रामायणम्/अयोध्याकाण्डम्/सर्गः २७

एवम् उक्ता तु वैदेही प्रिय अर्हा प्रिय वादिनी ।
प्रणयात् एव सम्क्रुद्धा भर्तारम् इदम् अब्रवीत् ॥२-२७-१॥

किमिदम् भाषसे राम वाक्यम् लघुतया ध्रुवम् ।
त्वया यदपहास्यम् मे श्रुत्वा नरवरात्मज ॥२-२७-२॥

आर्य पुत्र पिता माता भ्राता पुत्रः तथा स्नुषा ।
स्वानि पुण्यानि भुन्जानाः स्वम् स्वम् भाग्यम् उपासते ॥२-२७-३॥

भर्तुर् भाग्यम् तु भार्या एका प्राप्नोति पुरुष ऋषभ ।
अतः चैव अहम् आदिष्टा वने वस्तव्यम् इति अपि ॥२-२७-४॥

न पिता न आत्मजो न आत्मा न माता न सखी जनः ।
इह प्रेत्य च नारीणाम् पतिर् एको गतिः सदा ॥२-२७-५॥

यदि त्वम् प्रस्थितः दुर्गम् वनम् अद्य एव राघव ।
अग्रतः ते गमिष्यामि मृद्नन्ती कुश कण्टकान् ॥२-२७-६॥

ईर्ष्या रोषौ बहिष् कृत्य भुक्त शेषम् इव उदकम् ।
नय माम् वीर विश्रब्धः पापम् मयि न विद्यते ॥२-२७-७॥

प्रासाद अग्रैः विमानैः वा वैहायस गतेन वा ।
सर्व अवस्था गता भर्तुः पादच् चाया विशिष्यते ॥२-२७-८॥

अनुशिष्टा अस्मि मात्रा च पित्रा च विविध आश्रयम् ।
न अस्मि सम्प्रति वक्तव्या वर्तितव्यम् यथा मया ॥२-२७-९॥

अहम् दुर्गम् गमिष्यामि वनम् पुरुषवर्जितम् ।
नानामृगगणाकीर्णम् शार्दूलवृकसेवितम् ॥२-२७-१०॥

सुखम् वने निवत्स्यामि यथा एव भवने पितुः ।
अचिन्तयन्ती त्रीम्ल् लोकामः चिन्तयन्ती पति व्रतम् ॥२-२७-११॥

शुश्रूषमाणा ते नित्यम् नियता ब्रह्म चारिणी ।
सह रम्स्ये त्वया वीर वनेषु मधु गन्धिषु ॥२-२७-१२॥

त्वम् हि कर्तुम् वने शक्तः राम सम्परिपालनम् ।
अन्यस्य पै जनस्य इह किम् पुनर् मम मानद ॥२-२७-१३॥

सह त्वया गमिश्यामि वसमद्य न सम्शयः ।
नाहम् शक्या महाभाग निवर्तयितु मुद्यता ॥२-२७-१४॥

फल मूल अशना नित्यम् भविष्यामि न सम्शयः ।
न ते दुह्खम् करिष्यामि निवसन्ती सह त्वया ॥२-२७-१५॥

इच्चामि सरितः शैलान् पल्वलानि वनानि च ।
द्रष्टुम् सर्वत्र निर्भीता त्वया नाथेन धीमता ॥२-२७-१६॥

हम्स कारण्डव आकीर्णाः पद्मिनीः साधु पुष्पिताः ।
इच्चेयम् सुखिनी द्रष्टुम् त्वया वीरेण सम्गता ॥२-२७-१७॥

अभिषेकम् करिष्यामि तासु नित्यम् यतव्रता ।
सह त्वया विशाल अक्ष रम्स्ये परम नन्दिनी ॥२-२७-१८॥

एवम् वर्ष सहस्राणाम् शतम् वा अहम् त्वया सह ।
व्यतिक्रमम् न वेत्स्यामि स्वर्गोऽपि हि न मे मतः ॥२-२७-१९॥

स्वर्गे अपि च विना वासो भविता यदि राघव ।
त्वया मम नर व्याघ्र न अहम् तम् अपि रोचये ॥२-२७-२०॥

अहम् गमिष्यामि वनम् सुदुर्गमम् ।
मृग आयुतम् वानर वारणैः युतम् ।
वने निवत्स्यामि यथा पितुर् गृहे ।
तव एव पादाव् उपगृह्य सम्मता ॥२-२७-२१॥

अनन्य भावाम् अनुरक्त चेतसम् ।
त्वया वियुक्ताम् मरणाय निश्चिताम् ।
नयस्व माम् साधु कुरुष्व याचनाम् ।
न ते मया अतः गुरुता भविष्यति ॥२-२७-२२॥

तथा ब्रुवाणाम् अपि धर्म वत्सलो ।
न च स्म सीताम् नृ वरः निनीषति ।
उवाच च एनाम् बहु सम्निवर्तने ।
वने निवासस्य च दुह्खिताम् प्रति ॥२-२७-२३॥

॥
इति श्रिमद् रामयने अयोध्य कान्दे षत्विम्सः सर्गः ॥



इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये अयोध्याकाण्डे सप्तविंशः सर्गः ॥२-२७॥