वाचस्पत्यम्/कोसल
|
कोसल पु० ब० व० । कुस--अलच् । देशभेदे । तेऽभिजनोऽस्य तेषां
कोहल पु० कौ हलति स्पर्द्धते अच् पृषो० । १ वाद्यभेदे
कोहनीय पु० ऋषिभेदे “उपयातायार्घ्यमिति कोहनीयाः”
कोहित पु० । ऋविभेदे । ततोऽपत्ये शिवा० अण् ।
कौकिली स्त्री कोकिलेन दृष्टा अण् । कोकिलर्षिदृष्टायां
कौकुट्टक पु० व० ब० । देशभेदे स च दक्षिणस्थः । “अथापरे
कौकुन्तक पु० ब० व० । जनपदभेदे । कौकुर पु० ब० व० । कुकुराणां देशः अण् । १ देशभेदे ।
कौकृत्य न० कुत्सितं कृत्यं स्वार्थे अण् । १ अयुक्तकरणे
कौक्कुटिक पु० कुकुटीं मायां, पादपतनदेशञ्च पश्यति ठक् ।
कौक्कुटिकन्दल पुं स्त्री कुक्कटस्यायम् इञ् कौकुट्टिः स इव
कौक्ष त्रि० कुक्षौ बद्धः असिभिन्नः । कुक्षिवद्धे अलङ्कारादौ |
कौक्षक त्रि० कुक्षौ देशभेदे भवः धूमा० वुञ् । कुक्षिदेशभवे कौक्षेघ त्रि० कुक्षौ भवः “वृतिकुक्षीत्यादिना” पा० ढञ् । कुक्षौ
कौक्षेयक पु० कुक्षौ वद्धः असिः ढकञ् । कुक्षिबद्धे खङ्गे
कौङ्क पु० कोङ्कएव स्वार्थे अण् । कोङ्कणदेशे शब्दरत्ना० कौङ्कण पु० ब० व० । कोङ्कण + स्वार्थे अण् । १ कोङ्कणदेशे
कौङ्किण न० ब० व० । कोङ्कण + पृषो० । कोङ्कणदेशे शब्दर० । कौञ्च पु० क्रुञ्चएव स्वार्थे अण् पृषो० । क्रौञ्चपर्व्वते त्रिका० । कौञ्जायन्य पु० कुञ्जा० गोत्रापत्ये चफञ् ततः स्वार्थे ञ्य ।
कौञ्जि पुंस्त्री० कुञ्जस्यर्षेरनन्तरापत्यम् अतैञ् । कुञ्जर्षेरन-
कौट त्रि० कूटे अद्रिशृङ्गे भवः उत्सा० अञ् । १ कुटजवृक्षे
कौटकिक त्रि० कूटमेव कूटकं मांसकूटं तत्पण्ठमस्य ठञ् ।
कौटज पु० कुटमेव कौटं तत्र जातः । कुटजवृक्षे रायमुकुटः कौटजभारिक त्रि० कुटजस्य भारं हरति वहत्यावहति वा
कौटजिक त्रि० कुटजं भारभूतं हरति वहति आवहति वा
कौटतक्ष पु० कोटः स्वतन्त्रः तक्षा टच् समा० । स्वतन्त्रे तक्षणि कौटल्य न० कुट--कलच् स्वार्थे ष्यञ् । कौटिल्यशब्दार्थे हेमच० कौटसाक्ष्य न० कूटसाक्षिणोभावः कर्म्म वा ष्यञ् । मिथ्या-
|
कौटि पुंस्त्री कूटस्यापत्यम् इञ् । कूटस्य मिथ्याशंसिनोऽपत्ये
कौटिक त्रि० कूटेन मृगबन्धनयन्त्रेण चरति ठक् । मांस-
कौटिलिक त्रि० कुटिलिका व्याधानां गतिभेदः कर्म्मारोप
कौटिल्य न० कुटिलस्य भावः ष्यञ् । १ वक्रीभावे “नित्यं
कौटीगव्य पुंस्त्री कुटीगोरृषिभेदस्य गोत्रान्यम् गर्गा०
कौटीय त्रि० कूट + चतुरर्थ्यां कृशाश्वा० छणु । कूटसन्निकृष्टदेशादौ कौटीर्य्य त्रि० कुटीरः केवल एव स्वार्थे ष्यञ । केवले असहा-
