ऋग्वेदः सूक्तं १०.३५
| ← सूक्तं १०.३४ | ऋग्वेदः - मण्डल १० सूक्तं १०.३५ लुशो धानाकः |
सूक्तं १०.३६ → |
| दे. विश्वे देवाः। जगती, १३-१४ त्रिष्टुप् |
अबुध्रमु त्य इन्द्रवन्तो अग्नयो ज्योतिर्भरन्त उषसो व्युष्टिषु ।
मही द्यावापृथिवी चेततामपोऽद्या देवानामव आ वृणीमहे ॥१॥
दिवस्पृथिव्योरव आ वृणीमहे मातॄन्सिन्धून्पर्वताञ्छर्यणावतः ।
अनागास्त्वं सूर्यमुषासमीमहे भद्रं सोमः सुवानो अद्या कृणोतु नः ॥२॥
द्यावा नो अद्य पृथिवी अनागसो मही त्रायेतां सुविताय मातरा ।
उषा उच्छन्त्यप बाधतामघं स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥३॥
इयं न उस्रा प्रथमा सुदेव्यं रेवत्सनिभ्यो रेवती व्युच्छतु ।
आरे मन्युं दुर्विदत्रस्य धीमहि स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥४॥
प्र याः सिस्रते सूर्यस्य रश्मिभिर्ज्योतिर्भरन्तीरुषसो व्युष्टिषु ।
भद्रा नो अद्य श्रवसे व्युच्छत स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥५॥
अनमीवा उषस आ चरन्तु न उदग्नयो जिहतां ज्योतिषा बृहत् ।
आयुक्षातामश्विना तूतुजिं रथं स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥६॥
श्रेष्ठं नो अद्य सवितर्वरेण्यं भागमा सुव स हि रत्नधा असि ।
रायो जनित्रीं धिषणामुप ब्रुवे स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥७॥
पिपर्तु मा तदृतस्य प्रवाचनं देवानां यन्मनुष्या अमन्महि ।
विश्वा इदुस्रा स्पळुदेति सूर्यः स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥८॥
अद्वेषो अद्य बर्हिष स्तरीमणि ग्राव्णां योगे मन्मनः साध ईमहे ।
आदित्यानां शर्मणि स्था भुरण्यसि स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥९॥
आ नो बर्हिः सधमादे बृहद्दिवि देवाँ ईळे सादया सप्त होतॄन् ।
इन्द्रं मित्रं वरुणं सातये भगं स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥१०॥
त आदित्या आ गता सर्वतातये वृधे नो यज्ञमवता सजोषसः ।
बृहस्पतिं पूषणमश्विना भगं स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥११॥
तन्नो देवा यच्छत सुप्रवाचनं छर्दिरादित्याः सुभरं नृपाय्यम् ।
पश्वे तोकाय तनयाय जीवसे स्वस्त्यग्निं समिधानमीमहे ॥१२॥
विश्वे अद्य मरुतो विश्व ऊती विश्वे भवन्त्वग्नयः समिद्धाः ।
विश्वे नो देवा अवसा गमन्तु विश्वमस्तु द्रविणं वाजो अस्मे ॥१३॥
यं देवासोऽवथ वाजसातौ यं त्रायध्वे यं पिपृथात्यंहः ।
यो वो गोपीथे न भयस्य वेद ते स्याम देववीतये तुरासः ॥१४॥
सायणभाष्यम्
