महाभारतम्-14-आश्वमेधिकपर्व-100

by वेदव्यासः

← आश्वमेधिकपर्व-099

महाभारतम् चतुर्दशपर्व महाभारतम्-14-आश्वमेधिकपर्व-100 वेदव्यासः

आश्वमेधिकपर्व-101 →

कृष्णेन युधिष्ठिरंप्रति सुकृतिदुष्कृतिजनप्राप्यवैवस्वतपुरमार्गादिप्रतिपादनपूर्वकं तेषां तद्गमनप्रकारानुवर्णनम्।। 1 ।।

महाभारतम्/आश्वमेधिकपर्व

1. 001
2. 002
3. 003
4. 004
5. 005
6. 006
7. 007
8. 008
9. 009
10. 010
11. 011
12. 012
13. 013
14. 014
15. 015
16. 016
17. 017
18. 018
19. 019
20. 020
21. 021
22. 022
23. 023
24. 024
25. 025
26. 026
27. 027
28. 028
29. 029
30. 030
31. 031
32. 032
33. 033
34. 034
35. 035
36. 036
37. 037
38. 038
39. 039
40. 040
41. 041
42. 042
43. 043
44. 044
45. 045
46. 046
47. 047
48. 048
49. 049
50. 050
51. 051
52. 052
53. 053
54. 054
55. 055
56. 056
57. 057
58. 058
59. 059
60. 060
61. 061
62. 062
63. 063
64. 064
65. 065
66. 066
67. 067
68. 068
69. 069
70. 070
71. 071
72. 072
73. 073
74. 074
75. 075
76. 076
77. 077
78. 078
79. 079
80. 080
81. 081
82. 082
83. 083
84. 084
85. 085
86. 086
87. 087
88. 088
89. 089
90. 090
91. 091
92. 092
93. 093
94. 094
95. 095
96. 096
97. 097
98. 098
99. 099
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118

युधिष्ठिर उवाच।	14-100-1x
देवदेवेश दैत्यघ्नि परं कौतूहलं हि मे। एतत्कथय सर्वज्ञ त्वद्भक्तस्य च केशव। मानुषस्य च लोकस्य धर्मलोकस्य चान्तरम्।।	14-100-1a 14-100-1b 14-100-1c
कीदृशं किंप्रमाणं वा किमधिष्ठानमेव च। तरन्ति मानुषा देव केनोपायेन माधव।।	14-100-2a 14-100-2b
त्वगस्थिमांसनिर्मुक्ते पञ्चभूतविवर्जिते। कथयस्व महादेव सुखदुःखमशेषतः।।	14-100-3a 14-100-3b
जीवस्य कर्मलोकेषु कर्मभिस्तु शुभाशुभैः। अनुबद्धस्य तैः पाशैर्नीयमानस्य दारुणैः।।	14-100-4a 14-100-4b
मृत्युदूतैर्दुराधर्षैर्घोरैर्घोरपरक्रमैः। वध्यस्याक्षिप्यमाणस्य विद्रुतस्य यमाज्ञया।।	14-100-5a 14-100-5b
पुण्यपापकृदातिष्ठेत्सुखदुःखमशेषतः। यमदूतैर्द्रुराधर्षैर्नीयते वा कथं पुनः। किं वा तत्र गता देव कर्म कुर्वन्ति मानवाः।।	14-100-6a 14-100-6b 14-100-6c
कथं धर्मपरा यान्ति देवताद्विजपूजकाः। कतं वा पापकर्माणो यान्ति प्रेतपुरं नराः।।	14-100-7a 14-100-7b
किं रूपं किं प्रमाणं वा वर्णः को वाऽस्य केशव। जीवस्य गच्छतो नित्यं यमलोकं ब्रवीहि मे।।	14-100-8a 14-100-8b
भगवानुवाच।	14-100-9x
शृणु राजन्यथावृतं यन्मां त्वं परिपृच्छसि। तत्तेऽहं कथयिष्यामि मद्भक्तस्य नरेश्वर।।	14-100-9a 14-100-9b