कौटुम्ब त्रि० कुटम्बं तद्भरणं प्रयोजनमस्य अण् । कुटुम्ब
कौटुम्बिक त्रि० कुटम्बे तद्भरणे प्रसृतः ठक् । कुटुम्बभर-
|
कौट्या स्त्री कूटस्यापत्यम् इञ् स्त्री कौटिः सैव क्रौड्या ष्यङ्
कौठारिकेय त्रि० स्वल्पा कुठारी कुठारिका तस्याः इदम्
कौडविक त्रि० कुडवस्य वापः ठञ् । कुडववापयोग्ये क्षेत्रादौ
कौडेयक त्रि० कुद्ड--काकर्श्ये ण्यत् संयोगादिलोपः कुड्या
कौणकुत्स्य पु० ऋषिभेदे । “भरद्वाजः कौणकुत्स्य
कौणप पु० कुणपः शवः भक्ष्यत्वेन विद्यतेऽस्य, अण्कुणपस्तद्भ-
कौणपदन्त पु० कौणपस्य दन्ताइव दन्ता अस्य । भीष्मे त्रिका० कौणपाशन पु० कौणपानामशनमिवाशनमस्य । सर्पभेदे
कौण्डपायिन् पु० ब० व० कुण्डमेव कौण्डं तेन पिबत्ति सोमं
कौण्डपायिन न० कुण्डपायिनामिदम् अण् नि० प्रकृति-
कौण्डल त्रि० कुण्डलमस्त्यस्य ज्योत्स्ना० अण् । कुण्डल
कौण्डलिक त्रि० कुण्डल + चतुरर्थ्या कुमु० ठक् । कुण्डल सन्निकृष्टदेशादौ कौण्डाग्नक त्रि० कुण्डस्येदमण् कौण्डे अग्नौ भवः वृद्धा-
कौण्डायन त्रि० कुण्डस्यादूरदेशादि पक्षा० चतुरर्थ्यां
कौण्डिनेयक त्रि० कुण्डिने जातादि कत्त्र्या० ढकञ् । कुण्डिननगरजातादौ |
|
कौण्डिन्य पुं स्त्री कुण्डिनस्यर्षे र्गोत्रापत्यं गर्गा० यञ् । कुण्डि-
कौण्डिल्यक पु० १ सुश्रुतोक्ते शकृन्मुत्रविषे जन्तुभेदे विषश-
कौण्डोपरथ पु० । आयुधजातिसंघे ततः स्वार्थे छ ।
कौतस्कुत त्रि० कुतः कुतोभवः अण् टिलोपः कस्का० । कुतस्कुतोभवे । कौतस्त त्रि० कुतस्त्येभवः अण् नि० वेदे यलोपः ।
कौतुक न० कुतुकस्य भावः युवादि० अण् प्रज्ञा० स्वार्थे अण्
कौतूहल न० कूतूहलस्य तदन्वितस्य भावः कर्म्म वा युवा०
कौतूहल्य न० कुतूहल + ब्राह्मणा० स्वार्थे ष्यञ् । कुतूहले कौतोमत पु० कुतोमतस्यापत्यम् ऋष्यण् । ऋषिभेदे ।
कौत्स पुं स्त्री कुत्सस्य ऋषेरपत्यम् ऋष्यण् । कुत्सापत्ये
|
कौथुम त्रि० कुथुमं वेदशाखाभेदमधीते वेद वा अण् । १ कुथुम-
कौदालीक पुंस्त्री० रजक्यां तीवराज्जाते संकीर्ण्णवर्ण्णभेदे ब्रह्मवै० जातिशब्देविवृतिः कौद्रविक न० कोद्रवो निमित्तमस्य ठञ् । सौवर्चललवणे
कौद्रवीण न० कोद्रवस्य भवमं क्षेत्रं कोद्रव + खञ् । कोद्रव धान्यभवनयोग्ये क्षेत्रे अमरः कौद्रा(न्द्रा)यण पुं स्त्री० कुद्र(न्द्र)स्य ऋषेर्युवापत्यम् इञ
कौनख्य न० कुनखिनोभावः ष्यञ् टिलोपः । कुत्सितनख-
