महाभारतम्-04-विराटपर्व-003
| ← विराटपर्व-002 | महाभारतम् चतुर्थपर्व महाभारतम्-04-विराटपर्व-003 वेदव्यासः |
विराटपर्व-004 → |
| महाभारतस्य पर्वाणि |
|---|
भीमेन युधिष्ठिरंप्रति स्वस्य सूदवेषपरिग्रहेण विराटभवने निवासकथनम् ।।
अर्जुनेन युधिष्ठिरंप्रति स्वेन नपुंसकवेषपरिग्रहेण राजकन्यानाटनादिकथनम् ।।
वैशंपायन उवाच। | 4-3-1x |
एवं निर्दिश्य चात्मानं निश्वसन्नुष्णमार्तिजम् । | 4-3-1a 4-3-1b |
भीमसेन कथं कर्म मात्स्यराष्ट्रे करिष्यसि। | 4-3-2a 4-3-2b |
यक्षान्क्रोधाभिताम्राक्षान्राक्षसांश्चापि पौरुषात्। | 4-3-3a 4-3-3b |
बकं राक्षसराजानं भीषणं पुरुषादकम् । | 4-3-4a 4-3-4b 4-3-4c |
हिडिम्बं च महावीर्यं किर्मीरं चैव राक्षसम्। | 4-3-5a 4-3-5b |
आपदं चापि संप्राप्ता द्रौपदी चारुहासिनी । | 4-3-6a 4-3-6b |
मत्स्यराजांन्तिके तात वीर्यपूर्णोऽत्यमर्षणः। | 4-3-7a 4-3-7b 4-3-7c |
भीम उवाच। | 4-3-8x |
[१]सूदोऽहं वललो नाम्ना सूपकारो नराधिप। | 4-3-8a 4-3-8b |
रसान्नानाविधांश्चापि स्वादूंश्च मधुरांस्तथा । | 4-3-9a 4-3-9b |
कृतपूर्वाणि यान्यस्य व्यञ्जनानि सुशिक्षितैः । | 4-3-10a 4-3-10b |
पूर्वमप्राशितांस्तेन कर्ता रसगुणान्वितान् । | 4-3-11a 4-3-11b |
आहरिष्यामि दारूणां पाटितानां शतंशतम्। | 4-3-12a 4-3-12b |
ये च तस्य महामल्लाः समरेष्वपराजिताः । | 4-3-13a 4-3-13b |
रङ्गोपजीविनः सर्वे परेषां च भयावहाः । | 4-3-14a 4-3-14b |
न च तान्युध्यमानोऽहं नयिष्ये यमसादनम्। | 4-3-15a 4-3-15b |
वृषो वा महिषो वापि नागो वा षाष्टिहायनः । | 4-3-16a 4-3-16b |
तान्सर्वान्दुर्ग्रहानन्यैराशीविषविषोपमान्। | 4-3-17a 4-3-17b |
आरालिका वा सूदा वा येऽस्य युक्ता महानसे। | 4-3-18a 4-3-18b |
आरालिको गोविकर्ता सूपकर्ता नियोधकः। | 4-3-19a 4-3-19b |
आत्मानमात्मना रक्षंश्चरिष्यामि विशांपते । | 4-3-20a 4-3-20b 4-3-20c |
युधिष्ठिर उवाच। | 4-3-21x |
अग्निर्ब्राह्मणरूपेण प्रच्छन्नोऽन्नमयाचत। | 4-3-21a 4-3-21b |
संशुश्रुवे च धर्मात्मा यस्तमर्थं चकार ह। | 4-3-22a 4-3-22b 4-3-22c |
यस्तु देवान्मनुष्यांश्च सर्वानेकरथोऽजयत्। | 4-3-23a 4-3-23b |
आशीविषसमस्पर्शो नागानामिव वासुकिः । | 4-3-24a 4-3-24b |
समुद्र इव सिन्धूनां शैलानां हिमवानिव। | 4-3-25a 4-3-25b |
