अय जगतो घर्मसारत्वात् सर्वप्रयासेनापि स एव संपाद्य इत्याह - आत्मानमित्यादि । देहत्रयमित्यर्थः । निपुणैः - समर्थैः । सुखमिति । सुखसाधनधर्म इति यावत् ॥ ३१ ॥
नित्यं शुचिमतिः, [१]सौम्य ! चर धर्म तपोवने ।
सर्व हि विदितं तुभ्यं त्रैलोक्यमपि तत्वतः ॥ ३२ ॥
उपसंहरति धर्मबोधनं – नित्यमित्यादि । त्रैलोक्यमपीति । त्रिलोकवर्तिजापुमर्थापुमर्थतत्साधनकलाप इत्यर्थः ॥ ३२ ॥
[२]स्त्रीचापलादेतदुदाहृतं मे
धर्म च वक्तुं तव कः समर्थः ।
विचार्य बुद्ध्या तु सहानुजेन
यद्रोचते तत्कुरु मा चिरेण ॥ ३३ ॥
इत्या में श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये अरण्यकाण्डे नवमः सर्गः
अथ विनयार्थवादः - स्त्रीत्यादि । चिरेणेति विभक्ति-
प्रतिरूपकमव्ययम् । विलम्बो मास्तु इत्यर्थः । लीला (३३) मानः
सर्गः ॥ ३३ ॥
इति श्रीमद्रामायणामृतकतकटीकायां अरण्यकाण्डे नवमः सर्गः
दशमः सर्गः |
[रक्षोवधसमर्थनम् ] |