कौन्तायनि त्रि० कुन्ती + चतुरर्थ्यां कर्ण्णा० फिञ् । कुन्तीनिर्वृत्तादौ कौन्तिक कुन्तः प्रहरणमस्य ठञ् । कुन्तास्त्रेण युद्धकारके
कौन्ती स्त्री कुन्तिषु देशेषु भवा अण् ङीप् । भस्मगन्धिन्योषधौ अमरः कौन्तेय पु० कुन्त्या अपत्यम् ढक् । १ युधिष्ठिरादिषु त्रिषु ।
कौप त्रि० कूपस्येदमण् । कूपसम्बन्धिनि जलादौ “सक्षार
कौपीन न० कूपे पतनमर्हति खञ् अकार्य्ये नि० । १ अकार्य्ये
|
|
कौपोदकी स्त्री कौमोदकी पृषो० । विष्णुगदायां द्विरूपकोषः । कौमार पु० अपूर्ब्बपतिकां कुमारीमुपपन्नः पतिः “कौमारा
कौमारायण पुंस्त्री० कुप्तारस्य गोत्रापत्यं नड़ा० फक् ।
कौमारिकेय पुंस्त्री० कुमारिकाया अपत्यं शुभ्रा० ढक् । कानीने कौमारी स्त्री अपत्नीकं कुमारं पतिमुपपन्ना स्त्री “कौमा-
कौमुद पु० “कौ मोदन्ते जनायस्मिन् कौमुदस्तेन कीर्त्तितः”
|
कौमुदी स्त्री कुमदस्येयं प्रकाशकत्वात् प्रिया अण् ङीप् ।
कौमुदीचार पुं न० कौमुद्या ज्योत्स्नाया चारः प्राशस्त्यमत्र
कौमुदीपति पु० ६ त० । चन्द्रे हारा० कौमुदीनाथादयाऽप्यत्र कौमुदीवृक्ष पु० कौमुद्याः प्रकाशिकायाः दीपशिखाया वृक्ष
कौमोदकी स्त्री कोः पृथिव्याः पालकत्वात् मोदकः कुमोदको
कौमोदी स्त्री कुं मोदयति अण् कुमोदः विष्णु स्तस्ये यमण
कौम्भकारि पुं स्त्री० कुम्भकारस्यापत्यं शिल्पित्वात् पक्षे इञ् ।
कौम्भायन त्रि० कुम्भस्य सन्निकृष्टदेशादि पक्षा० फक् । कुम्म-
कौम्भायनि त्रि० कुम्भ + चतुरर्थ्यां कर्णा० फिञ् । तत्सन्निकृष्टदेशादौ कौम्भेयक त्रि० कुम्भ्यां जातादि कत्त्र्या० ढकञ् । कुम्भीजातादौ कौम्भ्य त्रि० कुम्भ + चतुरर्थ्या । सङ्काशा० ण्य । कुम्भसन्निकृष्टदेशादौ कौरयाण पु० कुरयाणस्य (शत्रुं प्रति कृतयानस्य) अयम् अण्
|
|
कौरव पुंस्त्री० कुरोरपत्यादि उत्सा० अञ् तद्देशस्य रा जा
कौरवक त्रि० कुरौ तद्वंशे जातादि “विभाषा कुरुयुगेति
कौरवायणि पुंस्त्री कुरोरपत्यम् तिका० फिञ् । कुरुवंश्ये कौरवेय पुंस्त्री कुरोपत्यं बा० ढक् । कुरुवंश्ये । “समा हि
कौरव्य पुंस्त्री० कुरोवपत्यम् कुर्ब्बादि० ण्य । १ कुरुवंश्ये ।
कौरुकत्य पुं स्त्री कुरुकतस्यर्षेरपत्यम् गर्गा० यञ् । कुरु-
कौरुज(जा)ङ्गल त्रि० कुरुजङ्गले जातादि अण् उत्त-
कौरुपाञ्चाल त्रि० कुरुपञ्चालदेशे प्रसिद्धः अण् उभयपद
कौर्प्य पु० “क्रियतावुरिजित्तमकुलीरलेयपाथेययूककौर्पा-
कौर्म्म न० कूर्म्ममधिदूत्य कृतो ग्रन्थोः अण्, कूर्म्मस्वेदम् अण्