सुप्रतीको गजेन्द्राणां युग्यानां तुरगो यथा। | 4-3-26a 4-3-26b |
राक्षसानां दशग्रीवो दैत्यानामिव शम्बरः । | 4-3-27a 4-3-27b |
रोषामर्षसमायुक्तो भुजङ्गानां च तक्षकः । | 4-3-28a 4-3-28b |
तपतामिव चादित्यः प्रजानां ब्राह्मणो यथा। | 4-3-29a 4-3-29b |
आयुधानां वरो वज्रः ककुद्मांश्च गवां वरः। | 4-3-30a 4-3-30b |
पुत्रः प्रियाणामधिको भार्या च सुहृदां वरा। | 4-3-31a 4-3-31b 4-3-31c |
यथैतानि विशिष्टानि स्वस्यां जात्यां वृकोदर । | 4-3-32a 4-3-32b |
सोयमिन्द्रादनवमो वासुदेवाच्च भारत । | 4-3-33a 4-3-33b 4-3-33c |
अवाप चास्त्रमस्त्रज्ञः सर्वज्ञः सर्वसंमतः । | 4-3-34a 4-3-34b |
अनुज्ञातः सुरेन्द्रेण पुनः प्रत्यागतो महीम्। | 4-3-35a 4-3-35b |
यं मन्ये द्वादशं रुद्रमादित्यानां त्रयोदशम् । | 4-3-36a 4-3-36b |
यस्य दीर्घौ समौ बाहू ज्याघातेन किणीकृतौ । | 4-3-37a 4-3-37b |
तलाङ्गुलित्राभ्युचितौ नागराजकरोपमौ । | 4-3-38a 4-3-38b |
श्यामो युवा गुडाकेशो दर्शनीयश्च पाण्डवः । | 4-3-39a 4-3-39b |
किंरूपधारी किंकर्मा किंचेष्टः किंपरायणः। | 4-3-40a 4-3-40b 4-3-40c |
अर्जुन उवाच। | 4-3-41x |
इमौ किणीकृतौ बाहू ज्याघाततलपीडनात्। | 4-3-41a 4-3-41b |
किं तु कार्यवशादेतदाचरिष्यामि कुत्सितम् ।। | 4-3-42a |
बाहू मे भरतश्रेष्ठ महालाञ्छनलक्षितौ । | 4-3-43a 4-3-43b |
उभौ कम्बू प्रतीमुच्य कुण्डले परिपातुके । | 4-3-44a 4-3-44b |
पठन्नाख्यायिकां नाम स्त्रीभावेन पुनः पुनः । | 4-3-45a 4-3-45b 4-3-45c |
नृत्तं गीतं च वादित्रं दिव्यं च विविधं तथा । | 4-3-46a 4-3-46b |
स्त्रीभावसमुदाचारान्नृत्तगीतकथाश्रयैः। | 4-3-47a 4-3-47b |
युधिष्ठिरस्य गेहेऽस्मिन्द्रौपद्याः परिचारिका। | 4-3-48a 4-3-48b |
उर्वश्याश्चापि शापेन प्राप्तोस्मि नृप षण्डताम्। | 4-3-49a 4-3-49b 4-3-49c |
एतेन विधिना छन्नः कृतकेन यथा नलः। | 4-3-50a 4-3-50b |
युधिष्ठिर उवाच। | 4-3-51x |
वासुदेवसमो लोके यशसा विक्रमेण च। | 4-3-51a 4-3-51b |
मेरुः प्रच्छादित इव वसन्वज्रोण मुष्टिना। | 4-3-52a 4-3-52b |
।। इति श्रीमन्महाभारते विराटपर्वणि |
| विराटपर्व-002 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | विराटपर्व-004 |
- ↑ पौरोगवो ब्रुवाणोऽहं बल्लवो नाम नामतः । इति पाठः