ऋग्वेदः सूक्तं ५.५१
| ← सूक्तं ५.५० | ऋग्वेदः - मण्डल ५ सूक्तं ५.५१ स्वस्त्यात्रेयः |
सूक्तं ५.५२ → |
| दे. विश्वे देवाः, ४, ६-७ इन्द्रवायू, ५ वायुः। १-४ गायत्री, ५-१० उष्णिक्, ११-१३ जगती त्रिष्टुपब्वा, १४-१५ अनुष्टुप् । |
अग्ने सुतस्य पीतये विश्वैरूमेभिरा गहि ।
देवेभिर्हव्यदातये ॥१॥
ऋतधीतय आ गत सत्यधर्माणो अध्वरम् ।
अग्नेः पिबत जिह्वया ॥२॥
विप्रेभिर्विप्र सन्त्य प्रातर्यावभिरा गहि ।
देवेभिः सोमपीतये ॥३॥
अयं सोमश्चमू सुतोऽमत्रे परि षिच्यते ।
प्रिय इन्द्राय वायवे ॥४॥
वायवा याहि वीतये जुषाणो हव्यदातये ।
पिबा सुतस्यान्धसो अभि प्रयः ॥५॥
इन्द्रश्च वायवेषां सुतानां पीतिमर्हथः ।
ताञ्जुषेथामरेपसावभि प्रयः ॥६॥
सुता इन्द्राय वायवे सोमासो दध्याशिरः ।
निम्नं न यन्ति सिन्धवोऽभि प्रयः ॥७॥
सजूर्विश्वेभिर्देवेभिरश्विभ्यामुषसा सजूः ।
आ याह्यग्ने अत्रिवत्सुते रण ॥८॥
सजूर्मित्रावरुणाभ्यां सजूः सोमेन विष्णुना ।
आ याह्यग्ने अत्रिवत्सुते रण ॥९॥
सजूरादित्यैर्वसुभिः सजूरिन्द्रेण वायुना ।
आ याह्यग्ने अत्रिवत्सुते रण ॥१०॥
स्वस्ति नो मिमीतामश्विना भगः स्वस्ति देव्यदितिरनर्वणः ।
स्वस्ति पूषा असुरो दधातु नः स्वस्ति द्यावापृथिवी सुचेतुना ॥११॥
स्वस्तये वायुमुप ब्रवामहै सोमं स्वस्ति भुवनस्य यस्पतिः ।
बृहस्पतिं सर्वगणं स्वस्तये स्वस्तय आदित्यासो भवन्तु नः ॥१२॥
विश्वे देवा नो अद्या स्वस्तये वैश्वानरो वसुरग्निः स्वस्तये ।
देवा अवन्त्वृभवः स्वस्तये स्वस्ति नो रुद्रः पात्वंहसः ॥१३॥
स्वस्ति मित्रावरुणा स्वस्ति पथ्ये रेवति ।
स्वस्ति न इन्द्रश्चाग्निश्च स्वस्ति नो अदिते कृधि ॥१४॥
स्वस्ति पन्थामनु चरेम सूर्याचन्द्रमसाविव ।
पुनर्ददताघ्नता जानता सं गमेमहि ॥१५॥
सायणभाष्यम्
' अग्ने सुतस्य ' इति पञ्चदशर्चं सप्तमं सूक्तम् । अत्रेयमनुक्रमणिका- अग्ने पञ्चोना चतस्रो गायत्र्यः षळुष्णिहस्तिस्रो जगत्यस्त्रिष्टुभो वान्त्ये अनुष्टुभौ ' इति ।' ऋषिश्चान्यस्मात् ' इति परिभाषया स्वस्त्यात्रेय ऋषिः । आदितश्चतस्रो गायत्र्यः पञ्चम्याद्याः षडुष्णिह एकादश्याद्यास्तिस्रो जगत्यस्त्रिष्टुभो वा चतुर्दशीपञ्चदश्यावनुष्टुभौ विश्वे देवा देवता ॥ (स्मार्ते प्रत्यवरोहणे इदं सूक्तं जप्यम् । चतुर्थं संहाय सौर्याणि स्वस्त्ययनानि च जपित्वेति सूत्रितम् । गुरुणा प्रसक्ष्यमाणः सर्वतोभये होमे कृते स्वस्ति नो मिमीतामिति सूक्तशेषं जपेत् । तथा च सूत्रम् - स्वस्त्यात्रेयं जपति यतैन्द्रं भयामह इति सूक्तशेषमिति । स्मार्ते शान्तिकर्मण्यपि एतत्सूक्तं जप्यम् । गुरुणाभिमृता इति खण्डे उदिते आदित्ये सौर्याणि च स्वस्त्ययनानि च जपेदिति सूत्रात् ।।)
