महाभारतम्-14-आश्वमेधिकपर्व-088

by वेदव्यासः

← आश्वमेधिकपर्व-087

महाभारतम् चतुर्दशपर्व महाभारतम्-14-आश्वमेधिकपर्व-088 वेदव्यासः

आश्वमेधिकपर्व-089 →

युधिष्ठिरेणि पाण्डवेषु चतुर्भ्योऽर्जुनस्यैव विशेषतोऽध्वसंचारादिपरिक्लेशसूचकशारीरालक्षणप्रश्ने कृष्णेन तंप्रति तत्कथनम्।। 1 ।। मेध्याश्वस्य पृथ्वीसंचारणाय गतेनार्जुनेन सहाश्वेन पुनर्नगरं प्रत्यागमनम्।। 3 ।।

महाभारतम्/आश्वमेधिकपर्व

1. 001
2. 002
3. 003
4. 004
5. 005
6. 006
7. 007
8. 008
9. 009
10. 010
11. 011
12. 012
13. 013
14. 014
15. 015
16. 016
17. 017
18. 018
19. 019
20. 020
21. 021
22. 022
23. 023
24. 024
25. 025
26. 026
27. 027
28. 028
29. 029
30. 030
31. 031
32. 032
33. 033
34. 034
35. 035
36. 036
37. 037
38. 038
39. 039
40. 040
41. 041
42. 042
43. 043
44. 044
45. 045
46. 046
47. 047
48. 048
49. 049
50. 050
51. 051
52. 052
53. 053
54. 054
55. 055
56. 056
57. 057
58. 058
59. 059
60. 060
61. 061
62. 062
63. 063
64. 064
65. 065
66. 066
67. 067
68. 068
69. 069
70. 070
71. 071
72. 072
73. 073
74. 074
75. 075
76. 076
77. 077
78. 078
79. 079
80. 080
81. 081
82. 082
83. 083
84. 084
85. 085
86. 086
87. 087
88. 088
89. 089
90. 090
91. 091
92. 092
93. 093
94. 094
95. 095
96. 096
97. 097
98. 098
99. 099
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118

