"नारदस्मृतिः/व्यवहारपदानि/दिव्यानि" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
<table> <tr><td><p> यदा साक्षी न विद्यते विवादे वदतां नृ... नवीन पृष्ठं निर्मीत अस्ती |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः १:
{{व्यवहारपदानि}}<table>
<tr><td><p>
यदा साक्षी न विद्यते विवादे वदतां नृणाम् ।<br>तदा दिव्यैः परीक्षेत शपथैश्च पृथग्विधैः । ।
<tr><td><p>
सत्यं वाहनशस्त्राणि गोबीजरजतानि च ।<br>देवतापितृपादाश्च दत्तानि सुकृतानि च । ।
<tr><td><p>
महापराधे दिव्यानि दापयेत्तु महीपतिः ।<br>अल्पेषु च नरः श्रेष्ठः शपथैः शापयेन्नरम् । ।
<tr><td><p>
एते हि शपथाः प्रोक्ताः सुकरास्स्वल्पसंशये ।<br>साहसेष्वभिशापे च विधिर्दिव्यः प्रकीर्तितः । ।
<tr><td><p>
संदिग्धेऽर्थेऽभियुक्तानां प्रच्छन्नेषु विशेषतः ।<br>दिव्यः पञ्चविधो ज्ञेय इत्याह भगवान्मनुः । ।
<tr><td><p>
धटोऽग्निरुदकं चैव विषं कोशश्च पञ्चमः ।<br>उक्तान्येतानि दिव्यानि दूषितानां विशोधने । ।
<tr><td><p>
संदिग्धेष्वभियुक्तानां विशुद्ध्यर्थं महात्मना ।<br>नारदेन पुनः प्रोक्ताः सत्यानृतविभावनाः । </tr></p>
<tr><td><p>
वादिनोऽनुमतेनैनं कारयेन्नान्यथा बुधः । ।
<tr><td><p>
[धटः]<br>चतुर्हस्तौ तुलापादावुच्छ्रयेण प्रकीर्तितौ । </tr></p>
<tr><td><p>
षड्ढस्तं तु तयोर्दृष्टं प्रमाणं परिमाणतः । ।
<tr><td><p>
शिक्यद्वयं समासज्य धटे कर्कटके दृढे । ।
<tr><td><p>
कक्षास्थानेन तं तुल्यं अवतार्य ततो धटात् । ।
<tr><td><p>
तस्मिन्नेवं कृते सा चेत्कक्षे स्थाप्य सुनिश्चला । ।
<tr><td><p>
समो वा हीयमानो वा न विशुद्धो भवेन्नरः । ।
<tr><td><p>
त्वं वेत्सि सर्वभूतानां पापानि सुकृतानि च ।<br>त्वं एव धट जानीषे न विदुर्यानि मानुषाः । ।
<tr><td><p>
व्यवहाराभिशस्तोऽयं मानुषस्तुल्यते तथा ।<br>तदेव संशयापन्नं धर्मतस्त्रातुं अर्हसि । ।
<tr><td><p>
अत ऊर्ध्वं प्रवक्ष्यामि लोहस्य विधिं उत्तमम् ।<br>द्वात्रिंशदङ्गुलानि तु मण्डलान्मण्डलान्तरम् । ।
<tr><td><p>
अष्टाभिर्मण्डलैरेवं अङ्गुलानां शतद्वयम् ।<br>चतुर्विंशत्समाख्यातं संख्यातत्त्वार्थदर्शिभिः । ।
<tr><td><p>
कल्पितैर्मण्डलैरेवं उषितस्य शुचेरपि ।<br>सप्ताश्वत्थस्य पत्त्राणि सूत्रेणावेष्ट्य हस्तयोः । ।
<tr><td><p>
विदध्यात्तप्तलोहस्य पञ्चाशत्पलं संमितम् ।<br>हस्ताभ्यां पिण्डं आदाय शनैः सप्तपदं व्रजेत् । ।
<tr><td><p>
न मण्डलं अतिक्रामेन्नाप्यर्वाक्पादयेत्पदम् ।<br>न च पातयेताप्राप्तः यावद्भूमिर्प्रकल्पिता । ।
