महाभारतम्-08-कर्णपर्व-097
| ← कर्णपर्व-096 | महाभारतम् अष्टमपर्व महाभारतम्-08-कर्णपर्व-097 वेदव्यासः |
कर्णपर्व-098 → |
|
सञ्जय उवाच ।
ततोऽपयाताः शरपातमात्रमवस्थिता वै कुरवो नरेन्द्र ।
विद्युत्प्रकाशं ददृशुः समन्ताद्धनञ्जयास्त्रं समुदीर्यमाणम् ॥8-97-1b
ततोऽग्रसत्सूतपुत्रोऽर्जुनस्य वियद्गतं घोरतरं शरैस्तत् ।
क्रुद्धेन पार्थेन शरं विसृष्टं वधाय कर्णस्य महाविमर्दे ॥8-97-2b
उदीर्यमाणं स्म कुरुन्दहन्तं सुवर्णपुङ्खैर्विशिखैर्ममर्द ।
कर्णस्त्वमोघेष्वसनं दृढज्यं विस्फारयित्वा विसृजञ्छरौघान ॥8-97-3b
रामादुपात्तेन महामहिम्ना ह्याथर्वणेनारिविनाशनेन ।
तदर्जुनास्त्रं व्यघमद्दहन्तं पार्थ च वाणैर्निशितैरविध्यत् ॥8-97-4b
ततो विमर्दः सुमहान्वभूव तत्रार्जुनस्याधिरथेश्च राजन् ।
अन्योन्यमासादयतोः पृषत्कैर्विषाणघातैर्द्विपयोरिवाजौ ॥8-97-5b
ततोऽस्त्रसंघातसमावृतं तदा बभूव राजंस्तुमुलं रणाजिरम् ।
य्त्कर्णपार्थै शरवृष्टिसङ्घैर्निरन्तरं चक्रतुरम्बरं तदा ॥8-97-6b
ततो जालं वाणमयं महान्तं सर्वेऽद्राक्षुः कुरवः सोमकाश्च ।
नान्यं च भूतं ददृशुस्तदा ते बाणान्धकारे तुमुलेऽथ किंचित् ॥8-97-7b
तौ सन्दधानावनिशं च राजन् समस्यन्तौ चापि शराननेकान् ।
सन्दर्शयेतां युधि मार्गान्दिचित्रा न्धनुर्धरौ तौ विविधैः कृतास्त्रैः ॥8-97-8b
तयोरेवं युध्यतोराजिमध्ये सूतात्मजोऽभूदधिकः कदाचित् ।
पार्थः कदाचित्त्वधिकः किरीटी वीर्यास्त्रमायाबलपौरुषेण ॥8-97-9b
दृष्ट्वा तयोस्तं युधि संप्रहारं परस्परस्यान्तरमीक्षमाणयोः ।
घोरं तयोर्दुर्विषहं रणेऽन्यैर्योधाः सर्वे विस्मयमभ्यगच्छन् ॥8-97-10b
ततो भूतान्यन्तरिक्षस्थितानि तौ कर्णपार्थै प्रशशंसुर्नरेन्द्र ।
भोः कर्ण साध्वर्जुन साधु चेति वियत्सु वाणी श्रूयते सर्वतोपि ॥8-97-11b
तस्मिन्विमर्दे रथवाजिनागैस्तदाऽभिघातैर्दलिते हि भूतले ।
ततस्तु पातालतले शयानो नागोऽश्वसेनः कृतवैरोऽर्जुनेन ॥8-97-12b
राजंस्तदा खाण्डवदाहमुक्तो विवेश कोपाद्वसुधातले यः ।
अथोत्पपातोर्ध्वगतिर्जवेन सन्दृश्य कर्णार्जुनयोर्विमर्दम् ॥8-97-13b
अयं हि कालेस्य दुरात्मनो वै पार्थस्य वैरप्रतियातनाय ।
सञ्चिन्त्य तूर्ण प्रविवेश चैव कर्णस्य राजन्शररुपधारी ॥8-97-14b
ततोस्रसङ्घातसमाकुलं तदा बभूव जन्यं विततांशुजालम् ।
