जिनाल्पकाक्षांशगुणत्रिभज्याघातो जिनज्याविष्हृतोऽस्य चापम् । |
वा० भा०-यत्र चतुविंशतिभागेभ्योऽल्पोऽक्षस्तत्राक्षज्यात्रिज्ययोघर्धातो जिनांशज्याभक्तः। यावच्चापं तावतो भुजस्य क्रान्तिज्योत्तराक्षज्यासमा भवतीत्यर्थः । तद्यथा । अ3ट्र । एषां ज्या १२१० । अस्यास्त्रिज्यागुणाया जिनज्याहृतायाश्चाप राशिद्वयम् । अनेन सत्रिभेण समो ग्रहो ५ यदा पूर्वक्षितिजे । अथवा वित्रिभेण ११ समः प्रत्यक्क्षितिजे ग्रहो भवति तदा वृषभान्तः खस्वस्तिके । अतो दृङमण्डलाकारं क्रान्तिवृत्तं स्यात् । अस्य क्रान्तिवृत्तस्य क्षितिजप्रदेशे क्षितिजमेव दक्षिणोत्तरं स्यात् ॥ यतस्तदा।कदम्ब: क्षितिजे वर्तते । अतः क्षितिजस्थो ग्रहः परमेणापि शरेण कदम्बोन्मुखेन विक्षिसःक्षितिजं न त्यजति । क्रान्तिवृत्तग्रहस्थानमेवोदयलग्नं स्यात् । एवं दृक्कर्मफलयोर्धनर्णयोः साम्यं भवति । उत्क्रमज्याविधानेन तयोर्न साम्यं स्यात् । अतः क्रमज्ययैव कर्तव्यम् ॥ एवं तत्रैव वतमानस्याकस्य वलनाभावः । वलनयोभिन्नदिशोः साम्यात् । उत्क्रमज्यया नैव साम्यमित्यर्थः । अथ यत् खस्वस्तिकगे रवाविति श्लोकद्वयं पूर्व व्याख्यातमेव ॥ १८-२२ ।
अथ अत्न्मथ्भ्रमे कारणमाह-
गर्वाद्रसराभस्यात् परविश्वासात् प्रमादतश्चापि । |
वा० भा०-स्पष्टम् ॥ २३-२४ ।
इति श्रीभास्करीये गोलभाष्ये मिताक्षर उदयास्तदृक्कर्मवासना ।
१. किमुतान्येऽन्यस्तथा चोत्तम् । इति पाठान्तरम् ।