महाभारतम्-05-उद्योगपर्व-091
| ← उद्योगपर्व-090 | महाभारतम् पञ्चमपर्व महाभारतम्-05-उद्योगपर्व-091 वेदव्यासः |
उद्योगपर्व-092 → |
दुर्योधनेन स्वगृहमागतस्य श्रीकृष्णस्य पूजापूर्वकं भोजनायामन्त्रणम् ।। 1 ।।
दुर्योधनेन श्रीकृष्णंप्रति स्वीयान्नपानाद्य नादरणकारणप्रश्ने कृष्णेन तत्कथनपूर्वकं विदुरगृहगमनम् ।। 2 ।।
विदुरेण सादरमन्नपानादिना श्रीकृष्णाराधनम् ।। 3 ।।
|
वैशंपायन उवाच। | 5-91-1x |
पृथामामन्त्र्य गोविन्दः कृत्वा चाभिप्रदक्षिणम् । | 5-91-1a 5-91-1b |
लक्ष्म्या परमया युक्तं पुरन्दरगृहोपमम् । | 5-91-2a 5-91-2b |
तस्य कक्ष्या व्यतिक्रम्य तिस्रो द्वाःस्थैरवारितः । | 5-91-3a 5-91-3b |
श्रिया ज्वलन्तं प्रासादमारुरोह महायशाः । | 5-91-4a 5-91-4b |
धार्तराष्ट्रं महाबाहुं ददर्शासीनमासने । | 5-91-5a 5-91-5b |
दुर्योधनसमीपे तानासनस्थान्ददर्श सः। | 5-91-6a 5-91-6b |
उदतिष्ठत्सहामात्यः पूजयन्मधुसूदनम् । | 5-91-7a 5-91-7b |
राजभिस्तत्र वार्ष्णेयः समागच्छद्यथावयः । | 5-91-8a 5-91-8b |
विविधास्तरणास्तीर्णमभ्युपाविशदच्युतः । | 5-91-9a 5-91-9b |
निवेदयामास तदा गृहान्राज्यं च कौरवः । | 5-91-10a 5-91-10b |
कृष्णार्थमेवं संसिद्धं धार्तराष्ट्रस्य शासनात्।' | 5-91-11a 5-91-11b |
उपासाञ्चक्रिरे सर्वे कुरवो राजभिः सह। | 5-91-12a 5-91-12b |
न्यमन्त्रयद्भोजनेन नाभ्यनन्दच्च केशवः । | 5-91-13a 5-91-13b |
मृदुपूर्वं शठोदर्कं कर्णमाभाष्य कौरवः । | 5-91-14a 5-91-14b |
त्वदर्थमुपनीतानि नाग्रहीस्त्वं जनार्दन । | 5-91-15a 5-91-15b |
संबन्धी दयितश्चासि धृतराष्ट्रस्य माधव । | 5-91-16a 5-91-16b 5-91-16c |
वैशंपायन उवाच। | 5-91-17x |
स एवमुक्तो गोविन्दः प्रत्युवाच महामनाः । | 5-91-17a 5-91-17b |
अलघूकृतमग्रस्तमनिरस्तमसंकुलम् । | 5-91-18a 5-91-18b |
कृतार्था भुञ्जते दूताः पूजां गृह्णन्ति चैव ह। | 5-91-19a 5-91-19b |
एवमुक्तः प्रत्युवाच धार्तराष्ट्रो जनार्दनम् । | 5-91-20a 5-91-20b |
कृतार्थं वाऽकृतार्थं वा त्वां वयं मधुसूदन। | 5-91-21a 5-91-21b |
न च तत्कारणं विद्मो यस्मान्नो मधुसूदन । | 5-91-22a 5-91-22b |
वैरं नो नास्ति भवता गोविन्द न च विग्रहः । | 5-91-23a 5-91-23b |
वैशंपायन उवाच। | 5-91-24x |
एवमुक्तः प्रत्युवाच धार्तराष्ट्रं जनार्दनः। | 5-91-24a 5-91-24b |
नाहं कामान्न संरम्भान्न द्वेषान्नार्थकारणात् । | 5-91-25a 5-91-25b |
संप्रीतिभोज्यान्यन्नानि आपद्भोज्यानि वा पुनः । | 5-91-26a 5-91-26b |
`द्विषदन्नं न भोक्तव्यं द्विषन्तं नैव भोजयेत् । | 5-91-27a 5-91-27b |
अकस्माद्द्विषसे राजञ्जन्मप्रभृति पाण्डवान् । | 5-91-28a 5-91-28b |
अकस्माच्चैव पार्थानां द्वेषणं नोपपद्यते। | 5-91-29a 5-91-29b |
यस्तान्द्वेष्टि स मां द्वेष्टि यस्ताननु समामनु । | 5-91-30a 5-91-30b |
कामक्रोधानुवर्ती हि यो मोहाद्विरुरुत्सति। | 5-91-31a 5-91-31b |
यः कल्याणगुणाञ्ज्ञातीन्मोहाल्लोभाद्दिदृक्षते । | 5-91-32a 5-91-32b |
अथ यो गुणसंपन्नान्हृदयस्याप्रियानपि। | 5-91-33a 5-91-33b |
सर्वमेतन्न भोक्तव्यमन्नं दुष्टाभिसंहितम्। | 5-91-34a 5-91-34b |
एवमुक्त्वा महाबाहुर्दुर्योधनममर्षणम् । | 5-91-35a 5-91-35b |
निर्याय च महाबाहुर्वासुदेवो महामनाः । | 5-91-36a 5-91-36b |
तमभ्यगच्छद्द्रोणश्च कृपो भीष्मोऽथ बाह्लिकः । | 5-91-37a 5-91-37b |
त ऊचुर्माधवं वीरं कुरवो मधुसूदनम् । | 5-91-38a 5-91-38b |
तानुवाच महातेजाः कौरवान्मधुसूदनः । | 5-91-39a 5-91-39b |
वैशंपायन उवाच। | 5-91-40x |
यातेषु कुरुषु क्षत्ता दाशार्हमपराजितम्। | 5-91-40a 5-91-40b |
ततः क्षत्राऽन्नपानानि शुचीनि गुणवन्ति च। | 5-91-41a 5-91-41b |
तैतर्पयित्वा प्रथमं ब्राह्मणान्मधुसूदनः । | 5-91-42a 5-91-42b |
`भुक्तवत्सु द्विजाग्र्येषु निषण्णेषु वरासने । | 5-91-43a 5-91-43b |
श्रद्धया परया युक्त इदं वचनमब्रवीत्। | 5-91-44a 5-91-44b 5-91-44c |
वैशंपायन उवाच। | 5-91-45x |
ततोऽनुयायिभिः सार्धं मरुद्भिरिव वासवः। | 5-91-45a 5-91-45b |
तं भुक्तवन्तं विविधाः सुशब्दाः सूतमागधाः । | 5-91-46a 5-91-46b |
।। इति श्रीमन्महाभारते उद्योगपर्वणि |
5-91-14 शठोदर्कं शाठ्यपर्यवसानम्। आभाष्य संबोधनोनोन्मुखीकृत्य । 5-91-17 प्रगृह्य उद्यम्य ।। 5-91-25 संरम्भात् क्रोधात्। हेतुवादात् कपटात् ।। 5-91-31 विरुरुत्सति विरोधं कर्तुमिच्छति ।। 5-91-44 संवृतैः राजानर्हतया गोपितैः ।।
| उद्योगपर्व-090 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | उद्योगपर्व-092 |