पृष्ठम्:बृहद्धातुरूपावलिः.pdf/१०

'{ क्षाणां संपादनमप्यनयैव सुकरम् । तत्र तबर्मसंपादनं विनैतदभ्य सनं नैव शयमितिसुखेप्रमेय । यह मानवादीनि धर्मशास्त्राणि विद्य- न्तेऽस्यामेव। अर्थस्तावदस्यामेव लिखितानां सुतप्रभृतीन मैषज्यग्रन्थानां पठनेन कियाङ्गनैर्मिषभिलक्ष्यते तदपि प्रत्यक्षमेव । कामस्तघट्टस्य- नादिप्रणीतानां ग्रन्थानामवलोकनतः सुदूपाश्च इति तस्याप्येतदधीनत्वं सु व्यक्तम् । एकोऽवशिष्टो मोक्षो हि विना संकृतभाषाध्ययनं सुदुर्घट इति कथनं नैव विशेषविवरणमर्हति । अतः परुषार्थचतुष्टयं निरायासेनैवाधी- याभयसं षा भाषेयं सर्वोदरास्पदमधिरूढेति मत्राश्वर्यलेशः । -3 । भाषनामैकञ्चिक्रसुतिञ्चयो वाक्यस्मा । तत्र यथेषु सुभन्तानां बाहुल्येन तत्पदज्ञानमेव प्रधान संपदनतामह। । तथापि तेष्वषि सुबन्तेषु धातुजशब्दानमेव धिक्यात् प्रथमते ध्रतुम्वरूपज्ञानं तदर्थशनं तजश् ब्दज्ञानं च प्रथमसंपादनीयम् । तेइज्ञनोपायभूतेषु सत्स्वपि धतुङ्यादिषु बहुषु ग्रन्थेषु किमर्थमयं प्रयास इति न संशयितव्यम् । ते च मन्तः प्रबन्धः सकलशास्त्रार्थघटित निखिलसूत्रोपन्यासयुत महामतिशालि भैिर बाधिगन्तुमलम्। न तैः स्थूलमतीनां संकृतभषमभ्यस्यतां बालानां वा को यपयोग । प्रत्युत तथाभूतकठिनग्रन्थको रूपज्ञानप्रयतने तत्काठिन्याच लोकनत वैरस्यमेव संजायेत तन्मनसीत्यवधार्य प्रयासयमकृतः श्रीम ता कृष्णाचार्येणानेकविधपुस्तकच यमुद्रणवसमह लोकेन । स च प्र यासोऽध्येतृणामिदानींतननां क्रियन्तमुपकारभारमदधति प्रत्यक्षमेथा श्रिमग्रन्थमवलोकयतामतस्तद्दषथे कृतं बहून लेखनेन । स चायं कृष्णाचार्यः टोणगेइत्युपाह्वः। तत्पूर्वजाश्च भरतखण्डे द क्षिणदेशे खोलमण्डले कचेर्या दक्षिणे तटे मायूरक्षेत्रस्य पश्चिमतोऽनतिदूरे तञ्जापुर महाराजैर्महाराष्ट्रीयैर्निर्माप्य स्त्रश्रितेभ्यो वते भफिधनस्य अमे न्यत्रसन् । ते च तैरेव क्षिद्विपैः सह पुण्यपसनतो दक्षिण दिशमागतास्त मेध पारंप्यर्थं सेवमानः श्रीमन्मध्वमतानुयायिन उतरादिमष्ठशिष्या ऋशाखाध्यायिनो देशस्थाः । तद्वंश्यश्च धकर्माचरणतः पितत्रिवि-