विष्णुपुराणम्/पञ्चमांशः/अध्यायः १६
।
श्रीपराशर उवाच ।
केशी चापि बलोदग्रः कंसदूतः प्रचोदितः ।
कृष्णस्य निधनाकांक्षी वृंदावनमुपागमत् १ ।
स खुरक्षतभूपृष्ठस्सटाक्षेपधुतांबुदः ।
द्रुतविक्रांतचंद्रार्कमार्गो गोपानुपाद्रवत् २ ।
तस्य हेषितशब्देन गोपाला दैत्यवाजिनः ।
गोप्यश्च भयसंविग्ना गोविंदं शरणं ययुः ३ ।
त्राहित्राहीति गोविंदः श्रुत्वा तेषां ततो वचः ।
सतोयजलदध्वानगंभीरमिदमुक्तवान् ४ ।
अलं त्रासेन गोपालाः केशिनः किं भयातुरैः ।
भवद्भिर्गोपजातीयैर्वीरवीर्यं विलोप्यते ५ ।
किमनेनाल्पसारेण हेषिताटोपकारिणा ।
दैतेयबलवाह्येन वल्गता दुष्टवाजिना ६ ।
एह्येहि दुष्ट कृष्णोऽहं पूष्णस्त्विव पिनाकधृत् ।
पातयिष्यामि दशनान्वदनादखिलांस्तव ७ ।
इत्युक्त्वाऽस्फोट्य गोविंदः केशिनस्संमुखं ययौ ।
विवृतास्यश्च सोप्येनं दैतेयाश्व उपाद्रवत् ८ ।
बाहुमाभोगिनं कृत्वा मुखे तस्य जनार्दनः ।
प्रवेशयामास तदा केशिनो दुष्टवाजिनः ९ ।
केशिनो वदनं तेन विशता कृष्णबाहुना ।
शातिता दशनाः पेतुः सिताब्भ्रावयवा इव १० ।
कृष्णस्य ववृधे बाहुः केशिदेहगतो द्विज ।
विनाशाय यथा व्याधिरासंभूतेरुपेक्षितः ११ ।
विपाटितोष्ठो बहुलं सफेनं रुधिरं वमन् ।
सोक्षिणी विवृते चक्रे विशिष्टे मुक्तबंधने १२ ।
जघान धरणीं पादैश्शकृन्मूत्रं समुत्सृजन् ।
स्वेदार्द्र गात्रश्शांतश्च निर्यत्नस्सोऽभवत्तदा १३ ।
व्यादितास्यमहारंध्रस्सोऽसुरः कृष्णबाहुना ।
निपातितो द्विधा भूमौ वैद्युतेन यथा द्रुमः १४ ।
द्विपादे पृष्ठपुच्छार्द्धे श्रवणैकाक्षिनासिके ।
केशिनस्ते द्विधा भूते शकले द्वे विरेजतुः १५ ।
हत्वा तु केशिनं कृष्णो गोपलैर्मुदितैर्वृतः ।
अनायस्ततनुस्स्वस्थो हसंस्तत्रैव तस्थिवान् १६ ।
ततो गोप्यश्च गोपाश्च हते केशिनि विस्मिताः ।
तुष्टुवुः पुंडरीकाक्षमनुरागमनोरमम् १७ ।
अथाहांतर्हितो विप्र नारदो जलदे स्थितः ।
केशिनं निहतं दृष्ट्वा हर्षनिर्भरमानसः १८ ।
साधुसाधु जगन्नाथ लीलयैव यदच्युत ।
निहतोऽयं त्वया केशी क्लेशदस्त्रिदिवौकसाम् १९ ।
युद्धोत्सुकोहमत्यर्थं नरवाजिमहाहवम् ।
अभूतपूर्वमन्यत्र द्रष्टुं स्वर्गादिहागतः २० ।
कर्माण्यऽत्रावतारे ते कृतानि मधुसूदन ।
यानि तैर्विस्मितं चेतस्तोषमेतेन मे गतम् २१ ।
तुरंगस्यास्य शक्रोपि कृष्ण देवाश्च बिभ्यति ।
धुतकेसरजालस्य ह्रेषतोऽभ्रावलोकिनः २२ ।
यस्मात्त्वयैष दुष्टात्मा हतः केशी जनार्दन ।
तस्मात्केशवनाम्ना त्वं लोके ख्यातो भविष्यसि २३ ।
स्वस्त्यस्तु ते गमिष्यामि कंसयुद्धेऽधुना पुनः ।
परश्वोऽहं समेष्यामि त्वया केशिनिषूदन २४ ।
उग्रसेनसुते कंसे सानुगे विनिपातिते ।
भारावतारकर्त्ता त्वं पृथिव्या पृथिवीधर २५ ।
तत्रानेकप्रकाराणि युद्धानि पृथिवीक्षिताम् ।
द्रष्टव्यानि मया युष्मत्प्रणीतानि जनार्दन २६ ।
सोऽहं यास्यामि गोविंद देवकार्यं महत्कृतम् ।
त्वयैव विदितं सर्वं स्वस्ति तेऽस्तु व्रजाम्यहम् २७ ।
नारदे गते कृष्णस्सह गोपैस्सभाजितः ।
विवेश गोकुलं गोपीनेत्रपानैकभाजनम् २८ ।
इति श्रीविष्णुाहापुराणे पंचमांशो! षोडशोऽध्यायः १६।
।
।