‘अबुध्रम् ' इति चतुर्दशर्चं षष्ठं सूक्तं धनाकपुत्रस्य लुशस्यार्षम् । इदमुत्तरं च वैश्वदेवम् । त्रयोदशीचतुर्दश्यौ त्रिष्टुभौ शिष्टा द्वादश जगत्यः । तथा चानुक्रान्तम् -- अबुध्रं लुशो धानाको वैश्वदेवं तु द्वित्रिष्टुबन्तं तु ' इति । गतः सूक्तविनियोगः । एकादशिनस्य वैश्वदेवस्य पशोर्वपायागस्यानुवाक्या ‘ विश्वे अद्य' इत्येषा । सूत्रितं च --- विश्वे अद्य मरुतो विश्व ऊत्या नो देवानामुप वेतु शंसः' ( आश्व. श्रौ. ३. ७) इति ॥
अबु॑ध्रमु॒ त्य इन्द्र॑वन्तो अ॒ग्नयो॒ ज्योति॒र्भर॑न्त उ॒षसो॒ व्यु॑ष्टिषु ।
म॒ही द्यावा॑पृथि॒वी चे॑तता॒मपो॒ऽद्या दे॒वाना॒मव॒ आ वृ॑णीमहे ॥१
अबु॑ध्रम् । ऊं॒ इति॑ । त्ये । इन्द्र॑ऽवन्तः । अ॒ग्नयः॑ । ज्योतिः॑ । भर॑न्तः । उ॒षसः॑ । विऽउ॑ष्टिषु ।
म॒ही इति॑ । द्यावा॑पृथि॒वी इति॑ । चे॒त॒ता॒म् । अपः॑ । अ॒द्य । दे॒वाना॑म् । अवः॑ । आ । वृ॒णी॒म॒हे॒ ॥१
अबुध्रम् । ऊं इति । त्ये । इन्द्रऽवन्तः । अग्नयः । ज्योतिः । भरन्तः । उषसः । विऽउष्टिषु ।
मही इति । द्यावापृथिवी इति । चेतताम् । अपः । अद्य । देवानाम् । अवः । आ । वृणीमहे ॥१
“इन्द्रवन्तः यष्टव्यत्वेनेन्द्रसंबन्धिनः “त्ये ते अमी आहवनीयादयः “अग्नयः “उषसो “व्युष्टिषु व्युच्छनेषु तमसां विवासनकालेषु “ज्योतिः तेजः “भरन्तः धारयन्तः अबुध्रं प्रबुद्धा आसन् । “मही महत्यौ “द्यावापृथिवी द्यावापृथिव्यौ “अपः कर्म । ‘अपोऽप्नः' इति कर्मनामसु पाठात् । “चेततां जानीताम् । “अद्य अस्मिन्नहनि “देवानाम् इन्द्रादीनाम् “अवः रक्षणं वयम् “आ “वृणीमहे ।।
दि॒वस्पृ॑थि॒व्योरव॒ आ वृ॑णीमहे मा॒तॄन्सिन्धू॒न्पर्व॑ताञ्छर्य॒णाव॑तः ।
अ॒ना॒गा॒स्त्वं सूर्य॑मु॒षास॑मीमहे भ॒द्रं सोम॑ः सुवा॒नो अ॒द्या कृ॑णोतु नः ॥२
दि॒वःपृ॑थि॒व्योः । अवः॑ । आ । वृ॒णी॒म॒हे॒ । मा॒तॄन् । सिन्धू॑न् । पर्व॑तान् । श॒र्य॒णाऽव॑तः ।
अ॒ना॒गाः॒ऽत्वम् । सूर्य॑म् । उ॒षस॑म् । ई॒म॒हे॒ । भ॒द्रम् । सोमः॑ । सु॒वा॒नः । अ॒द्य । कृ॒णो॒तु॒ । नः॒ ॥२
दिवःपृथिव्योः । अवः । आ । वृणीमहे । मातॄन् । सिन्धून् । पर्वतान् । शर्यणाऽवतः ।
अनागाःऽत्वम् । सूर्यम् । उषसम् । ईमहे । भद्रम् । सोमः । सुवानः । अद्य । कृणोतु । नः ॥२
“दिवःपृथिव्योः द्यावापृथिव्योः कार्यत्वेन संबन्धि "अवः रक्षणं वयम् "आ वृणीमहे । किंच “मातॄन् लोकस्य निर्मातॄन् "सिन्धून् “शर्यणावतः सरसः संबन्धिनः "पर्वतान् शिलोच्चयांश्च तथा "सूर्यमुषसं च "अनागास्त्वं कर्मवैगुण्यजनितपापराहित्यम् "ईमहे वयं याचामहे । किंच “अद्य अस्मिन्नहनि "नः अस्माकं "सुवानः अभिषूयमाणः "सोमः "भद्रं कल्याणं "कृणोतु करोतु ॥