|
कौल त्रि० कुले भवः श्वभिन्नः अण् । सत्कुलभवे १ कुलीने
कौलक त्रि० कूले भवः सौवीरः धूमा० वुञ् । कूलभवे सौवीरे कौलकेय त्रि० कुले सत्कुले भवः बा० ठक् कुक् च । १
कौलटिनेय पुंस्त्री भिक्षुक्याः सत्या अपत्यम् ढक् इनादेशश्च ।
कौलटेय पुंस्त्री कुलटायाः सत्याः असत्या वा अपत्यम् ढक् ।
कौलटेर पुंस्त्री कुलटायाः असत्या अपत्यम् आचारेण क्षुद्र-
कौलत्थ त्रि० कुलत्थेन संस्कृतम् अण् । कुलत्थसंस्कृते
कौलत्थीन न० कुलत्थस्य भवनं क्षेत्रम् खञ् । कुलत्थोत्प-
कौलपुत्रक न० कुलपुत्रस्य भावः मनोज्ञा० वुञ् । कुलपुत्रभावे कौलव पु० ववाद्दिषु तृतीये तिथ्यर्द्धरूपे चरकरणभेदे ।
कौलालक त्रि० कुलालेन कृतं संज्ञायां वुञ् । कुलालकृते
कौलिक त्रि० कुलादागतः ठक् । १ कुलपरम्परागते
कौलितर पु० कुलितरस्यापत्यम् ऋष्यण् । शम्बरासुरे “उ त
कौलिशायनि त्रि० कुलिश + चतुरर्थ्यां कर्णा० फिञ् कुलिश
|
|
कौलिशिक त्रि० कुलिश + अङ्गुल्या० इवार्थे ठक् । कुलिशसदृशे कौलीन त्रि० कौ पृथिव्यां लीनः ७ त० अलुक स० । १ भूमिल-
कौलीरा स्त्री कुलीरः तच्छृङ्गाकारोऽस्त्यस्याः अच् । कर्क-
कौलेय त्रि० कुले + भवः बा० ढक् । सत्कुलीत्पन्ने भरतः कौलेयक पु० कुले भवः श्वा ढकञ् । १ कुलागते कुक्कुरे ।
कौलेशभरवी स्त्री त्रिपुराभैरवीभेदे । “सम्पत्प्रदाभै-
कौल्माषिक त्रि० कुल्माषे साधु ठञ् । कुलमाषसाधने कौल्माषीण न० कुल्माषाणां भवनं क्षेत्रम् खञ् । कुल्माष
कौल्य त्रि० कुले भवः ष्यञ् । सत्कुलीने द्विरूपकोषः । कौवल न० कुवलमेव प्रज्ञा० स्वार्थे ण । कोलिफले द्विरूपको० । कौविदार्ष्य त्रि० कोविदार + चतुरर्थ्यां प्रगद्या० ञ्य ।
कौवेर त्रि० कुवेरस्येदम् कुनेरोदेवताऽस्य वा अण् । १ कुवेर
कौवेरिकेय पुं स्त्री० कुवेरिकाया अपत्यम् शुभ्रा० ढक् । कुवेरिकाया अपत्ये । कौश न० कुशाः मूम्ना सन्त्यत्र अण् । १ कान्यकब्जदेशे
|
कौशल न० कुशलस्य भावः युवा० अण् । दक्षतायाम् “सीमे-
कौशलि पुंस्त्री० कुशलाया अपत्यं बाह्वा० इञ् । कुशलाया
कौशलिका स्त्री कुशलस्य पृच्छा ठक् । १ कुशलप्रश्ने ।
कौशली स्त्री कुशलाय दीयते तस्य पृच्छा वा अण् । १ उपढौकने २ कुशलप्रश्ने च त्रिका० । कौश(स)लेय स्त्री कोश(स)ल्याया अपत्यं ढक् यलोपः ।
कौशल्य न० कुशलमेव व्राह्म० ष्यञ् । १ कुशले । भावे ब्राह्म०
कौश(स)ल्या स्त्री कोश(स)लदेशे भवा ञ्यु । कोश(स)लदेश
