महाभारतम्-16-मौसलपर्व-007
← मौसलपर्व-006 | महाभारतम् षोडशपर्व महाभारतम्-16-मौसलपर्व-007 वेदव्यासः |
मौसलपर्व-008 → |
वसुदेवेन स्वगृहमागतेऽर्जुने यादवक्षयनिदाननिवेदनपूर्वकं कृष्णाद्यनुस्मरणेन परिशोचनम्।। 1 ।।
तथा तंप्रति कृष्णवचननिवेदनेन राज्यस्त्रीधनादिसमर्पणपूर्वकं स्वेन स्वप्राणत्यजनप्रतिज्ञानम्।। 2 ।।
वैशम्पायन उवाच। | 16-7-1x |
तं प्रविष्टं महात्मानं वीरमानकदुन्दुभिः। पुत्रशोकेन संतप्तो ददर्श कुरुपुङ्गवम्।। | 16-7-1a 16-7-1b |
तस्याश्रुपरिपूर्णाक्षो व्यूढोरस्को महाभुजः। आर्तस्यार्ततरः पार्थः पादौ जग्राह भारत।। | 16-7-2a 16-7-2b |
तस्य मूर्धानमाघ्रातुमियेषानकदुन्दुभिः। स्वस्रीयस्य महाबाहुर्न शशाक च शत्रुहन्।। | 16-7-3a 16-7-3b |
समालिङ्ग्यार्जुनं वृद्धः स भुजाभ्यां महाभुजः। रुरोदाथ स्मरञ्शौरिं विललाप सुविह्वलः। भ्रातॄन्पुत्रांश्च पौत्रांश्च दौहित्रान्स सखीनपि।। | 16-7-4a 16-7-4b 16-7-4c |
वसुदेव उवाच। | 16-7-5x |
यैर्जिता भूमिपालाश्च दैत्याश्च शतशोऽर्जुन। तान्सर्वान्नेह पश्यामि जीवाम्यर्जुन दुर्मरः।। | 16-7-5a 16-7-5b |
यो तावर्जुनशिष्यौ ते प्रियौ बहुमतौ सदा। तयोरपनयात्पार्थ वृष्णयो निधनं गताः।। | 16-7-6a 16-7-6b |
यौ तौ वृष्णिप्रवीराणां द्वावेवातिरथौ मतौ। प्रद्युम्नो युयुधानश्चि कथनन्कत्थसे च यौ।। | 16-7-7a 16-7-7b |
तौ सदा कुरुशार्दूल कृष्णस्य प्रियभाजनौ। तावुभौ वृष्णिनाशस्य मुखमास्तां धनंजय।। | 16-7-8a 16-7-8b |
न तु गर्हामि शैनेयं हार्दिक्यं चाहमर्जुन। अक्रूरं रौक्मिणेयं च शापो ह्येवात्र कारणम्।। | 16-7-9a 16-7-9b |
केशिनं यस्तु कंसं च विक्रम्यि हतवान्प्रभुः। विदेहमकरोत्पार्थं चैद्यं च बलगर्वितम्।। | 16-7-10a 16-7-10b |
नैषादिमेकलव्यं च चक्रे कालिङ्गमागधान्। गान्धारान्काशिराजं च मरुभूमौ च पार्थिवान्।। | 16-7-11a 16-7-11b |
प्राच्यांश्च दाक्षिणात्यांश्च पार्वतीयांस्तथा नृपान्। सोभ्युपेक्षितवानेवमनयान्मधुसूदनः।। | 16-7-12a 16-7-12b |
त्वं हि तं नारदश्चैव मुनयश्च सनातनम्। गोविन्दमनघं देवमभिजानीध्वमच्युतम्।। | 16-7-13a 16-7-13b |
प्रत्यपश्यच्च स विभुर्ज्ञातिक्षयमधोक्षजः। समुपेक्षितवान्नित्यं स्वयं स मम पुत्रकः।। | 16-7-14a 16-7-14b |
गान्धार्या वचनं यत्तदृषीणां च परंतप। तन्नूनमन्यथा कर्तुं नैच्छत्स जगतः प्रभुः।। | 16-7-15a 16-7-15b |
प्रत्यक्षं भवतश्चापि तव पौत्रः परंतप। अश्वत्थाम्ना हतश्चापि जीवितस्तस्य तेजसा। इमांस्तु नैच्छत्स्वान्ज्ञातीन्रक्षितुं च सखा तव।। | 16-7-16a 16-7-16b 16-7-16c |
ततः पुत्रांश्च पौत्रांश्च भ्रातॄनथ सखींस्तथा। शयानान्निहतान्दृष्ट्वा कृष्णो मामब्रवीदिदम्।। | 16-7-17a 16-7-17b |
सम्प्राप्तोऽद्यायमस्यान्तः कुलस्य भरतर्षभ। आगमिष्यति बीभत्सुरिमां द्वारवतीं पुरीम्। आख्येयं तस्य यद्वृत्तं वृष्णीनां वैशसं महत्।। | 16-7-18a 16-7-18b 16-7-18c |
स तु श्रुत्वा महातेजा यदूनां निधनं प्रभो। आगन्ता क्षिप्रमेवेह न मेऽत्रास्ति विचारणा।। | 16-7-19a 16-7-19b |
योऽहं तमर्जुनं विद्धि योऽर्जुनः सोहमेव तु। यद्ब्रूयात्तत्तथा कार्यमिति बुद्ध्यस्व भारत।। | 16-7-20a 16-7-20b |
स स्त्रीषु प्राप्तकालासु पाण्डवो बालकेषु च। प्रतिपत्स्यति बीभत्सुर्भवतश्चौर्ध्वद्गेहिकम्।। | 16-7-21a 16-7-21b |
इमां च नगरीं सद्यः प्रतियाते धनंजये। प्राकारट्टालकोपेतां समुद्रः प्लावयिष्यति।। | 16-7-22a 16-7-22b |
अहं देशे तु कस्मिंश्चित्पुण्ये नियममास्थितः। कालं काङ्क्षे सद्य एव रामेण सहितो वने।। | 16-7-23a 16-7-23b |
एवमुक्त्वा हृषीकेशो मामचिन्त्यपराक्रमः। हित्वा मां बालकैः सार्धं दिशं कामप्यगात्प्रभुः।। | 16-7-24a 16-7-24b |
सोहं तौ च महात्मानौ चिन्तयन्रामकेशवौ। घोरं ज्ञातिवधं चैव न भुञ्जे शोककर्शितः।। | 16-7-25a 16-7-25b |
न मोक्ष्येन च जीविष्ये दिष्ट्या प्राप्तोसि पाण्डव। यदुक्तं पार्थं कृष्णेन तत्सर्वमखिलं कुरु।। | 16-7-26a 16-7-26b |
एतत्ते पार्थ राज्यं च स्त्रियो रत्नानि चैव हि। इष्टान्प्राणानहं हीमांस्त्यक्ष्यामि रिपुसूदन।। | 16-7-27a 16-7-27b |
।। इति श्रीमन्महाभारते मौसलपर्वणि सप्तमोऽध्यायः।। 7 ।। |
16-7-11 काशिराजं पौण्ड्रकम्।।
मौसलपर्व-006 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | मौसलपर्व-008 |