पद्मपुराणम्/खण्डः ६ (उत्तरखण्डः)/अध्यायः ०१०
| ← अध्यायः ००९ | पद्मपुराणम् अध्यायः ०१० वेदव्यासः |
अध्यायः ०११ → |
| पद्मपुराणम्/खण्डः ६ |
|---|
नारद उवाच-
अत्रोत्तरे मया गत्वा कथितं सिंधुसूनवे ।
त्वां हंतु सर्ववीरेश प्रतिज्ञा शंभुना कृता ।
श्रुत्वेत्थं मद्वचो राजंस्ततः पप्रच्छ सोऽसुरः १।
जालंधर उवाच-।
किमस्ति शूलिनो गेहे रत्नजातं महामुने ।
तन्ममाचक्ष्व सकलं नास्ति युद्धं निरामिषम् २।
नारद उवाच-।
भूतिर्गात्रे वृषो जीर्णः फणिनोंऽगे गले विषम् ।
भिक्षापात्रं करे पुत्रौ गजानन षडाननौ ३।
इत्यादि विभवस्तस्य यदन्यत्तन्निबोध मे ।
तनया गिरिराजस्य विशाला ह्युन्नतस्तनी ४।
दग्धस्मरोऽपि भगवान्यस्यारूपेण मोहितः ।
महेशो यद्विनोदाय कुरुते नित्य कौतुकम् ५।
नृत्यन्गायंश्च ताञ्छंभुः स्वयं भवति हासकः ।
सा पार्वतीति विख्याता सौंदर्यावधि दैवतम् ६।
वृंदा वरांगना राजन्निमाश्चाप्सरसः शुभाः ।
न चाप्नुवंति पार्वत्याः षोडशीमपि तां कलाम् ७।
इत्युक्त्वाहं महीपाल जालंधरममर्षणम् ।
पश्यतां सर्वदैत्यानामंतर्धानं गतः क्षणात् ८।
अथ स प्रेषयद्दूतं सिंधुजः सिंहिकासुतम् ।
क्षणेनासाद्य कैलासं देवावासमपश्यत ९।
अत्रांतरे हरिर्भीममापृच्छ्य तु तदा हरम् ।
जगामालक्षितस्तूर्णं क्षीराब्धिं भेदशंकया १०।
ददर्श राहुर्भवनं शंकरस्यातिदीप्तिमत् ।
आत्मानमात्मना वीक्ष्य किमित्याह सुविस्मितः ११।
प्रवेष्टुकामो बलिभिर्द्वारि द्वास्थैर्निरोधितः ।
यत्नवान्स निषिद्धोऽपि तदा ते प्रोद्यतायुधाः १२।
तान्निवार्य गणान्नंदी व्याजहार विधुंतुदम् ।
कस्त्वं कस्मादिहायातः किं कार्यं तव बर्बर ।
ब्रूहि कार्यं गणा यावत्त्वां न हन्युर्भयावहाः १३।
राहुरुवाच-।
दूतो जालंधरस्याहं त्वं मां शर्वांतिके नय ।
न वाच्यमंतरे द्वास्थ महाराजप्रयोजनम् १४।
नंदी दूतोक्तमाकर्ण्य नीललोहितमाययौ ।
दंडवत्प्रणिपत्याग्रे स्थित्वा शंकरमब्रवीत् १५।
सैंहिकेयो महाराज द्वारे तिष्ठति कार्यतः ।
स प्रयात्वथवायातु भवानाज्ञप्तुमर्हति १६।
नंदिनोक्तमथाकर्ण्य त्वरन्निव महेश्वरः ।
सुप्तामंतःपुराद्देवीं प्रस्थाप्य च सखीवृताम् १७।
पश्चाद्वास्थं जगादाथ नंदिन्दूतं प्रवेशय ।
ततो हस्ते प्रगृह्यामुं दूतं नंदी महाबलः १८।
आनयामास देवानां मध्ये शंभुमदर्शयत् ।
तं ददर्श तदा राहुर्जटिलं नीलमात्मनि १९।
पंचवक्त्रं दशभुजं नागयज्ञोपवीतिनम् ।
देवीविरहितं मूर्ध्नि चंद्रलेखाविभूषितम् २०।
उच्छ्वासोच्छ्वासनिर्मुंचत्पृदाकुगणसेवितम् ।
सर्वदेवगणोपेतं सेवितं गणकोटिभिः २१।
प्राप्तं ज्ञात्वा ततो दूतं शंभुरालोक्य चाग्रतः ।
प्राह ब्रूहि तदा राहुर्वक्तुं समुपचक्रमे २२।
राहुरुवाच-।
देव जालंधरेणाहं प्रेषितस्तव सन्निधौ ।
तस्य शिववचः श्रुत्वा मन्मुखेन द्रुतं कुरु २३।
गिरिशत्वं तपोनिष्ठो निर्गुणो धर्मवर्जितः ।
तव नास्ति पिता माता वसु गोत्रादि वर्जितः २४।
जालंधरो महाबाहुर्भुंक्तेऽसौ भुवनत्रयम् ।
तस्यैव वश्यस्त्वमपि ततश्चोक्तं समाचर २५।
पुराणपुरुषः कामी वृषारूढः कथं भवान् ।
एवं वदति संप्राप्तौ सुतौ स्कंदविनायकौ २६।
तस्मिन्काले देवदेवो यतवागंगमर्दनम् ।