कौश(स)ल्यातनय पु० ६ त० । सीतापतौ श्रीरामे तब्सुतादयोऽयत्र । कौश(स)ल्यायनि पु० कौश(स)ल्यायाअपत्यम् फिञ् । श्रीरामे
कौशाम्ब त्रि० कुशाम्बेन निर्वृत्तः अण् । १ कौशाम्बराज-
कौशाम्बेय पुंस्त्री कुशाम्बस्य गोत्रापत्यम् शुभ्रा० ढक् ।
कौशिक न० कुशिकस्यापत्यं ऋष्यण् कुशेन दृतः अध्या० ठञ् ।
|
|
कौशिकप्रिय पु० ६ त० । श्रीरामे विश्वामित्रप्रियात्वरणात्तस्य० तथात्वम् कौशिकफल कौशिक कोशस्थं फलमस्य । नारिकेले शब्दरा० कौशिका स्त्री कोशएव स्वार्थे क अतैत्त्वम् । पानपात्रे
कौशिकात्मज पु० ६ त० । १ इन्द्रपुत्ने जयन्ते २ अर्जुने च शब्दमाला ३ विश्वामितपुत्रे च कौशिकायनि पु० कुशिकस्यापत्यम् बा० फिञ । यजुर्वेद-
कौशिकायुध न० ६ य० । इन्द्रचापे शरत्ना० कौशिकाराति पु० ६ त० । १ काके राजनि० तस्य पेचकारातित्वं
कौशिकिन् पु० ब० व० कौशिकेन प्रोक्तमधीयते णिनि
कौशिक्योज पु० कौशिक्या इव ओजोयस्य पृषो० सलोपः
|
|
कौशिज पु० ब० व० देशभेदे “पञ्चालाः कौशिजाश्चैव
कौशी(षी)धान्य न० कोशे(षे)भवा कौशी(षी) कर्म्मधा० ।
कौशे(षे)य न० कोशा(षा)दुत्थितम् ढक् । कृमिकोषादिजाते
कौश्य त्रि० कुशस्येदम् ष्यञ् । १ कुशसंम्बन्धिनि शयनादौ
कौशा(सा)रव पु० कशा(षा)रोरफयम् ऋष्यण् । कुशा(षा)
कौषिक त्रि० कौशिक + पृषो० । १ कौशिकशब्दार्थे मेदि० २ दुर्गा
कौषीतक पु० कुषीतकत्थापत्यम् ऋष्यण् । कुषीतकर्षिपुत्रे
कौषीतकिन् पु० ब० व० । कौषीतकेन प्रोक्तमधीयते णिनि ।
|
कौ(षी)तकी कुषीतकस्याषत्यम् ऋष्यण् ङीप् । अगस्त्य
कौषीतकेय पुंस्त्री कुषीतक + बा० अपत्ये ढक् । कुषी-
कौष्ठवितक त्रि० कुष्ठविदि तद्विद्यायां साधु कल्या० ठक् दस्य
कौसीद्य न० कुत्सितं सीदत्यस्मिन् सीद + वा० आधारे श स्वार्थे
कौसुम न० कुसुमेन निर्वृत्तमण् । १ पुष्पाञ्जने अमरः । तस्ये-
कौसुम्भ पु० कुसुम्भ + स्वार्थे श्चण् । १ अरच्यकुसुम्भे २ शाकभेदे
कौसुरुविन्द पु० दशरात्रसाध्ययागभेदे “कौसुरुविन्दः”
कौसुरुविन्दि पु० कुसुरुबिन्दस्यापत्यम् इञ् । तदपत्ये उद्दा-
कौसृतिक त्रि० कुसृत्या चरति ठक् । मायाकारके शाठ्ययुक्ते जटाध० कौस्तुभ पु० कु भूमिं स्तुम्नाति कुस्तुभोजलधिः तत्र भवः
|
कौस्तुभवक्षस् पु० कौस्तुभोवक्ष स यस्य । विष्णौ हारा०
क्नथ बधे वा० चु० उभ० पक्षे भ्वा० पर० सक० सेट् घटादि ।
क्नस दीप्तौ कौटिल्ये च दिवा० पर० अक० सेट् । क्रस्यति
क्नस दीप्तौ वा० चु० उभ० पक्षे भ्वा० अक० सेट् घटादि क्नस-