तत्कर्णपार्थौ शरसङ्घ्वृष्टिभिर्निरन्तरं चक्रतुरंबरं तदा ॥8-97-15b
तद्वाणजालैकमयं महान्तं सर्वेऽत्रसन्कुरवः सोमकाश्च ।
नान्यत्किञ्चिद्ददृशुः सम्पतद्वै बाणान्धकारे तुमुलेऽतिमात्रम् ॥8-97-16b
ततस्तौ पुरुषव्याघ्रौ सर्वलोकधनुर्धरौ ।
त्यक्तप्राणौ रणे वीरौ युध्दश्रममुपागतौ ॥8-97-17b
समुत्क्षेपैर्वीक्षमाणौ सिक्तौ चन्दनवारिणा ।
सवालव्यजनैर्दिव्यैर्दिविस्थैरप्सरोगणैः ।
शक्रसूर्यकराब्जाभ्यां प्रमार्जितमुखावुभौ ॥8-97-18c
कर्णोऽथ पार्थ न विशेषयद्यदा भृशं च पार्थेन शराभितप्तः ।
ततस्तु वीरः शरविक्षताङ्गो दघ्रे मनो ह्येकशयस्य तस्य ॥8-97-19b
ततो रिपुघ्नं समधत्त कर्णः सुसंचितं सर्पमुखं ज्वलन्तम् ।
रौद्रं शरं सन्नतमुग्रघौतं पार्थार्थमित्येव चिराभिगुप्तम् ॥8-97-20b
सदार्चितं चन्दनचूर्णशायितं सुवर्णतूणीरशयं महार्चिषम् ।
आकर्णपूर्ण विचकर्ष कर्णो विमोक्तुकामः शरमुग्रवेगम् ॥8-97-21b
प्रदीप्तमैरावतवंशसंभवं शिरो जिहीर्षुर्युधि सव्यसाचिनः ।
ततः प्रजज्वाल दिशो नमश्च उल्काश्च घोराः शतशः प्रपेतुः ॥8-97-22b
तस्मिस्तु नागे धनुषि प्रयुक्ते हाहाकृता लोकपालाः सशक्राः ॥8-97-23a
स सूतपुत्रस्तमपाङ्गदेशे अवाड्मुखं संधयति स्म रोषात् ।
न तं स्म जानाति महानुभावमपङ्गदेशेऽभिनिविष्टमाजौ ॥8-97-24b
[न चापि तं बुबुधे सूतपुत्रो बाणे प्रविष्टं योगबलेन नागम् ।
दशशतनयनोऽहिं दृश्य बाणे प्रविष्टं निहत इति सुतो मे स्रस्तगात्रो बभूव ।
जलजकुसुमयोनिः श्रेष्ठभावो जितात्मा त्रिदशपतिमवोचन्मा व्यथिष्ठा जये श्रीः ॥8-97-25c
ततोऽब्रवीन्मद्रराजो महात्मा दृष्ट्वा कर्ण प्रहितेषुं तमुग्रम् ।
ग्रीवायतः कर्ण न् संहितोऽयं समीक्ष्य संधत्स्व शरं परध्नम् ॥8-97-26b
अथाब्रवीत्क्रोधसंरक्तनेत्रो मद्राधिपं सूतपुत्रो मनस्वी ।
न संधत्ते द्विः शरं शल्य कर्णो न मादृशा जिह्ययुध्दा भवन्ति ॥8-97-27b
इतिदमुक्त्वा विससर्ज तं शरं प्रयत्नतो वर्षगणाभिपूजितम् ।
हतोसि रे फल्गुन इत्यधिक्षिपन्नुवाच चोच्चैर्गिरमूर्जितां वृषः ॥8-97-28b
स सायकः कर्णभुजप्रसृष्टो हुताशनार्कप्रतिमः सुघोरः ।
गुणच्युतः कर्णधनुः प्रमुक्तो वियद्गतः प्राज्वलदन्तरिक्षे ॥8-97-29b
तमापतन्तं ज्वलितं निरीक्ष्य वियद्गतं वृष्णिकुलप्रवीरः ।