अग्ने॑ सु॒तस्य॑ पी॒तये॒ विश्वै॒रूमे॑भि॒रा ग॑हि ।
दे॒वेभि॑र्ह॒व्यदा॑तये ॥१
अग्ने॑ । सु॒तस्य॑ । पी॒तये॑ । विश्वैः॑ । ऊमे॑भिः । आ । ग॒हि॒ ।
दे॒वेभिः॑ । ह॒व्यऽदा॑तये ॥१
अग्ने । सुतस्य । पीतये । विश्वैः । ऊमेभिः । आ । गहि ।
देवेभिः । हव्यऽदातये ॥१
हे "अग्ने त्वं “सुतस्य “पीतये सोमपानाय "विश्वैरूमेभिः ऊमैः सर्वैरपि रक्षकैः “देवेभिः देवैरिन्द्रादिभिः सह “हव्यदातये अस्माकं हविर्दानाय तद्दात्रे यजमानाय वा “आ “गहि आगच्छ ॥
ऋत॑धीतय॒ आ ग॑त॒ सत्य॑धर्माणो अध्व॒रम् ।
अ॒ग्नेः पि॑बत जि॒ह्वया॑ ॥२
ऋत॑ऽधीतयः । आ । ग॒त॒ । सत्य॑ऽधर्माणः । अ॒ध्व॒रम् ।
अ॒ग्नेः । पि॒ब॒त॒ । जि॒ह्वया॑ ॥२
ऋतऽधीतयः । आ । गत । सत्यऽधर्माणः । अध्वरम् ।
अग्नेः । पिबत । जिह्वया ॥२
हे “ऋतधीतयः सत्यस्तुतयोऽबाध्यकर्माणो वा देवाः “अध्वरम् अस्मद्यज्ञम् “आ “गत आगच्छत । आगत्य च हे “सत्यधर्माणः सत्यस्य धारयितारो यूयम् “अग्नेः "जिह्वया "पिबत आज्यसोमादिकम् ॥
विप्रे॑भिर्विप्र सन्त्य प्रात॒र्याव॑भि॒रा ग॑हि ।
दे॒वेभि॒ः सोम॑पीतये ॥३
विप्रे॑भिः । वि॒प्र॒ । स॒न्त्य॒ । प्रा॒त॒र्याव॑ऽभिः । आ । ग॒हि॒ ।
दे॒वेभिः॑ । सोम॑ऽपीतये ॥३
विप्रेभिः । विप्र । सन्त्य । प्रातर्यावऽभिः । आ । गहि ।
देवेभिः । सोमऽपीतये ॥३
हे “विप्र मेधाविन् विविधकामानां वा पूरक हे “सन्त्य संभजनीयाग्ने “विप्रेभिः उक्तलक्षणैः “प्रातर्यावभिः प्रातःकाले आगन्तृभिः "देवेभिः देवैः सार्धम् “आ “गहि आगच्छ । किमर्थम् । “सोमपीतये सोमपानाय ॥
अ॒यं सोम॑श्च॒मू सु॒तोऽम॑त्रे॒ परि॑ षिच्यते ।
प्रि॒य इन्द्रा॑य वा॒यवे॑ ॥४
अ॒यम् । सोमः॑ । च॒मू इति॑ । सु॒तः । अम॑त्रे । परि॑ । सि॒च्य॒ते॒ ।
प्रि॒यः । इन्द्रा॑य । वा॒यवे॑ ॥४
अयम् । सोमः । चमू इति । सुतः । अमत्रे । परि । सिच्यते ।
प्रियः । इन्द्राय । वायवे ॥४
"अयं पुरतो वर्तमानः “सोमः “चमू चम्वोरत्र्योः अधिषवणफलकयोः “सुतः अभिषुतः सन् “अमत्रे पात्रे “परि “षिच्यते पूर्यते । स च “इन्द्राय “वायवे च "प्रियः । तं पातुं हे इन्द्रवायू आगच्छतमिति शेषः ॥