|
क्नूय दुर्गधे आर्द्रीमावे शब्दे च भ्वा० आत्म० अक० सेट् ।
क्मर कोटिल्ये मा० पर० अक० सेट् । क्मरति अक्मा(क्म)रीत् चक्मार । क्य त्रि० कः प्रजापतिस्तस्मै हितः यत् । प्रजापतिहिते । “वेत्थ
क्याम्बू स्त्री क्यं प्रजापतिहितमस्तुयत्र ऊङ् । दूर्वाभेदे
क्रंश प्रकाशने भ्वा० सक० सेट् क्रंशति अक्रंशीत् चक्रांश ।
क्रकच पु० क्र इति कचति शब्दायते कच--शब्दे अच । १ ग्रन्थि-
क्रकचच्छद पु० क्रकच इव छदो यस्य । केतकीवृक्षे त्रिका० क्रकचदलादयोप्यत्र क्रकचपत्र पु० क्रकच इव पत्रमस्य । १ साकवृक्षभेदे राजनि०
क्रकचपाद(ट्) पु० क्रकचमिप पादो यस्य वा अन्त्यलोपः ।
क्रकचपृष्ठी स्त्री क्रकच इव पृष्ठं यस्याः ङीष् । (कै) मत्स्यभेदे । त्रिका० । क्रकचव्ययद्वार पु० लीलावत्युक्ते क्रकचच्छेद्यवस्तुनोवेतन
|
क्रकचा स्त्री क्रकचस्तदाकारोऽस्त्यस्याः अर्श० अच् टाप् ।
क्रकण पु० क्र इति कणति शब्दायते कण--अच् । (कयार)
|
क्रकर पु० क्र इति शब्दं कर्त्तुं शीलमस्य ताच्छील्ये ट ।
क्रतु पु० कृ--कतु । १ यूपसहिते, सोमसाध्ये यज्ञे, २
|
क्रतुदोषनुद् पु० क्रतूनामिन्द्रियाठां दोषं नुदति क्विप् ।
|
क्रतुद्रुह् पु० क्रतवे द्रुह्यति द्रुह--क्विप् । १ असुरे जटाधरः नास्तिके च क्रतुद्विष् पु० क्रतवेद्वेष्टि द्विष--क्विप् । १ असुरे त्रिका० २
क्रतुध्वंसिन् पु० क्रतुं दज्ञयज्ञं ध्वंसयति ध्वन्स--णिच्-
क्रतुपुरुष पु० क्रतुः पुरुष इव । पुरुषाकारे क्रतुमये यज्ञव-
|
|
क्रतुपशु पु० क्रतोरङ्गं पशुः । अश्वे हारा० तस्य अश्वमेधे प्राशस्त्यात् तथात्वम् । क्रतुप्रा पु० क्रतून् कर्म्माणि प्राति प्रा--पूर्त्तौ क्विप् । कर्म्मपूरके
क्रतुभुज् पु० क्रतुं क्रतुदेयं हविर्भुङ्क्ते भुज--क्विप् । देवे
क्रतुराज् पु० क्रतुषु राजते राज--क्विप् । १ अश्वमेधेयज्ञे तस्य
क्रतुविक्रयिन् त्रि० क्रतुं तत्फलं विक्रीणाति वि + क्री-
क्रतुस्थला स्त्री अप्सरोभेदे “पुञ्जिकस्थला च क्रतुस्थला चाप्सरसौ” यजु० १५ । १५ । क्रतुस्पृश् त्रि० क्रतुमिन्द्रियं स्पृशति क्विन् । इन्द्रियस्पर्शि-
क्रतूत्तम पु० कतुषूत्तमः । राजसूययज्ञे त्रिका० । क्रत्वर्थ पु० क्रतवेऽयम् अर्थेन सह नित्यस० विशेष्यतिङ्गता
|
|
|
क्रत्वादि पु० पाणिन्युक्ते सोः परतः स्थितस्य आद्युदा-
क्रत्वीश्वर न० क्रतुता स्थापितमीश्वरलिङ्गम् । काश्याम्