षडशीतिसहस्राणि योजनानां युधिष्ठिर। मानुष्यस्य च लोकस्य यमलोकस्य चान्तरम्।।	14-100-10a 14-100-10b
न तत्र वृक्षच्छाया वा न तटाकं सरोपि वा। न वाप्यो दीर्घिका वाऽपि न कूपो वा युधिष्ठिर।।	14-100-11a 14-100-11b
न मण्टपं सभा वाऽपि न प्रपा न निकेतनम्। न पर्वतो नदी वाऽपि न भूमेर्विवरं क्वचित्।।	14-100-12a 14-100-12b
न ग्रामो नाश्रमो वाऽपि नोद्यानं वा वनानि च। न किंचिदाश्रयस्थानं पथि तस्मिन्युधिष्ठिर।।	14-100-13a 14-100-13b
जन्तोर्हि प्राप्तकालस्य वेदनार्तस्य वै भृशम्। कारणैस्त्यक्तदेहस्य प्राणैः कण्ठगतैः पुनः।।	14-100-14a 14-100-14b
शरीराच्चाल्यते जीवो ह्यवशो मातरिश्वना। निर्गतो वायुभूतस्तु षट्कोशात्तु कलेवरात्।।	14-100-15a 14-100-15b
शरीरमन्यत्तद्रूपं तद्वर्णं तत्प्रमाणतः। अदृश्यं तत्प्रविष्टस्तु सोप्यदृष्टोऽथ केनचित्।।	14-100-16a 14-100-16b
सोन्तरात्मा देहवतामष्टाङ्गो यस्तु संचरेत्। छेदनाद्भेदनाद्दाहात्ताडनाद्वा न नश्यति।	14-100-17a 14-100-17b
नाना रूपधरैर्घौरैः प्रचण्डेश्चण्डसाधनैः। नीयमानो दुराधर्षैर्यमदूतैर्यमाज्ञया।।	14-100-18a 14-100-18b
पुत्रदारमयैः पाशैः संनिरूद्धोऽवशो बलात्। स्वकर्मभिश्चानुगतः कृतैः सुकृतदुष्कृतैः।।	14-100-19a 14-100-19b
आक्रन्दमानः करुणं बन्धुभिर्दुःखपीडितैः। त्यक्त्वा बन्धुजनं सर्वं निरपेक्षस्तु गच्छति।।	14-100-20a 14-100-20b
मातृभिः पितृभिश्चैव भ्रातृभिर्मातुलैस्तथा। दारैः पुत्रैर्वयस्यैश्च रुदद्भिस्त्यज्यते पुनः।।	14-100-21a 14-100-21b
अदृश्यमानस्तैर्दीनैरश्रुपूर्णमुखेक्षणैः। स्वशरीरं परित्यज्य वायुभूतस्तु गच्छति।।	14-100-22a 14-100-22b
अन्धकारमपारं तं महाघेरं तमोवृतम्। दुःखान्तं दुष्प्रतारं च दुर्गमं पापकर्मणाम्।।	14-100-23a 14-100-23b
दुःसहायं दुरन्तं च दुर्निरीक्षं दुरासदम्। दुरापमतिदुःखं च पापिष्ठानां नरोत्तम।।	14-100-24a 14-100-24b
ऋषिभिः कथ्यमानं तत्पारंपर्येण पार्थिव। त्रासं जनचति प्रायः श्रूयमाणं कथास्वपि।।	14-100-25a 14-100-25b
अवश्यं चैव गन्तव्यं तदध्वानं युधिष्ठिर। प्राप्तकालेन संत्यज्य बन्धून्भोगान्धनानि च।।	14-100-26a 14-100-26b
जरायुजैरण्डजैश्च स्वेदजैरुद्भिदैस्तथा। जङ्गमैः स्थिरसंज्ञैश्च गन्तव्यं यमसादनम्।।	14-100-27a 14-100-27b
देवासुरैर्मनुष्याद्यैर्वैवस्वतवशानुगैः। स्त्रीपुंनपुंसकैश्चापि पृथिव्यां जीवसंज्ञितैः।।	14-100-28a 14-100-28b
मध्यमैर्युवभिर्वाऽपि बालैर्वृद्धैस्तथैव च। जातमात्रैश्च गर्भस्थैर्गन्तव्यः स महापथः।।	14-100-29a 14-100-29b