द्यावा॑ नो अ॒द्य पृ॑थि॒वी अना॑गसो म॒ही त्रा॑येतां सुवि॒ताय॑ मा॒तरा॑ ।
उ॒षा उ॒च्छन्त्यप॑ बाधताम॒घं स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥३
द्यावा॑ । नः॒ । अ॒द्य । पृ॒थि॒वी इति॑ । अना॑गसः । म॒ही इति॑ । त्रा॒ये॒ता॒म् । सु॒वि॒ताय॑ । मा॒तरा॑ ।
उ॒षाः । उ॒च्छन्ती॑ । अप॑ । बा॒ध॒ता॒म् । अ॒घम् । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥३
द्यावा । नः । अद्य । पृथिवी इति । अनागसः । मही इति । त्रायेताम् । सुविताय । मातरा ।
उषाः । उच्छन्ती । अप । बाधताम् । अघम् । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥३
“मही महत्यौ "मातरा मातरौ सर्वस्य मातृभूते "द्यावा “पृथिवी द्यावापृथिव्यौ “अद्य अस्मिन्नहनि “अनागसः अपराधरहितान् "नः अस्मान् "सुविताय सुखाय “त्रायेतां रक्षेताम् । किंच “उच्छन्ती तमांसि विवासयन्ती "उषाः अस्माकम् "अघं पापम् "अप “बाधताम् अपनयतु । अपि च "समिधानं सम्यग्दीप्यमानं "अग्निं "स्वस्ति सर्वप्रकाराविनाशम् "ईमहे वयं याचामहे ॥
इ॒यं न॑ उ॒स्रा प्र॑थ॒मा सु॑दे॒व्यं॑ रे॒वत्स॒निभ्यो॑ रे॒वती॒ व्यु॑च्छतु ।
आ॒रे म॒न्युं दु॑र्वि॒दत्र॑स्य धीमहि स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥४
इ॒यम् । नः॒ । उ॒स्रा । प्र॒थ॒मा । सु॒ऽदे॒व्य॑म् । रे॒वत् । स॒निऽभ्यः॑ । रे॒वती॑ । वि । उ॒च्छ॒तु॒ ।
आ॒रे । म॒न्युम् । दुः॒ऽवि॒दत्र॑स्य । धी॒म॒हि॒ । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥४
इयम् । नः । उस्रा । प्रथमा । सुऽदेव्यम् । रेवत् । सनिऽभ्यः । रेवती । वि । उच्छतु ।
आरे । मन्युम् । दुःऽविदत्रस्य । धीमहि । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥४
“रेवती धनवती "प्रथमा मुख्या “इयम् “उस्रा पापानामुत्सारिणी उषाः "सुदेव्यं शोभनदेवार्हं “रेवत् धनवत् प्रधानयागकालत्वं "सनिभ्यः भजमानेभ्यः "नः अस्मभ्यं प्रयच्छन्ती “व्युच्छतु तमांसि विवासयतु । किंच “दुर्विदत्रस्य दुर्धनस्य पुरुषस्य “मन्युं क्रोधम् “आरे दूरे “धीमहि निधीमहि । सिद्धमन्यत् ॥
प्र याः सिस्र॑ते॒ सूर्य॑स्य र॒श्मिभि॒र्ज्योति॒र्भर॑न्तीरु॒षसो॒ व्यु॑ष्टिषु ।
भ॒द्रा नो॑ अ॒द्य श्रव॑से॒ व्यु॑च्छत स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥५
प्र । याः । सिस्र॑ते । सूर्य॑स्य । र॒श्मिऽभिः॑ । ज्योतिः॑ । भर॑न्तीः । उ॒षसः॑ । विऽउ॑ष्टिषु ।
