सम्भाषणसन्देशलेखाः
भारतस्य प्रतिष्ठे द्वे संस्कृतं संस्कृतिस्तथा इत्युक्तदिशा आदशसहस्रात् वर्षेभ्यः संस्कृतभाषा सनातनभारतीयपरम्पराम् प्रभावयन्ती वर्तते । अनया भाषया अनेकानि काव्यानि अनेके च शास्त्रग्रन्थाः विरचिताः । किन्तु गच्छता कालेन अनवधानेन, आत्मविस्मृत्या, आङ्ग्लजनानां शिक्षणस्य प्रभावेण च जनाः संस्कृते अरुचिं प्रादर्शयन् । जनसामान्यानां व्यवहारभाषा केवलं विदुषां वाक्यार्थगोष्ठ्यामेव अवशिष्टा । जनानाम् अनादरपात्रभूताम् एतां गीर्वाणभाषां पुनरुज्जीवयितुम् आरब्धा संस्कृतभारतीसंस्था त्रिंशदा वर्षेभ्यः संस्कृतस्य कार्यं कुर्वती वर्तते ।
जनेभ्यः संस्कृते विद्यमानं ज्ञानं संस्कृतस्य विचारांश्च प्रापय्य जनान् जागरयितुम् अनेकाः पत्रिकाः आरब्धाः । यथा सुधर्मा, चन्दमामा इत्यादयः । एतासु पत्रिकासु प्राधान्यं भजते १९९४ तमे सेप्टेम्बर्मासे आरब्धः सम्भाषणसन्देशः ।
अस्मिन् सम्भाषणसन्देशे प्रकाशिताः केचन लेखाः अधः प्रदत्ताः सन्ति ।
- संस्कृते भाषाशुद्धिः - भाषाशुद्धिः किन्निमित्तम् ? कथं सम्पादनीया ?
- किं वयं निष्कपटा: ? - जनसमूहस्य नेत्रोन्मीलिका काचित् समीक्षा ।
- फलप्राप्तिपर्यन्तम्... - लक्ष्यप्राप्तिपर्यन्तं क्रियावता भवितुं केचन उपायाः ।
- विश्वौषधसंस्थानाम् आक्रमणम् - विश्वौषधसंस्थानैः किं भारतस्य उपरि आक्रमणं क्रियते ?
- मरुभूमिं नन्दनवनं कर्तुम्..... - काचित् अपूर्वा साहसगाथा ।
- वेदेषु विज्ञानम् - वेदेषु निहिताः केचन विज्ञानसम्बन्धिनः विषयाः ।
- अहल्याकथा कृषिविज्ञानगर्भा - अहल्योद्धारकथायाः गूढार्थः ।
- तक्षशिलायाः उपनगरम् – जालियन् - प्राचीनकालीनम् अध्ययनकेन्द्रम् ।
- पक्षिणाम् उड्डयनक्रियाविन्यासः - उड्डयनविन्यासस्य वैज्ञानिकपरिचयः ।
- मङ्गोपिरप्रदेशे मकरपूजा - कराचीसमीपे मङ्गोपिरे प्रचाल्यमानायाः मकरपूजायाः विवरणम् ।
- गर्भस्थशिशुशास्त्रम् - प्राचीनभारतीयवैद्यशास्त्रे गर्भस्थशिशुशास्त्रम् ।
- ’सैनिकबकः’ नूतने क्षेत्रे… - विशिष्टस्य कस्यचन पक्षिणः परिचयः ।
- गजः उवाच - परिसरसंरक्षणसम्बद्धः लेखः ।
- प्रतिभाशालिना कथं भाव्यम् ? - व्यक्तित्वविकाससम्बद्धः लेखः ।
- एतादृशाः अंशाः किमर्थं न बोध्यन्ते ? - भारतदेशविषये ज्ञातव्याः अंशाः केचन ।
- विनाशः अरालसरोवरस्य - कजकस्थाने स्थितस्य सरोवरस्य विनाशगाथा ।
- अर्थशास्त्रप्रकाशनस्य शततमं वर्षम् - ग्रन्थसम्पादकस्य श्यामशास्त्रिणः विषये लेखः ।
- मौल्यव्यवस्था - प्राचीनमानानां विषये अपूर्वं विवरणं किञ्चित् ।
- माध्यमानाम् उपयोगः - संस्कृतप्रचारसम्बद्धः लेखः ।
- गम्यतां, जगत् आलिड्ग्यताम् - व्यक्तित्वविकाससम्बद्धः लेखः ।
- अवग्रहस्य उच्चारणं कथं कर्तव्यम् ? - व्याकरणसम्बद्धः लेखः ।
- गौः अवध्या सदा वन्द्या - गोसम्बद्धः लेखः ।
- शिक्षकाधीनं संस्कृतम् - संस्कृतप्रचारसम्बद्धः लेखः ।
- सस्येषु संवेदनशक्तिः - विज्ञानसम्बद्धः लेखः ।
- अद्य धारा निराधारा… निरालम्बा सरस्वती… - इतिहाससम्बद्धः लेखः - सरस्वतीमन्दिरस्य दुरवस्था ।