"रामायणम्/अरण्यकाण्डम्/सर्गः २४" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः १:
{{Ramayana|अरण्यकाण्ड}}
'''श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अरण्यकाण्डे चतुर्विंशः सर्गः ॥३-२४॥'''
<div class="verse">
<pre>
आश्रमम् प्रति याते तु खरे खर पराक्रमे ।
तान् एव औत्पातिकान् रामः सह भ्रात्रा ददर्श ह ॥३-२४-१॥
तान् उत्पातान् महाघोरान् रामो दृष्ट्वा अति अमर्षण ।
प्रजानाम् अहितान् दृष्ट्वा वाक्यम् लक्ष्मणम् अब्रवीत् ॥३-२४-२॥
इमान् पश्य महाबाहो सर्व भूत अपहारिणः ।
समुत्थितान् महा उत्पातान् संहर्तुम् सर्व राक्षसान् ॥३-२४-३॥
अमी रुधिर धाराः तु विसृजंतो खर स्वनाः ।
व्योम्नि मेघा निवर्तन्ते परुषा गर्दभ अरुणाः ॥३-२४-४॥
स धूमाः च शराः सर्वे मम युद्ध अभिनन्दिताः ।
रुक्म पृष्ठानि चापानि विचेष्टन्ते विचक्षण ॥३-२४-५॥
यादृशा इह कूजन्ति पक्षिणो वन चारिणः ।
अग्रतो नः भयम् प्राप्तम् संशयो जीवितस्य च ॥३-२४-६॥
संप्रहारः तु सुमहान् भविष्यति न संशयः ।
अयम् आख्याति मे बाहुः स्फुरमाणो मुहुर् मुहुः ॥३-२४-७॥
संनिकर्षे तु नः शूर जयम् शत्रोः पराजयम् ।
सुप्रभम् च प्रसन्नम् च तव वक्त्रम् हि लक्ष्यते ॥३-२४-८॥
उद्यतानाम् हि युद्धार्थम् येषाम् भवति लक्ष्मणः ।
निष्प्रभम् वदनम् तेषाम् भवति आयुः परिक्षयः ॥३-२४-९॥
रक्षसाम् नर्दताम् घोरः श्रूयते अयम् महाध्वनिः ।
आहतानाम् च भेरीणाम् राक्षसैः क्रूर कर्मभिः ॥३-२४-१०॥
अनागत विधानम् तु कर्तव्यम् शुभम् इच्छता ।
आपदम् शंकमानेन पुरुषेण विपश्चिता ॥३-२४-११॥
तस्मात् गृहीत्वा वैदेहीम् शर पाणिः धनुर् धरः ।
गुहाम् आश्रय शैलस्य दुर्गाम् पादप संकुलाम् ॥३-२४-१२॥
प्रतिकूलितुम् इच्छामि न हि वाक्यम् इदम् त्वया ।
शापितो मम पादाभ्याम् गम्यताम् वत्स मा चिरम् ॥३-२४-१३॥
त्वम् हि शूरः च बलवान् हन्या एतान् न संशयः ।
स्वयम् निहन्तुम् इच्छमि सर्वान् एव निशाचरान् ॥३-२४-१४॥
शरान् आदाय चापम् च गुहाम् दुर्गाम् समाश्रयत् ॥३-२४-१५॥
तस्मिन् प्रविष्टे तु गुहाम् लक्ष्मणे सह सीतया ।
हन्त निर्युक्तम् इति उक्त्वा रामः कवचम् आविशत् ॥३-२४-१६॥
स तेन अग्नि निकाशेन कवचेन विभूषितः ।
बभूव रामः तिमिरे महान् अग्निर् इव उत्थितः ॥३-२४-१७॥
स चापम् उद्यम्य महत् शरान् आदाय वीर्यवान् ।
संबभूव अवस्थितः तत्र ज्या स्वनैः पूरयन् दिशः ॥३-२४-१८॥
ततो देवाः सगन्धर्वाः सिद्धाः च सह चारणैः ।