पूर्वाह्णे वाऽपराह्णे वा सन्ध्याकालेऽथवा पुनः। प्रदोषे वाऽर्धरात्रे वा प्रत्युषे वाऽप्युपस्थिते।।	14-100-30a 14-100-30b
प्रवासस्थैर्वनस्थैर्वा पर्वतस्थैर्जले स्थितैः। क्षेत्रस्थैर्वा नभःस्थेर्वा गृहमध्यगतैरपि।।	14-100-31a 14-100-31b
भुञ्जद्भिर्वा पिबद्भिर्वा खादद्भिर्वा नरोत्तम। आसीनैर्वा स्थितैर्वापि शयनीयगतैरपि। जाग्रद्भिर्वा प्रसुप्तैर्वा गन्तव्यः स महापथः।।	14-100-32a 14-100-32b 14-100-32c
मृत्युदूतैर्दुराधर्षैः प्रचण्डैश्चण्डसासनैः। आक्षिप्यमाणा ह्यवशाः प्रयान्ति यमसादनम्।।	14-100-33a 14-100-33b
क्वचिद्भीतैः क्वचिन्मत्तैः प्रस्खलद्भिः क्वचित्क्वचित्। क्रन्दद्भिर्वेदनार्तैस्तु गन्तव्यं यमसादनम्।।	14-100-34a 14-100-34b
निर्भर्त्स्यमानैरुद्विग्रैर्विधूतैर्भयविह्वलैः। तुद्यमानशरीरैश्च गन्तव्यं तर्जितैस्तथा।।	14-100-35a 14-100-35b
कण्टकाकीर्णमार्गेण तप्तवालुकपांसुना। दह्यमानैस्तु गन्तव्यं नरैर्दानविवर्जितैः।।	14-100-36a 14-100-36b
काष्ठोपलशिलाघातैर्दण्डोल्मुककशाङ्कुशैः। हन्यमानैर्यमपुरं गन्तव्यं धर्मवर्जितैः।।	14-100-37a 14-100-37b
मेदःशोणितपूयाद्यैर्वक्त्रैर्गात्रैश्च सव्रणैः। दग्धक्षतजकीर्णैश्च गन्तव्यं जीवघातकैः।।	14-100-38a 14-100-38b
वेदनार्तैस्च कूजद्भिर्विक्रोशद्भिश्च विस्वरम्। वेदनार्तैः पतद्भिश्च गन्तव्यं जीवघातकैः।।	14-100-39a 14-100-39b
भग्रपादोरुहस्तङ्गैर्भग्रजङ्घाशिरोधरैः। छिन्नकर्णोष्ठनासैश्च गन्तव्यं जीवघातकैः।।	14-100-40a 14-100-40b
शक्तिभिर्भिण्डिपालैश्च शङ्कुतोमरसायकैः। तुद्यमानैस्तु शूलाग्रैर्गन्तव्यं जीवघातकैः।।	14-100-41a 14-100-41b
श्वभिर्व्याघ्रैर्वृकैः काकैर्भक्ष्यमाणाः समन्ततः। तुद्यमानाश्च गच्छन्ति राक्षसैर्मांसघातिभिः।।	14-100-42a 14-100-42b
महिषैश्च मृगैश्चापि सूकरैः पृषतैस्तथा। भक्ष्यमाणैस्तदध्वानं गन्तव्यं मांसखादिभिः।।	14-100-43a 14-100-43b
सूचीसुतीक्ष्णतुण्डाभिर्मक्षिकाभिः समन्ततः। तुद्यमानैश्च गन्तव्यं पापिष्ठैर्बालघातकैः।।	14-100-44a 14-100-44b
विस्रब्धं स्वामिनं मित्रं स्त्रियं वा घ्रन्ति ये नराः। शस्त्रैर्निर्भिद्यमानैश्च गन्तव्यं यमसादनम्।।	14-100-45a 14-100-45b
खादयन्ति च ये जीवान्दुःखमापादयन्ति च। राक्षसैश्च श्वभिश्चैव भक्ष्यमाणा व्रजन्ति च।।	14-100-46a 14-100-46b
ये हरन्ति च वस्त्राणि शय्यां प्रावरणानि च। ते यान्ति विद्रुता नग्नाः पिशाचा इव तत्पथं।।	14-100-47a 14-100-47b
गाश्च धान्यं हिरण्यं वा बलात्क्षेत्रं गृहं तथा। ये हरन्ति दुरात्मानः परस्वं पापकारिणः।।	14-100-48a 14-100-48b