क्रथ बधे भा० पर० सक० सेट् घटा० । क्रथति अक्रथीत्--अक्रा
क्रथ प्रतिहर्षे चु० उभय० सक० सेट् घटा० । क्राथयति--ते
क्रथन न० क्रथ--बधे ल्युट् । १ मारणे २ छेदने च “राजन्योच्चांसकूट
क्रथनक पुंस्त्री क्रथने दन्तकरणककण्टकच्छेदने प्रसृतः कन् ।
क्रथकैशि(शी)क पु० ब० व० देशभेदे “सपाण्ड्यान् क्रथकैशी-
क्रद रोदने वैकल्ये अक० आह्वाने सक० भ्वा० पर० इदित्
|
क्रद वैकल्ये म्वा० आत्म० अक० सेट घटादि० । क्रदते अक्रदिष्ट
क्रन्द निरन्तरशब्दकरणे चुरा० अक० उभ० सेट् । प्रायेणाङ्-
क्रन्दन न० क्रदि--भावे ल्युट् । १ शोकादिनाऽश्रुपातहेतुव्यापारे
क्रन्दित न० क्रदि--भावे क्त । रोदने अमरः । आह्वाने
क्रप कृपायाम् भ्वा० अक० आत्म० सेट् घटादि । क्रपते अक्र-
|
|
क्रम पादविक्षेपणेन गतौ भ्वा० पर० सक० सट् । अस्य सार्व्व-
|
|
|
|
क्रम पु० क्रम--भावकरणादौ यथायथं घञ् मान्तत्वादवृद्धिः ।
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
क्रमक त्रि० क्रमं वेदपाठभेदमधीते वेद वा क्रमा० वुन् ।
क्रमजित् पु० नृपभेदे “अनूपराजोदुर्द्धर्षः क्रमजिच्च सुदर्शनः”
क्रमज्या स्त्री ग्रहाणां स्पष्टाधिकारे सि० शि० उक्ते
|
|
|
क्रमण पु० क्रामत्यनेन करणे ल्युट् । १ चरणे हेम० ।
क्रमजटा स्त्री ऋग्वेदशब्दे १ ११ पृ० दर्शिते वेदपाठप्रकारभेदे । क्रमदण्डक पु० ऋग्वेदशब्दे १४११ पृ० दर्शिते वेदपाठप्रकारभेदे क्रमदीश्वर पु० संक्षिप्तसारव्यारणकारके विद्वद्भेदे “संक्षिप्त-
क्रमपद पु० ऋग्वेदशब्दे १४११ पृ० दर्शिते “क्रमपारः क्रम-
क्रमपार पु० ऋग्वेदशब्दे १४११ पृ० दर्शिते वेदपाठप्रकारभेदे क्रमपूरक पु० क्रमेण पूरयति वीजम् पूरि--ण्वुल् । वकवृक्षे
क्रमशस् अव्य० कारकार्थवृत्तेः क्रमात् + वोप्सायां शस् ।
क्रमसंग्रह पु० श्रीकृष्णतर्कालङ्कारकृते दायाधिकारिक्रम
क्रमसन्दर्भ पु० अनुष्ठानज्ञानज्ञापके ग्रन्थभेदे । क्रमागत त्रि० क्रमेणागतः । १ कुलादिपरम्परया आगते
क्रमादि पु० वेत्त्यधीते वेत्यर्थे वुन् प्रत्ययप्रकृतिभूते पा० उक्ते
क्रमि पु० क्रम--इन् । कृमिपदार्थे । द्विरूपको० “आमाटो-
क्रमिक त्रि० क्रमादागतः ठन् । कुलक्रमागते । “आप्तैर-
क्रमिकण्टक न० क्रमौ कण्टकमिव तन्नाशकत्वात् । विडङ्गे
|
|
क्रमिघ्न न० क्रमिं हन्ति हन--ट १ विड़ङ्गे रत्नमा० । २
क्रमिज न० क्रमिभ्योजायते जन--ड १ अगुरुचन्दने अमरः