युधिष्ठिर उवाच।	14-88-1x
श्रुतं प्रियमिदं कृष्ण यत्त्वमर्हसि भाषितुम्। तन्मेऽमृतरसं पुण्यं मनो ह्लादयति प्रभो।।	14-88-1a 14-88-1b
बहूनि किल युद्धानि विजयस्य नराधिपैः। पुनरासन्हृषीकेश तत्रतत्रेति न श्रुतम्।।	14-88-2a 14-88-2b
किंनिमित्तं स नित्यं हि पार्थः सुखविवर्जितः। अतीव विजयो धीमानिति मे दूयते मनः।।	14-88-3a 14-88-3b
संचिन्तयामि कौन्तेयं रहो जिष्णुं जनार्दन। अतीव दुःखभागी स सततं पाण्डुनन्दनः।।	14-88-4a 14-88-4b
किंनु तस्य शरीरेऽस्ति सर्वलक्षणपूजिते। अनिष्टं लक्षणं कृष्ण येन दुःखान्युपाश्नुते।।	14-88-5a 14-88-5b
अतीवासुखभोगी स सततं कुन्तिनन्दनः। न हि पश्यामि बीभत्सोर्निन्द्यं गात्रेषु किंचन। श्रोतव्यं चेन्मयैतद्वै तन्मे व्याख्यातुमर्हसि।।	14-88-6a 14-88-6b 14-88-6c
इत्युक्तः स हृषीकेशो ध्यात्वा सुमहदन्तरम्। राजानं भोजराजन्यवर्धनो विष्णुरब्रवीत्।।	14-88-7a 14-88-7b
न ह्यस्य नृपते किञ्चिदनिष्टमुपलक्षये। ऋते पुरुषसिंहस्य पिण्डिकेऽस्याधिके यतः।।	14-88-8a 14-88-8b
स ताभ्यां पुरुषव्याघ्रो नित्यमध्वसु वर्तते। न चान्यदनुपश्यामि येनासौ दुःखभाजनम्।।	14-88-9a 14-88-9b
इत्युक्तः पुरुषश्रेष्ठस्तदा कृष्णेन धीमता। प्रोवाच वृष्णिशार्दूलमेवमेतदिति प्रभो।।	14-88-10a 14-88-10b
कृष्णा तु द्रौप्दी कृष्णं तिर्यक्सासूयमैक्षत प्रतिजग्राह तस्यास्तं प्रणयं चापि केशिहा। प्रख्युः सखा हृषीकेशः साक्षादिव धनंजयः।।	14-88-11a 14-88-11b 14-88-11c
तत्र भीमादयस्ते तु करवो याजकाश्च ये। रेमुः श्रुत्वा विचित्रां तां धनंजयकथां शुभाम्।।	14-88-12a 14-88-12b
तेषां कथयतामेव पुरुषोऽर्जुनसंकथाः। उपायाद्वचनाद्दूतो विजयस्य महात्मनः।।	14-88-13a 14-88-13b
सोभिगम्य कुरुश्रेष्ठं नमस्कृत्य च बुद्धिमान्। उपायातं नरव्याघ्रं फल्गुनं प्रत्यवेदयत्।।	14-88-14a 14-88-14b
तच्छ्रुत्वा नृपतिस्तस्य हर्षबाष्पाकुलेक्षणः। प्रियाख्याननिमित्तं वै ददौ बहुधनं तदा।।	14-88-15a 14-88-15b
ततो द्वितीये दिवसे महाञ्शब्दो व्यवर्धत। आगच्छति नरव्याघ्रे कौरवाणां धुरंधरे।।	14-88-16a 14-88-16b
ततो रेणुः समुद्भुतो विबभौ तस्य वाजिनः। अभितो वर्तमानस्य यथोच्चैःश्रवसस्तथा।।	14-88-17a 14-88-17b
तत्र हर्षकरीर्वाचो नराणां शुश्रुवेऽर्जुनः। दिष्ट्याऽसि पार्थ कुशली धन्यो राजा युधिष्ठिरः।।	14-88-18a 14-88-18b
कोन्योहि पृथिवीं कृत्स्नां जित्वाहि युधि पार्थिवान् चारयित्वा हयश्रेष्ठमुपागच्छेदृतेऽर्जुनात्।।	14-88-19a 14-88-19b
ये व्यतीता महात्मानो राजानः सगरादयः। तेषामपीदृशं कर्म न कदाचन शुश्रुम।।	14-88-20a 14-88-20b
नैतदन्ये करिष्यन्ति भविष्या वसुधाधिपाः। यत्त्वं कुरुकुलश्रेष्ठ दुष्करं कृतवानसि।।	14-88-21a 14-88-21b
इत्येवं वदतां तेषां पुंसां कर्णसुखा गिरः। शृण्वन्विवेश धर्मात्मा फल्गुनो यज्ञसंस्तरम्।।	14-88-22a 14-88-22b
ततो राजा सहामात्यः कृष्णश्च यदुनन्दनः। धृतराष्ट्रं पुरस्कृत्य तं प्रत्युद्ययतुस्तदा।।	14-88-23a 14-88-23b
सोऽभिवाद्य पितुः पादौ धर्मराजस्य धीमतः। भीमादींश्चापि संपूज्य पर्यष्वजत केशवम्।।	14-88-24a 14-88-24b
तैः समेत्यार्चितस्तांश्च प्रत्यर्च्याथ यथाविधि। विशश्राम महाबाहुस्तीरं लब्ध्वेव पारगः।।	14-88-25a 14-88-25b
।। इति श्रीमन्महाभारते आश्वमेधिकपर्वणि अनुगीतापर्वणि अष्टाशीतितमोऽध्यायः।। 88 ।।

आश्वमेधिकपर्व-087

पुटाग्रे अल्लिखितम्।

आश्वमेधिकपर्व-089