एतत् पृष्ठम् अपरिष्कृतम् अस्ति
उदाहररााानि
इदानीँ रोषयोर्वगंयोग-योगाभ्यां तयोरानयनमाह ।
कृतिसंयोगाद् द्विगुराााद्यु तिवगं प्रोह्यमूलं यत् ।
तेन युतोनो योगो दलितः शेषे पृयगभीष्टे ॥६५॥
सु. भा.- एवं भवितुमहंति ।
यदाऽनन्तरोक्ते प्ररने शेषयोर्वर्गयोगः शेषयोगरचोगः शेषयोगरचोहिष्टो भवत् तद द्विगुरााात् कृतिसंयोगाच्छेषयोर्युतिवगं प्रोह्य शोषस्य थन्मूलं भवते तबभ्र्दागकलाशेष- योरन्तरं भवते तेन योगो युतोनो दलितः पृथगभीष्टे भागकलयोः शेषे भवत
श्रत्रोपपक्तिः । अत्रप्ररनानुसारेराा ।
भारो ^+ करो^=वयु
भारो + करो=यु
२ भारो^ +२ करो^=२वयु
भारो^ +२ भारो * करो + करो^=यु^ , द्वयोरन्तरेराा
भारो^ -२ भारो * करो + करो^
=( भारो + करो)^ = वयु-यु^
भारो - करो= /२ वयु-यु^
श्रवशिष्टोपपक्तिः सङ् कमराोन स्फुटा ।६८॥
वि.मा.- यदि पूर्वाेक्तरोषयोर्वर्गयोगः शेषयोगश्र्वोहिष्टो भवेतदा शेषयोर्द्वि-
गुराााद्वर्गयोगाच्छेषयोयु तिवगं विशोध्थ शेषस्य मूलं यक्तदंशकलाशेषयोरन्तरं
भवेत् तेन योगो युतोनोऽघितस्तदा पृथगभीष्टेंऽशकलयोः शेषे भवेतामिति ॥
श्रत्रोपपक्ति :
कल्प्यते संशशेषप्रमाराास् =म , कलाशेषमानम्=र, य^+र^=वर्गयोगः ।
य+र=युतिः = यु, तदा २ वगंयो=२य^+२र^, (य+र)^=यु^=य^+२य.र
+र^ श्रतः २ वर्गयोः – यु^= २ य^+२ र^ - (य^+र य.र+र^)= २ य^
+र र^ - य^ -२ य.र – र^ = य^ + र^ - २य.र = (य - र)^ मूलग्रहराोन
/२ वयो – यु^ = य - र= श्रंसशे - कलाशे, ततो विदिताभ्यामंशशेषकलाशेषयो-
र्याेगान्तराभ्यां संक्रमराोन ते शेषे (श्रंशकलयोः शेषे) विदिते भवतः एतेन
(२) एतस्योक्तरमन्यरीताऽपि भवति , यथा ` वगं योगस्य यद्राश्योयंतिवगं स्य चान्त-
रमि ` स्यादि भास्करोक्त सुत्रेराा योग^ - वगं यो = (य+र)^ - (य^+र^)= य^+र य.र
+र^ - य^ -र^ = २ य.र द्वाम्यां गुराानेन २ (योग^ - वगंयो) = ४ य.र ततश्र्वतुगुं राास्य घातस्य युतिवगंस्य चान्तरमि त्यादि भास्करोक्त सूत्रेराा योग - ४घात= य^ + २ य.र + र^ -४ य.र = य^ - २ य.र + र^ = (य - र)^ मूल ग्रहराोन य - र = भ्रन्तरम् ततः संक्रमराोन य, र भ्रनयो नं भवेदिति ॥
