पृष्ठम्:भारतानुवर्णनम्.djvu/३५

एतत् पृष्ठम् परिष्कृतम् अस्ति

२२


[]'तक्षशिला' []'मूलस्थानम्' इति प्रसिद्धानि नगराण्यत्र वर्तन्ते ॥

 ब्रह्मावर्तः - दृषद्वत्याः सरस्वत्याश्चान्तरालदेशो 'ब्रह्मावर्त' []उच्यते । अस्य ब्रह्मावर्तसंज्ञा ब्राह्मणानाम् अत्र पुनः पुनर्जननाद् वा समन्ताद् वर्तनाद् वा सिद्धा ।

 पञ्चनदवासाद् अनन्तरम् अत्रैव []जरत्तमार्याणां वासोऽभवत् ॥

 ब्रह्मर्षिदेशः -- ब्रह्मावर्ताद् अनन्तरो 'ब्रह्मर्षिदेश' []उच्यते । अत्र []'कुरुक्षेत्रं' ‘पञ्चालाः' ‘शूरसेना' 'मत्स्या'श्चान्तर्भवन्ति ॥

 कुरुक्षेत्रं – वामतः सरस्वत्या बहुक्रोशविस्तीर्णा या समभूमिरस्ति, तत् 'कुरुक्षेत्रम्' इति वदन्ति;



  1. Taxilla.
  2. Multan.
  3. 'सरस्वती दृषद्वत्योर्देक्नद्योर्यदन्तरम् । तं देवनिर्मितं देशं ब्रह्मावर्त प्रचक्षते ॥ ' (मनु:).
  4. जरत्तमार्याः= Aryan fore-fathers.
  5. 'कुरुक्षेत्रं च मत्स्याश्च पञ्चालाः शूरसेनकाः । एष ब्रह्मर्षिदेशः स्याद् ब्रह्मावर्तादनन्तरः ॥' (मनुः).
  6. Thaneswar.