"पृष्ठम्:सिद्धान्तकौमुदी (बालमनोरमा पूर्व १-२).djvu/३१" इत्यस्य संस्करणे भेदः
No edit summary |
|||
पुटस्थितिः | पुटस्थितिः | ||
- | + | परिष्कृतम् | |
पुटाङ्गम् (उपयोगार्थम्) : | पुटाङ्गम् (उपयोगार्थम्) : | ||
पङ्क्तिः २: | पङ्क्तिः २: | ||
{{c|'''३२२ । अस्थिदधिसक्थ्यक्ष्णामनडुदात्तः । (७-१-७५)'''}} |
{{c|'''३२२ । अस्थिदधिसक्थ्यक्ष्णामनडुदात्तः । (७-१-७५)'''}} |
||
एषामनङ् स्याट्टादावचि, स चोदात्त । * |
एषामनङ् स्याट्टादावचि, स चोदात्त । * अल्लोपोऽन ' (सू २३४) । |
||
दध्ना । दध्ने । दध्न. । दध्र । दध्नो । दध्नाम् । दध्नि-दधनि । दध्रो । शेषं |
|||
वारेिवत् । |
वारेिवत् । एवमस्थिसक्थ्यक्षीणि । तदन्तस्याप्यनङ् । अतिदध्ना । |
||
{{c|इति इदन्तप्रकरणम् ।}} |
{{c|इति इदन्तप्रकरणम् ।}} |
||
{{c|'''॥ अथ अजन्तनपुंसकलिङ्गे ईदन्तप्रकरणम् ।'''}} |
{{c|'''॥ अथ अजन्तनपुंसकलिङ्गे ईदन्तप्रकरणम् ।'''}} |
||
सुधि । सुधिनी । सुधीनि । हे सुधे-हे सुधि । सुधिया-सुधिना । |
सुधि । सुधिनी । सुधीनि । हे सुधे-हे सुधि । सुधिया-सुधिना । |
||
सुधियाम्-सुधीनाम् । प्रध्या- |
सुधियाम्-सुधीनाम् । प्रध्या-प्रधिना । |
||
{{c|इति ईदन्तप्रकरणम् ।}} |
{{c|इति ईदन्तप्रकरणम् ।}} |
||
{{rule}} |
{{rule}} |
||
पङ्क्तिः १५: | पङ्क्तिः १५: | ||
भेदादित्यर्थ । तदुक्त “पीलुवृक्ष फल पीलु पीलुने नतु पीलुवे । वृक्षे निमित्त पीलुत्व |
भेदादित्यर्थ । तदुक्त “पीलुवृक्ष फल पीलु पीलुने नतु पीलुवे । वृक्षे निमित्त पीलुत्व |
||
तज्जत्व तत्फले पुन ' इति । अस्थि, दधि, सक्थि, अक्षि, एतेषा प्रथमाद्वितीययोर्वारिव |
तज्जत्व तत्फले पुन ' इति । अस्थि, दधि, सक्थि, अक्षि, एतेषा प्रथमाद्वितीययोर्वारिव |
||
द्रूपाणि । टादावचि विशेषमाह । अस्थिदधि ॥ तृतीयादिष्विति अचीति चानु |
|||
वर्तते । तदाह । एषामित्यादिना ॥ नुमोऽपवाद । अनडि डकार इत्, अकार |
वर्तते । तदाह । एषामित्यादिना ॥ नुमोऽपवाद । अनडि डकार इत्, अकार उच्चार |
||
णार्थे । डित्वादन्तादेश । दधनि- |
णार्थे । डित्वादन्तादेश । दधनि-दध्नि । “विभाषा डिश्यो ' इत्यल्लोपविकल्प इति भाव । |
||
तदन्तस्यापीति ॥ आङ्गत्वादिति |
तदन्तस्यापीति ॥ आङ्गत्वादिति अतिदध्नेति । दधि अतिक्रान्त कुलमति |
||
भाव । |
भाव । |
||
दधि । अत्रापि नपुसकस्यति सम्बद्धद्यते । ततश्च |
दधि । अत्रापि नपुसकस्यति सम्बद्धद्यते । ततश्च धाञ “आदृगमहन ' इति किप्रत्यये दधि |
||
शब्दस्य पुस्त्वे |
शब्दस्य पुस्त्वे दधिनेत्येव । नपुसकस्येति श्रूयमाणमस्थ्यादिभिरेवान्वेति । तेनातिदध्वा |
||
ब्राह्मणेनेत्यादि सिद्धम् ॥ |
ब्राह्मणेनेत्यादि सिद्धम् ॥ |
||
{{c|इति इदन्ताः ।}} |
{{c|इति इदन्ताः ।}} |
||
अथ ईदन्ता निरूप्यन्ते ॥ |
अथ ईदन्ता निरूप्यन्ते ॥ सुध्द्यायतीति सु शोभना धीर्यस्येति वा विप्रहे |
||
सुधीशब्दस्य 'हूस्वो नपुसके' इति हूस्वत्वे |
सुधीशब्दस्य 'हूस्वो नपुसके' इति हूस्वत्वे वारिवद्रूपाणीत्याह । सुधि, सुधिनी, इत्यादि। |
||
परत्वान्नुमा इयडू बाध्यते इति -भाव । सुधिया सुधिनेति ॥ सुद्यातृत्वस्य शोभन |
परत्वान्नुमा इयडू बाध्यते इति -भाव । सुधिया सुधिनेति ॥ सुद्यातृत्वस्य शोभन |
||
ज्ञानवत्वस्य वा प्रवृत्तिनिमित्तस्य पुसि नपुसके च एकत्वात् |
ज्ञानवत्वस्य वा प्रवृत्तिनिमित्तस्य पुसि नपुसके च एकत्वात् पुवत्त्वविकल्प । एव प्रधीशब्द । |
||
तत्र “न |
तत्र “न भूसुधियो' इति निषेधाभावात् “एरनेकाच ' इति यण् ॥ |
||
{{c|इति ईदन्ताः ।}}}} |
{{c|इति ईदन्ताः ।}}}} |