भ॒द्राः । नः॒ । अ॒द्य । श्रव॑से । वि । उ॒च्छ॒त॒ । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥५
प्र । याः । सिस्रते । सूर्यस्य । रश्मिऽभिः । ज्योतिः । भरन्तीः । उषसः । विऽउष्टिषु ।
भद्राः । नः । अद्य । श्रवसे । वि । उच्छत । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥५
“याः “उषसः "सूर्यस्य "रश्मिभिः किरणैः “प्र “सिस्रते संगच्छन्ते “व्युष्टिषु व्युच्छनेषु तमसा विवासनकालेषु "ज्योतिः आत्मीयं तेजः “भरन्तीः भरन्ति च ता यूयं "नः अस्माकम् "अद्य अस्मिन्नहनि “श्रवसे अन्नाय “भद्राः भजनीया भवत “व्युच्छत तमांसि विवासयत च । सिद्धमन्यत् ॥
अ॒न॒मी॒वा उ॒षस॒ आ च॑रन्तु न॒ उद॒ग्नयो॑ जिहतां॒ ज्योति॑षा बृ॒हत् ।
आयु॑क्षाताम॒श्विना॒ तूतु॑जिं॒ रथं॑ स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥६
अ॒न॒मी॒वाः । उ॒षसः॑ । आ । च॒र॒न्तु॒ । नः॒ । उत् । अ॒ग्नयः॑ । जि॒ह॒ता॒म् । ज्योति॑षा । बृ॒हत् ।
अयु॑क्षाताम् । अ॒श्विना॑ । तूतु॑जिम् । रथ॑म् । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥६
अनमीवाः । उषसः । आ । चरन्तु । नः । उत् । अग्नयः । जिहताम् । ज्योतिषा । बृहत् ।
अयुक्षाताम् । अश्विना । तूतुजिम् । रथम् । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥६
“अनमीवाः रोगरहिताः “उषसः "नः अस्मान् “आ “चरन्तु आगच्छन्तु । "बृहत् बृहता महता “ज्योतिषा तेजसा युक्ताः "अग्नयः अपि “उत् "जिहताम् उद्गच्छन्तु । “अश्विना अश्विनावपि “तूतुजिं क्षिप्रगामिनं “रथम् "आयुक्षाताम् । अस्मान् प्रत्यागन्तुं रासभाभ्यां युङ्क्ताम् । “हरित आदित्यस्य रासभावश्विनोः ' ( नि. १. १५. ३-४ ) इति पाठात् । सिद्धमन्यत् ॥
श्रेष्ठं॑ नो अ॒द्य स॑वित॒र्वरे॑ण्यं भा॒गमा सु॑व॒ स हि र॑त्न॒धा असि॑ ।
रा॒यो जनि॑त्रीं धि॒षणा॒मुप॑ ब्रुवे स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥७
श्रेष्ठ॑म् । नः॒ । अ॒द्य । स॒वि॒तः॒ । वरे॑ण्यम् । भा॒गम् । आ । सु॒व॒ । सः । हि । र॒त्न॒ऽधाः । असि॑ ।
रा॒यः । जनि॑त्रीन् । धि॒षणा॑म् । उप॑ । ब्रु॒वे॒ । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥७
श्रेष्ठम् । नः । अद्य । सवितः । वरेण्यम् । भागम् । आ । सुव । सः । हि । रत्नऽधाः । असि ।
रायः । जनित्रीन् । धिषणाम् । उप । ब्रुवे । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥७