‘ वायवा याहि' इत्येषा पृष्ठ्यस्य तृतीयेऽहनि प्रउगशस्त्रे वायव्यतृचस्याद्या । सूत्रितं च - ‘ वायवा याहि वीतय इत्येका वायो याहि शिवा दिव इति द्वे' ( आश्व. श्रौ. ७. १० ) इति ॥
वाय॒वा या॑हि वी॒तये॑ जुषा॒णो ह॒व्यदा॑तये ।
पिबा॑ सु॒तस्यान्ध॑सो अ॒भि प्रय॑ः ॥५
वायो॒ इति॑ । आ । या॒हि॒ । वी॒तये॑ । जु॒षा॒णः । ह॒व्यऽदा॑तये ।
पिब॑ । सु॒तस्य॑ । अन्ध॑सः । अ॒भि । प्रयः॑ ॥५
वायो इति । आ । याहि । वीतये । जुषाणः । हव्यऽदातये ।
पिब । सुतस्य । अन्धसः । अभि । प्रयः ॥५
हे “वायो “प्रयः अन्नं सोमाख्यम् "अभि अभिलक्ष्य “आ “याहि “वीतये भक्षणाय "जुषाणः श्रीयमाणः “हव्यदातये हविर्दात्रे यजमानाय तदर्थम् । आगत्य च "सुतस्यान्धसः अभिषुतमन्धोऽन्नं सोमलक्षणं “पिब ॥ ॥ ५ ॥
पृष्ठ्यस्य तृतीयेऽहनि प्रउगशस्त्रे ऐन्द्रवायवतृचे • इन्द्रश्च ' इत्यादिके द्वे ऋचौ शंसेत् । तयोः प्रथमां द्वितीयां वावर्त्य तृचं संपादयेत् । तथा च सूत्रितम्- ' इन्द्रश्च वायवेषां सुतानामिति द्वयोरन्यतरां द्विः ' ( आश्व. श्रौ. ७. १० ) इति ॥
इन्द्र॑श्च वायवेषां सु॒तानां॑ पी॒तिम॑र्हथः ।
ताञ्जु॑षेथामरे॒पसा॑व॒भि प्रय॑ः ॥६
इन्द्रः॑ । च॒ । वायो॒ इति॑ । ए॒षा॒म् । सु॒ताना॑म् । पी॒तिम् । अ॒र्ह॒थः॒ ।
तान् । जु॒षे॒था॒म् । अ॒रे॒पसौ । अ॒भि । प्रयः॑ ॥६
इन्द्रः । च । वायो इति । एषाम् । सुतानाम् । पीतिम् । अर्हथः ।
तान् । जुषेथाम् । अरेपसौ । अभि । प्रयः ॥६
हे "वायो त्वं च “इन्द्रश्च “एषां पुरतो गृहीतानां “सुतानाम् अभिषुतानां सोमानां “पीतिं पानम् “अर्हथः । यस्मादेवं तस्मात् “तान् सोमरसान् "जुषेथां सेवेथाम् "अरेपसौ अहिंसकौ । तदर्थं “प्रयः सोमाख्यमन्नमभिलक्ष्यागच्छतमिति शेषः । यद्वा । प्रयः अन्नरूपान् ॥
सु॒ता इन्द्रा॑य वा॒यवे॒ सोमा॑सो॒ दध्या॑शिरः ।
नि॒म्नं न य॑न्ति॒ सिन्ध॑वो॒ऽभि प्रय॑ः ॥७
सु॒ताः । इन्द्रा॑य । वा॒यवे॑ । सोमा॑सः । दधि॑ऽआशिरः ।
नि॒म्नम् । न । य॒न्ति॒ । सिन्ध॑वः । अ॒भि । प्रयः॑ ॥७
सुताः । इन्द्राय । वायवे । सोमासः । दधिऽआशिरः ।
निम्नम् । न । यन्ति । सिन्धवः । अभि । प्रयः ॥७
“इन्द्राय “वायवे च “सोमासः सोमाः “दध्याशिरः दध्याश्रयणाः "सुताः अभिषुताः संपादिताः । ते च “निम्नं गर्तं “सिन्धवः "न नद्य इव हे इन्द्रवायू युवाम् “अभि "यन्ति “प्रयः अन्नरूपाः ॥