समेयुः च महात्मनो युद्ध दर्शन कांक्षया ॥३-२४-१९॥
ऋषयः च महात्मनो लोके ब्रह्मर्षि सत्तमाः ।
समेत्य च ऊचुः सहिताः ते अन्योन्यम् पुण्य कर्मणः ॥३-२४-२०॥
स्वस्ति गो ब्राह्मणानाम् च लोकानाम् च इति संस्थिताः ।
जयताम् राघवो युद्धे पौलस्त्यान् रजनी चरान् ॥३-२४-२१॥
चक्र हस्तो यथा युद्धे सर्वान् असुर पुंगवान् ।
एवम् उक्त्वा पुनः प्र ऊचुः आलोक्य च परस्परम् ॥३-२४-२२॥
चतुर्दश सहस्राणि रक्षसाम् भीम कर्मणाम् ।
एकः च रामो धर्मात्मा कथम् युद्धम् भविष्यति ॥३-२४-२३॥
इति राजर्षयः सिद्धाः स गणाः च द्विजर्षभाः ।
जात कौतूहलात् तस्थुर् विमानस्थाः च देवता ॥३-२४-२४॥
आविष्टम् तेजसा रामम् संग्राम शिरसि स्थितम् ।
दृष्ट्वा सर्वाणि भूतानि भयात् विव्यथिरे तदा ॥३-२४-२५॥
रूपम् अप्रतिमम् तस्य रामस्य अक्लिष्ट कर्मणः ।
बभूव रूपम् क्रुद्धस्य रुद्रस्य इव महात्मनः ॥३-२४-२६॥
इति संभाष्यमाणो तु देव गंधर्व चारणैः ।
ततो गंभीर निर्ह्रादम् घोर चर्म आयुध ध्वजम् ॥३-२४-२७॥
अनीकम् यातुधानानाम् समन्तात् प्रत्यदृश्यत ।
वीर आलापान् विसृजताम् अन्योन्यम् अभिगच्छताम् ॥३-२४-२८॥
चापानि विस्फरयताम् जृंभताम् च अपि अभीक्ष्णशः ।
विप्रघुष्ट स्वनानाम् च दुंदुभीम् च अपि निघ्नताम् ॥३-२४-२९॥
तेषाम् सुतुमुलः शब्दः पूरयामास तद् वनम् ।
तेन शब्देन वित्रस्ताः श्वापदा वन चारिणः ॥३-२४-३०॥
दुद्रुवुः यत्र निःशब्दम् पृष्ठतो न अवलोकयन् ।
तत् च अनीकम् महावेगम् रामम् समनुवर्तत ॥३-२४-३१॥
घृत नाना प्रहरणम् गंभीरम् सागरोपमम् ।
रामो अपि चारयन् चक्षुः सर्वतो रण पण्डितः ॥३-२४-३२॥
ददर्श खर सैन्यम् तत् युद्ध अभिमुखो गतः ।
वितत्य च धनुर् भीमम् तूण्याः च उद्धृत्य सायकान् ॥३-२४-३३॥
क्रोधम् आहारयत् तीव्रम् वधार्थम् सर्व रक्षसाम् ।
दुष्प्रेक्ष्यश्चाभवत्क्रुद्धोयुगान्ताग्निरिवज्वलन् - यद्वा -दुष्प्रेक्ष्यः च अभवत् क्रुद्धो युगान्त अग्निः इव ज्वलन् ॥३-२४-३४॥
तम् दृष्ट्वा तेजसा आविष्टम् प्राव्यथन् वन देवताः ।
तस्य रुष्ट्स्य रूपम् तु रामस्य ददृशे तदा ।
दक्षस्य इव क्रतुम् हन्तुम् उद्यतस्य पिनाकिनी ॥३-२४-३५॥
तत् कार्मुकैः आभरणैः रथैः चतत् वर्माभिः च अग्नि समान वर्णैः ।
बभूव सैन्यम् पिशित अशनिनाम्सूर्य उदये नीलम् इव अभ्र जालम् ॥३-२४-३६॥
</pre>
</div>
'''इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये अरण्यकाण्डे चतुर्विंशः सर्गः ॥३-२४॥'''
| |||