पृष्ठम्:A Sanskrit primer (1901).djvu/१९८

182 Lesson XLIII. du. 1. निन्यि है, 2. निन्याथे, ३. निन्याते; pl. 1. निन्यिमहे, 2. निन्यिध्वे, 3. निन्यिरे. 2. क्रीः Act.: Sing. 1. चिक्रय or चिक्राय, 2. चिक्रयिथ or चिक्रेथ, 3. चिक्राय; du. 1. चिक्रियिव, 2. चिक्रिय[स, 3. यतुस् ; pl. 1. चि- क्रियिम, 2. चिक्रिय, 3. चिक्रियुस. 456. II. Roots in 3 or fi follow the model of the last-mentioned. Thus, स्तुः Act.: Sing. 1. तुष्टव or तुष्टाव, 2. तुष्टोथ (not तुष्टविथ - see 5 453, 2), 3. तुष्टाव; au. 1. तुष्टुव, 2. तुष्टुवथुस्, ३. तुष्टुवतुस् - लू: Act.: du. gafaa etc. 457. ५ is irregular in the perfect. (Cf. 8 450): | Active. Middle. 1. बभूव बभूविव बभूविम बभूवे बभूविवहे बभूविमहे 2. बभूविथ बभूवथुस बभूव बभूविषे बभूवाथे बभूविध्यै 3. बभूव बभूवतुस बभूवुस बभूवे बभूवाते बभूविरे 458. III. Roots in ऋ. 1. 1} (see 5 453, 2): 1. चकर, चकार चकृव चकम चक्रे चविहे चकृमहे 2. चकर्थ | चक्रथुस चक्र चक्षे चक्राथे चकृध्ये 3. चकार चक्रतुस् चक्रुस चक्रे चक्राते चक्रिरे So also , स, 2 choose'. 2. The other roots in ऋ make the first persons thus: from धू, दधर or दधार, दध्रिव, दध्रिम; दध्र, दध्रिवहे, दध्रिमहे. 459. If the final 2 be preceded by more than one consonant, the formation is as follows: स्म्, 1. संस्मर or सस्मार, 2. समर्थ, 3. सस्मार; du. समरिव, सस्मरथुस्, etc. - the ऋ being gunated. 460. IV. Roots in 7 (including those written by the natives with ए or ऐ or ओ). These take औ in 1st and 3rd sing. act.; and the r is lost before vowel-endings and इ. 1. 1धाः । 1. दधी दधिव दधिम दधे दधिवहे दधिमहे 2. दधाथ, दधिथ दधथुस दध दधिषे दधार्थ दधिध्वे 3. दधौ । दधतुस् दधुस् दधे दधाते दधिरे 2. 01, ZT, and similar roots, make their weak forms from the Univ Calif - Digitized by Microsoft ®