अयने इति कर्मपदम् । एवं च ये ये अयने सेवते इत्यर्थः ।
अयनक्रमो वराहसंहितायाम् ।
तथा च काश्यपः ।
सार्पार्धादक्षिणं भानोः श्रविष्ठाद्यं तथोत्तरम् ।
कदाचिदासीदयनमुत्पातान्नैव शास्त्रतः ॥
तादृशमयनं कदाचिच्छास्त्रत एवासीन्न तूत्पातात् ।
यदा निवृत्तोऽनुप्राप्तः श्रविष्ठामुत्तरायणे ।
आश्लेषां दक्षिणे प्राप्तस्तदा विद्यान्महाभयम् ॥
पूर्ववचनाच्छ्रविष्ठामिति धनिष्ठाद्यपरम् । आश्लेषामिति आश्लेषार्धपरम् ।
पराशरश्च ।
यद्यप्राप्तौ वैष्णवमुदग्मार्गं प्रतिपद्यते दक्षिणमाश्लेषां वा
महाभयाय ।
अत्रापि वैष्णवं वैष्णवान्तम् । आश्लेषाऽऽश्लेषार्धमिति ।
वराहेण तु विरुद्धं लिखितम् ।
साम्प्रतमयनं सवितः कर्कटकाद्यं मृगादितश्चान्यत् ।
उक्ताभावो विकृतिः प्रत्यक्षपरीक्षणैर्व्यक्तिः ॥
प्रत्यक्षपरीक्षणोपायश्च तेनैवोक्तः ।
दूरस्थचिह्नवेधादुदयेऽस्तमयेऽपि वा सहस्रांशोः ।
छायाप्रवेशनिर्गमचिह्नैर्वा मण्डले महति ॥