तृतीयेऽहनि प्रउगशस्त्रे ‘सजूर्विश्वेभिः' इति वैश्वदेवस्तृचः । सूत्रितं च - सजूर्विश्वेभिर्देवेभिरुत नः प्रिया प्रियासु' ( आश्व. श्रौ. ७. १०) इति ॥
स॒जूर्विश्वे॑भिर्दे॒वेभि॑र॒श्विभ्या॑मु॒षसा॑ स॒जूः ।
आ या॑ह्यग्ने अत्रि॒वत्सु॒ते र॑ण ॥८
स॒ऽजूः । विश्वे॑भिः । दे॒वेभिः॑ । अ॒श्विऽभ्या॑म् । उ॒षसा॑ । स॒ऽजूः ।
आ । या॒हि॒ । अ॒ग्ने॒ । अ॒त्रि॒ऽवत् । सु॒ते । र॒ण॒ ॥८
सऽजूः । विश्वेभिः । देवेभिः । अश्विऽभ्याम् । उषसा । सऽजूः ।
आ । याहि । अग्ने । अत्रिऽवत् । सुते । रण ॥८
हे "अग्ने “विश्वेभिः सर्वैः "देवेभिः देवैः “सजूः संगतः सन् “अश्विभ्यामुषसा च “सजूः समानप्रीतिः सन् “आ “याहि आगहि। “अत्रिवत् अत्रिरिव । अत्रेर्यज्ञे यथा तथेत्यर्थः । यद्वा । अत्रिर्यथा यज्ञे रमते तद्वत् “सुते अभिषुते सोमे “रण रमस्व ॥
उत्तरे द्वे नवमीदशम्यौ स्पष्टे ॥
स॒जूर्मि॒त्रावरु॑णाभ्यां स॒जूः सोमे॑न॒ विष्णु॑ना ।
आ या॑ह्यग्ने अत्रि॒वत्सु॒ते र॑ण ॥९
स॒ऽजूः । मि॒त्रावरु॑णाभ्याम् । स॒ऽजूः । सोमे॑न । विष्णु॑ना ।
आ । या॒हि॒ । अ॒ग्ने॒ । अ॒त्रि॒ऽवत् । सु॒ते । र॒ण॒ ॥९
सऽजूः । मित्रावरुणाभ्याम् । सऽजूः । सोमेन । विष्णुना ।
आ । याहि । अग्ने । अत्रिऽवत् । सुते । रण ॥९
स॒जूरा॑दि॒त्यैर्वसु॑भिः स॒जूरिन्द्रे॑ण वा॒युना॑ ।
आ या॑ह्यग्ने अत्रि॒वत्सु॒ते र॑ण ॥१०
स॒ऽजूः । आ॒दि॒त्यैः । वसु॑ऽभिः । स॒ऽजूः । इन्द्रे॑ण । वा॒युना॑ ।
आ । या॒हि॒ । अ॒ग्ने॒ । अ॒त्रि॒ऽवत् । सु॒ते । र॒ण॒ ॥१०
सऽजूः । आदित्यैः । वसुऽभिः । सऽजूः । इन्द्रेण । वायुना ।
आ । याहि । अग्ने । अत्रिऽवत् । सुते । रण ॥१०
पृष्ठ्यस्य षष्ठेऽहनि वैश्वदेवशस्त्रे • स्वस्ति नः' इति तृचः । सूत्रितं च - स्वस्ति नो मिमीतामश्विना भग इति तृच इति वैश्वदेवम् ' (आश्व. श्रौ. ८.१) इति । तथा बृहस्पतिसवे वैश्वदेवनिविद्धानार्थोऽयं तृचः । ‘ स्वस्ति नो मिमीतामश्विना भग इति वैश्वदेवम् ' ( आश्व. श्रौ. ९. ५ ) इति सूत्रितत्वात् ॥
स्व॒स्ति नो॑ मिमीताम॒श्विना॒ भग॑ः स्व॒स्ति दे॒व्यदि॑तिरन॒र्वण॑ः ।
स्व॒स्ति पू॒षा असु॑रो दधातु नः स्व॒स्ति द्यावा॑पृथि॒वी सु॑चे॒तुना॑ ॥११
स्व॒स्ति । नः॒ । मि॒मी॒ता॒म् । अ॒श्विना॑ । भगः॑ । स्व॒स्ति । दे॒वी । अदि॑तिः । अ॒न॒र्वणः॑ ।
स्व॒स्ति । पू॒षा । असु॑रः । द॒धा॒तु॒ । नः॒ । स्व॒स्ति । द्यावा॑पृथि॒वी इति॑ । सु॒ऽचे॒तुना॑ ॥११
स्वस्ति । नः । मिमीताम् । अश्विना । भगः । स्वस्ति । देवी । अदितिः । अनर्वणः ।
