पृष्ठम्:भारतानुवर्णनम्.djvu/५९

एतत् पृष्ठम् परिष्कृतम् अस्ति

४४


जनानाम् उत्पीडाद् भोग्यविशेषेष्वभिलाषाच्च तं देशं विहाय तत इतो गणशः प्रतस्थिरे ।

 तेषु दक्षिणतः पारसीकान् अभि प्रस्थितेषु गणेषु कतिपये भारतं प्रविश्य सिन्धुनदस्य पश्चिमं तीरं प्रापुः ।

अर्याणां पञ्चनदवासः.

 अथ ते सिन्धुम् उत्तीर्य तं वितस्तां चन्द्रभागाम् इरावतीं विपाशां शुतुद्रिं च नदीम् अन्तरास्थिताः []पञ्च क्षितीः पञ्चनदशब्दिता वशे चक्रुः । तत्र ते नवनवान् ग्रामान् नगराणि कृष्याणि च स्थलानि निरवर्तयन् ।

 पञ्चसु क्षितिषु वासात् कृषिकर्मणोपजीवनाच्च ते []पञ्च कृष्टयः सम्पन्नाः । कृष्टय इति कर्षका उच्यन्ते । ते हि गणाः कृषिकर्मणि निपुणा आसन् । तत एव तेषाम् आर्या इत्यपि नाम प्रतीतम् ।


  1. 'एषास्या युजाना परकात् पञ्च क्षितीः परि सद्यो जिगाति ' (ऋग्वे. अष्ट. ५. अ. ५. व. २२.)
  2. यस्येक्ष्वाकुरुपव्रते रेवान् मराय्येधते दिवीव पञ्च कृष्टयः' (ऋग्वे. अष्ट. ८. अ. १. व. २४.)