly intent

• ལྷག་པར་དམིགས་པ་▫ lhag par dmigs pa▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {C} adhyālambana; {C}adhyālambate▪ special object of observation; superior observation▫ {C} acquiring the support; uphold; look for support in; catch hold of; hangs on to; seek (for rebirth in/on); bases his rebirth in/on

• ལྷག་པར་འཚེ་བ་མེད་▫ lhag par 'tshe ba med▪ {MSA} adhyavihiṃsaka▪ special non-harmfulness; especially non-harmful

• ལྷག་པར་ཞེན་པ་▫ lhag par zhen pa▪ {C,MSA,MV} adhyavasāna▪ especially determined; special adherence▫ {C}be bent on; inclination

• ལྷག་པོར་▫ lhag por▪ {PH}surpassingly

• ལྷག་མ་▫ lhag ma▪ {C}avaśeṣa; {C}sāvaśeṣa; {MV} avaśiṣṭa; {MV}avasiṣṭatā; {MV}avaśiṣutatva; {MSA}pariśiṣṭa; {MV}śeṣa; {MV}udrikta▪ remainder; remaining; remnant▫ {C}has some residue of efficacy; (karman) left over from

• ལྷག་མ་གང་ཡང་ཡིན་པ་དེ་▫ lhag ma gang yang yin pa de ▪ what is left over{BJ 61.3}

• ལྷག་མ་གང་ཡང་རུང་བ་▫ lhag ma gang yang rung ba▪ {MV}anyatamāvaśiṣṭatā▪ any of the remaining ...

• ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་▫ lhag ma dang bcas pa▪ {C} sāvaśeṣa▪ having a remainder; with remainder▫ {C}has some residue of efficacy; (karman) left over from

• ལྷག་མ་མ་ལུས་པ་▫ lhag ma ma lus pa▪ {N}niravaśeṣa▪ without remainder; completely{N}

• ལྷག་མ་མེད་པ་▫ lhag ma med pa▪ {C}nirupadhiśeṣa ▪ without remainder; completely▫ {C}leaves nothing behind

• ལྷག་མ་ལུས་པ་▫ lhag ma lus pa▪ {N}śiṣyatā; {N} avaśeṣa▪ remainder left over{N}

• ལྷག་མིན་▫ lhag min▪ anavaśeṣa▪ without remainder

• ལྷག་མེད་མྱང་འདས་▫ lhag med myang 'das▪ nirupadhiśeṣanirvāṇa▪ nirvāṇa without remainder; nirvana without remainder; remainderless nirvana

• ལྷག་མོས་▫ lhag mos▪ མོས་མོས་མོས་མོས་▫ mos mos mos mos▪ adhimokṣa▪ special imagination/belief/faith/ interest/inclination towards/zeal/keenness

• ལྷག་ཙམ་▫ lhag tsam▪ {PH}little more (than)

• ལྷག་བསམ་▫ lhag bsam▪ {LCh}adhyāśaya; {MSA} adhyāśayika▪ special pure attitude; unusual attitude

• ལྷག་བསམ་དག་པ་▫ lhag bsam dag pa▪ special pure thought; special pure attitude▫ {PH}pure unusual attitude

• ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད▫ lhag bsam dag pa'i sems bskyed▪ mind-generation of special pure thought

• ལྷག་བསམ་པ་དག་པ་▫ lhag bsam pa dag pa▪ {MSA} śuddhādhyāśayika▪ pure unusual attitude

• ལྷག་བསླབ་པ་▫ lhag bslab pa▪ {C}atiśikṣā▪ {C} superior training Tenses: future, present, past, imperative

• ལྷགས་གྱུར་▫ lhags gyur▪ {C}patita▪ {C}fallen into; come out

• ལྷང་▫ lhang▪ {PH}clear

• ལྷང་ངེ་▫ lhang nge▪ {C}virocate▪ {C}shines upon; appear bright

• ལྷང་ངེར་འདུག་པ་▫ lhang nger 'dug pa▪ {C}virocamāṇa▪ {C}blazing forth

• ལྷང་ངེར་བྱེད་པ་▫ lhang nger byed pa▪ {C}virocate▪ {C} shines upon; appear bright

• ལྷང་ལྷང་▫ lhang lhang▪ clear sound; distinct sound

• ལྷད་མ་ཞུགས་པ་▫ lhad ma zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {C}aśabala▪ {C} unspotted