रथस्य चक्रं सहसा निपीड्य पञ्चाङ्गुलं मञ्जयति स्म वीरः ॥8-97-30b
ततोऽन्तरिक्षे सुमहान्निनादः संपूजनार्थ मधुसूदनस्य ।8-97-31a
र्दिव्यानि पुष्पाण्यथ सिंहनादाः ।8-97-31b
तस्मिंस्तथा वै धरणीं निमग्ने रथे प्रयत्नान्मधुसूदनस्य ॥8-97-31c
ततः किरीटं वहुरत्नचित्रं जघान नागोऽर्जुनमूर्धतो बलात् ।
गिरेः सुजाताङ्कुरपुष्पितद्रुमं महेन्द्रवज्रं शिखरं यथोत्तमम् ॥8-97-32b
ततः किरीटं तपनीयचित्रं पार्थोत्तमाङ्गदहरत्तरस्वी ।
तद्धेमजालावनतं सुघोरं संप्रज्वलत्तन्निपपात भूमौ ॥8-97-33b
ततोऽर्जुनस्योत्तमगात्रभूषणं सुवर्णमुक्तामणिवज्रचित्रितम् ।
धरावियद्दयोसलिलेषु विश्रुतं बलं निसर्गोत्तममन्युभिः सदा ॥8-97-34b
शरेण मूर्ध्नि प्रजहार सूतजो दिवाकरेन्दुज्वलनग्रहत्विषम् ।
सुवर्णमुक्तामणिवज्रभूषणं पुरन्दरार्थ तपसा प्रयत्नतः ॥8-97-35b
स्वयं कृतं यद्विधिना स्वयंभुवा महार्हरुपं द्विषतां भयंकरम् ।
निजघ्नते देवरिपून्सुरेश्वरः स्वयं ददौ यध्दि मुदाऽर्जुनाय ॥8-97-36b
हरिप्रचेतोहरिवित्तगोप्तृभिः पिनाकपाशाशनिदण्डधारिभिः ।
सुरोत्तमैरप्यविषह्यमर्दितुं प्रसह्य नागेन जहार तद्वृषा ॥8-97-37b
तदुत्तमेषून्मथितं विषाहिना प्रदीप्तपर्चिष्मदतीव सुन्दरम् ।
पपात पार्थस्य किरीटमुत्तमं दिवाकरोस्तादिव पर्वताज्ज्वलन् ॥8-97-38b
महीवियद्दयोसलिलानि वायुना प्रसह्य रुग्णानि विघूर्णितानि वा ।
इतीव शब्दं भुवनेषु तत्तथा जना व्यवस्यन्ति दिशश्च विह्वलाः ॥8-97-39b
विना किरीटं शुशुभे स पार्थः श्यामो युवा शैल इव त्रिशृङ्गैः ॥8-97-40a
ततः समुद्ग्र्थ्य सितेन वाससा स्वमूर्घजानव्यथितस्तदाऽर्जुनः ।
बभौ सुसंपूर्णमरीचिनेन्दुना शिरोगतेनोदयपर्वतो यथा ॥8-97-41b*
स चापि राधेयभुजप्रमुक्तो हुताशनार्कप्रतिमद्युतिर्महान् ।
महोरगः कृतवैरोऽर्जुनेन किरीटमाहृत्य समुत्पपात ॥8-97-42b
तमुत्पतन्तं द्विपदां वरिष्ठो दृष्ट्वा वचः पार्थमुवाच कृष्णः ।
महोरगं पाण्डव पश्यपश्य प्रयोजितं त्वन्निधनार्थमुग्रम् ॥8-97-43b
स एवमुक्तो मधुसूदनेन गाण्डीवधन्वा हरिमुग्रवाचा ।
उवाच को न्वेष ममाद्य नागः क्षयाय नागाद्गरुडस्य वक्त्रम् ॥8-97-44b
कृष्ण उवाच ।
योऽसौ त्वया खाण्डवे चित्रभानुं संतर्पयाणेन धनुर्धरेण ।
वियद्गतो जननीगुप्तदेहो मत्वैकरूपं निहताऽस्य माता ॥8-97-45b
