क्ततिलाहुत्या यक्ष्य इत्यादि वा । पात्रासादन आज्येन सह तिलानामप्यासादनम् । आज्यपर्यग्निकरणकाले घृताक्ततिलानामपि पर्यग्निकरणम् ।
तत आज्योद्वासनादि व्याहृतिहोमान्तं प्रसाधनीदेवीहोमान्तं वाऽन्वाधानोत्कीर्तनानुसारेण कृत्वा प्रधानहोमं कुर्यात् । नारायणायेत्यस्या विष्णुगायत्र्या याज्ञिक्यो देवता उपनिषदो विष्णुरनुष्टुप्, होमे विनियोगः, इत्यृष्यादि स्मृत्वोक्तसंख्यया घृताक्तैस्तिलैर्होमः कार्यः ।
ततोऽन्वाधानोत्कीर्तनानुसारेणाङ्गहोमादि स्विष्टकृदादि वा सर्वं होमशेषं समापयेत् ।
तत एकं मिथुनं श्रावयितारं च भोजयित्वा न्यूनं संपूर्णमस्त्विति श्रावयितारं वदेत् । तथाऽस्त्विति श्रावयिता । ततो दंपती रक्षाबन्धनं विस्रस्य दुग्धाक्तं कृत्वा शुद्धोदके निक्षिपेताम् । श्रावयिताऽपि रक्षाबन्धनं विस्रस्य दुग्धाक्तं कृत्वा शुद्धोदके निक्षिपेत् ।
ततः श्रावयितृसुहृद्युतौ दंपती भुञ्जीयाताम् । ततः सर्वे यथार्थं गच्छेयुः ।
इति हरिवंशश्रवणविधिः ।
अथ संक्षेपेण पार्थिवलिङ्गपूजनविधिः ।
तत्र तिथितत्त्वे भविष्यपुराणे--
"मृद्भस्मगोशकृत्पिण्डताम्रकांस्यमयं तथा । |
नन्दिपुराणे--
" आयुष्मान्बलवाञ्श्रीमान्पुत्रवान्धनवान्सुखी । |
शिवधर्मे--
"वालुकानि च लिङ्गानि कारयेत्पार्थिवानि च । |
तत्रैव कालकौमुद्याम्--
"अक्षादल्पप्रमाणं तु न लिङ्गं कुत्रचिन्नरः । |
अक्षोऽशीतिरक्तिकाः । "ते षोडशाक्षः" इत्यमरात् । अङ्गुष्ठशब्देनाङ्गुष्ठबृहत्पर्वग्रन्थिरुच्यते ।