भावलक्षणया सन्तानपरंपराद्वारेण यस्याः पुत्रसहस्राणि - अपरिमितपुत्राः
सन्ति साऽपि शोचति, औरसपुत्रपीडायां, कथं पुनर्मानुषी कौसल्या
एकपुत्रा विना रामं शोकेन वर्तयिष्यति ॥ २८ ॥
एकपुत्रा च साध्वी च विवत्सेयं त्वया कृता ।
तस्मात् त्वं सततं दुःखं प्रेत्य चेह च लप्स्यसे ॥ २९ ॥
सेयं विवत्सेव त्वया कृता । यदेवं–तस्मादित्यादि ॥ २९ ॥
अपचितिः- पूजा । इमामिति । प्रस्तुतौर्ध्वदैहिकक्रियामित्यर्थः ॥
[३] आनाय्य च महाबाहुं कोसलेन्द्रं महाबलम् ।
स्वयमेव प्रवेक्ष्यामि वनं मुनिनिषेवितम् ॥ ३१ ॥
आनाय्य – आनाययित्वा यशसश्च वर्धनं करिष्यामीत्यन्वयः । प्रवेक्ष्यामीति । आनयनार्थमिति शेषः ॥ ३१ ॥
न ह्यहं, पापसङ्कल्पे ! पापे ! पापं त्वया कृतम् ।
शक्तो धारयितुं [४] पौरैः अश्रुकण्ठैर्निरीक्षितः ॥ ३२ ॥
पापं - रामविवासनरूपम् ॥ ३२ ॥
सा त्वमग्निं प्रविश वा स्वयं वा विश दण्डकान् ।
रज्जुं [५] बध्वाऽथ वा कण्ठे न हि तेऽन्यत् परायणम् ॥ ३३ ॥
कण्ठ इति । म्रियस्वेति शेषः ॥ ३३ ॥
