|
"बद्धाञ्जलिर्नमस्कुर्यात् स पञ्चाङ्ग उदाहृत[१]। |
सङ्कर्षणसंहिताया सुकृतप्रणामप्रकरणे त्वेवं प्रणाम उक्तः –---
|
"ललाटोदरजान्वङ्घ्रियुगाग्रानूर्ध्वगौ करौ । |
एवं चाष्टाङ्गप्रणामः स्मर्यते -
|
"उरसा शिरसा वाचा मनसा च कपोलतः । |
रहस्याम्नायब्राह्मणे च नमस्कारप्रकरणे ‘जानुभ्यां पाणिभ्यां शिरसा च नन्तव्यं भवति’ इत्यादिना पूर्णनमस्कारस्वरूपादिकमुपदिश्य तत्फलं चोक्तम्--‘सर्वैः करणैर्नमन् समग्रो नमति । समग्रो नमन् आप्तकारी भवति । आप्तकारी भगवन्तमाप्नोति’ इति । एवं द्वादशाङ्गप्रणामादिकं तत्र तत्र द्रष्टव्यम् । एकहस्तेन नमनं तु श्रीभागवते प्रतिषिद्धम्--
|
"एकेन पाणिना यस्तु प्रणमेत् पुरुषोत्तमम् । |
अञ्जलित्वमपि ह्यस्य[२] नास्ति । ‘तौ युतावञ्जलिः पुमान्’ इति नैघण्टुकपाठात् । चामरग्राहिणीप्रभृतीनां तु व्यापृतान्यहस्ततया एकहस्तनमनाभ्यनुज्ञा । अतोऽवज्ञादिमूलैककरनमने करच्छेददण्डानुशासनमिति
