महाभारतम्-13-अनुशासनपर्व-184
← अनुशासनपर्व-183 | महाभारतम् त्रतयोदशपर्व महाभारतम्-13-अनुशासनपर्व-184 वेदव्यासः |
अनुशासनपर्व-185 → |
भीष्मेण युधिष्ठिरंप्रति विद्यातपोदानप्रशंसापरख्यासमैत्रेयसंवादानुवादः।। 1 ।।
भीष्म उवाच। | 13-184-1x |
एवमुक्तः स भगवान्मैत्रेयं प्रत्यभाषत। दिष्ट्यैतत्त्वं विजानासि दिष्ट्या ते बुद्धिरीदृशी? | 13-184-1a 13-184-1b |
लोको ह्ययं गुणानेव भूयिष्ठं सम्प्रशंसति। रूपमानो वयोमानो धनविद्यामदस्तथा।। | 13-184-2a 13-184-2b |
दिष्ट्या नाभिभवन्ति त्वां दैवस्तेऽयमनुग्रहः। तत्ते बहुगुणं दानं वर्तयिष्यामि तच्छृणु।। | 13-184-3a 13-184-3b |
यानीहागमशास्त्राणि याश्च काश्चित्प्रिवृत्तयः। तानि वेदं पुरस्कृत्य प्रवृत्तानि यथाक्रमम्। | 13-184-4a 13-184-4b |
अहं दानं प्रशंसामि भवानपि तपःश्रुतेः। तपः पवित्रं वेदस्य तपः स्वर्गस्य साधनम्।। | 13-184-5a 13-184-5b |
तपसा महदाप्नोति विद्यया चेति नः श्रुतम्। तपसैव चापनुदेद्यच्चान्यदपि दुष्कृतम्।। | 13-184-6a 13-184-6b |
यद्यद्धि किञ्चित्सन्धाय पुरुषस्तप्यते तपः। सर्वमेतदवाप्नोति ब्राह्मणो वेदपारगः।। | 13-184-7a 13-184-7b |
दुरन्वयं दुष्प्रधर्षं दुरापं दुरतिक्रमम्। सर्वं वै तपसाऽभ्योति तपो हि बलवत्तरम्।। | 13-184-8a 13-184-8b |
सुरापः स्वर्णहारी च भ्रूणहा गुरुतल्पगः। तपसा तरते सर्वमेनसश्च प्रमुच्यते।। | 13-184-9a 13-184-9b |
सर्वो वैद्यस्तु चक्षुष्मानपि यादृशतादृशः। तपस्विनं तथैवाहुस्ताभ्यां कार्यं सतां मतम्।। | 13-184-10a 13-184-10b |
सर्वे पूज्याः श्रुतधनास्तथैव च तपस्विनः। दानप्रदाः सुखं प्रेत्य प्राप्नुवन्तीह च श्रियम्।। | 13-184-11a 13-184-11b |
इमं च ब्रह्मलोकं च लोकं च बलवत्तरम्। अन्नदानैः सुकृतिनः प्रतिपद्यन्ति लौकिकम्।। | 13-184-12a 13-184-12b |
पूजिताः पूजयन्त्येते मानिता मानयन्ति च। स दाता यत्र यत्रैति सर्वतः सम्प्रणूयते।। | 13-184-13a 13-184-13b |
अकर्ता चैव कर्ता च लभते यस्य यादृशम्। यदि चोर्ध्वं यद्यधो वा स्वान्लोकानभियास्यति।। | 13-184-14a 13-184-14b |
प्राप्स्यसि त्वन्नपानानि यानि दास्यसि कर्हिचित्। मेधाव्यसि कुले जातः श्रुतवाननृशंसवान्।। | 13-184-15a 13-184-15b |
कौमारदारो व्रतवान्मैत्रेय निरतो भव। [एतद्गृहाण प्रथमं प्रशस्तं गृहमेधिनाम्।। | 13-184-16a 13-184-16b |
यो भर्ता वासितातुष्टो भर्तुस्तुष्टा च वासिता। यस्मिन्नेवं कुले सर्वं कल्याणं तत्र वर्तते।। | 13-184-17a 13-184-17b |
अद्भिर्गात्रान्मलमिव तमोऽग्निप्रभया यथा।] दानेन तपसा चैव विष्णोरभ्यर्चनेन च। `ब्राह्मणः स महाभाग तरेत्संसारसागरात्।। | 13-184-18a 13-184-18b 13-184-18c |
स्वकर्मशुद्धसत्त्वानां तपोभिर्निर्मलात्मनाम्। विद्यया गतमोहानां तारणाय हरिः स्मृतः।। | 13-184-19a 13-184-19b |
तदर्चनपरो नित्यं तद्भक्तस्तं नमस्कुरु। तद्भक्ता न विनश्यन्ति ह्यष्टाक्षरपरायणाः।। | 13-184-20a 13-184-20b |
प्रणवोपासनपराः परमार्थिपरास्त्विह। एतैः पावय चात्मानं सर्वपापमपोह्य च।।' | 13-184-21a 13-184-21b |
स्वस्ति प्राप्नुहि मैत्रेय गृहान्साधु व्रजाम्यहम्। एतन्मनसि कर्तव्यं श्रेय एवं भविष्यति।। | 13-184-22a 13-184-22b |
तं प्रणम्याथ मैत्रेयः कृत्वा चापि प्रदक्षिणम्। स्वस्ति प्राप्नोतु भगवानित्युवाच कृताञ्जलिः।। | 13-184-23a 13-184-23b |
।। इति श्रीमन्महाभारते अनुशासनपर्वणि दानधर्मपर्वणि चतुरशीत्यधिकशततमोऽध्यायः।। 184 ।। |
13-184-3 वर्तयिष्यामि कथयिष्यामि।। 13-184-10 यः सर्ववित्स चक्षुष्मान् यादृशतादृशमपि तपस्विनं तथैव चक्षुष्मन्तमेवाहुः। ताभ्यां सर्ववित्तपस्विभ्याम्।। 13-184-17 वासिता स्वस्त्री।।
अनुशासनपर्व-183 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | अनुशासनपर्व-185 |