शान्तासु सुखचैतन्ये तथैवोद्वूतिमाप्नुतः ॥ ११ ॥ |
स्पष्टोऽर्थः ॥ ११॥
एवं व्यवस्थायां कारणमाह, वस्त्विति ।
वस्तुस्वभावमाश्रित्य व्यवस्था तूभयोः समा । |
मुलभा पदयोजना ॥ १२॥
घोरमूढवृत्तिषु सुखभावनिरूपणम् ।
नियामकत्वकल्पकमनुभवं दर्शयति, नेति ।
न घोरासु न मूढासु सुखानुभव ईक्ष्यते ।। |
घोरासु सुखानुभवः आनन्दानुभवः नेक्ष्यते । तथा मूढास्वपि नेक्ष्यते । शान्तास्वपि सर्वत्र समं नेक्ष्यते । किं तु क्वचित् समयेषु वा पुरुषेषु वा कश्चित् सुखतिशय ईक्ष्यताम् ॥१३॥
कामादीनां घोरत्वात् सुखाभाव इत्याहगृहेति ।
गृहक्षेत्रादिविषये यदा कामो भवेत्तदा । |
सुलभा पदयोजना ॥ १४॥
गृहक्षेत्रादिषु क्रोधद्वेषयोः कारणं दर्शयति, सिद्धेति ।
सिद्ध्येन्न वेत्यस्ति दुःखमसिद्धौ तद्विवर्धते । |
गृहक्षेत्रादिः सिद्ध्येत् न वेति संदेहे दुःखमस्ति । असिद्धौ तद्दुःखं विवर्धते । गृहक्षेत्रादेः सिद्धौ सत्यामपि तत्सुखस्य प्रतिबन्धे अन्यैरातंके कृते सति क्रोधः आतंकरिणां हिंसाकरणाभिलाषनिमित्ता चित्तवृत्तिर्भवति । काम