स एष तद्वैरमनुस्मरन्वै त्वां प्रार्थयत्यात्मवधाय नूनम् ।
नभश्च्युतां प्रज्वलितामिवोल्कां पश्यैनमायान्तममित्रसाह ॥8-97-46b
सञ्जय उवाच ।
ततः स जिष्णुः परिवृत्य रोषाच्चिच्छेद षड्भिर्निशितैः सुधारैः ।
नागं वियत्तिर्यगिवोत्पतन्तं स च्छिन्नगात्रो निपपात भूमौ ॥8-97-47b
[हते च तस्मिन्भुजगे किरीटिना स्वयं विभुः पार्थिव भूतलादथ ।
समुज्जहाराशु पुनः पतन्तं रथं भुजाभ्यां पुरुषोत्तमस्ततः ॥]8-97-48b
तस्मिन्मुहूर्ते दशभिः पृषत्कैः शिलाशितैर्बर्हिणबर्हवाजितैः ।
विव्याघ कर्णः पुरुषप्रवीरो धनञ्जयं तिर्यगवेक्षमाणः ॥8-97-49b
ततोऽर्जुनो द्वादशभिः सुमुक्तैर्वराहकर्णैर्निशितैः समर्प्य ।
नाराचमाशीविषतुल्यवेगमाकर्णपूर्णायतमुत्ससर्ज ॥8-97-50b
स चित्रवर्मेषुवरो विदार्य प्राणान्निरस्यन्निव साधुमुक्तः ।
कर्णस्य पीत्वा रुधिरं विवेश वसुंधरां शॊणितदिग्धवाजः ॥8-97-51b
ततो वृषो बाणनिपातकोपितो महोरगो दण्डविघट्टितो यथा ।
तदाऽऽशुकारी व्यसृजच्छरोत्तमान् महाविषः सर्प इवोत्तमं विषम् ॥8-97-52b
जनार्दनं द्वादशभिः पराभिनन्नवैर्नवत्या च शरैस्तथाऽर्जुनम् ।
शरेण घोरेण पुनश्च पाण्डवं विदार्य कर्णो व्यनदज्जहास च ॥8-97-53b
तमस्य हर्षं ममृषे न पाण्डवो बिभेद मर्माणि ततोऽस्य मर्मवित् ।
परःशतैः पत्रिभिरिन्द्रविक्रमस्तथा यथेन्द्रो बलमोजसा रणे ॥8-97-54b
ततः शराणां नवतिं तदाऽर्जुनः ससर्ज कर्णेऽन्तकदण्डसंनिभाम् ।
तैः पत्रिभिर्विद्धतनुः स विव्यथे तथा यथा वज्रविदारितोऽचलः ।8-97-55b
मणिप्रवेकोत्तमवज्रहाटकैरलंकृतं चास्य वराङ्गभूषणम् ।
प्रविद्धमुर्व्यां निपपात पत्रिभिर्धनञ्जयेनोत्तमकुण्डलेपि च ॥8-97-56b
महाधनं शिल्पिवरैः प्रयत्नतः कृतं यदस्योत्तमवर्म भास्वरम् ।
सुदीर्घकालेन ततोऽस्य पाण्डवः क्षणेन बाणैर्बहुधा व्यशातयत् ॥8-97-57b
तस्येषुभिः खण्डितकुण्डलोऽन्तः परिक्षतश्चाभ्यधिकं तदानीम् ।
सलोहिताङ्गश्रवणश्चकाशे सलोहिताङ्गश्रवणो यथा दिवि ॥8-97-58b
स तं विवर्माणमथोत्तपेषुभिः शितैश्चतुर्भिः कुपितः पराभिनत् ।
स विव्यथेऽत्यर्थमरिप्रताडितो यथाऽऽतुरः पित्तकफानिलज्वरैः ॥8-97-59b
महाधनुर्मण्डलनिः सृतैः शितैः क्रियाप्रयत्नप्रहितैर्बलेन च ।
ततक्ष कर्ण बहुभिः शरोत्तमैर्बिभेद मर्मस्वपि चार्जुनस्त्वरन् ॥8-97-60b
