महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-105

by वेदव्यासः

← भीष्मपर्व-104

महाभारतम् षष्ठपर्व महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-105 वेदव्यासः

भीष्मपर्व-106 →

युधिष्ठिरादियुद्धवर्णनम् ।। 1 ।।

महाभारतम्/भीष्मपर्व

1. 001
2. 002
3. 003
4. 004
5. 005
6. 006
7. 007
8. 008
9. 009
10. 010
11. 011
12. 012
13. 013
14. 014
15. 015
16. 016
17. 017
18. 018
19. 019
20. 020
21. 021
22. 022
23. 023
24. 024
25. 025
26. 026
27. 027
28. 028
29. 029
30. 030
31. 031
32. 032
33. 033
34. 034
35. 035
36. 036
37. 037
38. 038
39. 039
40. 040
41. 041
42. 042
43. 043
44. 044
45. 045
46. 046
47. 047
48. 048
49. 049
50. 050
51. 051
52. 052
53. 053
54. 054
55. 055
56. 056
57. 057
58. 058
59. 059
60. 060
61. 061
62. 062
63. 063
64. 064
65. 065
66. 066
67. 067
68. 068
69. 069
70. 070
71. 071
72. 072
73. 073
74. 074
75. 075
76. 076
77. 077
78. 078
79. 079
80. 080
81. 081
82. 082
83. 083
84. 084
85. 085
86. 086
87. 087
88. 088
89. 089
90. 090
91. 091
92. 092
93. 093
94. 094
95. 095
96. 096
97. 097
98. 098
99. 099
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118
119. 119
120. 120
121. 121
122. 122

