महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-060

by वेदव्यासः

← भीष्मपर्व-059

महाभारतम् षष्ठपर्व महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-060 वेदव्यासः

भीष्मपर्व-061 →

भीष्मार्जुनयुद्धवर्णनम् ।। 1 ।।

महाभारतम्/भीष्मपर्व

1. 001
2. 002
3. 003
4. 004
5. 005
6. 006
7. 007
8. 008
9. 009
10. 010
11. 011
12. 012
13. 013
14. 014
15. 015
16. 016
17. 017
18. 018
19. 019
20. 020
21. 021
22. 022
23. 023
24. 024
25. 025
26. 026
27. 027
28. 028
29. 029
30. 030
31. 031
32. 032
33. 033
34. 034
35. 035
36. 036
37. 037
38. 038
39. 039
40. 040
41. 041
42. 042
43. 043
44. 044
45. 045
46. 046
47. 047
48. 048
49. 049
50. 050
51. 051
52. 052
53. 053
54. 054
55. 055
56. 056
57. 057
58. 058
59. 059
60. 060
61. 061
62. 062
63. 063
64. 064
65. 065
66. 066
67. 067
68. 068
69. 069
70. 070
71. 071
72. 072
73. 073
74. 074
75. 075
76. 076
77. 077
78. 078
79. 079
80. 080
81. 081
82. 082
83. 083
84. 084
85. 085
86. 086
87. 087
88. 088
89. 089
90. 090
91. 091
92. 092
93. 093
94. 094
95. 095
96. 096
97. 097
98. 098
99. 099
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118
119. 119
120. 120
121. 121
122. 122