क्रमिशत्रु पु० क्रमेः शत्रुरिव । विड़ङ्गे रत्नमाला क्रमु पु० क्रम उन् । गुवाके द्विरूपकोषः क्रमुक पु० क्रम--उन् संज्ञायां कन् । १ पट्टिकालोध्रे २ गुवाक
क्रमेतर त्रि० ५ त० । क्रमात् वेदपाठप्रकारभेदात् भिन्ने । ततः
क्रमेल पुंस्त्री० क्रामति क्रम--विच् एलति अच् कर्म० । उष्ट्रे
क्रय पु० क्री--भावे अच् । पणपूरणादिमूल्यदानेन विक्रेतुः
|
|
|
|
|
|
क्रयण न० क्री--भावे ल्युठ् । क्रये “वैश्यराजन्ययोः सोमे
क्रयनियम पु० क्रवे नियमः । क्रेष्टविक्रेत्रोर्नियमभेदे । स च
|
क्रयलेख्य न० ६ त० । “गृहं क्षेत्रादिकं क्रीत्वा तुल्यमूल्याक्षरा
क्रयविक्रय पु० द्वि० व० । द्वन्द्वः १ क्रये विक्रये च । “आगम निर्ग-
क्रयविक्रयानुशय पु० क्रये विक्रये चानुशयः पश्चात्तापः ।
|
|
क्रयविक्रयिक पु० क्रयविक्रयाभ्यां जीवति ठत् । बणिग्जने
क्रयशीर्ष न० कपिशीर्ष + पृषो० । कपिशीर्षे त्रिका० । क्रयाक्रयिका क्रयसहितः अक्रयः शाक० स्वार्थे क
क्रयारोह पु० क्रयस्य क्रयार्थमारोहत्यत्र आ + रुह आधारे
क्रयिक त्रि० क्रयेण जीवति क्रयात् व्य तादपि ठन् । बणिग्जने
क्रय्य त्रि० क्रयाय क्रोतारः क्रणीयुरितिबुद्ध्या प्रसारितम्
क्रवण त्रि० क्रुङ--शब्दे ल्यु । १ स्तुतिकर्त्तरि “अत्रा न हार्द्दि
क्रविष्ण, त्रि० क्रु--बा० इष्णुच् । क्रव्यादे राक्षसादौ “क्रव्यात्
क्रविस् न० क्लब--इसुन्लस्यरः । मांसे क्रव्ये । “यदश्वस्य क्रविषो
क्रव्य न० क्लव--यत् लस्य रः । आममांसे अमरः । “स्थपटगत-
|
|
|
|
|
क्रव्यघातन पु० क्रव्यस्य क्रव्यार्थ घात्यतेऽसौ हन--स्वार्थे
क्रव्यभुज् पु० क्रव्यं भुङ्क्ते भुज--क्विन् । १ क्व्यादे राक्षसे
क्रव्याद् पु० क्रव्यं मांसमत्ति अद--क्विप् । १ राक्षसे २ मांसा-
क्रव्याद पु० क्रव्यमत्ति अद--अण् उप० स० । १ राक्षसे २ मांस-
|
क्रशि नामधातुः कृशं करोति णिच् ऋतोरः । क्रशयति ते
क्रशिमन् पु० कृशस्य भावः दृढ़ा० इमनिच् ऋतोरः । कार्श्ये
क्रशिष्ठ त्रि० अतिशयेन कृशः इष्ठन् ऋतोरः । अतिशय
क्रा त्रि० क्रम्--विट् मस्यात् । क्रान्तरि उदधिक्राः । क्राकचिक त्रि० क्रकचः करपत्रं तत्क्रियया जीवति ठक् ।
|
क्राथ पु० क्रथदेशानां राजा अण् । १ राहुग्रहावतारे दक्षि-
क्रान्त पुंस्त्री क्रम--कर्त्तरि क्त । १ वोटके स्त्रियां जाति-
क्रान्तदर्शिन् त्रि० क्रान्तमस्मद्बाह्येन्द्रियविषतामतिक्रान्तं वस्तु
क्रान्ति स्त्री० क्रम--भावे क्तिन् । १ पादविक्षेपे २ गतौ च हेम०
|
|
|
|
|