• ལྷན་རྐྱེས་ཀྱི་དགའ་བ་▫ lhan rkyes kyi dga' ba▪ sahajānanda▪ innate joy

• ལྷན་སྐྱེས་▫ lhan skyes▪ {LCh}sahaja▪ [together-with-born]; innate; inborn; natural

• ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་དྲི་▫ lhan skyes kyi dri▪ sahaja-gandha▪ natural odor

• ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་རྩ་བའི་ཁ་དོག་▫ lhan skyes kyi rtsa ba'i kha dog▪ sahaja-mūla-varṇa▪ natural primary color

• ལྷན་སྐྱེས་བདེ་སྟོང་▫ lhan skyes bde stong▪ {PH}innate bliss-and-emptiness

• ལྷན་རྒྱས་▫ lhan rgyas▪ {PH}together

• ལྷན་ཅིག་▫ lhan cig▪ {LCh,MSA}saha; {C,MSA} sārdham; {MSA}sama▪ together▫ {C}together with; all together

• ལྷན་ཅིག་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་▫ lhan cig kun tu rgyu ba▪ རྒྱུ་རྒྱུ་རྒྱུ་རྒྱུ་▫ rgyu rgyu rgyu rgyu▪ {C}(saha)samavasarati▪ {C}connecting with; come together

• ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་▫ lhan cig skyes pa▪ {LCh,L}sahaja▪ [together-with-born]; innate; inborn; natural▫ born together (with)

• ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་ངན་ལེན་▫ lhan cig skyes pa'i gnas ngan len▪ {MV}sahajaṃ dauṣṭhulyaṃ▪ innate bad states; {T} taking up bad innate states

• ལྷན་ཅིག་ཏུ་▫ lhan cig tu▪ {C}sārdham▪ together; together with▫ {PH}together; together with▫ {C} with

• ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་▫ lhan cig tu skyes pa▪ {PH} coemergent

• ལྷན་ཅིག་གནས་པ་▫ lhan cig gnas pa▪ {C}saṃvasati (sārddhaṃ); {C}saṃsarga▪ abide together▫ {C} become partial to; become intimate with close contact with; commerce with

• ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འགྱུར་བ་▫ lhan cig gnas par 'gyur ba ▪ {C}saṃvasati (sārddhaṃ)▪ abide together▫ {C} become partial to; become intimate with

• ལྷན་ཅིག་བྱུང་▫ lhan cig byung▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}samapravṛtti▪ co-arisen; arise together

• ལྷན་ཅིག་བྱུང་བའི་རྒྱུ་▫ lhan cig byung ba'i rgyu ▪ འབྱུང་འབྱུང་བྱུང་བྱུང་▫ 'byung 'byung byung byung▪ sahabhuu-hetu▪ co-arisen cause▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཕན་ཚུན་དུས་མཉམ་རྫས་ཐ་དད་ཀྱང་ཡིན་ ཕན་ཚུན་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་▫ mtshan nyid/ phan tshun dus mnyam rdzas tha dad kyang yin/ phan tshun skye ba la gegs mi byed pa yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa/▫ Def: Those which are observed as common loci of being different substantial entities [produced] mutually at the same time and not acting as an obstacle to the production of each other.

• ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་▫ lhan cig byed rkyen▪ sahakāripratyaya▪ cooperative condition▫ {PH} cooperating condition

• ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་▫ lhan cig byed rkyen▪ sahakāripratyaya▪ cooperative condition▫ {PH} cooperating condition

• ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་▫ lhan cig byed pa'i rkyen▪ {PH} cooperating condition

• ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་▫ lhan cig byed pa'i rkyen▪ {PH} cooperating condition

• ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་▫ lhan cig byed pa'i rgyu▪ {PH} Tenses: future, present, past, imperative cooperating cause

• ལྷན་ཅིག་བྱེད་འབྲས་▫ lhan cig byed 'bras▪ cooperative effect

• ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་▫ lhan cig mi gnas 'gal▪ *sahāna-vasthā-virodha▪ not abiding together; contradictory in the sense of not abiding together ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རྒྱུན་བཅད་བྱ་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་མཐུན་པར་གནས་པ་▫ mtshan nyid/ rgyun bcad bya gcod byed kyi sgo nas mi mthun par gnas pa/▫ Def: discordant abiding from the viewpoint of the continuum of the one being being the eliminator of the continuum of the other

• ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་▫ lhan cig dmigs nges▪ དམིགས་དམིགས་དམིགས་དམིགས་▫ dmigs dmigs dmigs dmigs ▪ simultaneous certification; simultaneous observation

• ལྷན་གཅིག་▫ lhan gcig▪ together; together with; all together

• ལྷན་གཅིག་མི་གནས་འགལ་▫ lhan gcig mi gnas 'gal ▪ *sahānavastā-virodha▪ contradictories not abiding together

• ལྷན་ནེ་▫ lhan ne▪ {C}tapati▪ {C}gleamed; warms

• ལྷམ་▫ lham▪ {MSA}(√tap): tapati▪ {PH}shoe

• ལྷམ་གོག་▫ lham gog▪ shoes

• ལྷམ་པ་▫ lham pa▪ {MSA}pratapana; vṛtta▪ polygon; square

• ལྷམ་མེ་▫ lham me▪ {C}bhrājate▪ blazing▫ {C}gleams [with negative: be dimmed]

• ལྷམ་མེ་བརྗིད་▫ lham me brjid▪ blazing brightly{DASI 522.2}

• ལྷམ་མེའོ་▫ lham me'o▪ {MSA}(√bhās): bhāsate▪ blazing

• ལྷའི་▫ lha'i▪ {C,MSA}divya [{C}=mano 'nukūla; opp.: mānuṣyaka]▪ divine; of god(s)▫ {C}heavenly; celestial

• ལྷའི་ང་རྒྱལ་▫ lha'i nga rgyal▪ ལྷའི་ངར་རྒྱལ་▫ lha'i ngar rgyal▪ divine pride; pride of being a/the deity

• ལྷའི་ངར་རྒྱལ་▫ lha'i ngar rgyal▪ ལྷའི་ང་རྒྱལ་▫ lha'i nga rgyal▪ divine pride; pride of being a/the deity

• ལྷའི་བསྙེན་པ་▫ lha'i bsnyen pa▪ divine approximation

• ལྷའི་རྟེན་ཅན་གྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་▫ lha'i rten can gyi so so'i skye bo▪ common being having the basis of a god

• ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་▫ lha'i rnal 'byor▪ devatā-yoga; devayoga ▪ deity yoga

• ལྷའི་བུ་འགྲོ་མགྱོགས་▫ lha'i bu 'gro mgyogs▪ {PH} Devaputra Aśvins

• ལྷའི་བུའི་བདུད་▫ lha'i bu'i bdud▪ devaputamāra▪ god-child demon

• ལྷའི་མིག་▫ lha'i mig▪ divyacakṣu▪ divine eye

• ལྷར་བཅས་▫ lhar bcas▪ {L}sahadeva▪ theistic▫ together with the gods; heaven

• ལྷར་བཅས་པ་▫ lhar bcas pa▪ sahadeva▪ theistic

• ལྷས་སྦྱིན་▫ lhas sbyin▪ {LCh}devadatta▪ Devadatta

• ལྷུག་པ་▫ lhug pa▪ ལྷུག་ལྷུག་ལྷུགས། ལྷུགས།▫ lhug lhug lhugs lhugs▪ pour out

• ལྷུག་པར་▫ lhug par▪ amply; liberally; abundantly

• ལྷུང་བ་▫ lhung ba▪ ལྷུང། ལྷུང། ལྷུང། ལྷུང།▫ lhung lhung lhung lhung▪ fall

• ལྷུང་བྱེད་▫ lhung byed▪ cause to fall

• ལྷུང་བཟེད་▫ lhung bzed▪ {LCh,C}patra▪ begging bowl; alms bowl▫ {PH}alms bowl▫ {C}bowl; person worthy of

• ལྷུན་▫ lhun▪ {C}skandha▪ aggregate▫ {C}mass; heap; trunk; shoulder; group

• ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་▫ lhun gyis grub pa▪ {LCh,C,MSA} anābhoga; {L}nirābhoga▪ spontaneity; spontaneously; spontaneously established ▫ {PH}spontaneous▫ {C}there is nothing they can be directed to; does not turn towards; not turning towards an (external) object; impassive; miraculously produced; self-produced; produced; existingལས་བཞི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་▫ las Tenses: future, present, past, imperative bzhi lhun gyis grub par byed pa'i don yod grub pa ▫ [The Buddha] Amoghasiddhi who spontaneously accomplishes the four activities

• ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་གློ་བུར་རྣམ་དག་གི་ཡོན་ཏན་▫ lhun gyis grub pa glo bur rnam dag gi yon tan▪ spontaneously accomplished qualities of purity from adventitious [defilements]

• ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བཟོད་པ་འཐོབ་▫ lhun gyis grub par bzod pa 'thob▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}anābhoga ... kṣānti-lābha ▪ spontaneously attain forbearance

• ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་སྐུ་▫ lhun grub chos sku▪ {PH} spontaneously established Truth Body

• ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་▫ lhun grub tu▪ spontaneously

• ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འཇུག་པ་▫ lhun grub tu 'jug pa▪ anābhogovāhana; anābhogavāhana▪ spontaneously engaging; spontaneous engagement

• ལྷུན་གྲུབ་པ་▫ lhun grub pa▪ {C}anābhoga; {L} nirābhoga▪ spontaneity; spontaneously▫ {C} there is nothing they can be directed to; does not turn towards; not turning towards an (external) object; impassive; miraculously produced; self-produced; produced; existing

• ལྷུན་གྲུབ་པར་བཟོད་པ་འཐོབ་▫ lhun grub par bzod pa 'thob▪ ཐོབ། འཐོབ་འཐོབ་ཐོབ་འཐོབས་▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}anābhoga ... kṣānti-lābha▪ spontaneously attain forbearance

• ལྷུན་གྲུབ་བརྩེགས་▫ lhun grub brtsegs▪ {PH}"Spontaneously Accomplished Mound" [n. of a charnel ground]

• ལྷུན་གྲུབ་གཟུགས་སྐུ་▫ lhun grub gzugs sku▪ {PH} spontaneously established Form Body ལྷུན་གྲུབ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་▫ lhun grub; lhun gyis grub pa▪ {LCh}anābhoga; nirābhoga▪ spontaneity; spontaneous; spontaneously▫ {C}there is nothing they can be directed to; does not turn towards; not turning towards an (external) object; impassive; miraculously produced; self-produced; produced; existing

• ལྷུན་པོ་▫ lhun po▪ {LCh}meru▪ Meru; Mt. Meru [the mountain said to be at the center of the universe in traditional Buddhist cosmology]{D1}; a large mountain{D1}▫ {PH}beautiful

• ལྷུམས་▫ lhums▪ {LCh,MSA}garbha; {MSA}kukṣi▪ womb

• ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པ་▫ lhums su zhugs pa▪ ཞུག་འཇུག་ཞུགས་ཞུགས་▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ garbhāvakrānta▪ entering the womb

• ལྷུར་▫ lhur▪ be intent on something; take responsibility

• ལྷུར་མཛད་པས་▫ lhur mdzad pas▪ my intense work (hon.); take responsibility

• ལྷུར་ལེན་▫ lhur len▪ {MSA}para; {MSA}parama▪ be intent on something; take responsibility

• ལྷུར་ལེན་པ་▫ lhur len pa▪ {MSA}para; {MSA}parama▪ be intent on something; take responsibility ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་། འཛམ་གླིང་▫ lho 'dzam bu gling; 'dzam gling▪ jambu-dvīpa▪ the southern continent of Jambudvīpa; the Indian subcontinent; the world

• ལྷོད་▫ lhod▪ loosen▫ རྩ་མདུད་ལྷོད་པ་▫ rtsa mdud lhod pa▫ loosen the channel knots{TGP 40}

• ལྷོད་པ་▫ lhod pa▪ {C}śaithilya▪ loosen; loose▫ {C} laxness

• ལྷོད་པ་ཉིད་▫ lhod pa nyid▪ {PH}loose▫ གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་འཆིང་བ་ལྷོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན་་་་▫ gal te chags pa'i 'ching ba lhod pa nyid du mi 'gyur na ...▫ If the bonds of love were not loose, ...▫ {A4C-C}

• ལྷོད་ལྷོད་▫ lhod lhod▪ relaxed

• ལྷོད་ལྷོད་པོ་▫ lhod lhod po▪ {PH}loose; very loose

• ལྷོའི་འདོད་མ་▫ lho'i 'dod ma▪ {PH}″desirous″ southern [right] channel at the heart

• ཨ་ཀ་རུ་▫ a ka ru▪ {L}agaru▪ agaru plant; aloe vera

• ཨ་ཀ་རུ་ནག་པོ་▫ a ka ru nag po▪ {L}kṛṣṇāgaru▪ {S} black agaru tree Tenses: future, present, past, imperative

