पराशरस्तु
अथ पैतामहश्चलकेतुः । पञ्चदशवर्षशतं प्रोष्योदितः पश्चिमेनाङ्गुलिपर्वमात्रां शिखां दक्षिणाभिनतां कृत्वा कलिकेतोश्चारान्ते नभस्त्रिभागमनुचरन् यथायथा चोत्तरेण व्रजति तथातथा शूलाग्राकारां शिखां दर्शयन् ब्राह्मनक्षत्रमुपसृज्यात्मना[१] ध्रुवं ब्रह्मराशिं सप्तर्षींन् स्पृशन् नभसोऽर्धमात्रं दक्षिणमनुक्रम्यास्तं व्रजति । यः स्ववर्गे दारुणकर्मा स्ववर्गप्राप्तत्वादेवं कृत्स्नमभिहिनस्ति । लोकमपि वा भूमिं कम्पयित्वा दशमासान् मध्यदेशे भूयिष्ठं जनपदमवशेषं कुरुते । अन्येष्वपि च क्वचिच्छत्रुदुर्भिक्षव्याधिमरकभयैः क्लिश्नात्यष्टादशमासान्- इति ।
वृद्धगर्गः ।
पश्चिमेनाङ्गुलीमात्रां शिखां परमदारुणाम् ।
दक्षिणाभिनतां कृत्वा चलकेतुः प्रदृश्यते ॥
यथायथा दर्शयति त्रिभागं नभसश्चरन् ।
तथातथा शिखा चास्य सुदीर्घाऽत्युपजायते ॥
सुदीर्घां शूलसदृशीं शिखां कृत्वा सुदारुणाम् ।
धूपयेदथ नक्षत्रं ब्राह्मं पैतामहं शिखी ॥
धूपयेदथ नक्षत्रमेकं द्वे त्रीणि वा पुनः ।
स ब्रह्महृदयं स्पृष्ट्वा ध्रुवं सप्तर्षिभिः सहः ॥
दिशं वैश्रवणाक्रान्तामेवं विपरिवर्त्तते ।
स चार्धमेव नभशः परिक्रम्य प्रदक्षिणम् ॥
सप्तर्षिभिः प्रतिहतस्ततोऽस्तमुपगच्छति ।
स्ववर्गे दारुणं कर्म कुरुते स महाग्रहः ॥
- ↑ मनाक् इति अ. ।