दृढाहतः पत्रिभिरुग्रवेगैः पार्थेन कर्णो विविधैः शिताग्रैः ।
बभौ गिरिर्गैरिकधातुरक्तः क्षरन्प्रपातैरिव रक्तमम्भः ॥8-97-61b
[ततोऽर्जुनः कर्णमवक्रगैर्नवैः सुवर्णपुङ्खैः सुदृढैरयस्मयैः ।
यमाग्निदण्डप्रतिमैः स्तनान्तरे पराभिनत्क्रौञ्चमिवाद्रिमग्निजः ॥8-97-62b
ततः शरावापमपास्य सूतजो धनुश्च तच्छक्रशरासनोपमम् ।
ततो रथस्थः स मुमोह च स्खलन् प्रशीर्णमुष्टिः सुभृशाहतः प्रभो ॥8-97-63b
न चार्जुनस्तं व्यसने तदेषिवान्निहन्तुमार्यः पुरुषव्रते स्थितः ।
ततस्तमिन्द्रावरजः सुसंभ्रमादुवाच किं पाण्डव हे प्रमाद्यसे ॥8-97-64b
नैवाहितानां सततं विपश्चितः क्षणं प्रतीक्षन्त्यपि दुर्बलीयसाम् ।
विशेषतोऽरीन्व्यसनेषु पण्डितो निहत्य धर्मं च यशश्च विन्दते ॥8-97-65b
तदेकवीरं तव चाहितं सदा त्वरस्व कर्ण सहसाऽभिमर्दितुम् ।
पुरा समर्थः समुपैति सूतजो भिन्धि त्वमेनं नमुचिं यथा हरिः ॥8-97-66b
ततस्तदेवेत्यभिपूज्य सत्वरं जनार्दनं कर्णमविध्यदर्जुनः ।
शरोत्तमैः सर्वकुरुत्तमस्त्वरं स्तथा यथा शम्बरहा पुरा बलिम् ॥8-97-67b
साश्चं तु कर्णं सरथं किरीटी समाचिनोद्भारत वत्सदन्तैः ।
प्रच्छादयामास दिशश्च बाणैः सर्वप्रयत्नात्तपनीयपुङ्खैः ॥8-97-68b
स वत्सदन्तैः पृथुपीनवक्षाः समाचितः सोऽधिरथिर्विभाति ।
सुपुष्पिताशोकपलाशशाल्मलिर्यथाऽचलश्चन्दनकाननायुतः ॥8-97-69b
शरैः शरीरे बहुभिः समर्पितैर्विभाति कर्णः समरे विशांपते ।
महीरुहैराचितसानुकन्दरो यथा गिरीन्द्रः स्फुटकर्णिकारवान् ॥8-97-70b
स बाणस्ङ्घान्बहुधा व्यवासृजन् विभाति कर्णः शरजालरश्मिवान् ।
सलोहितो रक्तगभस्तिमण्डलो दिवाकरोऽस्ताभिमिखो यथा तथा ॥8-97-71b
बाह्वन्तरादाधिरथेर्विमुक्तान् बाणान्महाहीनिव दीप्यमानान् ।
व्यध्वंसयन्नर्जुनवाहुमुक्ताः शराः समासाद्य दिशः शिताग्राः ॥8-97-72b
[ततः स कर्णः समवाप्य धैर्य बाणान्विमुञ्चन्कुपिताहिकल्पान् ।
विव्याध पार्थ दशभिः पृषत्कैः कृष्णं च षड्भिः कुपिताहिकल्पैः ॥8-97-73b
ततः किरीटी भृशमुग्रनिः स्वनं महाशरं सर्पविषानलोपमम् ।
अयस्मयं रौद्रमहास्रसंभृतं महाहवे क्षेप्तुमना महामतिः ॥8-97-74b
कालो ह्यदृश्यो नृप विप्रशापान्निदर्शयन्कर्णवधं ब्रुवाणः ।
भूमिस्तु चक्रं ग्रसतीत्यवोच त्कर्णस्य तस्मिन्वघकाल आगते ॥8-97-75b