हे "सवितः त्वम् "अद्य अस्मिन्नहनि "नः अस्मभ्यं "वरेण्यं वरणीयं “श्रेष्ठं प्रशस्यतमं "भागं भजनीयं धनम् “आ “सुव प्रेरय । देहीत्यर्थः । “हि यस्मात् "सः प्रार्थितस्त्वं "रत्नधाः श्रेष्ठानां धनानां संविभक्ता "असि भवसि । तथा च निगमान्तरं-- ‘ विभक्तारं हवामहे वसोश्चित्रस्य राधसः सवितारं नृचक्षसम् ' (ऋ. सं. १.२२.७) इति । "रायः धनस्य "जनित्रीं “धिषणां सर्वदेवस्तुतिरूपां वाचम् “उप “ब्रुवे अहमुपब्रवीमि । यद्वा । धिषणां देवीमुप ब्रुवे उपस्तौमीत्यर्थः । सिद्धमन्यत् ॥
पिप॑र्तु मा॒ तदृ॒तस्य॑ प्र॒वाच॑नं दे॒वानां॒ यन्म॑नु॒ष्या॒३॒॑ अम॑न्महि ।
विश्वा॒ इदु॒स्राः स्पळुदे॑ति॒ सूर्य॑ः स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥८
पिप॑र्तु । मा॒ । तत् । ऋ॒तस्य॑ । प्र॒ऽवाच॑नम् । दे॒वाना॑म् । यत् । म॒नु॒ष्याः॑ । अम॑न्महि ।
विश्वाः॑ । इत् । उ॒स्राः । स्पट् । उत् । ए॒ति॒ । सूर्यः॑ । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥८
पिपर्तु । मा । तत् । ऋतस्य । प्रऽवाचनम् । देवानाम् । यत् । मनुष्याः । अमन्महि ।
विश्वाः । इत् । उस्राः । स्पट् । उत् । एति । सूर्यः । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥८
“यत् “ऋतस्य यज्ञस्य सत्यस्य वा संबन्धि “देवानां “प्रवाचनं प्रकर्षेण गुणानां कथनं स्तोत्रं “मनुष्याः वयम् "अमन्महि कर्तुं जानीमः “तत् प्रवाचनं “मा मां पिपर्तु पालयतु । किंच "सूर्यः “विश्वाः सर्वाः “उस्राः उषसः “स्पट् स्पृशन्नवगच्छन् वा “उदेति । सिद्धमन्यत् ।।
अ॒द्वे॒षो अ॒द्य ब॒र्हिष॒ः स्तरी॑मणि॒ ग्राव्णां॒ योगे॒ मन्म॑न॒ः साध॑ ईमहे ।
आ॒दि॒त्यानां॒ शर्म॑णि॒ स्था भु॑रण्यसि स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥९
अ॒द्वे॒षः । अ॒द्य । ब॒र्हिषः॑ । स्तरी॑मणि । ग्राव्णा॑म् । योगे॑ । मन्म॑नः । साधे॑ । ई॒म॒हे॒ ।
आ॒दि॒त्याना॑म् । शर्म॑णि । स्थाः । भु॒र॒ण्य॒सि॒ । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥९
अद्वेषः । अद्य । बर्हिषः । स्तरीमणि । ग्राव्णाम् । योगे । मन्मनः । साधे । ईमहे ।
आदित्यानाम् । शर्मणि । स्थाः । भुरण्यसि । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥९
अद्य अस्मिन्नहनि “बर्हिषः “स्तरीमणि वेद्यां स्तरणे "मन्मनः मननीयस्याभीष्टस्य फलस्य “साधे साधके “ग्राव्णाम् अभिषवपाषाणानां "योगे सोनेन सह संयोगे च सति "अद्वेषः द्वेषवर्जितानादित्यान “ईमहे वयमभीष्टं याचामहे । हे स्तोतः त्वं तेषाम् “आदित्यानां देवानां “शर्मणि सुखे स्थाने वा "स्थाः तिछ । "भुरण्यसि कर्तव्यानि कर्माणि बिभर्षि गच्छसि वा । सिद्धमन्यत् ॥
आ नो॑ ब॒र्हिः स॑ध॒मादे॑ बृ॒हद्दि॒वि दे॒वाँ ई॑ळे सा॒दया॑ स॒प्त होतॄ॑न् ।