सञ्जय उवाच।	6-105-1x
दृष्ट्वा भीष्मं रणे युद्धं पाण्डवैरभिसंवृतम्। यथा मेघैर्महाराज तपान्ते दिवि भास्करम् ।।	6-105-1a 6-105-1b
दुर्योधनो महाराज दुःशासनमभाषत। एष शूरो महेष्वासो भीष्मः शूरनिषूदनः ।।	6-105-2a 6-105-2b
छादितः पाण्डवैः शूरैः समन्ताद्भरतर्षभ । तस्य कार्यं त्वया वीर रक्षणं सुमहात्मनः ।।	6-105-3a 6-105-3b
रक्ष्यमाणो हि समरे भीष्मोऽस्माकं पितामहः । निहन्यात्समरे यत्तान्पाञ्चालान्पाण्डवैः सह ।।	6-105-4a 6-105-4b
तत्र कार्यतमं मन्ये भीष्मस्यैवाभिरक्षणम् । गोप्ता ह्येष महेष्वासो भीष्मोऽस्माकं महाव्रतः ।।	6-105-5a 6-105-5b
स भवान्सर्वसैन्येन परिवार्य पितामहम् । समरे कर्म कुर्वाणं दुष्करं परिरक्षतु ।।	6-105-6a 6-105-6b
सञ्जय उवाच।	6-105-7x
स एवमुक्तः समरे पुत्रो दुःशासनस्तव। परिवार्य स्थितो भीष्मं सैन्येन महता वृतः ।।	6-105-7a 6-105-7b
ततः शतसहस्राणां हयानां सुबलात्मजः । विमलप्रासहस्तानामृष्टितोमरधारिणाम् ।।	6-105-8a 6-105-8b
दर्पितानां सुवेगानां बलस्थानां पताकिनाम् । शिक्षितैर्युद्धकुशलैरुपेतानां नरोत्तमैः ।।	6-105-9a 6-105-9b
नकुलं सहदेवं च धर्मराजं च पाण्डवम् । न्यवारयन्नरश्रेष्ठान्परिवार्य समन्ततः ।।	6-105-10a 6-105-10b
ततो दुर्योधनो राजा शूराणां हयसादिनाम् । अयुतं प्रेषयामास पाण्डवानां निवारणे ।।	6-105-11a 6-105-11b
तैः प्रविष्टैर्महावेगैर्गरुत्मद्भिरिवाहवे। खुराहता धरा राजंश्चकम्पे च ननाद च ।।	6-105-12a 6-105-12b
खुरशब्दश्च सुमहान्वाजिनां शुश्रुवे तदा। महावंशवनस्येव दह्यमानस्य पर्वते ।।	6-105-13a 6-105-13b
उत्पतद्भिश्च तैस्तत्र समुद्धूतं महद्रजः। दिवाकररथं प्राप्य च्छादयामास भास्करम् ।।	6-105-14a 6-105-14b
वेगवद्भिर्हयैस्तैस्तु क्षोभिता पाण्डवीक चमूः। निपतद्भिर्महावेगैर्हंसैरिव महत्सरः ।।	6-105-15a 6-105-15b
हेषतां चैव शब्देन न प्राज्ञायत किंचन । `अन्तर्दधे महाञ्शब्दस्तेन शब्देन मोहितः।।'	6-105-16a 6-105-16b
ततो युधिष्ठिरो राजा माद्रीपुत्रौ च पाण्डवौ। प्रत्यघ्नंस्तरसा वेगं समरे हयसादिनाम् ।।	6-105-17a 6-105-17b
उद्वृत्तस्य महाराज प्रावृट्कालेऽतिपूर्यतः। पौर्णमास्यामम्बुवेगं यथा वेला महोदधेः ।।	6-105-18a 6-105-18b
ततस्ते रथिनो राजञ्शरैः सन्नतपर्वभिः। न्यकृन्तन्नुत्तमाङ्गानि शरेण हयसादिनाम् ।।	6-105-19a 6-105-19b
ते निपेतुर्महाराज निहता दृढधन्विभिः । नागैरिव महानागा यथावद्गिरिगह्वरे ।।	6-105-20a 6-105-20b
तेऽपि प्रासैः सुनिशितैः शरैः सन्नतपर्वभिः । न्यकृन्तन्नुत्तमाङ्गानि विचरन्तो दिशो दश ।।	6-105-21a 6-105-21b
अभ्याहता हयारोहा ऋष्टिभिर्भरतर्षभ । अत्यजन्नुत्तमाङ्गानि फलानीव महाद्रुमाः ।।	6-105-22a 6-105-22b
समादिनो हया राजंस्तत्रतत्र निषूदिताः। पतिताः पात्यमानाश्च प्रत्यदृश्यन्त सर्वशः ।।	6-105-23a 6-105-23b
वध्यमाना हयाश्चैव प्राद्रवन्त भयार्दिताः। यथा सिंहं समासाद्य मृगाः प्राणपरायणाः ।।	6-105-24a 6-105-24b
पाण्डवाश्च महाराज जित्वा शत्रून्महामृधे । दध्मुः शङ्खांश्च भेरीश्च ताडयामासुराहवे ।।	6-105-25a 6-105-25b
ततो दुर्योधनो दीनो दृष्ट्वा सैन्यं पराजितम् । अब्रवीद्रतश्रेष्ठ मद्रराजमिदं वचः ।।	6-105-26a 6-105-26b
एष पाण्डुसुतो ज्येष्ठो यमाभ्यां सहितो रणे । पश्यतां वो महाबाहो सेनां द्रावयति प्रभो ।।	6-105-27a 6-105-27b
तं वारय महाबाहो वेलेव मकरालयम् । त्वं हि संश्रूयसेऽत्यर्थमसह्यबलविक्रमः ।।	6-105-28a 6-105-28b
सञ्जय उवाच।	6-105-29x
पुत्रस्य तव तद्वाक्यं श्रुत्वा शल्यः प्रतापवान्। स ययौ रथवंशेन यत्र राजा युधिष्ठिरः ।।	6-105-29a 6-105-29b
तदापतद्वै सहसा शल्यस्य सुमहद्बलम् । महौघवेगं समरे वारयामास पाण्डवः ।।	6-105-30a 6-105-30b
मद्रराजं च समरे धर्मराजो महारथः। दशभिः सायकैस्तूर्णमाजघान स्तनान्तरे । नकुलः सहदेवश्च तं सप्तभिरजिह्नगैः ।।	6-105-31a 6-105-31b 6-105-31c
मद्रराजोऽपि तान्सर्वानाजघान त्रिभिस्त्रिभिः । युधिष्ठिरं पुनः षष्ट्या विव्याध निशितैः शरैः ।।	6-105-32a 6-105-32b
माद्रीपुत्रौ च संभ्रान्तौ द्वाभ्यां द्वाभ्यामताडयत्। ततो भीमो महाबहुर्दृष्ट्वा राजनमाहवे।।	6-105-33a 6-105-33b
मद्रराजवशं प्राप्तं मृत्योरास्यगतं यथा। अभ्यपद्यत संग्रामे युधिष्ठिरममित्रजित् ।।	6-105-34a 6-105-34b
`आपतन्नेव भीमस्तु मद्रराजमताडयत्।' सर्वपारशवैस्तीक्ष्णैर्नाराचैर्मर्मभेदिभिः ।।	6-105-35a 6-105-35b
ततो भीष्मश्च द्रोणश्च सैन्येन महता वृतौ। राजानमभ्यपद्येतामञ्जसा शरवर्षिणौ ।।	6-105-36a 6-105-36b
ततो युद्धं महाघोरं प्रावर्तत सुदारुणम्। अपरां दिशमास्थाय द्योतमाने दिवाकरे ।।	6-105-37a 6-105-37b
।। इति श्रीमन्महाभारते भीष्मपर्वणि भीष्मवधपर्वणि नवमदिवसयुद्धे पञ्चाधिकशततमोऽध्यायः ।।

6-105-8 तत इति। सैन्येनेति पूर्वस्मादनुकृष्यते। हयानां सैन्येन परिवार्य न्यवारयदिति तृतीयेनान्वयः ।।

भीष्मपर्व-104

पुटाग्रे अल्लिखितम्।

भीष्मपर्व-106