|
एक एवात्मा मन्तव्यो जाग्रत्स्वप्नसुषुप्तिषु । |
जाग्रत्स्वप्नसुषुप्तिष्वेक एवासंग आत्मेति मन्तव्यो भावनीयः । एवं विवेकी ज्ञानेन स्थानत्रयव्यतीतस्य जाग्रदादेरतीतस्य अत एव मुक्तस्य शरीरपातानन्तरं पुनर्जन्म न विद्यते ॥ २१४॥
अस्मिन्नर्थेऽन्यामपि कैवल्यश्रुतिं (१-१८), पठति, त्रिष्विति ।
|
त्रिषु धामसु येद्भोग्यं भोक्ता भोगश्च यद्भवेत् । |
त्रिषु धामसु जाग्रदादिषु यद्भोग्यं विषयजातं यो भोक्ता विश्वतैजसप्राज्ञ रूपः यो भोगश्च भवेत्तेभ्यो विलक्षणो यः साक्षी चिन्मात्रः सदाशिवः सततं मंगलकरः परमात्माऽस्ति सोऽहमस्मीत्यर्थः ॥२१५॥
तत्स्वस्यासंगत्वे निश्चिते सति भोक्तृत्वमाभासेऽवशिष्यत इत्याह, एवमिति।
|
एवं विवेचिते तत्त्वे विज्ञानमयशब्दतः । |
आत्मतत्त्वे एवमसंगत्वेन विवेचिंते सति विज्ञानमयशब्दतो विज्ञानमयशब्देन व्यवह्रियमाणो जीवैकदेशभूतो विकारी यश्चिदाभासो विद्यते तस्य भोक्तृत्वं शिष्यते । तस्य भोगसंबंधोऽवशिष्यते ॥२१६ ॥
नन्वेतावता प्रबंधेन विविक्तचिदाभासस्य भोक्तृत्वं निरूपितम् । एवं च भोक्त्रभावप्रतिपादिका ‘‘कस्य कामायेति” श्रुतिर्विरुध्येतेत्याशंक्य तस्याः पारमार्थिकभोक्त्रभावपरत्वान्न विरोध इति समाधत्ते, मायिक इति ।
|
मायिकोऽयं चिदाभासः श्रुतेरनुभवादपि । |
अयं चिदाभासो "जीवेशावाभासेन करोतीति" श्रुतेर्ब्रह्मविदामनुभवादपि