स्वस्ति । पूषा । असुरः । दधातु । नः । स्वस्ति । द्यावापृथिवी इति । सुऽचेतुना ॥११
“नः अस्मभ्यम् “अश्विना अश्विनौ "स्वस्ति अविनाशं क्षेमं “मिमीतां कुरुताम् । “भगः च “स्वस्ति क्षेमं मिमीताम् । तथा “देव्यदितिः च स्वस्ति मिमीताम् । "अनर्वणः अप्रत्यृतः “पूषा “असुरः शत्रूणां निरसिता प्राणानां बलानां दाता वा नः “स्वस्ति दधातु । “नः अस्मभ्यं “द्यावापृथिवी द्यावापृथिव्यावपि “सुचेतुना शोभनेन प्रज्ञानेन विशिष्टे “स्वस्ति मिमीताम् ॥
स्व॒स्तये॑ वा॒युमुप॑ ब्रवामहै॒ सोमं॑ स्व॒स्ति भुव॑नस्य॒ यस्पति॑ः ।
बृह॒स्पतिं॒ सर्व॑गणं स्व॒स्तये॑ स्व॒स्तय॑ आदि॒त्यासो॑ भवन्तु नः ॥१२
स्व॒स्तये॑ । वा॒युम् । उप॑ । ब्र॒वा॒म॒है॒ । सोम॑म् । स्व॒स्ति । भुव॑नस्य । यः । पतिः॑ ।
बृह॒स्पति॑म् । सर्व॑ऽगणम् । स्व॒स्तये॑ । स्व॒स्तये॑ । आ॒दि॒त्यासः॑ । भ॒व॒न्तु॒ । नः॒ ॥१२
स्वस्तये । वायुम् । उप । ब्रवामहै । सोमम् । स्वस्ति । भुवनस्य । यः । पतिः ।
बृहस्पतिम् । सर्वऽगणम् । स्वस्तये । स्वस्तये । आदित्यासः । भवन्तु । नः ॥१२
“स्वस्तये क्षेमाय "वायुमुप “ब्रवामहै स्तुम इत्यर्थः । “सोमं चोप ब्रवामहै । “यः च सोमः “भुवनस्य “पतिः पालकः । सर्वलोकजीवनस्य सोमायत्तत्वात् । तथा “सर्वगणं सर्वदेवगणोपेतं “बृहस्पतिं बृहतः कर्मणो मन्त्रस्य पालयितारं “स्वस्तये स्तुमः। “आदित्यासः आदित्या अदितेः पुत्राः सर्वे देवा अरुणादयो द्वादश वा “नः अस्माकं “स्वस्तये “भवन्तु ॥
सत्रमध्ये दीक्षिते व्याधिते सति तस्मिन्नहनि वैश्वदेवशस्त्रेऽयं तृचो निविद्धानार्थः । सूत्रितं च- ‘ स्वस्त्यात्रेये निविदं दध्यात्' ( आश्व. श्रौ. ६. ९ ) इति । स्वस्त्यात्रेयशब्देनायं तृचो विवक्षित इति तत्र व्याख्यातम् । तथा भयादिके सत्ययं तृचो जप्यः ॥
विश्वे॑ दे॒वा नो॑ अ॒द्या स्व॒स्तये॑ वैश्वान॒रो वसु॑र॒ग्निः स्व॒स्तये॑ ।
दे॒वा अ॑वन्त्वृ॒भव॑ः स्व॒स्तये॑ स्व॒स्ति नो॑ रु॒द्रः पा॒त्वंह॑सः ॥१३
विश्वे॑ । दे॒वाः । नः॒ । अ॒द्य । स्व॒स्तये॑ । वै॒श्वा॒न॒रः । वसुः॑ । अ॒ग्निः । स्व॒स्तये॑ ।
दे॒वाः । अ॒व॒न्तु॒ । ऋ॒भवः॑ । स्व॒स्तये॑ । स्व॒स्ति । नः॒ । रु॒द्रः । पा॒तु॒ । अंह॑सः ॥१३
विश्वे । देवाः । नः । अद्य । स्वस्तये । वैश्वानरः । वसुः । अग्निः । स्वस्तये ।
देवाः । अवन्तु । ऋभवः । स्वस्तये । स्वस्ति । नः । रुद्रः । पातु । अंहसः ॥१३