पाषाणैरुल्मुकैर्दण्डैः काष्ठघातैश्च चर्झरैः। हन्यमानैः क्षताकीर्णैर्नन्तव्यं तैर्यमालयम्।।	14-100-49a 14-100-49b
ब्रह्मस्वं ये हरन्तीह नरा नरकनिर्भयाः। आक्रोशन्तीह ये नित्यं प्रहरन्ति च ये द्विजान्।।	14-100-50a 14-100-50b
शुष्ककण्ठा निबद्धास्ते छिन्नजिह्वाक्षिनासिकाः। पूयशोणितदुर्गन्धा भक्ष्यमाणाश्च जंबुकैः।।	14-100-51a 14-100-51b
चण्डालैर्भीषणैश्चण्डैस्तुद्यमानाः समन्ततः। क्रोशन्तः करुणं घोरं गच्छन्ति यमासादनम्।।	14-100-52a 14-100-52b
तत्र चापि गताः पापा विष्ठाकूपेष्वनेकशः। जीवन्तो वर्षकोटीस्तु क्लिश्यन्ते वेदनात्ततः।।	14-100-53a 14-100-53b
ततश्च मुक्ताः कालेन लोके चास्मिन्नराधमाः। विष्ठाक्रिमित्वं गच्छन्ति जन्मकोटिशतं नृप।।	14-100-54a 14-100-54b
विद्यमानधनैर्यैस्तु लोभडंभानृतान्वितैः। श्रोत्रियेभ्यो न दत्तानि दानानि कुरुपुङ्गव।।	14-100-55a 14-100-55b
ग्रीवापाशनिबद्धास्ते हन्यमानाश्च राक्षसैः। क्षुत्पिपासाश्रमार्तास्तु यान्ति प्रेतपुरं नराः।।	14-100-56a 14-100-56b
अदत्तदाना गच्छन्ति शुष्ककण्ठास्यतालुकाः। अन्नं पानीयसहितं प्रार्थयन्तः पुनःपुनः।।	14-100-57a 14-100-57b
स्वामिन्बुभक्षातृष्णार्ता गन्तुं नैवाद्य शक्नुमः। ममान्नं दीयतां स्वामिन्पानीयं दीयतां मम। इति ब्रुवन्तस्तैर्दूतैः प्राप्यन्ते वै यमालयम्।।	14-100-58a 14-100-58b 14-100-58c
वैशंपायन उवाच।	14-100-59x
तच्छ्रुत्वा वचनं विष्णोः पपात भुवि पाण्डवः। निस्संज्ञो भयसंत्रस्तो मूर्छया समभिप्लुतः।।	14-100-59a 14-100-59b
ततो लब्ध्वा शनैः संज्ञां समाश्वस्तोच्युतेन सः। नेत्रे प्रक्षाल्य तोयेन भूयः केशवमब्रवीत्।।	14-100-60a 14-100-60b
भीतोस्म्यहं महादेव श्रुत्वा मार्गस्य विस्तरम्। केनोपायेन तं मार्गं तरन्ति पुरुषाः सुखम्।।	14-100-61a 14-100-61b
भगवानुवाच।	14-100-62x
इह ये धार्मिका लोके जीवगातविवर्जिताः। गुरुशुश्रूषणे युक्ता देवब्राह्मणपूजकाः।।	14-100-62a 14-100-62b
अस्मान्मानुष्यलोकात्ते समार्याः सहबान्धवाः। यमध्वानं तु गच्छन्ति यथावत्तं निबोध मे।।	14-100-63a 14-100-63b
ब्राह्मणेभ्यः प्रदानानि नानारूपाणि पाण्डव। ये प्रयच्छन्ति विप्रेभ्यस्ते सुखं यान्ति तत्फलम्।।	14-100-64a 14-100-64b
अन्नं ये च प्रयच्छन्ति ब्राह्मणेभ्यः सुसंस्कृतम्। क्षोत्रियेभ्यो विशेषेण प्रीत्या परमया युताः।।	14-100-65a 14-100-65b
ते विमानैर्महात्मानो यान्ति चित्रैर्यमालयम्। सेव्यमाना वरस्त्रीभिरप्सरोभिर्महापथम्।।	14-100-66a 14-100-66b
ये च नित्यं प्रभाषन्ते सत्यं निष्कल्मषं वचः। ते च यान्त्यमलाभ्राभैर्विमानैर्वृषयोजितैः।।	14-100-67a 14-100-67b