इन्द्रं॑ मि॒त्रं वरु॑णं सा॒तये॒ भगं॑ स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥१०
आ । नः॒ । ब॒र्हिः । स॒ध॒ऽमादे॑ । बृ॒हत् । दि॒वि । दे॒वान् । ई॒ळे॒ । सा॒दय॑ । स॒प्त । होतॄ॑न् ।
इन्द्र॑म् । मि॒त्रम् । वरु॑णम् । सा॒तये॑ । भग॑म् । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥१०
आ । नः । बर्हिः । सधऽमादे । बृहत् । दिवि । देवान् । ईळे । सादय । सप्त । होतॄन् ।
इन्द्रम् । मित्रम् । वरुणम् । सातये । भगम् । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥१०
“नः अस्माकं "बृहत् बृहति महति "दिवि दीप्ते "सधमादे । सह माद्यन्ति देवा यत्र तस्मिन् । “बर्हिः बहिषि यज्ञे "सप्त सप्तसंख्याकान् "होतॄन् वषट्कर्तॄन् "इन्द्रं "मित्रं च “वरुणं च “भगं च “देवान् इतरानपि यष्टब्यान् देवान् हे अग्ने त्वम् “आ “सादय । अग्नेराभिमुख्यकरणम् ' इहाद्य दैव्यं जनं बर्हिरा सादया वसो ' ( ऋ. सं. १, ४५, ९) इत्येवमादिमन्त्रैरवगम्यते । तत्र त्वया आसादितांस्तानिन्द्रादीन् देवानहं "सातये धनलाभाय “ईळे स्तौमि । सिद्धमन्यत् ॥ ॥ ७ ॥
त आ॑दित्या॒ आ ग॑ता स॒र्वता॑तये वृ॒धे नो॑ य॒ज्ञम॑वता सजोषसः ।
बृह॒स्पतिं॑ पू॒षण॑म॒श्विना॒ भगं॑ स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥११
ते । आ॒दि॒त्याः॒ । आ । ग॒त॒ । स॒र्वता॑तये । वृ॒धे । नः॒ । य॒ज्ञम् । अ॒व॒त॒ । स॒ऽजो॒ष॒सः॒ ।
बृह॒स्पति॑म् । पू॒षण॑म् । अ॒श्विना॑ । भग॑म् । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥११
ते । आदित्याः । आ । गत । सर्वतातये । वृधे । नः । यज्ञम् । अवत । सऽजोषसः ।
बृहस्पतिम् । पूषणम् । अश्विना । भगम् । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥११
हे "आदित्याः येऽस्माभिराहूताः “ते यूयं "सर्वतातये यज्ञार्थम् “आ “गत आगच्छत । आगत्य व हे "सजोषसः संगता यूयं “नः अस्माकं "वृधे वर्धनाय “यज्ञं प्रति "अवत गच्छत । वयं व “बृहस्पतिं "पूषणं च "अश्विना अश्विनौ च "भगं भगाख्यं देवं च "समिधानं सम्यग्दीप्तम् "अग्निं च "स्वस्ति सर्वप्रकाराविनाशम् "ईमहे याचामहे ॥
तन्नो॑ देवा यच्छत सुप्रवाच॒नं छ॒र्दिरा॑दित्याः सु॒भरं॑ नृ॒पाय्य॑म् ।
पश्वे॑ तो॒काय॒ तन॑याय जी॒वसे॑ स्व॒स्त्य१॒॑ग्निं स॑मिधा॒नमी॑महे ॥१२
तत् । नः॒ । दे॒वाः॒ । य॒च्छ॒त॒ । सु॒ऽप्र॒वा॒च॒नम् । छ॒र्दिः । आ॒दि॒त्याः॒ । सु॒ऽभर॑म् । नृ॒ऽपाय्य॑म् ।
पश्वे॑ । तो॒काय॑ । तन॑याय । जी॒वसे॑ । स्व॒स्ति । अ॒ग्निम् । स॒म्ऽइ॒धा॒नम् । ई॒म॒हे॒ ॥१२