न चास्य धोरं प्रतिभाति चास्त्रं यद्भार्गवोऽस्मै प्रददौ महात्मा ।
चक्रं च वामं ग्रसते भूमिरस्य प्राप्ते तस्मिन्वध्काले नृवीर ॥8-97-76b
ततो रथो घूर्णितवान्नरेन्द्र शापात्तदा ब्राह्मणसत्तमस्य ।
प्राप्तं वधं शंसति चाप्यथास्रं प्रणश्यमानं द्विजमुख्यशापात् ॥8-97-77b
ततश्च क्रमपतत्तस्य भूमौ स विह्वलः समरे सूतपुत्रः ।
सवेदिकश्चैत्य इवातिमात्रः सुपुष्पितो भूमितले निमग्नः ॥8-97-78b
मग्ने रथे ब्राह्मणशापमूढो ह्यस्त्रं च तं मोघमिषुं च सर्पम् ।
अमृष्यमाणो व्यसनानि तानि ह्स्तौ विधुन्वन्विजगर्ह धर्मम् ॥8-97-79b
धर्मप्रधानं किल पाति धर्म इत्यब्रुवन्धर्मविदः सदैव ।
वयं च धर्मे प्रयताम नित्यं चर्तुयथाशक्ति यथाश्रुतं च ।
स चापि निघ्नाति न पाति भक्तान् मन्ये न नित्यं परिपाति धर्मः ॥8-97-80c
एवं ब्रुवन्प्रस्खलिताश्वसूतो विचाल्यमानोऽर्जुनबाणपातैः ।
मर्माभिघाताच्छिथिलः त्रियासु पुनः पुनर्धर्ममसौ जगर्ह ॥8-97-81b
ततः शरैर्भीमतरैरविध्यत्रिभिराहवे ।
हस्ते कृष्णं तथा पार्थमभ्यविध्यच्च सप्तभिः ॥8-97-82b
ततोऽर्जुनः सप्तदश तिग्मवेगानजिह्नगान् ।
इन्द्राशनिसमान्घोरानसृजत्पावकोपमान् ॥8-97-83b
निर्भिद्य ते भीमवेगा ह्यपतन्प्रूथिवीतले ।
कम्पितात्मा ततः कर्णः शक्त्या चेष्टामदर्शयत् ॥8-97-84b
बलेनाथ स संस्तभ्य ब्रह्मास्त्रं समुदैरयत् ।
ऎन्द्रं ततोऽर्जुनश्चापि तं दृष्ट्वाऽभ्युपमन्त्रयत् ॥8-97-85b
गाण्डीवं ज्यां च बाणांश्च सोऽनुमत्र्य परंतपः ।
व्यसृजच्छरवर्षाणि वर्षाणीव पुरंदरः ॥8-97-86b
ततस्तेजोमया वाणा रथात्पार्थस्य निः सृताः ।
प्रादुरासन्महावीर्याः कर्णस्य रथमन्तिकात् ।
स कर्णोऽग्रसदस्यास्त्रं कुर्वन्मोक्षं महारथः ॥8-97-87c
ततोऽब्रवीद्वृष्णिवीरस्तस्मिन्नस्रे विनाशिते ।
विसृजास्रं परं पार्थ राधेयो ग्रसते शरान् ॥8-97-88b
ततो ब्रह्मास्त्रमत्युग्रं संमत्र्य समयोदयत् ।
छादयित्वा ततो बाणैः कर्ण प्रत्यस्यदर्जुनः ॥8-97-89b
[द्वितीयां च तृतीयां च चतुर्थी पञ्चमीं तथा ।
षष्ठीमथास्य चिच्छेद सप्तमीं च तथाऽष्टमीम् ।
नवमीं दशमीं चास्य तथा चैकादशीं वृषः ॥8-97-90c
ज्याशतं शतसंधानः स क्रर्णो नावबुध्यते ॥8-97-91a
ततो ज्यां विनिधायान्यामभिमत्र्य च पाण्डवः ।
शरैरवाकिरत्कर्ण दीप्यमानैरिवाहिभिः ॥8-97-92b