कपिलाद्यानि पुण्यानि गोप्रदानानि ये नराः। ब्राह्मणेभ्यः प्रयच्छन्ति श्रोत्रियेभ्यो विशेषतः।।	14-100-68a 14-100-68b
ते यान्त्यमलवर्णाभैर्विमानैर्वृषयोजितैः। वैवस्वतपुरं प्राप्य ह्यप्सरोभिर्निषेविताः।।	14-100-69a 14-100-69b
उपानहौ च च्छत्रं च शयनान्यासनानि च। विप्रेभ्यो ये प्रयच्छन्ति वस्त्राण्याभरणानि च।।	14-100-70a 14-100-70b
ते यान्त्यश्वैर्वृषैर्वाऽपि कुञ्जरैरप्यलङ्कृताः। धर्मराजपुरं रम्यं सौवर्णच्छत्रशोभिताः।।	14-100-71a 14-100-71b
ये च भक्ष्याणि दास्यन्ति भोज्यं पेयं तथैव च। स्निग्धान्नान्यापि विप्रेभ्यः श्रद्धया परया युताः।।	14-100-72a 14-100-72b
ते यान्ति काञ्चनार्यानैः सुखं वैवस्वतालयम्। वरस्त्रीभिर्यथाकामं सेव्यमानाः सहस्रशः।।	14-100-73a 14-100-73b
ये च क्षीरं प्रयच्छन्ति घृतं दधि गुडं मधु। ब्राह्मणेभ्यः प्रयत्नेन श्रद्दधानाः सुसंस्कृताः।।	14-100-74a 14-100-74b
चक्रवाकप्रयुक्तैस्तु यानै रुक्ममयैः शुभैः। यान्ति गन्धर्ववादित्रैः सेव्यमाना यमालयम्।।	14-100-75a 14-100-75b
ये फलानि प्रयच्छन्ति पुष्पाणि सुरभीणि च। हंसयुक्तैर्विमानैस्तु यान्ति धर्मपुरं नराः।।	14-100-76a 14-100-76b
ये प्रयच्छन्ति विप्रेभ्यो विचित्रान्नं घृताप्लुतम्। ते व्रजनत्यमलाभ्राभैर्विमानैर्वायुवेगिभिः। पुरं तत्प्रेतनाथस्य नानाजनसमाकुलम्।	14-100-77a 14-100-77b 14-100-77c
पानीयं ये प्रयच्छन्ति सर्वभूतप्रजीवनम्। ते सुतृप्ताः सुखं यान्ति भवनैर्हंसचोदितैः।।	14-100-78a 14-100-78b
ये तिलं तिलधेनुं वा धृतधेनुमथापि च। श्रोत्रियेभ्यः प्रयच्छन्ति सौम्यभावसमन्विताः।।	14-100-79a 14-100-79b
सूर्यमण्डलसंकाशैर्यानैस्ते यान्ति निर्मलैः। गीयमानैस्तु गन्धर्वैर्वैवस्वतपुरं नृप।।	14-100-80a 14-100-80b
येषां वाप्यश्च कूपाश्च तटाकानि सरांसि च। दीर्घिकाः पुष्करिण्यश्च सजलाश्च जलाशयाः।।	14-100-81a 14-100-81b
यानैस्ते यान्ति चन्द्राभैर्दिव्यघण्टानिनादितैः। चामरैस्तालवृन्तैश्च वीज्यमाना महाप्रभाः। नित्यतृप्ता महात्मानो गच्छन्ति यमसादनम्।।	14-100-82a 14-100-82b 14-100-82c
येषां देवगृहाणीह चित्राण्यायतनानि च। मनोहराणि कान्तानि दर्शनीयानि भान्ति च।।	14-100-83a 14-100-83c
ते व्रजन्त्यमलाभ्राभैर्विमानैर्वायुवेगिभिः। पुरं तत्प्रेतनाथस्य नानाजनपदाकुलम्।।	14-100-84a 14-100-84b
वैवस्वतं च पश्यन्ति सुखचित्तं सुखस्थितम्। यमेन पूजिता यान्ति देवसालोक्यतां ततः।।	14-100-85a 14-100-85b
