|
"दशभिः पुरुषैः ख्याताच्छ्रोत्रियाणां महाकुलात् । |
इति चतुर्विंशतिमते दशपुरुषविख्यातश्रोत्रियकुलविषय एव सप्तम्यादीनामप्युद्वाह्यत्वोक्तेस्तत्पराण्येतानि वचनान्यत्यन्तापद्विषयाणि वेति ज्ञेयम् ।
संबन्धविवेके शूलपाणिः--
|
"पञ्चमात्सप्तमाच्चार्वागपि त्रिगोत्रान्तरिता विवाह्या । |
|
'असंबन्धा भवेन्मातुः पिण्डेनैवोदकेन वा । |
इति बृहन्मनूक्तेः ।
संनिकर्षेऽपि कर्तव्यं त्रिगोत्रात्परतो यदि'
इति देवलोक्तेश्च" इति ।
अस्योदाहरणम्--मूलपुरुषो यज्ञदत्तः १ तत्पुत्रो विष्णुदत्तः २ तत्पुत्रो रुद्रदत्तः ३ तत्पुत्रो ब्रह्मदत्तः ४ तत्पुत्रो हरदत्तः ५ तत्पुत्रो मित्रदत्तः ६ तत्पुत्रः शिवदत्तः ७ तत्पुत्रः श्रीदत्तः ८ इति वरविषये ।
वधूविषये मूलपुरुषो यज्ञदत्तः १ तत्कन्या लक्ष्मी वासिष्ठा २ तत्कन्या सरस्वती नितुन्दगोत्रा ३ तत्कन्या गौरी कौण्डिन्या ४ तत्कन्या श्रीदत्तभक्ता ५ श्रीदत्तेनेयं विवाह्या । एतच्च दाक्षिणात्या न मन्यन्त इति नवीनाः ।
वस्तुतस्तु--
|
"पञ्चमे सप्तमे चैव येषां वैवाहिकी क्रिया । |
इति निषेधवाक्यविरोधादिदमप्यापद्विषयमेवेति युक्तम् ।
चतुर्विंशतिमते--
|
"असपिण्डा च या मातुरसगोत्रा च या पितुः । |