• ཨ་ཀུ་▫ a ku▪ uncle

• ཨ་ཏི་▫ a ti▪ ati▪ [transliteration of Sanskrit word, ati, short for atiyoga]

• ཨ་མདོ་▫ a mdo▪ Am-do

• ཨ་ནུ་▫ a nu▪ anu▪ [transliteration of Sanskrit word, anu, short for anuyoga] ཨ་བྷི་ཥེ་ཀ་ ▫ a bhi ṣe ka▪ abhiṣeka▪ [transliteration of Sanskrit word, abhiṣeka]; empowerment; initiation; ablution; consecration ཨ་བྷི་ཥེ་ཀ་བ་ ▫ a bhi ṣe ka ba▪ abhiṣeka▪ [transliteration of Sanskrit word, abhiṣeka]; empowerment; initiation; ablution; consecration

• ཨ་མ་▫ a ma▪ mother [term of address] ཨ་ཝ། ཨ་ལྦ།▫ a wa; a lba▪ child; children ཨ་ཝ་དྷཱུ་ཏི་པ་ ▫ a wa dhū ti pa▪ {PH}Avadhutipa [Maitripa]

• ཨ་ཡིན་▫ a yin▪ I doubt it; I don't think; is it so or not?

• ཨ་ཡོད་▫ a yod▪ I doubt it; I don't think; is it so or not?

• ཨ་རུ་ར་▫ a ru ra▪ {L}haritakī▪ myrobalan arjuna; universal medicine

• ཨ་ལ་ལ་▫ a la la▪ aho!; ah!

• ཨ་ལི་▫ a li▪ {PH}the vowels

• ཨ་ཤང་ཐ་▫ a shang tha▪ (aśvaṃtha)▪ aśvaṃtha (name of Shākyamuni’s tree of enlightenment) ཨན་ད་རྙིལ། ཨན་དྷ་རྙིལ་▫ an da rnyil; an dha rnyil ▪ indranīla▪ [transliteration of Sanskrit word, indranīla]▫ {S}sapphire

• ཨིནྡྲ་ནི་ལ་▫ indra ni la▪ {LCh}indranīla▪ {PH} sapphire

• ཨིནྡྲ་བྷུ་ཏི་ཅུང་པ་▫ i ndra bhu ti chung ba▪ kambalapāda ▪ Lawapa, Kambalapāda, or Shakraputra

• ཨིན་དྲ་ནའི་ལ་▫ in dra na'i la▪ {LCh}indranīla▪ [transliteration of Sanskrit word, indranīla]; sapphire

• ཨིན་དྲ་ནི་ལ་▫ in dra ni la▪ indranīla▪ sapphire

• ཨུ་པ་▫ u pa▪ upa [tantra]▪ Performance Tantra {T}

• ཨུ་རུ་སུ་▫ u ru su▪ Russia

• ཨུཏ་པ་ལ་▫ ut pa la▪ utpala▪ lotus; blue lotus

• ཨུཏྤལ་▫ utpa la▪ {PH}Utpala flower

• ཨུཏྤལ་▫ utpala▪ {PH}Utpala flower

• ཨུཏྤ་ལ་ཅན་▫ utpa la can▪ {Negi} utpalakaḥ▪ {PH} Utpalaka▫ ཨུཏྤ་ལ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་ནོར་བཟངས་ལ་མངོན་པར་ཕྱག་བཙལ་ནས་སྨྲས་པ།▫ utpa la can gyis kyang nor bzangs la mngon par phyag btsal nas smras pa;▫ Having respectfully paid homage to Sudhana, Utpalaka spoke.▫ D 4152: vol. 169; folio/line 125a.6

• ཨུཏ་པ་ལ་ལྟར་གས་པ་▫ ut pa la ltar gas pa▪ utpala▪ Utpala (Hell)

• ཨུཏ་ཝ་ལ་▫ ut wa la▪ utpala▪ lotus; blue lotus

• ཨེ་ན་ཡ་▫ e na ya▪ antelope

• ཨེ་མ་▫ e ma▪ {PH}O!; Ah!; Alas!▫ ཨེ་མ་མཚར།▫ O, it is amazing!▫ {Gön}

• ཨེམ་རྗེ་▫ em rje▪ doctor

• ཨོན་ཀྱང་▫ on kyang▪ {C}api tu khu▪ {C}but on the contrary

• ཨོཾ་སྭ་སྟི་▫ oṃ swa sti▪ oṃ svasti