तस्य ज्याच्छेदनं कर्णो ज्यावधानं च संयुगे ।
नान्वभुध्यत शीघ्रत्वात्तदद्भुतमिवाभवत् ॥8-97-93b
अस्त्रैरस्त्राणि संवार्य प्रनिघ्नन्सव्यसाचिनः ।
चक्रे चाप्यधिकं पार्थात्स्ववीर्यमतिदर्शयन् ॥8-97-94b
ततः कर्णोऽर्जुनं दृष्ट्वा स्वस्यास्त्रेण च पीडितम् ।
अभ्यसेत्यब्रवीत्पार्थमातिष्ठास्त्रं व्रजेति च ॥8-97-95b
ततोऽग्निसदृशं घोरं शरं सर्पविषोपमम् ।
अश्मसारमयं दिव्यमभिमत्र्य परंतपः ।
रौद्रमस्रं समाधाय क्षेतुकामः किरीटिने ॥8-97-96c
ततोऽग्रसन्मही चक्रं राधेयस्य तदा नृप ॥8-97-97a
ततोऽवतीर्य राघेयो रथादाशु समुद्यतः ।
चक्रं भुजाभ्यामालम्ब्य सुमुत्क्षेप्तुमियेष सः ॥8-97-98b
सप्तद्वीपा वसुमती सशैलवनकानना ।
गीर्णाचक्रा समुत्क्षिप्ता कर्णॆन चतुरङ्गुलम् ॥8-97-99b
ग्रस्तचकस्तु राधेयः क्रोधादश्रूण्यवर्तयत् ।
अर्जुनं वीक्ष्य संरब्धमिदं वचनमब्रवीत् ॥8-97-100b
भोभो पार्थ महेष्वास मुहूर्त परिपालय ।
यावच्चक्रमिदं ग्रस्तमुध्दरामि महीतलात् ॥8-97-101b
सव्यं चक्रं महीग्रस्तं दृष्ट्वा दैवादिदं मम ।
पार्थ कापुरुषाचीर्णमभिसन्धिं विसर्जय ॥8-97-102b
न त्वं कापुरुषाचीर्ण मार्गमास्थातुमर्हसि ।
ख्यातस्त्वमसि कौन्तेय विशिष्टो रणकर्मसु ।
विशिष्टतरमेव त्वं कर्तुमर्हसि पाण्डव ॥8-97-103c
प्रकीर्णकेशे विमुखे ब्राह्मणेऽथ कृताञ्जलौ ।
शरणागते न्यस्तशस्त्रे याचमाने तथाऽर्जुन ॥8-97-104b
अबाणे भ्रष्टकवचे भ्रष्टभग्नायुधे तथा ।
न विमुञ्चन्ति शस्त्राणि शूराः साधुव्रते स्थिताः ॥8-97-105b
त्वं च शूरतमो लोके साधुवृत्तश्च पाण्डव ।
अभिज्ञो युध्दधर्माणां तस्मात्क्षममुहूर्तकम् ॥8-97-106b
दिव्यास्त्रविदमेयात्मा कार्तवीर्यसमो युधि ।
यावच्चक्रमिदं ग्रस्तमुद्धरामि महाभुज ॥8-97-107b
न मां रथस्थो भूमिष्ठं विकलं हन्तुमर्हसि ।
न वासुदेवात्त्वत्तो वा पाण्डवेयविभेम्यहम् ॥8-97-108b
त्वं हि क्षत्रियदायादो महाकुलविवर्धनः ।
अतस्त्वां प्रब्रवीम्येष मुहूर्त क्षम पाण्डव ॥8-97-109b
|| इति श्रीमन्महाभारते कर्णपर्वणि सप्तदशदिवसयुध्दे सप्तनवतितमोऽध्यायः ॥
- 41bगोकर्णा सुमुखी कृतेन इषुणा गोपुत्रसम्प्रेषिता।
गोशब्दात्मजभूषणं सुविहितं सुव्यक्तगोऽसुप्रभम्।।
दृष्ट्वा गोगतकं जहार मुकुटं गोशब्दगोपूरि वै।
गोकर्णासनमर्दनश्च न ययावप्राप्य मृत्योर्वशम्।।