महाभारतम्-05-उद्योगपर्व-099
| ← उद्योगपर्व-098 | महाभारतम् पञ्चमपर्व महाभारतम्-05-उद्योगपर्व-099 वेदव्यासः |
उद्योगपर्व-100 → |
| महाभारतस्य पर्वाणि |
|---|
नारदेन मातलिं पातालं नीत्वा तत्रत्यवस्तुविशेषान्प्रदर्श्य तद्गुणनिरूपणम् ।। 1 ।।
मातलिना तत्र वरानभिरोचनवचनपूर्वकमन्यत्र यात्राकीर्तनम् ।। 2 ।।
नारद उवाच। | 5-99-1x |
एतत्तु नागलोकस्य नाभिस्थाने स्थितं पुरम्। | 5-99-1a 5-99-1b |
इदमद्भिः समं प्राप्ता ये केचिद्भुवि जङ्गमाः। | 5-99-2a 5-99-2b |
अत्रासुरोऽग्निः सततं दीप्यते वारिभोजनः। | 5-99-3a 5-99-3b |
अत्रामृतं सुरैः पीत्वा निहितं निहतारिभिः ।। | 5-99-4a 5-99-4b |
अत्रादित्यो हयशिराः काले पर्वणि पर्वणि । | 5-99-5a 5-99-5b |
यस्मादलं समस्तास्ताः पतन्ति जलमूर्तयः । | 5-99-6a 5-99-6b |
ऐरावणोऽस्मात्सलिलं गृहीत्वा जगतो हितः । | 5-99-7a 5-99-7b |
ऐरावतो नागराजो वामनः कुमुदोऽञ्जनः । | 5-99-8a 5-99-8b |
अत्र नानाविधाकारास्तिमयो नैकरूपिणः । | 5-99-9a 5-99-9b |
अत्र सूर्यांशुभिर्भिन्नाः पातालतलमाश्रिताः । | 5-99-10a 5-99-10b |
उदयन्नित्यशश्चात्र चन्द्रमा रश्मिबाहुभिः । | 5-99-11a 5-99-11b |
अत्र तेऽधर्मनिरता बद्धाः कालेन पीडिताः । | 5-99-12a 5-99-12b |
अत्र भूतपतिर्नाम सर्वभूतमहेश्वरः । | 5-99-13a 5-99-13b |
अत्र गोव्रतिनो विप्राः स्वाध्यायाम्नायकर्शिताः । | 5-99-14a 5-99-14b |
यत्रतत्रशयो नित्यं येनकेनचिदाशितः। | 5-99-15a 5-99-15b |
पश्य यद्यत्र ते कश्चिद्रोचते गुणतो वरः । | 5-99-16a 5-99-16b |
अण्डमेतञ्जले न्यस्तं दीप्यमानमिव श्रिया । | 5-99-17a 5-99-17b |
नास्य जातिं निसर्गं वा कथ्यमानं श्रृणोमि वै। | 5-99-18a 5-99-18b |
अतः किल महानग्निरन्तकाले समुत्थितः। | 5-99-19a 5-99-19b |
मातलिस्त्वब्रवीच्छ्रुत्वा नारदस्याथ भाषितम् । | 5-99-20a 5-99-20b |
।। इति श्रीमन्महाभारते उद्योगपर्वणि |
सम्पाद्यताम्
5-99-2 अद्भिः समं प्राप्ताः जलवेगेनानीताः ।। 5-99-3 व्यापारेण जगदनुग्रहरूपेण तदर्थमितियावत्। निबद्धं मर्यादायां स्थापितं ।। 5-99-5 आदित्योऽदितेः पुत्रो विष्णुर्हयग्रीवरूपी ।। 5-99-14 स्वाध्यायाम्रायो वेदपाठः ।। 5-99-17 आप्रजानां निसर्गात् प्रयोत्पत्तिमारभ्य ।। 5-99-18 जातिं जन्म। निसर्गं स्वभावम् ।।
| उद्योगपर्व-098 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | उद्योगपर्व-100 |