<tr><td><p>
तीर्त्वानेन विधानेन मण्डलानि समाहितः ।<br>अदग्धः सर्वतो यस्तु स विशुद्धो भवेन्नरः । ।
<tr><td><p>
भयाद्वा पातयते यस्त्वदग्धो यो विभाव्यते ।<br>पुनस्तं हारयेल्लोहं स्थितिरेषा पुरातनी । </tr></p>
<tr><td><p>
अनेन विधिना कार्यो हुताशसमयः स्मृतः । ।
<tr><td><p>
सुकृतं दुःकृतं लोकेन्(अ) अज्ञातं विद्यते त्वया । ।
<tr><td><p>
यथावदेव जानीषे न विदुर्यानि मानुषाः । ।
<tr><td><p>
तदेनं संशयापन्नं धर्मतस्त्रातुं अर्हसि । ।
<tr><td><p>
नातिक्रूरेण धनुषा प्रेरयेत्सायकत्रयम् । ।
<tr><td><p>
प्रत्यानीतस्य तस्याथ स विशुद्धो भवेन्नरः । ।
<tr><td><p>
स्थानादन्यत्र वा गच्छेद्यस्मिन्पूर्वं निवेषितः । ।
<tr><td><p>
भीरुत्वाद्योषितो मृत्युः कृशस्यापि बलात्कुर्यात् ।<br>सहसा प्राप्नुयात्सर्वांस्तस्मादेतान्न मज्जयेत् । ।
<tr><td><p>
तोयमध्ये मनुष्यस्य गृहीत्वोरू सुसंयतः । ।
<tr><td><p>
यतश्चाग्निरभूदस्मात्ततस्तोयं विशिष्यते । ।
<tr><td><p>
तस्मात्सत्येन भगवञ् जलेश त्रातुं अर्हसि । ।
<tr><td><p>
तुलयित्वा विषं पूर्वं देयं एतद्धिमागमे । ।
<tr><td><p>
शरद्ग्रीष्मवसन्तेषु वर्षासु च न दापयेत् । ।
<tr><td><p>
कालकूटं अलंबुं च विषं यत्नेन वर्जयेत् । ।
<tr><td><p>
महादोषवते देयं राज्ञा तत्त्वबुभुत्सया । ।
<tr><td><p>
विषस्य तु यवान्सप्त दद्याच्छोद्ये घृतप्लुतान् । ।
<tr><td><p>
तं अष्टभागहीनं तु शोध्ये दद्याद्घृतप्लुतम् । ।
<tr><td><p>
सोपवासश्च खादेत देवब्राह्मणसंनिधौ । ।
<tr><td><p>
विशुद्धं इति तं ज्ञात्वा राजा सत्कृत्य मोक्षयेत् । ।
<tr><td><p>
शोधयैनं नरं पापात्सत्येनास्यामृतीभव । ।
<tr><td><p>
पूर्वाह्णे सोपवासस्य स्नातस्यार्द्रपटस्य च ।<br>सशूकस्याव्यसनिनः कोशपानं विधीयते । ।
<tr><td><p>
यद्भक्तः सोऽभियुक्तः स्यात्तद्दैवत्यं तु पाययेत् ।<br>सप्ताहाद्यस्य दृश्यते द्विसप्ताहेन वा पुनः । </tr></p>
<tr><td><p>
प्रत्यात्मिकं तु यत्किंचित्सैव तस्य विभावना । ।
<tr><td><p>
नाभियोज्यः स विदुषां कृतकालव्यतिक्रमात् । ।
<tr><td><p>
नास्तिकव्रात्यदासेषु कोशपानं विवर्जयेत् । ।
<tr><td><p>
दद्याद्राजाभियुक्तानां प्रेत्य चेह च नन्दति । ।
<tr><td><p>
न निमज्ज्याप्सु वैश्यश्च शूद्रः कोशं न पाययेत् । ।
<tr><td><p>
न लोहं हारयेद्ग्रीष्मे न कोशं पाययेन्निशि । ।
<tr><td><p>
नारदीयधर्मशास्त्रः समाप्तः.<br>असंभाष्यश्च कर्तव्यस्तन्मनोरनुशासनम् । । १९.५२ । । </tr></p>
|