देवानुद्दिश्य लोकेषु प्रपासु करकोद्धृतम्। शीतलं सलिलं रम्यं तृषितेभ्यो दिशन्ति ये। ते तु तृप्ति परां यान्ति प्राप्य सौख्यं महापथम्।।	14-100-86a 14-100-86b 14-100-86c
काष्ठपादुकदा यान्ति तदध्वानं सुखं नराः। सौवर्णमणिपीठे तु पादं कृत्वा स्थोत्तमे।।	14-100-87a 14-100-87b
आरामान्वृक्षषण्डांश्च रोपयन्ति च ये नराः। संवर्धयन्ति चाव्यग्रं फलपुष्पोपशोभितम्।।	14-100-88a 14-100-88b
वृक्षच्छायासु रम्यासु शीतलासु स्वलङ्कृताः। यान्ति ते वाहनैर्दिव्यैः पूज्यमाना मुहुर्मुहुः।	14-100-89a 14-100-89b
सेव्यमानाः सुरूपाभिरुत्तमाभिः प्रयत्नतः। स्त्रीभिः कनकवर्णाभिर्यथाकामं यथासुखम्।।	14-100-90a 14-100-90b
अश्वयानं तु गोयानं हस्तियानमथापि च। ये प्रयच्छन्ति विप्रेभ्यो विमानैः कनकोपमैः।।	14-100-91a 14-100-91b
सुवर्णं रजतं वाऽपि विद्रुमं मौक्तिकं तथा। ये प्रयच्छन्ति ते यान्ति विमानैः कनकोज्ज्वलैः। ते व्रजन्ति वरस्त्रीभिः सेव्यमाना यथासुखम्।।	14-100-92a 14-100-92b 14-100-92c
भूमिदा यान्ति तं लोकं सर्वकामैः सुतर्पिताः। उदितादित्यसंकाशैर्विमानैर्वृषयोजितैः।।	14-100-93a 14-100-93b
कन्यां ये च प्रयच्छन्ति विप्राय श्रोत्रियाय च। दिव्यकन्यावृता यान्ति विमानैस्ते यमालयम्।।	14-100-94a 14-100-94b
सुगन्धान्गन्धसंयोगान्पुष्पाणि सुरभीणि च। प्रयच्छन्ति द्विजाग्रेभ्यो भक्तया परमया युताः।।	14-100-95a 14-100-95b
सुगन्धाः धर्मपुरं यानैर्विचित्रैरप्यलङ्कृताः।। यान्ति धर्मपुरं यानैर्विचित्रैरप्यलङ्कृताः।।	14-100-96a 14-100-96b
दीपया यान्ति यानैश्च द्योतयन्तो दिशो दश। आदित्यसदृशाकारैर्दीप्यमाना इवाग्नयः।।	14-100-97a 14-100-97b
गृहावसथदातारो गृहैः काञ्चनवेदिकैः। व्रजन्ति बालसूर्याभैर्धर्मराजपुरं नराः।।	14-100-98a 14-100-98b
जलभाजनदातारः कुण्डिकाकरकप्रदाः। पूज्यमाना वरस्त्रीभिर्यान्ति तृप्ता महागजैः।।	14-100-99a 14-100-99b
पादाभ्यङ्गं शिरोभ्यह्गं पानं पादोदकं तथा। ये प्रयच्छन्ति विप्रेभ्यस्ते यान्त्यश्वैर्यमालयम्।।	14-100-100a 14-100-100b
विश्रामायन्ति ये विप्राञ्श्रान्तानध्वनि कर्शितान्। चक्रवाकप्रयुक्तेन यान्ति यानेन तेऽपि च।।	14-100-101a 14-100-101b
स्वागतेन च यो विप्रान्पूजयेदासनेन च। स गच्छति तदध्वानं सुखं परमनिर्वृतः।।	14-100-102a 14-100-102b
नमो ब्रह्मण्यदेवेति यो मां दृष्ट्वाऽभिवादयेत्। व्रतीवं प्रयतो नित्यं स सुखं तत्पदं व्रजेत्।।	14-100-103a 14-100-103b
नमः सर्वसहाभ्यश्चेत्यभिख्याय दिनेदिने। नमस्करोति नित्यं गां स सुखं याति तत्पथं।।	14-100-104a 14-100-104b