“विश्वे सर्वेऽपि “देवाः “नः अस्मान् “अद्य अस्मिन् यागदिने “स्वस्तये क्षेमाय अवन्तु । “वैश्वानरः । विश्व एनं नरा नयन्तीति वैश्वानरः । “वसुः सर्वस्य वासयिता “अग्निः देवः । ‘ अयमेवाग्निर्वैश्वानर इति शाकपूणिः ' (निरु. ७, २३ ) इति यास्कः । सोऽपि “स्वस्तये अवतु । “देवाः “ऋभवः अपि “स्वस्तये “अवन्तु । “रुद्रः दुःखात् द्रावयिता देवोऽपि "अंहसः पापात् “स्वस्ति “पातु “नः अस्मान् ॥
स्व॒स्ति मि॑त्रावरुणा स्व॒स्ति प॑थ्ये रेवति ।
स्व॒स्ति न॒ इन्द्र॑श्चा॒ग्निश्च॑ स्व॒स्ति नो॑ अदिते कृधि ॥१४
स्व॒स्ति । मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒ । स्व॒स्ति । प॒थ्ये॒ । रे॒व॒ति॒ ।
स्व॒स्ति । नः॒ । इन्द्रः॑ । च॒ । अ॒ग्निः । च॒ । स्व॒स्ति । नः॒ । अ॒दि॒ते॒ । कृ॒धि॒ ॥१४
स्वस्ति । मित्रावरुणा । स्वस्ति । पथ्ये । रेवति ।
स्वस्ति । नः । इन्द्रः । च । अग्निः । च । स्वस्ति । नः । अदिते । कृधि ॥१४
हे "मित्रावरुणा अहोरात्राभिमानिदेवौ “स्वस्ति कुरुतम् । हे “पथ्ये। पन्थाः अन्तरिक्षमार्गः । तत्र हिता मार्गाभिमानिनी देवी । हे तादृशि “रेवति धनवति देवि "स्वस्ति कृधि । “इन्द्रश्चाग्निश्च प्रत्येकं “नः अस्मभ्यं “स्वस्ति कृधि । हे “अदिते देवि “नः “स्वस्ति "कृधि कुरु ॥
स्व॒स्ति पन्था॒मनु॑ चरेम सूर्याचन्द्र॒मसा॑विव ।
पुन॒र्दद॒ताघ्न॑ता जान॒ता सं ग॑मेमहि ॥१५
स्व॒स्ति । पन्था॑म् । अनु॑ । च॒रे॒म॒ । सू॒र्या॒च॒न्द्र॒मसौ॑ऽइव ।
पुनः॑ । दद॑ता । अघ्न॑ता । जा॒न॒ता । सम् । ग॒मे॒म॒हि॒ ॥१५
स्वस्ति । पन्थाम् । अनु । चरेम । सूर्याचन्द्रमसौऽइव ।
पुनः । ददता । अघ्नता । जानता । सम् । गमेमहि ॥१५
“पन्थां पन्थानं “स्वस्ति क्षेमेण “अनु "चरेम "सूर्याचन्द्रमसाविव । तौ यथा निरालम्बे मार्गे राक्षसादिभिरनुपद्रुतौ संचरतस्तद्वत् । किंच वयं प्रवसन्तः “पुनर्ददता अभिमतम् “अघ्नता चिरकालविलम्बकोपेन अहिंसता “जानता अविस्मरता मदीयश्चिरकालं गतः कोऽयमिति संदेहमकुर्वता । मदीयोऽयमिति बुध्यमानेनेत्यर्थः । उक्तलक्षणेन बन्धुजनेन “सं “गमेमहि संगच्छेमहि । यद्वा । पूर्वार्धं प्रवसतां वाक्यमुत्तरार्धं बन्धूनाम् । वयं बन्धवो ददताभिमतमुपार्जितं यच्छताघ्नता प्रवासकोपेन अहिंसता जानता सस्नेहमधिगच्छता प्रवसता सं गमेमहि ॥ ॥ ७ ॥ ‘
टिप्पणी
| मण्डल ५ | ||||
|---|---|---|---|---|