तत् । नः । देवाः । यच्छत । सुऽप्रवाचनम् । छर्दिः । आदित्याः । सुऽभरम् । नृऽपाय्यम् ।
पश्वे । तोकाय । तनयाय । जीवसे । स्वस्ति । अग्निम् । सम्ऽइधानम् । ईमहे ॥१२
हे "आदित्याः "देवाः यूयं "सुप्रवाचनम् अत्यन्तं प्रशस्तं "सुभरं सुसमृद्धं नृपाय्यं नॄणां रक्षकं "तत् अस्मदभिलषितं “छर्दिः गृहं "नः अस्माकं “पश्वे पशवे "तोकाय पुत्राय “तनयाय पौत्राय च "जीवसे जीवनार्थं "यच्छत दत्त । सिद्धमन्यत् ॥
विश्वे॑ अ॒द्य म॒रुतो॒ विश्व॑ ऊ॒ती विश्वे॑ भवन्त्व॒ग्नय॒ः समि॑द्धाः ।
विश्वे॑ नो दे॒वा अव॒सा ग॑मन्तु॒ विश्व॑मस्तु॒ द्रवि॑णं॒ वाजो॑ अ॒स्मे ॥१३
विश्वे॑ । अ॒द्य । म॒रुतः॑ । विश्वे॑ । ऊ॒ती । विश्वे॑ । भ॒व॒न्तु॒ । अ॒ग्नयः॑ । सम्ऽइ॑द्धाः ।
विश्वे॑ । नः॒ । दे॒वाः । अव॑सा । आ । ग॒म॒न्तु॒ । विश्व॑म् । अ॒स्तु॒ । द्रवि॑णम् । वाजः॑ । अ॒स्मे इति॑ ॥१३
विश्वे । अद्य । मरुतः । विश्वे । ऊती । विश्वे । भवन्तु । अग्नयः । सम्ऽइद्धाः ।
विश्वे । नः । देवाः । अवसा । आ । गमन्तु । विश्वम् । अस्तु । द्रविणम् । वाजः । अस्मे इति ॥१३
"अद्य अस्मिन्नहनि प्रधानयागदिवसे "विश्वे सर्वे "मरुतः "विश्वे सर्वे मरुद्गणसहचरिता रुद्रादयो देवाश्च “ऊती ऊत्यै रक्षणाय भवन्तु । अपि च "विश्वे सर्वे “अग्नयः आहवनीयादयः “समिद्धाः संदीप्ताः “भवन्तु । अपि च "विश्वे सर्वे इन्द्रादयः "देवाः “नः अस्माकम् "अवसा रक्षणेन “आ “गमन्तु आगच्छन्तु । किंच "अस्मे अस्मासु "विश्वं सर्वं “द्रविणं धनं "वाजः अन्नं च “अस्तु भवतु ॥
यं दे॑वा॒सोऽव॑थ॒ वाज॑सातौ॒ यं त्राय॑ध्वे॒ यं पि॑पृ॒थात्यंह॑ः ।
यो वो॑ गोपी॒थे न भ॒यस्य॒ वेद॒ ते स्या॑म दे॒ववी॑तये तुरासः ॥१४
यम् । दे॒वा॒सः॒ । अव॑थ । वाज॑ऽसातौ । यम् । त्राय॑ध्वे । यम् । पि॒पृ॒थ । अति॑ । अंहः॑ ।
यः । वः॒ । गो॒ऽपी॒थे । न । भ॒यस्य॑ । वेद॑ । ते । स्या॒म॒ । दे॒वऽवी॑तये । तु॒रा॒सः॒ ॥१४
यम् । देवासः । अवथ । वाजऽसातौ । यम् । त्रायध्वे । यम् । पिपृथ । अति । अंहः ।
यः । वः । गोऽपीथे । न । भयस्य । वेद । ते । स्याम । देवऽवीतये । तुरासः ॥१४
हे “तुरासः अभीष्टप्रधाने क्षिप्राः "देवासः देवा यूयं “वाजसातौ संग्रामे “यं मनुष्यम् “अवथ रक्षथ “यं च “त्रायध्वे शत्रोः पालयथ “यं च "अंहः पापम् "अति अतिनीय "पिपृथ कामैः पूरयथ “यः चापि मनुष्यः "वः युष्माकं कार्यत्वेन संबन्धिनि “गोपीथे रक्षणे “भयस्य भयं "न “वेद न जानाति “ते सर्वे वयं “देववीतये यज्ञार्थं "स्याम भवेम ॥ ॥ ८ ॥
| मण्डल १० | ||||
|---|---|---|---|---|