नमोस्तु प्रियदत्तायेत्येवंवादी दिनेदिने। भूमिमाक्रमते प्रातः सयनादुत्थितश्च यः।।	14-100-105a 14-100-105b
सर्वकामैः स तृप्तात्मा सर्वभूषणभूषितः। याति यानेन दिव्येन सुकं वैवस्वतालयम्।।	14-100-106a 14-100-106b
अनत्तराशिनो ये तु डंभानृतविवर्जिताः। तेऽपि सारसयुक्तेन यान्ति यानेन वै सुखम्।।	14-100-107a 14-100-107b
ये चाप्येकेन भुक्तेन डंभानृतविवर्जिताः। हंसयुक्तैर्विमानैस्तु सुखं यान्ति यमालयम्।।	14-100-108a 14-100-108b
चतुर्थेन च भुक्तेन वर्तन्ते ये जितेन्द्रियाः। यान्ति ते धर्मनगरं यानैर्बर्हिणयोजितैः।।	14-100-109a 14-100-109b
तृतीयदिवसेनेह भुञ्जते ये जितेन्द्रियाः। तेऽपि हस्तिरथं यान्ति तत्पथं कनकोज्ज्वलैः।।	14-100-110a 14-100-110b
षष्ठान्नकालिको यस्तु वर्षमेकं तु वर्तते। कामक्रोधवनिर्मुक्तः शुचिर्नित्यं जितेन्द्रियः। स याति कुञ्जरस्थैस्तु जयशब्दरवैर्युतः।।	14-100-111a 14-100-111b 14-100-111c
पक्षोपवासिनो यान्ति यानैः शार्दूलयोजितैः। धर्मराजपूरं रम्यं दिव्यस्त्रीगणसेवितम्।।	14-100-112a 14-100-112b
ये च मासोपवासं वै कुर्वते संयतेन्द्रियाः। तेऽपि सूर्यादयप्रख्यैर्यान्ति यानैर्यमालयम्।।	14-100-113a 14-100-113b
अग्निप्रवेशं यश्चापि कुरुते मद्गतात्मना। स यात्यग्निप्रकाशेन विमानेन यमालयम्।।	14-100-114a 14-100-114b
गोकृते स्त्रीकृते चैव हत्वा विप्रकृतेऽपि च। ते यान्त्यमरकन्याभिः सेव्यमाना रविप्रभाः।।	14-100-115a 14-100-115b
ये च कुर्वन्ति मद्भक्तास्तीर्थयात्रां जितेन्द्रियाः। ते पन्थानं महात्मानो यानैर्यान्ति सुनिर्वृताः।।	14-100-116a 14-100-116b
ये यजन्ति द्विजश्रेष्ठाः क्रतुभिर्भूरिदक्षिणैः। हंससारससंयुक्तैर्यानैस्ते यान्ति तत्पथम्।।	14-100-117a 14-100-117b
परपीडामकृत्वैव भृत्यान्बिभ्रति ये नराः। तत्पथं ससुखं यान्ति विमानैः काञ्चनोज्ज्वलैः।।	14-100-118a 14-100-118b
ये समाः सर्वभूतेषु जीवानामभयप्रदाः। क्रोधलोभविनिर्मुक्ता निगृहीतेन्द्रियास्तथा।	14-100-119a 14-100-119b
पूर्णचन्द्रप्रतीकाशैर्विमानैस्ते महाप्रभाः। यान्ति वैवस्वतपुरं देवगन्धर्वसेविताः।।	14-100-120a 14-100-120b
ये मामेकान्तभावेन देवं त्र्यंबकमेव वा। पूजयन्ति नमस्यन्ति स्तुवन्ति च दिनेदिने। धर्मराजपुरं यान्ति यानैस्तेऽर्कसमप्रभैः।।	14-100-121a 14-100-121b 14-100-121c
पूजितास्तत्र धर्मेण स्वयं माल्यादिभिः शुभैः। यान्त्येव धर्मलोकं वा रुद्रलोकमथापि वा।।	14-100-122a 14-100-122b
।। इति श्रीमन्महाभारते आश्वमेधिकपर्वणि वैष्णवधर्मपर्वणि शततमोऽध्यायः।। 100 ।।

आश्वमेधिकपर्व-099

पुटाग्रे अल्लिखितम्।

आश्वमेधिकपर्व-101