सञ्जय उवाच।	6-60-1x
व्युष्टां निशां भारत भारताना- मनीकिनीनां प्रमुखे महात्मा। ययौ सपत्नान्प्रति जातकोपो वृतः समग्रेण बलेन भीष्मः ।।	6-60-1a 6-60-1b 6-60-1c 6-60-1d
तं द्रोणदुर्योधनबाह्लिकाश्च तथैव दुर्मर्षणचित्रसेनौ। जयद्रथश्चातिबलो बलौघै- र्नृपास्तथान्ये प्रययुः समन्तात् ।।	6-60-2a 6-60-2b 6-60-2c 6-60-2d
स तैर्महद्भिश्च महारथैश्च तेजस्विभिर्वीर्यवद्भिश्च राजन्। रराज राजा स तु राजमुख्यै- र्वृतः सदेवैरिव वज्रपाणिः ।।	6-60-3a 6-60-3b 6-60-3c 6-60-3d
तस्मिन्ननीकप्रमुखे विषक्ता दोधूयमानाश्च महापताकाः । सुरक्तपीतासितपाण्डुराभा महागजस्कन्धगता विरेजुः ।।	6-60-4a 6-60-4b 6-60-4c 6-60-4d
सा वाहिनी शान्तनवेन गुप्ता महारथैर्वारणवाजिभिश्च। बभौ सविद्युत्स्तनयित्नुकल्पा जलागमे द्यौरिव जातमेघा ।।	6-60-5a 6-60-5b 6-60-5c 6-60-5d
ततो रणायाभिमुखी प्रयाता प्रत्यर्जुनं शान्तनवाभिगुप्ता। सेनामहोग्ना सहसा कुरूणां वेगो यथा भीम इवापगायाः ।।	6-60-6a 6-60-6b 6-60-6c 6-60-6d
तं व्यालनानाविधगूढसारं गजाश्वपादातरथौघपक्षम्। व्यूहं महामेघसमं महात्मा ददर्श दूरात्कपिराजकेतुः ।।	6-60-7a 6-60-7b 6-60-7c 6-60-7d
विनिर्ययौ केतुमता रथेन नरर्षभः श्वेतहयेन काले। ` जये धृतः शत्रुवरूथिनीनां यथा सुरेन्द्रोऽसुरवाहिनीनाम् ।।	6-60-8a 6-60-8b 6-60-8c 6-60-8d
नारायणेनेन्द्र इवाभिगुप्तः शशीव सूर्येण समेयिवान्यथा । तथा महात्मा सह केशवेन वरीथिनीनां प्रमुखे रराज '।।	6-60-9a 6-60-9b 6-60-9c 6-60-9d
सोपस्करं सोत्तरबन्धुरेषं यत्तं यदूनामृषभेण सङ्ख्ये। कपिध्वजं प्रेक्ष्य रथं विषेदुः सहैव पुत्रैस्तव कौरवेयाः ।।	6-60-10a 6-60-10b 6-60-10c 6-60-10d
प्रकल्पितं गुप्तमुदायुधेन किरीटिना लोकमहारथेन । तं व्यूहराजं ददृशुस्त्वदीया- श्चतुश्चतुर्व्यालसहस्रकीर्णम् ।।	6-60-11a 6-60-11b 6-60-11c 6-60-11d
यथैव पूर्वेऽहनि धर्मराज्ञा व्यूहः कृतः कौरवसत्तमेन। यथा न भूतो भुवि मानुषेषु न दृष्टपूर्वो न च संश्रुतश्च ।।	6-60-12a 6-60-12b 6-60-12c 6-60-12d
ततो यथादेशमुपेत्य तस्थुः पाञ्चालमुख्याः सह चेदिमुख्यैः। ततः समादेशसमाहतानि भेरीसहस्राणि विनेदुराजौ ।।	6-60-13a 6-60-13b 6-60-13c 6-60-13d
शङ्खस्वनास्तूर्यरवाः प्रणेदुः सर्वेष्वनीकेषु ससिंहनादाः। ततः सबाणानि महास्वनानि विस्फार्यमाणानि धनूंषि वीरैः ।।	6-60-14a 6-60-14b 6-60-14c 6-60-14d
क्षणेन भेरीपणवप्रणादा- नन्तर्दधुः शङ्खमहास्वनांश्च। तच्छङ्खशब्दावृतमन्तरिक्ष- मुद्धूतभौमद्रुतरेणुजालम् ।।	6-60-15a 6-60-15b 6-60-15c 6-60-15d
महानुभावाश्च ततः प्रकाश- नालोक्य वीराः सहसाऽभिपेतुः । रथी रथेनाभिहतः ससूतः पपात साश्वः सरथः सकेतुः ।।	6-60-16a 6-60-16b 6-60-16c 6-60-16d
गजो गजेनाभिहताः पपात पदातिना चाभिहतः पदातिः। आवर्तमानान्यभिवर्तमानै- र्घोरीकृतान्यद्भुतदर्शनानि ।।	6-60-17a 6-60-17b 6-60-17c 6-60-17d
प्रासैश्च खङ्गैश्च समाहतानि सदश्वबृन्दानि सदश्वबृन्दैः। सुवर्णतारागणभूषितानि सूर्यप्रभाभानि शरावराणि ।।	6-60-18a 6-60-18b 6-60-18c 6-60-18d
विदार्यमाणानि परश्वथैश्च प्रासैश्च स्वङ्गैश्च निपेतुरुर्व्याम्। गजैर्विषणापरगात्ररुग्णाः केचित्ससूता रथिनः प्रपेतुः ।।	6-60-19a 6-60-19b 6-60-19c 6-60-19d
गजर्षभाश्चापि जगर्षभेण निपातिता बाणहताः पृथिव्याम्। गजौघवेगोद्धतसादितानां श्रुत्वा विषेदुः सहसा मनुष्याः ।।	6-60-20a 6-60-20b 6-60-20c 6-60-20d
आर्तस्वनं सादिपदातियूनां विषाणगात्रावरताडितानाम् । संभ्रान्तनागाश्वरथे मुहूर्ते महाक्षये सादिपदातियूनाम् ।।	6-60-21a 6-60-21b 6-60-21c 6-60-21d
महारथैः संपरिवार्यमाणं संदृश्य दूरात्कपिराजकेतुम् । तं पञ्चतालोच्छ्रिततालकेतुः सदश्ववेगाद्भुतवीर्ययानः।।	6-60-22a 6-60-22b 6-60-22c 6-60-22d
महास्त्रबाणाशनिदीप्तमन्तं किरीटिनं शान्तनवोऽभ्यधावत्। तथैव शक्रप्रतिमप्रभाव- मिन्द्रात्मजं द्रोणमुखा विसस्नुः ।।	6-60-23a 6-60-23b 6-60-23c 6-60-23d
कृपश्च शल्यश्च विविंशतिश्च दुर्योधनः सौमदत्तिश्च राजन्। ततो रथानां प्रमुखादुपेत्य सर्वास्त्रिवित्काञ्चनचित्रवर्मा ।।	6-60-24a 6-60-24b 6-60-24c 6-60-24d
जवेन शूरोऽभिससार सर्वां- स्तानर्जुनस्यात्मभवोऽभिमन्युः। तेषां महास्त्राणि महारथाना- मसह्यकर्मा विनिहत्य कार्ष्णिः ।।	6-60-25a 6-60-25b 6-60-25c 6-60-25d
बभौ महामन्त्रहुतार्चिमाली सदोगतः सन्भगवानिवाग्निः । ततः स तूर्णं रुधिरोदफेनां कृत्वा नदीमाशु रणे रिपूणाम् ।।	6-60-26a 6-60-26b 6-60-26c 6-60-26d
जगाम सौभद्रमतीत्य भीष्मो महारथं पार्थमदीनसत्वः । ततः प्रहस्याद्भुतविक्रमेण गाण्डीवमुक्तेन शिलाशितेन ।।	6-60-27a 6-60-27b 6-60-27c 6-60-27d
विपाठजालेन महास्त्रजालं विनाशयामास किरीटमाली। तमुत्तमं सर्वधनुर्धराणा- मसक्तकर्मा कपिराजकेतुः ।।	6-60-28a 6-60-28b 6-60-28c 6-60-28d
भीष्मं महात्माऽभिववर्ष तूर्णं शरौघजालैर्विमलैश्च भल्लैः। तथैव भीष्माहतमन्तरिक्षे महास्त्रजालं कपिराजकेतोः ।।	6-60-29a 6-60-29b 6-60-29c 6-60-29d
तद्द्वैरथं भीष्मधनञ्जयाभ्याम् ।।	6-60-30f
।। इति श्रीमन्महाभारते भीष्मपर्वणि भीष्मवधपर्वणि चतुर्थदिवसयुद्धे षष्टितमोऽध्यायः ।।

6-60-1 व्युष्टां प्रभाताम् ।। 6-60-7 व्यालो व्यूहविशेषस्तेन नानाविधं गूढसारं च ।। 6-60-9 सोत्तरबन्धुरेषं उत्तरेणाच्छादनेन बन्धुरा रम्या ईषा तत्सहितम् ।। 6-60-18 शरावराणि कवचानि ।।

भीष्मपर्व-059

पुटाग्रे अल्लिखितम्।

भीष्मपर्व-061