बृहद्यात्रा/अध्यायः ३२
| ← अध्यायः ३१ | बृहद्यात्रा अध्यायः ३२ |
अध्यायः ३३ → |
अध्यायः - ३२ उत्पात
सम्पाद्यताम्परिवेषोऽर्कशशिनोः शत्रुपक्षग्रहैः सह।
स्निग्धोऽखण्डश् च जयदः पापदो बहुमण्डलः॥
प्रतिलोमोऽतिबहुलो नेष्ट इष्टः प्रदक्षिणः।
नीहारः पांशुपातश् च हितः स्निग्धः प्रदक्षिणः॥
गन्धर्वनगरं हन्ति प्राक्प्रभृत्य् अवनीश्वरम्।
बलेशं युवराजं च पुरोहितम् इति क्रमात्॥
सिताद्यं ब्राह्मणादींश् च विदिक्षु वर्णसङ्करान्।
प्रदक्षिणं तु यात्रायां जयदं नेष्टम् अन्यथा॥
दिशां दाहोऽथ जयदः प्रदक्षिण उपागतः।
श्वभ्रोन्नते वधो राज्ञो जयाय व्यत्ययेन च॥
घृताम्बुपयसां स्रावे च्युते वृक्षाच् च तत्क्षयः।
तैले च नाशो मुख्यानां रक्ते शस्त्रकृतं भयम्॥
मद्येन तु मिथो भेदो रुग्भयं दधिनिस्रवे।
कुसुमात् कुसुमोत्पत्तौ परचक्रागमं वदेत्॥
बहुतोयेऽतिसंशोषः कूपेऽसृक्पूर्तिविस्रवः।
राज्ञोऽब्दार्धाद् वधं कुर्युः स्रोतोऽल्पत्वे परागमः॥
वृष्टिविद्युत्स्वनैर् व्यभ्रे चरस्थिरविपर्यये।
दिनोल्कायां च पीड्यन्ते जना भूपतिभिः सह॥
सप्ताहं सन्ततान्य् अतो वृष्टिर् हन्यान् नराधिपम्।
अनग्निज्वलने पुंसां व्याधिर् आश्व् एव जायते॥
पीडा राष्ट्रस्य षण्मासाद् उष्णशीतविपर्यये।
मासेऽष्टमे नृपस्यान्तो निनादे पशुपक्षिणाम्॥
नगरारण्यसत्त्वानाम् अरण्यपुरसेवने।
राष्ट्रपीडाधिके वर्षे मुख्यलोकस्य च क्षयः॥
स्तम्भोपलकुसूलार्चापीठशय्यापसर्पणे।
गदने चापि देशस्य नाशं मासत्रयाद् वदेत्॥
गोनागाश्ववधोऽब्दार्धे व्यत्ययो वा नृपान्तकृत्।
देशनाशस् तथा स्त्रीणां खगाहिपशुसम्भवे॥
धान्यरसमद्यभोजनफलपुष्पस्नेहमांसवस्त्राणाम्।
सिकतारजोरसात्मकसशर्कराङ्गारवर्षेषु॥
सुतपत्नी क्षुद्राज्ञा नृपदेशचमूपमरणसंक्लेशाः।
भेदोऽपदोऽथ मन्त्रिव्याधिविनाशभूपक्रोधाः॥
निशि सुरचापं सितवर्णाद्यं जनयति पीडां द्विजपूर्वाणाम्।
भवति च यस्यां दिशि तद्दिश्यं नरपतिमुख्यं न चिराद् धन्यात्॥
मृगपशुरासभवाजिगजानां वियतरवो न चिराद् भयदाता।
विबुधपतिध्वजतोरणपातः फलम् इदम् एव करोति नृपाणाम्॥E१८