चकार च करैर्व्यस्तैर्वासुकिर्भूतलेऽपतत् २७।
हेरंबवाहनस्याखोः पुच्छं ग्रस्तमथाहिना ।
स्वपत्रं ग्रस्तमालोक्य मुंचमुंचेत्युवाच ह २८।
अत्रांतरे स्कंदवाहं क्षुब्धं वीक्ष्य महास्वरम् ।
तद्भयाद्वासुकिर्ग्रस्तमाखुपुच्छमथोद्गिरत् २९।
अथारुह्य हरस्यांगं गलमावेष्ट्य संस्थितः ।
तस्य निश्वासपवनैरथ जातो हुताशनः ३०।
तस्योष्मणा चंद्र लेखा जटाजूटाटवी स्थिता ।
सार्द्रतां तु तदा सायात्प्लावितं तद्वपुर्यथा ३१।
तस्याह्यमृतधाराभिर्ब्रह्ममस्तकमालिका ।
हरमौलिकपालानामभूत्संजीविता तदा ३२।
पपाठ पूर्वमभ्यस्तं सर्वयोगश्रुतिक्रमम् ।
श्रुत्वा परस्पराधीतं विवदंति शिरांस्यथ ३३।
अहमादिरहं पूर्वमहमेव परात्परः ।
अहं स्रष्टा अहं पातेत्युत्सुकानि परस्परम् ३४।
शोचंत्येतानि नो दत्तं नो भुक्तं न हुतं मया ।
लोभग्रस्तेन मनसा नो वित्तं ब्रह्मणेऽपि तम् ३५।
अथेश्वरजटाजूटादाविरासीद्गणो महान् ।
त्र्याननस्त्रिचरणस्त्रिपुच्छः सप्तहस्तवान् ३६।
स च कीर्तिमुखो नाम पिंगलो जटिलो महान् ।
तं दृष्ट्वा सा कपालाली भयात्तस्थौ मृतेव सा ३७*।
पुरतः प्राह सगणस्ततः कीर्तिमुखः प्रभुम् ।
प्रणिपत्य शिवं देवमत्यर्थं क्षुधितः प्रभो ३८।
तदोक्तः शंकरेणाहो भक्षय त्वं रणे हतान् ।
क्षणं विचार्य स गणः क्वाप्यदृष्ट्वा रणं तदा ३९।
ब्रह्माणं भक्षितुं प्राप्तः शंकरेण निवारितः ।
ततः कीर्तिमुखेनाथ स्वांगं सर्वं च भक्षितम् ४०।
बुभुक्षितेन चात्यंतं निषिद्धेन च सर्वतः ।
तत्साहसं तदा दृष्ट्वा भक्तिं कीर्त्तिमुखस्य च ४१।
तमुवाचेश्वरः प्रीतः प्रासादे तिष्ठ मे सदा ।
त्वच्चित्तरहितो यश्च भविष्यति ममालये ४२।
स पतिष्यति शीघ्रं हीत्युक्तः सोंऽतर्हितोऽभवत् ।
शंभोर्मूध्नि तदा देवा ववृषुः पुष्पवृष्टिभिः ४३।
एवमत्यद्भुतं दृष्ट्वा सभायां तु त्रिशूलिनः ।
स्वर्भानुरपि देवेशं पुनः प्रोवाच विस्मितः ४४।
स्पृशंति त्वां कथं भावं स्वाधीनं योगिनं बलात् ।
इंद्रियैः पूज्यसे त्वं हि प्राप्योऽयं विषयैः कथम् ४५।
ब्राह्मादिलोकपालानां पूजां गृह्णासि सर्वतः ।
न त्वं पश्यसि कं देवं त्वं पूजयसि कंचन ४६।
ईश्वरोऽसि कथं लोके भिक्षाभोजी प्रतिष्ठितः ।
संगोपयसि योगीन्द्र गौरीं रम्यां प्रयच्छ मे ४७।
स्कंदलंबोदराभ्यां त्वं पुत्राभ्यां सहितोऽधुना ।
भिक्षापात्रं गृहीत्वा तु भ्रम नित्यं गृहेगृहे ४८।
एवं बहुविधं तत्र राहुराहेश्वरं प्रति ।
भगवानपि तच्छ्रुत्वा नोत्तरं किंचिदब्रवीत् ४९।
अथेशं मौनिनं त्यक्त्वा राहुर्नंदिनमब्रवीत् ।
त्व मंत्री ह्यसि सेनानीर्विकटानन बिंबधृक् 6.10.५०।
एवमाचरित भ्रष्टं त्वं शिक्षयितुमर्हसि ।
नोचेद्रोषेणेंद्र इव पतिष्यति रणे हतः ५१।
इत्याकर्ण्य वचस्तस्य नंदी विज्ञाप्य चेश्वरम् ।
भ्रूसंज्ञयैव स तदा मतमाज्ञाय शूलिनः ५२।
संपूज्य प्रेषयामास राहुं नंदी गणाग्रणीः ।
अथ जालंधरं गत्वा कथयामास विस्तरात् ।
स्वर्भानुस्तस्य वृत्तांतं गौरीरूपं मनोहरम् ५३।
इति श्रीपाद्मेमहापुराणे पंचपंचाशत्सहस्रसंहितायामुत्तरखण्डे युधिष्ठरनारद-
सम्वादे जालंधरोपाख्याने कैलासाद्राहुप्रत्यागमनं नाम दशमोऽध्यायः १०।